عرضه دوباره بلوک طلسم شده فولاد خوزستان

گروه بورس- علیرضا باغانی: مشاور وزیر صنایع در امور واگذاری از عرضه قریب‌الوقوع بلوک ۵/۳۰‌درصدی فولاد خوزستان در بورس اوراق بهادار تهران خبر داد. دکتر ایرج اکبریه که درباره آخرین وضعیت معامله ابطال شده فولاد خوزستان و بازگشت بلوک ۵/۳۰‌درصدی «فخوز» به دارایی‌های دولت سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: بلوک ۵/۳۰‌درصدی فولاد خوزستان هم اکنون در اختیار دولت قرار دارد و از وضعیت بلوکه شدن درآمده است و دولت با احتساب بلوک مزبور در این شرکت فولادساز، سهامدار ۵/۵۰‌درصدی است.

وی افزود: دولت در مجمع گذشته «فخوز» نیز به عنوان نماینده ۵/۵۰‌درصد سهام شرکت کرده و سود متعلق به بلوک ۵/۳۰‌درصدی را هم دریافت کرد که مجموعا ۲۰‌میلیارد تومان سود نقدی بود. افزون بر این ۹۷میلیاردتومان سود سهام دو سال گذشته شرکت نیز که قرار بود به جابریان خریدار بلوک پرداخت شود، با ابطال معامله توسط دستگاه‌ قضایی به حساب دولت واریز شد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا همچنان دولت و خصوصی‌سازی مدعی عدم ابطال معامله فولاد خوزستان هستند؟ گفت: از آنجا که حکم ابطال از سوی دادگاه اعلام شده، دولت هم این موضوع را پذیرفته و در حال حاضر به عنوان مالک بلوک ۵/۳۰‌درصدی عرضه مجدد بلوک را دنبال می‌کند.

زمان احتمالی عرضه مجدد

مسوول خصوصی‌سازی وزارت صنایع در مورد زمان عرضه مجدد بلوک فولاد خوزستان گفت: برنامه عرضه بلوک از سوی سازمان خصوصی‌سازی انجام می‌شود و شرکت در لیست واگذاری‌ها قرار دارد و با توجه به اتمام پرونده بلوک «فخوز» و جابریان، پیش‌بینی می‌شود این بلوک در آینده‌ای نزدیک و در نیمه دوم سال از طریق بورس عرضه شود.

مخالف افزایش قیمت غیرمنطقی بودیم

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار دنیای اقتصاد که پرسید، آیا با ابطال معامله هزار و ۳۶۴میلیارد تومانی فولاد خوزستان، دولت با کاهش درآمد از محل عدم فروش این شرکت مواجه شد؟ گفت: از آنجا که این معامله قطعی نشده بود و در مراجع قضایی هم پرونده داشت، دولت درآمدی از محل آن پیش‌بینی نکرده بود، بنابراین کاهش یا عدم تحقق درآمد از این محل مطرح نیست. وی تاکید کرد: بلوک فولاد خوزستان دارای ارزندگی و جذابیت برای خریداران است و در حال حاضر هم دارای مشتریان جدی است، ولی ما هم به عنوان دولت موافق افزایش قیمت بلوک فولاد خوزستان به سطح ۱۳۶۴میلیارد تومان و قیمت سهم بیش از ۲‌هزار تومانی نبودیم. گر چه در پی رقابت انجام شده در بورس طی سال ۸۷، قیمت این بلوک به صورت غیرمنطقی بالا رفت ولی دولت در این اتفاق دخل و تصرفی نداشت، چرا که بلوک را با قیمت پایه ۱۰‌هزار و ۹۴۲ریالی عرضه کرده بود و خود خریداران موجب رشد قیمت شدند.

وی سهام فولاد خوزستان در قیمت‌های فعلی تابلوی بورس را ارزنده خواند و گفت: به طور قطع در عرضه مجدد بلوک، قیمت منطقی برای این معامله تعیین می‌شود، ولی در هر صورت با توجه به پتانسیل‌های شرکت، احتمال رقابت و افزایش قیمت بلوک یاد شده وجود دارد.

نماینده وزیر صنایع در مجامع در خصوص نظر دولت در مورد واگذاری مجدد بلوک فولاد خوزستان نیز گفت: نظر ما عرضه سهام ظرف چند ماه آینده است، ولی در هر صورت باید هیات واگذاری در این خصوص نشستی برگزار کرده و از ما هم به عنوان دولت دعوت کند تا در مورد زمان عرضه مجدد بلوک، قیمت پایه و شرایط معامله تصمیم‌گیری شود.

بازخوانی پرونده یک معامله پرماجرا

گفتنی است، بزرگ‌ترین معامله تاریخ بورس تهران تا سال ۸۷ در هفتم تیر ماه همان سال پس از ۹ روز رقابت نفس‌گیر بین مهر اقتصاد ایرانیان، فولاد مبارکه، سرمایه‌گذاری امید، گل‌گهر، چادرملو، تامین اجتماعی و بنیاد مستضعفان انجام شده بود که با پایان این رقابت‌ها، محمد جابریان با وارد کردن قیمت ۲۰۴۰۳ریالی، این بلوک ۱۳۶۴میلیارد تومانی را از آن خود کرد و مرد ۵/۱میلیارددلاری بورس تهران لقب گرفت. آن هم در شرایطی که این رقابت از ۲۷ خرداد ماه سال ۸۷ با قیمت پایه ۱۰‌هزار و ۹۲۴ریال آغاز شده بود و بلوک ۵/۳۰‌درصدی فخوز پس از رشد ۵/۸۶‌درصدی نسبت به قیمت پایه (ارزش عرضه در روز اول ۷۳۲‌میلیارد تومان بود) به ارزش ۱۳۶۴میلیارد تومان به جابریان فروخته شد.

در پی ابطال معامله «فخوز»، ارزش معاملات سال ۸۷ بورس تهران از ۱۳‌هزار و ۷۳۹‌میلیارد تومان به ۱۲‌هزار و ۳۷۵‌میلیارد تومان رسید و اگر خریدار، ۲۷۳میلیارد تومان بخش نقدی خود را به طور کامل پرداخت کرده بود، اکنون باید این رقم از سوی خزانه دولت پس داده می‌‌شد، هر چند ۷۰‌درصد از ارزش این واگذاری متعلق به ایمیدرو بوده است. این معامله بزرگ در سال ۸۷ از سوی کارگزاری آگاه انجام شده بود و خریدار آن (جابریان) باید هر

۶ ماه یک بار تا مدت ۵ سال، ۱۴۲‌میلیارد تومان بابت اقساط بلوک خریداری شده می‌پرداخت.

سرانجام یک‌خصوصی‌سازی واقعی

اما جابریان همزمان با خرید بلوک فولاد خوزستان در تیرماه ۸۷ در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد واگذاری ۵/۳۰‌درصد از سهام مجتمع فولاد خوزستان به ارزش ۱۳۶۴میلیارد تومان را نماد خصوصی‌سازی واقعی و اجرای اصل ۴۴ در کشور دانسته و گفته ‌بود: انجام این معامله بزرگ در بازار سهام کشور نشان می‌‌دهد که فضای کسب وکار کشور برای حضور جدی بخش خصوصی وجود داشته و امنیت اقتصادی برای صنعتگران کشور فراهم است، معامله اخیر نشان از اجرای صحیح اصل۴۴ بر اساس منویات مقام معظم رهبری و رییس‌جمهوری دارد.

وی گفته بود: ما قطعا پیشتاز خصوصی‌سازی واقعی خواهیم بود، چون خریداران این معامله از خانواده کارآفرین از دل‌بخش صنعت فولاد یعنی ۷ برادر با همراهی و مشارکت پسرعموها جمعا ۲۱ نفر هستند که از سه دهه قبل با راه‌اندازی و توسعه تجارت فولاد در کشور با کمک هم به فکر خرید بخشی از سهام فولاد خوزستان افتاده و در این مسیر قدم گذاشته‌اند. محمد جابریان با اشاره به اینکه اتحاد یک خانواده کارآفرین و صنعتی، بستر ورود به این معامله رقابتی را فراهم کرد، خاطرنشان کرده بود: تمام منابع این خرید از سوی فولادسازان یعنی خانواده‌ام تهیه شد و به طور قطع برای تهیه پول این معامله، از فردا با کیف سامسونت مزاحم وزیر و وکیل نخواهیم شد، چون کل مبلغ معامله طی یک فرآیند بلندمدت پرداخت خواهد شد.

چرا جابریان موفق شد؟

اما هر چند ماجرای بلوک ۵/۳۰‌درصدی فولاد خوزستان با رای‌ دادگاه مبنی بر ابطال معامله به پایان رسید، اما هیچ گاه مشخص نشد جابریان به چه دلیلی موفق به پس دادن بلوک به دولت به‌رغم مقاومت‌های بسیار زیاد صورت گرفته شد.

اما در اخبار غیررسمی از افت قیمت بیلت از ۱۱۰۰دلار در زمان انجام معامله به ۳۰۰ دلار بعد از انجام معامله در LME، راه ندادن جابریان به هیات مدیره و از همه مهم‌تر عدم پرداخت مطالبات ۱۰۰میلیارد تومانی جابریان از سوی دولت که موجب قطعی نشدن معامله توسط بورس شد، به عنوان دلایل قانع‌کننده جابریان برای پس دادن بلوک یاد می‌شود.

با این حال، ابهامات پرونده سوال‌برانگیز معامله بلوک ۵/۳۰‌درصدی فولاد خوزستان و دلایل ابطال این معامله پرحاشیه در اذهان فعالان اقتصادی و بازار سرمایه همچنان باز است.