دیدگاه کارشناسان درباره خوب و بد تسهیلات خصوصی‌سازی را در صفحه بورس (۲۳) بخوانید

گروه بورس - خبرهای اولیه از انتشار جزئیات تسهیلات ۱۵۰۰میلیارد تومانی حکایت از آن دارد که در درجه دوم افراد حقیقی کارآفرین و خوشنام تسهیلات خصوصی‌سازی دریافت می‌کنند. یک منبع آگاه به «فارس» گفت: بعد از بحث و بررسی‌های فراوان در رابطه با چگونگی اجرای اصل ۴۴ و ظرفیت‌سازی بازار سهام، حدود یک ماه پیش طرحی به برخی وزرا و مدیران ارشد دولت ارائه شد و طی آن موضوع ارائه تسهیلات به خریداران سهام بلوکی عنوان شد که بالاخره این طرح هفته پیش در ستاد اجرایی اصل ۴۴ به تصویب رسید.

وی افزود: براساس این طرح مقرر شد شرکت‌های سرمایه‌گذاری که از ابزارهای درونی بازار به شمار می‌روند، از طریق پرداخت وام یا ارائه تسهیلات تقویت شوند.

معیارهای پرداخت وام

وی در پاسخ به این سوال که آیا معیارهایی برای ارائه تسهیلات شرکت‌های سرمایه‌گذاری و جلوگیری از رانت در نظر گرفته شده است؟ به برگزاری جلسه‌ای مشترک در آینده‌ای نزدیک اشاره کرد و گفت: ‌معیارهایی مانند میزان سرمایه شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تعداد سهامداران، رتبه نقد‌شوندگی، میزان اعتبار، شفافیت بودن اطلاعات شرکت‌ها، نرخ خالص ارزش دارایی‌ها (NAV)، مدیریت و دیگر موارد تاثیرگذار برای ارائه تسهیلات در نظر گرفته خواهد شد.

ارائه تسهیلات در قالب دو نوع

این منبع آگاه در رابطه با دیگر جزئیات و ارائه تسهیلات ابراز داشت: براساس پیشنهادهایی که مورد تصویب قرار گرفته بخشی از این تسهیلات در قالب وام نقدی و بخشی دیگر بابت مطالبات بانک‌ها از دولت خواهد بود و طی آن سهام شرکت‌های دولتی به بانک واگذار می‌شوند تا بانک‌ها سهام شرکت‌های مشمول یا غیر مشمول اصل ۴۴ را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری مربوطه داده شود.

وی افزود: شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز از طریق افزایش سرمایه از محل صرف سهام مطالبات بانک‌ها را پرداخت خواهند کرد.

پیشنهاد نرخ سود ۷‌درصدی

وی در پاسخ به این سوال فارس که آیا نرخ سود این تسهیلات مشخص شده است؟ گفت: میزان نرخ سود هنوز مشخص نشده اما در نظر است با تشکیل جلسه‌ای پیشنهاد شود با توجه به نرخ سود بانک ۱۲‌درصدی و صفر درصدی سهام عدالت نرخ بهره‌ این تسهیلات کمتر از ۷‌درصد باشد.

اثرات تسهیلات

وی در رابطه با اثر اجرایی این طرح در کلیت بازار سرمایه‌ گفت: میزان تاثیر تسهیلات یک هزار و ۵۰۰‌میلیارد تومانی به نوع وام بستگی دارد، یعنی اگر وام به صورت سهام شرکت‌های اصل ۴۴ باشد، از اثر بخشی کمتری نسبت به وام در قالب پول نقد برخوردار خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: اما با اجرایی شدن این طرح شرکت‌های سرمایه‌گذاری مجددا در صدر معاملات بازار سهام قرار خواهند گرفت و تنوع سبد سهام این دسته شرکت‌ها منجر به افزایش ارزش‌گذاری و قدرت جابه‌جایی سهام خواهد شد.

تسهیلات در راه است

این اظهارات مقام آگاه در حالی بیان شد که دیگر منبع موثق از نظرسنجی شرکت‌ها و ارائه نظرات این طرح به بانک مرکزی و وزارت اقتصاد خبر داد و در خصوص میزان تسهیلات تصریح کرد: ستاد اجرایی اصل ۴۴ در واقع ۳‌هزار‌میلیارد تومان را مصوب کرده که از این مبلغ بانک‌های دولتی مکلف به پرداخت یک هزار و ۵۰۰‌میلیارد تومان شده‌اند و بانک‌های خصوصی نیز هرگاه تمایل داشته باشند تا سقف یک‌هزار و ۵۰۰‌میلیارد تومان وام پرداخت خواهند کرد. وی افزود: به جز بانک‌های تخصصی مسکن، صنعت و معدن، توسعه صادرات و کشاورزی باقی بانک‌ها که در گروه بانک‌های تجاری هستند، موظف به پرداخت تسهیلات شده‌اند.

تسهیلات به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

وی در برابر این سوال که آیا تسهیلات فقط به افراد حقوقی تعلق می‌گیرد یا مشمول افراد حقیقی هم می‌شود؟ ابراز داشت: در درجه اول این تسهیلات به شرکت‌های سرمایه‌گذاری معتبر تعلق می‌گیرد و در درجه دوم بخشی از این تسهیلات به افراد حقیقی کارآفرین و خوش‌نام داده می‌شود. وی ضمن اشاره به سابقه پرداخت وام‌های کوچک توسط بانک‌های خصوصی افزود: در نظر است بعد از اجرایی شدن این مصوبه ارائه وام به دیگر سهامداران حقیقی نیز محقق شود.

سهام بلوکی چیست؟

این مقام مسوول در رابطه با این سوال که سهام بلوکی شامل چه میزان از سهام شرکت‌ها می‌شود؟ گفت: منظور از سهام بلوکی آن درصد از سهام شرکت‌ها است که با خریداری آن تغییراتی در هیات‌مدیره شرکت‌ها به وجود می‌آید و اصطلاحا به آن سهام استراتژیک گفته می‌شود.

مکانیزم دریافت تسهیلات

وی در خصوص مراحل و چگونگی دریافت تسهیلات به فارس توضیح داد: همه افراد حقوقی و حقیقی حاضر در رقابت خریداری سهام بلوکی بعد از برنده شدن به بانک‌های عامل مراجعه تا صلاحیت و اعتبارشان مورد بررسی و تایید قرار گیرد و سپس نتیجه بررسی به سازمان بورس اعلام می‌شود.

وی ادامه داد: دریافت‌کننده تسهیلات نیز سهام خریداری شده را به نفع بانک عامل در بورس وثیقه می‌کند.

زمان اجرایی شدن

این مقام مسوول در رابطه با زمان ارائه تسهیلات یک هزار و ۵۰۰‌میلیارد تومانی گفت: با توجه به اینکه بورس برنامه عرضه سهام بلوکی چند شرکت از جمله ملی مس، فولاد مبارکه و فولاد خوزستان را دارد سعی می‌شود ارائه تسهیلات از مرداد یا شهریورماه اجرایی شود.

وی افزود: براساس تبصره ۴ قانون بودجه باید ۱۲‌هزار و ۳۷۳‌میلیارد ریال صرف بازپرداخت تعهدات ارزی از محل فروش سهام شود که بر همین اساس پیشنهاد شده معادل ریالی این مبلغ از صندوق ذخیره ارزی پرداخت شود.

وی در خاتمه ضمن بیان این مطلب که این مصوبه نتیجه کار گروهی و با هدف افزایش ظرفیت‌های بازار سرمایه و اجرای بهتر اصل ۴۴ است، گفت: با اجرایی شدن این مصوبه مشکل خرید سهام حل و اهداف اصلی ۴۴ محقق خواهد شد.