سود یک‌دهم درصدی سهامداران بورس تهران
گروه بورس- علیرضا کدیور: براساس آمارهای قابل دسترس، سرمایه‌گذاران در بورس تهران ابتدای سال‌جاری از محل سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار کشور یک‌دهم (1/0)درصد سود کسب کرده‌اند.

به گزارش خبرنگار ما، در حالی که نرخ تورم تا شهریورماه امسال ۹/۱۰درصد بوده است، بازده سرمایه‌گذاری در بورس تهران تا امروز به سطح ۱۱درصد رسیده است.
براساس داده‌های موجود بازده سرمایه‌گذاری نسبت به نرخ تورم تا سال 1382 مثبت بوده است. (در این خصوص جدول خبر را بخوانید)
بورس اوراق بهادار بازاری است که در آن، افراد به منظور کسب سودی بیشتر از اوراق مشارکت و یا سپرده بانکی، اقدام به سرمایه‌گذاری در آن می‌کنند.
در حقیقت کسب سود بیشتر در این بازار با تقبل ریسک بالاتر رابطه‌ای مستقیم دارد به این معنا که اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی هیچ‌گونه ریسکی برای سرمایه‌گذار در پی ندارد و سرمایه‌گذار در هر زمان می‌تواند کل مبلغ سرمایه‌گذاری خود را به همراه سود مشخص دریافت کند در حالی که در بازار سهام، تضمینی برای کسب سود مشخص وجود ندارد و چه بسا نتیجه فعالیت برخی از سرمایه‌گذاران عدم کسب سود حتی زیان باشد.
میزان پذیرش ریسک از طرف افراد نیز به میزان ریسک‌پذیری آنها بستگی دارد. انگیزه اصلی افراد از سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف، در وهله اول جلوگیری از کاهش ارزش دارایی است و در نتیجه افراد به نسبت درجه ریسک‌پذیری، از سرمایه‌گذاری در بازار کم‌ریسکی مانند بانک تا بازار پرریسکی مانند اوراق بهادار و سهام را انتخاب می‌کنند.
سرمایه‌گذاران در بورس، از دو روش به کسب سود اقدام می‌کنند: سود ناشی از خرید و فروش سهام (CapitalGain) و سود تقسیمی شرکت‌ها در مجامع سالانه (Dividend) به همین منظور در بورس اوراق بهادار شاخصی با عنوان بازده نقدی و قیمت تعریف شده است که ترکیبی از این سود را نشان می‌دهد و تغییرات آن در طول سال نشانگر میانگین سود یا زیان سرمایه‌گذاران است.
مقایسه بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس و مقایسه آن با تورم سالانه نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در بورس از سال ۱۳۸۲-۱۳۷۸ به طور میانگین بیش از نرخ تورم سود کسب کرده‌اند. به بیان دیگر این افراد نه تنها توانسته‌اند کاهش ارزش پول را پوشش دهند، بلکه توانسته‌اند سودی فراتر از سرمایه‌گذاری سایر بازار مالی که ریسک کمتری دارند، کسب کنند.
اما سال‌های 1383 و 1384 با افت قیمت‌ها، بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس ایران کمتر از نرخ تورم بوده است.
این وضعیت در سال ۱۳۸۴ بسیار وخیم‌تر شده است به گونه‌ای که سرمایه‌‌گذاران در بورس به طور میانگین ۷/۱۲درصد از ارزش دارایی در ابتدای همان سال را از دست داده‌اند. افتی که تحت تاثیر رشد چشمگیر ۵/۱۳۸درصدی در سال ۱۳۸۲ اتفاق افتاد و رشد حبابی قیمت‌ها در این سال به همراه اتفاقی که در سال‌های ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ بر بازار سهام تاثیرگذار بود، باعث شد تا بازدهی بورس در سال ۱۳۸۳ کاهش یابد و در سال ۱۳۸۴ به زیان تبدیل شود.
اما به واسطه تغییراتی که در سطح خرد و کلان در بورس اوراق بهادار پدید آمد، از ابتدای سال تاکنون سرمایه‌گذاری در بورس به طور میانگین 11درصد بازدهی در پی داشته است و این در حالی است که نرخ تورم طبق آخرین اعلام بانک مرکزی 9/10درصد بوده است. به بیان دیگر سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار به طور خالص موفق به کسب 1/0درصد سود ناشی از فعالیت خود در بازار سهام بوده‌اند. باید توجه داشت که یکی از عوامل افزایش بازدهی بورس در هشت ماه نخست امسال، تقسیم سود مناسب در مجامع اکثر شرکت‌های بورسی بوده است وسهامداران در چهار ماه باقیمانده به منظور افزایش بازدهی، تنها باید به امید رشد قیمت سهام باشند. از طرف دیگر سیاست‌های پولی و مالی دولت در سال‌جاری نیز می‌تواند خالص بازدهی سرمایه‌گذاران بورس را تحت تاثیر قرار دهد.
نرخ تورم در بلندمدت و میان‌مدت یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده برای ترسیم سطح انتظارات سهامداران در کسب بازدهی و حضور در بازار سرمایه است.
نرخ تورم نیز یکی از علائم مهم در وضعیت کلان اقتصاد است که به انتظارات سهامداران جهت می‌دهد. آنها با توجه به نرخ بازده سرمایه‌گذاری در بورس، از میان گزینه‌های متعدد اوراق بهادار و دارایی‌های مالی، دست به انتخاب زده و سبد دارایی‌های خود را طراحی می‌کنند.
هم‌اکنون برای سرمایه‌گذاران و دارندگان دارایی‌های مالی، نرخ سود سپرده و سود اوراق مشارکت انتخاب‌های اصلی در بازار‌های مالی است و به میزانی که نرخ بازده سرمایه‌گذاری در این دو گزینه کاهش یابد، آنها به بازار سهام روی می‌آورند و اگر نرخ بازده سرمایه‌گذاری در بورس کاهش پیدا کند، به بازار‌های رقیب سوق پیدا می‌کنند.
مجموع شرایط نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی در حال بررسی سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری با توجه به رویکرد‌های اقتضایی و وضعیت هستند.