علیرضا کدیور

هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۲۷/۶/۸۵ آیین‌نامه معاملات شرکت‌های تابلوی چهارم را تصویب کرد و معاملات این شرکت‌ها در تابلوی غیررسمی در تاریخ ۱۱/۷/۸۵ آغاز کرد. براساس این آیین‌نامه ابتدا ۴۲شرکت و پس از آن ۴۷ شرکت دیگر به تابلوی غیررسمی بورس منتقل شدند.

به این ترتیب ۸۹ شرکت معادل یک‌پنجم شرکت‌های بورسی به دلیل عدم اطلاع‌رسانی شفاف یا مشکلات مالی و زیان‌دهی به تابلوی چهارم فرستاده شدند.

همچنین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار پس از تصویب آیین‌نامه معاملات شرکت‌های تابلوی چهارم، مهلت شرکت‌های مشمول این آیین‌نامه را برای تطبیق خود با آیین‌نامه‌های «سازمان»، فرار از اخراج و بازگشت به تابلوی معاملات، پایان سال ۸۵ عنوان کرد.

به نظر می‌رسد «سازمان» با ایجاد این تابلو سه هدف را دنبال می‌کرد.

اول اینکه سهامداران خرد شرکت‌هایی که نماد آنها به دلایل مختلف برای مدت طولانی بسته بوده است، بتوانند نسبت به فروش سهام خود اقدام کنند.

دوم اینکه شرکت‌های مشمول این آیین‌نامه را به تبعیت از آیین‌نامه‌های «سازمان» وادار کند و شرکت‌هایی که هنوز به این تابلو منتقل نشده‌اند و در برخی موارد آیین‌نامه‌های «سازمان» را رعایت نمی‌کنند، نسبت به تبعیت از «سازمان» مجبور شوند.

دلیل آخر نیز اخراج شرکت‌هایی است که نماد آنها برای مدت طولانی بسته است و در عمل تنها به عنوان مانعی از حرکت واقعی شاخص‌های بورس جلوگیری می‌کردند.

اما هدف نخست به دلیل اینکه «سازمان» معاملات هریک از شرکت‌ها را به یک جلسه معاملاتی در هفته کرده بود و سلب امکان فروش از خریداران سهام شرکت‌های تابلوی غیررسمی به نتیجه نرسید.

هدف دوم نیز به علت اینکه عمده شرکت‌های انتقالی به تابلوی غیررسمی، دارای سهامداران عمده حقیقی هستند که در‌حال‌حاضر انگیزه‌ای برای بقا در بورس ندارند، نیز با شکست مواجه شد.

در حال حاضر مزیت‌های پذیرفته شدن شرکت‌ها در بورس، معافیت مالیاتی به میزان ۵/۲درصد و امکان انتشار اوراق قرضه توسط این شرکت‌ها است که احراز معافیت مالیاتی نیازمند تاییدیه سازمان بورس و اوراق بهادار است و «سازمان» در سال گذشته در ارائه این تاییدیه به شرکت‌هایی که آیین‌نامه‌های «سازمان» را اجرا نکردند، محدودیت‌هایی را ایجاد کرد.

از طرف دیگر به نظر می‌رسد «سازمان» در گزینش شرکت‌ها، جانب عدالت را رعایت نکرده است، به نحوی که شرکت‌هایی که به لحاظ ساختار مالی،‌ با مشکلاتی روبه‌رو بوده‌اند، اما سهامداران عمده آنها شرکت‌های دولتی و نیمه‌دولتی هستند، به تابلوی غیررسمی منتقل نشده‌اند، در حالی که برخی شرکت‌های دیگر به تابلوی چهارم فرستاده شده‌اند.

به نظر می‌رسد «سازمان» در تدوین این آیین‌نامه بسیار عجولانه عمل کرده است و پس از گذشت۲۰ روز از آغاز سال جدید، فرجام شرکت‌های ارسالی به تابلوی غیررسمی مشخص نشده است.

همچنین در این شرایط مسوولان «سازمان» باید از یکسو، با ارائه گزارشی تکلیف ۸۹ شرکت تابلوی چهارم را مشخص کنند و از سوی دیگر، نسبت به تداوم فعالیت این تابلو در سال‌جاری و ورود شرکت‌های دیگر نیز اظهارنظر کنند.

اما در شرایطی که سهامداران عمده برخی از شرکت‌هایی که در‌حال‌حاضر به لحاظ اطلاع‌رسانی و مالی مشکلی ندارند، به دنبال خروج شرکت‌ متبوع خود از لیست شرکت‌های بورسی هستند، ایجاد این تابلو با هدف الزام به شرکت‌ها به اطلاع‌رسانی شفاف و اصلاح ساختار مالی،‌ نمی‌تواند توفیق چندانی را برای «سازمان» به ارمغان آورد.

خوانندگان می توانند نظرات و دیدگاههای خود را در تماس با تلفن ۸۸۹۸۰۴۶۸و ۸۸۹۸۰۴۵۲ ارایه کنند.