احمد عیسایی خوش *

مطالعات اجتماعی صورت‌گرفته در حوزه علوم اجتماعی نشان می‌دهد که بین رابطه عضویت در تشکل‌های حرفه‌ای و اخلاق حرفه‌ای رابطه‌ای مستقیم وجود دارد و ‌گروه‌بندی‌های حرفه‌ای از عوامل موثر در توسعه سیاسی وشکل گیری نظام اجتماعی در جوامع نوین محسوب می‌شوند. سازمان‌های صنفی به عنوان بخشی از جریان تحول تقسیم کار یا واسط میانی بین فرد و دولت، نقش بسزایی در تنظیم قواعد اخلاقی اعضا را بر عهده دارند. مطالعات نشان داده است که انزوای اجتماعی به عنوان حالت ناشی از عدم سازمان یافتگی در صنوف فاقد تشکل صنفی بیشتر است. وجود تشکل‌های صنفی و حرفه‌ای باعث ایجاد همبستگی بین اعضا شده و نه تنها رشد و اعتلای حرفه را به همراه خواهد داشت، بلکه باعث شکل‌گیری نهاد نظارتی غیر‌دولتی بر فعالیت اعضا خواهدگردید.

متاسفانه با وجود تمامی مزایای مترتب بر انجمن‌های صنفی که بسیاری از حرف از آن استفاده وافی و کافی برده‌اند، رشته حسابداری و حسابداران فاقد یک تشکل خاص صنفی است. حسابدارانی که به عنوان حسابدار در شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی مشغول هستند به حق نقش بسزایی در اعتلای حرفه بر عهده خواهند داشت، چرا که همان‌ها هستند که نمادی از حرفه حسابداری محسوب می‌شوند. احتمالا با نگارنده موافقید که بعضا بسیاری از حسابداران در شرکت‌های دولتی و خصوصی در مظان اتهام قرار‌گرفته و برای آنان پرونده‌های قضایی نیز تشکیل شده است. در حالی که هیچ تشکل صنفی و قانونی برای حمایت از آنان وجود نداشته و در برخی مواقع پرونده‌های آنان در دادگاه‌های عمومی و بدون نظر کارشناسی از جهت رعایت اصول و قواعد حسابداری مورد بررسی قرار‌گرفته است. بسیاری از حرفه‌ها که بعضا فاقد بسترهای علمی نوین نیز هستند دارای اتحادیه و انجمن‌های حرفه‌ای بوده که مطابق با ماده ۱۳ قانون کار وظیفه حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی و بهبود وضع اقتصادی اعضا را بر عهده دارد. در حالی‌ که رشد حسابداری که یکی از علم جدید در دنیای اقتصاد دانش محور امروز است از این تشکل بی‌بهره است.

رشد و اعتلای حرفه حسابداری در کنار رشد و توسعه علمی نیازمند وجود تشکل‌هایی است تا اعضا در آن به صورت حرفه‌ای عمل کرده و بستر رشد و اعتلای آن را فراهم کنند. در صورتی که آخرین دستاوردهای علمی در منصه عمل توسط حسابداران و شاغلان اجرا نشود فایده‌ای برای مطالعات و دستاوردها متصور نخواهد بود و مطالعات و تحقیقات در مجلات و کتاب‌ها باقی خواهد ماند.با عنایت بر فواید علمی و عملی تشکیل انجمن‌های صنفی که کلیه حسابداران بتوانند در آن عضو شده واز مزایای رفاهی و معیشتی آن استفاده نمایند ضروری به نظر می‌رسد. این تشکل علاوه بر حمایت از اعضای خود، نهاد نظارتی خواهد بود که با درج نام متخلفان رشته، ملجا و مامنی برای کارفرمایان نیز محسوب شده تا بتوانند نیروی انسانی مورد نیاز خود را از طریق این تشکل تامین کنند. وجود چنین نهاد نظارتی که عضویت در آن امتیازی برای حسابداران در انتخاب شغل محسوب‌ شود راه رشد و اعتلای حرفه را در کنار سایر انجمن‌های حرفه‌ای نظیر انجمن حسابداران خبره و انجمن حسابداری و جامعه حسابداران رسمی فراهم خواهد کرد. رشد حرفه‌ای‌گری و اخلاق و منش حرفه‌ای با وجود چنین تشکل صنفی که ارتباط مستقیمی با شغل و حرفه افراد دارد، ترویج خواهد یافت. بنابراین از تمامی حرفه‌ای‌گرایان و انجمن‌های حرفه‌ای و متولیان حرفه درخواست می‌گردد تا راه را برای تشکیل انجمن صنفی حسابداران فراهم کرده و دیدگاه‌ها و نظرات خود را در جراید حرفه‌ای ارائه کنند، تا ان‌شا‌ءالله در آینده‌ای نزدیک شاهد شکل‌گیری چنین تشکل حرفه‌ای باشیم.

*کارشناس مالی