گروه بورس- محبوبه مغانی: فعالان بازار سهام ایران در شرایطی وارد شهریورماه شدند که همچنان برخی تحولات سیاسی و بیرونی بر بازار دادوستد سهام سایه افکنده است.

اما این در بین برخی تحولات پیش‌رو از جمله اجلاس غیرمتعهدها به همراه مذاکرات هسته‌ای، خوش‌بینی‌های معامله‌گران همه بازارها از جمله بورس تهران را تقویت نموده است.
در هفته‌ای که سپری شد درحالی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایران نشستی برگزار کرد که طرح برخی از ادعاهای بی‌اساس درباره فعالیت هسته‌ای کشورمان همچنان احتیاط را در همه بازارهای مالی حاکم کرده است. این در حالی است که برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تهران و اعلام حضور بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل برای شرکت در اجلاس غیرمتعهدها بر دغدغه غربی‌ها افزوده و نشانه‌هایی از خوش‌بینی سیاسی را به وجود آورده است.
با این حال در پی تعطیلی دو روزه عید سعید فطر طی هفته گذشته، وقفه‌ای در فعالیت‌های اقتصادی کشور به وجود آمد تا این مساله بهانه‌ای باشد، برای نهاد اجرایی بازار سرمایه تا از انتشار آمار و اطلاعات ناشی از مبادلات هفتگی اوراق بهادار تهران خودداری کند. با این حال در فعالیت ۳ روزه این بازار در هفته منتهی به سوم شهریورماه جاری شاخص کل یک درصد رشد کرد، تا به‌ این ترتیب بورس هم در میان دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری حرفی برای گفتن داشته باشد. افزون بر این در آخرین روز کاری بورس تهران آن هم پس از گذشت ۳ روز کاری از انتشار اوراق اختیار فروش تبعی پتروشیمی کرمانشاه به عنوان اولین تجربه بورس در به‌کارگیری این ابزار مالی جدید، «امیدکو» یکی از سهامداران اصلی شرکت چادرملو نیز برای پوشش ریسک و حمایت از سرمایه‌گذاران خود، اوراق تبعی (کچاد) را روانه بازار کرد.
اما در بازار ارز و طلا و سکه، آمارها حاکی از آن است که در بازه زمانی یکساله یعنی از مردادماه 90 تا مردادماه 91، دلار آمریکا، یورو و سکه به ترتیب سرمایه‌گذاران خود را از بازدهی‌های 80، 54 و 47 درصدی برخوردار کردند. حال آنکه در این هفته پس از عملی نشدن وعده‌های راه‌اندازی بورس ارز در زمان اعلام شده (در پایان مردادماه امسال)، قطع ارز مسافرتی و کاهش تعداد گروه‌های دریافت‌کننده ارز دولتی، سفته‌بازی در بازار ارز تشدید شد و قیمت دلار و یورو در هفته منتهی به سوم شهریورماه به ترتیب از رشد 8/1 و 8/3 درصدی برخوردار شد.
از سوی دیگر تقویت اجرای سیاست‌های انبساط پولی بیشتر از سوی فدرال رزرو، افزایش هزینه استحصال طلا در معادن، کشتار معدنچیان در آفریقا، اقدام اروپا مبنی بر فروش تمام موجودی طلای خود و اقدام مجدد آن برای سرمایه‌گذاری در این عرصه در کنار انتشار اخباری مبنی بر خرید طلا توسط بانک مرکزی روسیه سبب شد تا هر اونس طلا در بازارهای جهانی از رشد ۲/۳ درصدی برخوردار شود که به تبع آن در ایران نیز قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار از افزایش ۵ درصدی و سکه طرح جدید نیز از افزایش ۵/۵ درصدی برخوردار شد.
این در حالی است که طی یکسال گذشته (از مرداد 90 تا پایان مرداد 91) قیمت هر اونس طلای جهانی 14 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
اما در بازار ابزارهای مالی نیز با به پایان رسیدن مهلت پذیره‌نویسی اوراق مشارکت ۱۵۰ میلیارد تومانی سایپا در آخرین روز مردادماه، دور جدید فروش اوراق مشارکت طرح‌های سد و نیروگاه برق آبی در نخستین روز شهریورماه آغاز شد.
تحرکات بازار مسکن در این هفته نیز حاکی از آن است که طرح تفصیلی شهرداری تهران، تبلیغات وسیع از سوی مدیریت شهری برای اجرای طرح‌های شهری، توریستی و تفریحی منجر به ایجاد مزیت نسبی در بازار مسکن نسبت به سایر فعالیت‌های اقتصادی شده است. به طوری که این موضوع در 4 ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، ساخت و ساز در تهران را 40 تا 60 درصد افزایش داده است. همچنین در این پروسه معاملات خرید و فروش مسکن با کاهش 5/18درصدی همراه بود. اما با پایان ماه مبارک رمضان و شروع شهریورماه، مدت قرارداد اغلب مستاجران به پایان می‌رسد که این مساله بازار اجاره‌بها را احتمالا از رونق برخوردار خواهد ساخت.
در سطح بین‌المللی نیز کاهش ذخایر استراتژیک بنزین و نفت خام آمریکا، افزایش تقاضای نفتی چین، افت تولید نفت در دریای شمال، ادامه تنش‌ در منطقه خاورمیانه و به پایان رسیدن زمان تعمیرات فصلی پالایشگاه‌های جهان منجر به افزایش تقاضا برای نفت خام شده است. اگرچه قیمت نفت برنت دریای شمال هم در یک هفته‌ای که گذشت کمی کاهش یافت.
اما در هفته سپری شده این عوامل در کنار مسائلی همچون خوشبینی هیجانی به حل بحران بدهی‌ها در اروپا به همراه اعلام ورشکستگی یونان تا ماه اکتبر در صورت عدم دریافت وام جدید، افزایش ارزش طلا و امکان افزایش اجرای سیاست‌های انبساطی از سوی فدرال رزرو، ارزش یورو در برابر دلار را به میزان یک درصد تقویت نمود.
در نهایت هفته منتهی به سوم شهریورماه در بازار فلزات اساسی با رشد ۴ درصدی قیمت مس، افزایش ۴ درصدی قیمت روی و خیزش ۶ درصدی قیمت سرب همراه بود.