عطش تقاضا در بازار سهام

عکس: نگار متین‌نیا

گروه بورس- شروین شهریاری: بورس تهران در هفته معاملاتی که گذشت، چهره‌ای مثبت با غلبه پرقدرت تقاضا را از خود به نمایش گذاشت که این مساله منجر به رشد قابل توجه ۶/۲‌درصدی شاخص بورس در طول یک هفته شد. به نظر می‌رسد در حال حاضر فعالان بازار به دلیل عدم انتشار اخبار دقیق از تحولات اقتصادی آتی با دیدگاه کوتاه مدت به فعالیت در بازار مشغولند که البته این رویه منجر به شکنندگی بازار در مواجهه با تحولات اقتصادی نامساعد احتمالی خواهد شد. در بازارهای جهانی، به‌رغم انتشار اخبار اقتصادی متناقض، فضای کلی کماکان آرام است که مهم‌ترین نشانه در این زمینه ثبات قیمت نفت و فلزات در سطوح کنونی (که نسبت به سال گذشته رشد حداقل ۱۰۰‌درصدی را نشان می‌دهند) است. بدین ترتیب بورس تهران در حالی سال ۸۸ را به پایان می‌برد که با بازده حدود ۵۶‌درصدی شاخص در این دوره، عملا رویدادی متفاوت از پیش‌بینی سرمایه‌گذاران و کارشناسان در ابتدای سال را رقم زده است.

بهترین‌های هفته

هفته جاری در اکثر نمادهای شاخص بازار، غلبه تقاضا و رشد قیمت مشاهده می‌شد. در توجیه علت این روند دلایل زیادی از قبیل تغییر P/E بازار، ورود نقدینگی جدید، حمایت حقوقی‌ها و... توسط سرمایه‌گذاران مطرح می‌شود که البته اغلب این توجیهات با مبانی اقتصادی و علمی معتبر که می‌تواند منجر به رشد پایدار بازار سهام در بلندمدت شود، سازگار نیست. در هر حال در این هفته صنایع بانکداری، فلزی، خودرویی و سیمانی توجه خریداران را بیش از سایر‌گروه‌ها به خود جلب کردند. در این میان، سهام چادرملو به لطف اخبار مربوط به رشد قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن تا محدوده ۱۳۵‌دلار در مدار رشد قرار‌گرفته است که البته کاهش حجم سهام شناور آزاد این شرکت در ماه‌های اخیر به روند مزبور تا حدود زیادی کمک کرده است. «شپنا» نیز پس از چند هفته درگیری با فروشندگان خسته، سرانجام با رشد تقاضا و صف خرید مواجه شد. این شرکت پیش‌بینی سود سال آینده را به بازار اعلام نکرده است. سهام بانکی نیز هفته خوبی را پست سر گذاشتند که در این‌گروه سهام بانک سینا به لطف شایعات موجود در زمینه احتمال افزایش پیش‌بینی سود «اخابر» برای سال آینده با صف خرید پایداری مواجه شده است. از سوی دیگر، رشد دو‌درصدی شاخص صنعت سیمان به عنوان آسیب‌پذیرترین صنعت در صورت هدفمند شدن یارانه‌ها نیز جالب توجه بود. رشد قیمت سهام شرکت‌های سیمان تهران، ارومیه، شمال و... در حالی رقم خورد که بحث‌های داغ در مجلس پیرامون هدفمند کردن یارانه‌ها در سال آینده کماکان ادامه دارد.

باز هم پارسیان!

گزارش پیش‌بینی درآمد بانک پارسیان برای سال ۸۹ در میانه هفته جاری منتشر شد. بزرگ‌ترین بانک خصوصی کشور در این گزارش رشد ۳۰‌درصدی پیش‌بینی سود خالص در سال آینده را به بازار اعلام کرده است. علت اصلی این مساله به پیش‌بینی کاهش ذخایر مطالبات مشکوک‌الوصول در سال ۸۹ باز می‌گردد که با ۵۰‌درصد کاهش به ۱۴۴‌میلیارد‌تومان رسیده است. همچنین حجم منابع و مصارف بانک (سپرده‌ها و تسهیلات) در بودجه ۸۹ نسبت به آخرین بودجه ۸۸ به ترتیب با رشد ۱۶ و ۱۰‌درصدی مواجه شده است. هر چند این گزارش در نگاه اول بهبود عملکرد بانک در سال آینده را نوید می‌دهد، اما برای اظهار نظر قطعی در مورد تحقق آن باید به انتظار تحولات سال آینده به ویژه در زمینه میزان ذخایر مورد نیاز برای تسهیلات ماند. بانک پارسیان همچون برخی دیگر از بانک‌های خصوصی با بند مهمی در گزارش حسابرسی خود مواجه است که بر مبنای آن تفکیک مانده تسهیلات به طبقات سررسید گذشته، معوق و مشکوک‌الوصول توسط سیستم عملیاتی صورت نگرفته است. همچنین بخشی از مطالبات و تسهیلات اعطایی سررسید گذشته و معوق (در پایان سال مالی گذشته به مبلغ ۲۹۲۶‌میلیارد‌تومان) با انعقاد قرار دادهای جدید، بدون ارائه وثایق جدید به حسابرس، به طبقه جاری انتقال یافته‌اند که این موارد باید در تحلیل کیفیت مطالبات بانک مد نظر سرمایه‌گذاران قرار گیرد.

حقوقی‌های تازه نفس!

فعالیت سرمایه‌گذاران حقوقی در بازار معمولا از یک روند دوره‌ای پیروی می‌کند که با شدت و ضعف طبیعی همراه است. در سال جاری مجموعه مهر اقتصاد از فعالترین نهادهای حقوقی بوده که البته با نزدیک شدن به آخر سال از فعالیت این مجموعه کاسته شده است. این روزها از سرمایه‌گذاری صنعت و معدن می‌توان به عنوان یکی از فعالترین نهادهای حقوقی بازار نام برد که در نمادهای زیرمجموعه خود حضور پررنگی دارد. فعالیت این مجموعه در نمادهای «وسینا»، «وصنا»، «ولصنم»، «ولغدر» و «بسویچ» قابل توجه است.

از سوی دیگر، تحرکات در نماد «ودی» توسط اشخاص حقیقی در فرابورس نیز در هفته جاری قابل توجه بود که منجر به معاملات پرحجمی در این نماد در آستانه مجمع افزایش سرمایه ۱۰۰‌درصدی شرکت شد.

روزهای حساس اقتصاد در مجلس

مباحث این روزهای مجلس از اهمیت زیادی در تعیین روند اقتصاد سال آینده کشور برخوردار است. فضای عمومی مباحث در مجلس حکایت از برخی اصلاحات در بودجه از جمله الزام دولت به واریز ۲۰‌درصد از درآمد نفتی به طور مستقل به صندوق توسعه ملی و نیز کاهش درآمد حاصل از هدفمند کردن یارانه‌ها دارد. این در حالی است که حتی پیامدهای تصویب سناریوی ۲۰‌هزار‌میلیارد‌تومانی نیز برای اقتصاد کشور در سال آینده قابل‌توجه خواهد بود. مرکز پژوهش‌های مجلس قیمت بنزین و گازوئیل را با لحاظ کردن مالیات و عوارض قانونی به ازای هر لیتر به ترتیب ۵۲۰۰‌ریال و ۱۶۵۰‌ریال اعلام کرده است که به معنای رشد ۵ و ۱۰ برابری در قیمت این دو حامل انرژی است. از سوی دیگر، در برآورد این مرکز، قیمت هر مترمکعب گاز طبیعی نیز با افزایش ۵ برابری، ۷۰۰‌ریال به ازای هر مترمکعب محاسبه شده است. قیمت برق نیز در این سناریو با رشد بیش از ۱۰۰‌درصدی نسبت به قیمت کنونی به ۴۰۰‌ریال به ازای هر مترمکعب (با احتساب مالیات و عوارض) خواهد رسید. افزایش قیمت‌های مزبور در صورت عدم وضع سیاست‌های جبرانی منجر به افزایش قابل‌ملاحظه هزینه‌های صنایع در کوتاه‌مدت می‌شود. بر اساس برآورد مرکز پژوهش‌ها، افزایش بهای تمام شده در صنایع فولاد، سیمان و پتروشیمی با مفروضات این سناریو به ترتیب ۸۳، ۱۶ و ۸‌درصد خواهد بود که رشدی در خور تامل محسوب می‌شود. در هر حال نگاه کارشناسان و فعالان اقتصادی طی هفته آینده نیز به صحن علنی مجلس دوخته خواهد شد تا با نهایی شدن ترکیب بودجه، امکان انجام برآوردهای اولیه از فضای کلی اقتصاد کشور در سال آینده امکان پذیر شود.