گروه بورس- اعظم شریفی: اخبار منتشره پیرامون گروه‌های مختلف همیشه جابه‌جایی گروه‌های پیشروی بازار سرمایه را موجب شده است. طی سال‌های مختلف، اما همیشه گروه‌هایی مورد حمایت و توجه سهامداران بود که نگاه خوشبینانه معامله‌گران بازار را به خود داشته‌اند. گروه‌هایی که پیش‌بینی‌های جذاب تقسیم سود یا نگاه نوسان‌گیران بر آنها معطوف است. امسال با وجود آنکه بازار سرمایه طی نیمه نخست امسال رشد قابل‌توجهی را کسب کرد، اما می‌‌توان گفت نگاه بازار بر گروه خاصی متمرکز نشده به طوری که با رشد بازار، اغلب گروه‌ها چشم‌اندازی روشن پیدا کردند و افت بازار نیز شرایطی منفی را برای آنها فراهم کرد. هر چند معامله بزرگ مخابرات تا مدت‌ها خبر ثابت بازار بود، اما به همان اندازه بازار به استقبال عرضه‌های اولیه شرکت‌های بانکی، بیمه‌ها و حفاری رفت. همین طور هم معاملات گروه‌های دیگر در شرایطی رقم خورد که طی آن بار دیگر شاخص تا مرز ۱۲۵۰۰ واحد بالا رفت. این در حالی است که در هنگام برگشت بازار نیز گروه‌های مختلف تحت تاثیر جو حاکم بر بازار روندی نزولی یافتند. از ابتدای امسال تاکنون گروه ساخت محصولات فلزی شاهد بازدهی قیمتی ۱۰۱درصدی بود. همچنین بازدهی قیمتی گروه خدمات فنی و مهندسی از رشد ۷/۹۱درصدی برخوردار بود.این در حالی است که معاملات گروه فلزات اساسی و سایر واسطه‌گری‌های مالی بازدهی قیمتی به ترتیب معادل ۱/۷۷ و ۳/۷۰درصدی را شاهد بودند. از سوی دیگر یک شرکت گروه پیمانکاری صنعتی بازده قیمتی ۲۲۷درصدی را کسب کرد. بر این اساس بازار سرمایه در حالی به سه ماه پایانی خود نزدیک می‌‌شود که بدون حضور یک گروه پیشرو ثابت، معاملات پرفراز و نشیب خود را سپری کرده است، اما رکود احتمالی بازار می‌‌تواند تک‌سهم‌های ارزشمند را در گروه‌هایی خاص دوباره بازگرداند.

پتانسیل افزایش قیمت درپتروشیمی‌ها و فلزات

در این باره رییس هیات مدیره کارگزاری مهر‌آفرین با اشاره به اینکه ریزش قیمت‌های جهانی در سال ۲۰۰۹ انجام شده است، گفت: وضعیت شاخص‌های جهانی در حال بهبود است و می‌توان پیش‌بینی کرد، حرکت رو به جلو است که این امر به صورت مستقیم در اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود؛ بر این اساس گروه‌های فلزات و پتروشیمی پتانسیل رشد دوباره قیمت‌ها را دارند. شاهین چراغی افزود: سه ماه پایانی امسال همزمان با ابتدای سال جدید میلادی است که قطعا رشد اقتصادی دنیا شتاب خواهد گرفت و اقتصاد ایران را نیز متاثر می‌‌کند. وی با اشاره به رسیدن قیمت نفت به ۸۰دلار در هر بشکه گفت: این قیمت در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با رشد ۱۰۰درصدی مواجه شده است که نشانه‌های مثبتی را به همراه دارد. این در حالی است که شرکت‌های پتروشیمی بورسی، بزرگ و شاخص نیستند وگرنه قطعا تحت تاثیر این مساله رشد چشمگیری داشتند. دلیل اصلی این مساله این است که بیشتر پتروشیمی‌های کشور در قالب هلدینگ ملی پتروشیمی فعالیت می‌کنند که بورسی نیست.رییس هیات‌مدیره کارگزاری مهر آفرین گروه بانکی را دیگر صنعت پیشروی بازار تا پایان سال پیش‌بینی کرد و گفت: ساختار شرکت‌های بانکی طوری است که مشکل نقدینگی ندارند و از ترازنامه‌های مطلوبی برخوردارند که می‌‌تواند جذابیت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری داشته باشد که این مساله در روند تحقق EPSهای گروه بانکی منعکس شده است.

ابهامات اطلاعاتی مانع از تصمیم‌گیری است

همچنین یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه در شرایط کنونی حداقل امکانات و اطلاعات وجود دارد، گفت: در شرایطی می‌‌توان در خصوص گروه‌های پیشرو و صنایع برتر اظهارنظر کرد که اطلاعات کافی وجود داشته باشد، اما هنوز برنامه ۵ساله پنجم که از چند ماه آینده باید شروع شود، مشخص نشده است.

عسگری مارانی تاکید کرد : از سوی دیگر تاکنون حتی کلیات بودجه سال ۸۹ اعلام نشده است. همچنین ایده‌ای از تاثیرات هدفمند کردن یارانه‌ها در بورس نداریم و اینکه چه برخوردی قرار است با صنایع مختلف صورت گیرد. این در حالی است که بازار سرمایه از ریسک‌های سنگین داخلی و خارجی هم متاثر خواهد شد. مارانی به تغییر مدیران اشاره کرد و گفت: از سوی دیگر این روزها شاهد تغییرات زیادی در مدیریت صندوق‌های بازنشستگی یا سایر سهامداران عمده هستیم که مدیران سابق جای خود را به افراد جدید داده‌اند، اما هنوز تصمیمات شفافی در این دستگاه‌ها گرفته نشده است. این کارشناس بازار سرمایه گفت: تا روشن شدن این موارد فقط باید صبر کرد تا بتوان قضاوت درستی کرد؛ چرا که تغییر نرخ حامل‌های انرژی یا تحریم سنگین خارجی، تاثیرات زیادی را بر بازار وارد می‌‌کند. وی در بخش دیگری از سخنان خود به معاملات چند هفته گذشته اشاره کرد و افزود: در این دوره سهامی که Capital gain بیشتری داشته‌اند کاهش بیشتری یافته‌اند که مثلا کاهش حفاری شمال از این دست بود. این در حالی است که در شرایط کنونی اگر خرید سهام بر اساس سودآوری و تقسیم سود انجام شود، مناسب‌تر خواهد بود. مارانی در عین حال اظهار داشت: هر سهمی در یک گروه ممکن است شرایط متفاوتی داشته باشد و تاثیرات متفاوتی از شرایط جدید بازار کسب کند. مارانی افزود: در حال حاضر در خصوص گروه‌های پیشرو فقط می‌‌توان گفت روشن شدن فضای اطلاعاتی، قیمت تمام شده و سود بنگاه‌ها را تغییر خواهد داد.

ریسک‌های محیطی در قیمت‌گذاری مشخص نیست

شروین شهریاری، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز در خصوص پیش‌بینی سهام پیشروی بازار در افق میان‌مدت گفت: در این مورد باید به تاثیر دو عامل مهم توجه داشت، نخست اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها و دوم احتمال افزایش تنش‌ها در سطح بین‌المللی بر سر پرونده اتمی کشورمان که ابعاد تاثیرگذاری عوامل فوق در حال حاضر برای سرمایه‌گذاران بورس تهران نامشخص است.

وی افزود: بنابراین در صورت روشن شدن ابعاد هر یک از این عوامل انتظار می‌‌رود بورس تهران عکس‌العمل جدیدی از خود نشان دهد؛ زیرا آثار این ریسک‌های محیطی به دلیل ابهامات موجود به طور کامل در قیمت‌گذاری سهام منعکس نشده است.

شهریاری خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه اگر لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها منجر به افزایش هزینه مصرف انرژی (بدون جبران) شود، نوسانات کاهشی در قیمت سهام مرتبط نسبت به سطوح کنونی مورد انتظار است. وی گفت: با فرض ثبات شرایط کنونی و عدم تاثیرگذاری قابل ملاحظه دو عامل مذکور، گروه‌های بانکداری، معدنی و فلزی و پتروشیمی می‌‌توانند از صنایع پیشروی بازار باشند.

سهام بانک سینا و بانک کارآفرین گروه بانکداری به لحاظ امکان رشد سودآوری در موقعیت مناسبی نسبت به سایرین بوده و کمترین درگیری را با مشکل اصلی این صنعت (مطالبات معوق) دارند.

همچنین در گروه معدنی و فلزی، رشد سودآوری شرکت فولاد مبارکه در صورت ثبات شرایط کنونی در سال آینده محتمل خواهد بود. بنابراین سهام آن می‌‌تواند گزینه‌ای قابل تامل برای سرمایه‌گذاری باشد. سهم شرکت باما نیز در گروه سرب و روی به واسطه رشد قیمت‌های جهانی و دارا بودن معدن مستقل از احتمال جهش سودآوری برخوردار است. این در حالی است که به واسطه رشد قیمت‌های جهانی متانول و مشتقات پتروشیمی، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری غدیر و پتروشیمی خارک از مطلوبیت سرمایه‌گذاری برخوردارند.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به خصوصی‌سازی مخابرات نیز تاکید کرد: انتظار می‌‌رود پس از خصوصی سازی مخابرات، هزینه‌های این شرکت به ویژه در بخش پیمانکاری با کاهش مواجه شود و شرکت از این محل بتواند رشد سودآوری را در سال ۸۹ تجربه کند. از این منظر «اخابر» نیز در زمره گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری خواهد بود.

عرضه‌های اولیه؛ مستعد صعود

اما محمد مساح دیگر فعال بازار سرمایه وضعیت سهام عرضه اولیه را در مقایسه با سایر سهام موفق‌تر ارزیابی کرد.

وی گفت: با توجه به اینکه شاخص کل بورس نزولی است، سهام جدید شانس زیادی برای عملکرد بهتر خواهند داشت؛ چون این امکان هست که بازار سرمایه در سه ماه پایانی سال بازده منفی داشته باشد. مساح افزود: پیش‌بینی‌ها این است که در سه ماهه چهارم، به طور کلی جو مثبتی بر بازار حاکم نباشد و شاخص کل نیز ظرف چند هفته از ۱۲۶۰۰ به ۱۱۲۰۰ واحد کاهش یافته است. وی گفت: در سه سال اخیر شاخص هیچ گاه از مرز ۱۲۵۰۰عبور نکرده است و از لحاظ دید نموداری هم الگوی کاهشی وجود دارد.

بر این اساس در مجموع جز سهام عرضه اولیه که احتمالا بیمه‌ها خواهند بود، شانس بازدهی برای دیگران کمتر است.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: با توجه به احتمال افزایش ارزش دلار ظرف چند ماه آینده، سهامی که کالایی هستند هم شانس کمتری برای صعود خواهند داشت. این در حالی است که اوایل بهار می‌‌تواند شرایط بهتری برای افزایش شاخص‌ها

پیش‌بینی کرد.

شرایط مطلوب بانکی‌ها

در این باره یک کارگزار نیز شرایط کنونی را برای پیش‌بینی گروه‌های پیشرو دشوار خواند و گفت: با در نظر گرفتن شرایط داخلی و خارجی اولین گروهی که پیشرو خواهد بود، بانک‌ها و بیمه‌ها هستند. با توجه به تمرکز فروش سهام در این گروه، دولت می‌‌تواند جذابیت خرید در عرضه‌های اولیه را به این گروه بکشاند. از سوی دیگر کسری بودجه دولت تنها از طریق افزایش نقدینگی حل خواهد شد. به این ترتیب تنها گروهی که می‌‌تواند با توجه به رشد تورم سود سرمایه‌گذاری مناسبی توزیع کند، گروه بانکی است. حقانی نسب خاطرنشان کرد: ابهام ناشی از لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها نیز مزید بر علت است تا صنایع با عدم تصمیم‌گیری مناسب مواجه باشند که شانس گروه‌های دیگر را باز هم کاهش می‌‌دهد.