5شرکت جدید پشت دروازه بورس تهران

عکس: آکو سالمی

گروه بورس- علیرضا باغانی: با گذشت تنها ۲۴ ساعت از قطعیت بزرگ‌ترین معامله تاریخی بورس و رسیدن مدیریت مخابرات ایران به کنسرسیومی با هویت مبین، بورس تهران با عرضه‌های بسیار سنگینی در نمادهای اصلی بازار روبه‌ر‌و شد. عرضه‌هایی که معامله‌گران بازار و حتی حرفه‌ای‌ها را شوکه کرد و به افت کم سابقه ۱۵۶واحدی شاخص منجر شد.

همه این اتفاقات در شرایطی رخ می‌‌دهد که یک روز قبل از این تحولات (روز دوشنبه) شاخص بورس با ثبت عدد ۱۲هزار ۶۳۳واحدی، بالاترین رقم تاریخی خود را در سال جاری شاهد بود و بازدهی بورس نیز به عدد ۶/۵۸درصد رسیده بود.

اما این شرایط فقط یک روز در تالار شیشه‌ای پایدار بود و روز گذشته عرضه‌های بسیار سنگین صورت گرفته در نمادهای مخابرات ایران، مپنا، کشتیرانی جمهوری اسلامی، بانک پارسیان و سایپا و معاملات توام با نوسان این نمادها نماگر شاخص را به عدد ۱۲ هزار و ۴۲۶رساند و ۲/۱درصد از بازدهی ۶/۵۸درصدی بازار سرمایه کاست.

گر چه تقریبا ۱۰ نماد بزرگ و اصلی بازار در منفی شدن شاخص نقش بسزایی داشتند، اما سهم ۵ نماد ذکر شده در افت ۱۵۶واحدی شاخص، حدود ۱۱۲ واحد بود، به طوری که مخابرات ایران، نمادی که بزرگ‌ترین چک کشور برای خرید سهام ۵۰درصد از سهامش از سوی کنسرسیومی داخلی به خصوصی‌سازی به مبلغ ۱۵۶۴میلیارد تومان پیش‌کش شده است، به تنهایی شاخص را ۶۱ واحد پایین کشید. بعد از «اخابر»، دو نماد «مپنا» و «حکشتی» شرکت‌هایی بودند که هر یک شاخص کل را با ۱۴ واحد افت مواجه کرده و بانک پارسیان و سایپا نیز به ترتیب ۱۲ و ۱۱واحد در افت ۱۵۶واحدی شاخص کل ایفای نقش کردند.

در پی فرو ریختن تعادل در بیشتر نمادهای معاملاتی بازار، تلاش قابل‌توجهی از سوی حقوقی‌ها برای حکمفرمایی مجدد تعادل و رونق در بازار صورت گرفت تا جایی که نزدیک به ۱۶میلیون سهم «اخابر» جمع‌آوری شد، اما بازار دوباره برای این نماد صف فروش ۷میلیون سهمی تشکیل داد. از طرفی دیگر بخش عمده‌ای از عرضه‌های سایپا در شرایطی تا سقف ۴میلیون سهم جمع‌آوری شد که شدت عرضه، صف فروش ۷میلیون سهمی را برای این نماد معاملات رقم زد و مپنا هم به رغم جمع‌آوری ۶میلیون سهمی به میزان ۱۲میلیون سهم صف فروش شد. ریزش قیمت سهام در شرایطی روز سه‌شنبه را به روز عرضه‌های سنگین و فروش سهام در بورس تهران تبدیل کرد که گروهی از تحلیلگران در هفته‌های گذشته وقوع چنین رویدادی را در بازار سرمایه پیش‌بینی کرده بودند. رویدادی که دو عامل اصلی شامل ایجاد حباب قیمتی در برخی نمادها یا نیاز شماری از نمادهای معاملاتی به استراحت کوتاه‌مدت را می‌‌توان برای آن تصور کرد که در صورت تاثیرگذارتر بودن هر یک از این عوامل، می‌‌توان این رخداد را طبیعی و در راستای رفتارهای منطقی معامله‌گران ارزیابی کرد.

با این حال اتفاق دیروز ارزش بازار را به کمتر از ۶۵هزارمیلیارد تومان تنزل داد، در شرایطی که نمادهای بزرگی همچون فولاد مبارکه و پتروشیمی فن‌آوران متوقف هستند. همزمان با فروریختن تعادل در بورس تهران، بالاترین مقام اجرایی بازار سرمایه در نشستی با خبرنگاران از رشد بی‌سابقه شاخص کل در ۱۵ ماه گذشته سخن گفت. حسن قالیباف اصل با بیان اینکه رقم شاخص در ابتدای سال ۷هزار و ۹۶۶بوده است، گفت: با گذشت ۷ ماه و ۱۸ روز از سال، عدد شاخص با رشدی ۵۸درصدی به ۱۲هزار و ۵۸۱رسیده است. از طرفی دیگر ارزش معاملات در این مدت حدود ۱۵هزارمیلیارد تومان بوده، در حالی که در مدت مشابه سال قبل ارزش معاملات ۷/۱۳هزارمیلیارد تومان به ثبت رسیده است که البته معامله ۸/۷میلیارد تومان مخابرات هم در ارزش معاملات ۱۵هزار میلیارد تومانی امسال بورس تهران محاسبه شده است. قالیباف اصل با اشاره به ارزش بازار ۴۴هزار و ۸۰۰میلیارد تومانی بازار در ابتدای سال گفت: ارزش بورس تهران با سیر صعودی قابل‌توجهی اکنون به ۶۳هزار و ۴۰۰میلیارد تومان رسیده است.

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه سرانجام برنامه‌های بورس تهران برای افزایش نقدشوندگی چه شد و آیا افزایش دامنه نوسان در این راستا صورت گرفته است؟ گفت: برای بررسی‌ها و مطالعات بسیار زیادی که در شرکت بورس صورت گرفت، گزارش استراتژی افزایش نقدشوندگی بازار تدوین و به سازمان بورس ارائه شد که بر مبنای همین گزارش سازمان بورس با افزایش دامنه نوسان از ۳ به ۵/۳درصد و کاهش حجم مبنای شرکت‌های ۱۰میلیارد سهمی به ۳در ده‌هزار موافقت کرد که این البته بخشی از پیشنهادی بود که در گزارش مزبور به سازمان ارائه شده بود. وی در مورد احتمال اتخاذ تدابیری دیگر در راستای افزایش نقدشوندگی سهم گفت: در گزارشی که به سازمان بورس ارائه شده موارد مختلف و متعددی برای افزایش نقدشوندگی پیشنهاد شده است که در حال بررسی است. اما تغییر نوسان و حجم مبنا تا این لحظه تاثیر بسیار قابل‌توجهی در افزایش نقدشوندگی بازار داشته است. وی توضیح‌ داد: افزایش حجم سبد سفارش از ده‌هزار به ۵۰هزار سهم آزمایشی بوده و به درخواست شرکت مدیریت فناوری فقط به مدت ۳ هفته اجرا می‌‌شود.

سخنگوی بورس اوراق بهادار تهران از راه‌اندازی بازارهای مشتقه در آینده‌ای نزدیک خبر داد و افزود: با راه‌اندازی این بازار، خریدهای اعتباری در بورس تهران امکان‌پذیر خواهد شد و گردش نقدینگی در بازار سرمایه افزایش می‌‌یابد که در این زمینه مقدمات اجرایی شدن بازار فراهم شده و در صورت خرید نرم‌افزار لازم امکان انجام معاملات بر اساس قراردادهای آتی در بازار فراهم خواهد شد. مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران درباره عرضه‌های اولیه جدید در بازار سرمایه گفت: بانک سرمایه، بیمه پارسیان و نفت ایرانول شرکت‌هایی هستند که در آستانه واگذاری قرار دارند. از بین این سه شرکت، نفت ایرانول از همه جلوتر است و تقریبا همه مقدمات آن برای ورود به بورس طی شده است. از طرفی دیگر، بیمه آسیا و دانا هم به زودی به بازار سرمایه خواهند آمد که البته دو بند حسابرسی بیمه آسیا شامل ذخایر فنی و کاهش ارزش پرتفوی سرمایه‌گذاری‌های شرکت دارای ابهام است و بیمه دانا هم در مورد برخی از املاک و دارایی‌هایش نیاز به شفاف‌سازی دارد که در صورت رفع این ابهامات مانعی برای عرضه سهام دو شرکت بیمه‌ای ذکر شده در بازار وجود ندارد.

قالیباف اصل با اشاره به تحقق ۲۶۶ریال از پیش‌بینی سود ۳۰۰ریالی شرکت بورس در ۶ ماهه اول سال گفت: شرکت بورس امسال در بودجه خود ۳۰۰ریال سود به ازای هر سهم معادل ۵/۴میلیارد تومان سود پیش‌بینی کرده که ۲۶۶ریال آن در ۶ ماهه محقق شده است.

وی در برابر این سوال که طرح تحول اقتصادی چه تاثیری بر دو عملکرد شرکت‌های حاضر در بورس تهران خواهد داشت؟ گفت: از آنجا که ۳۰درصد از عواید حاصل از اجرا شدن طرح هدفمند شدن یارانه‌ها به صنعت برمی‌گردد، بنابراین صنایع از اجرای این طرح چندان متاثر نمی‌شوند، اما شرکت بورس با توجه به تکلیفی که از سوی شورای بورس و سازمان بورس تعیین شده، گزارشی را در مورد آثار اجرای طرح تحول در بورس آماده کرده که تدوین آن همچنان ادامه دارد و در صورت اتمام گزارش اگر شورا و سازمان بورس اجازه انتشار این گزارش را بدهند، این گزارش را منتشر خواهیم کرد. همچنین در این جلسه درباره قطعیت بزرگ‌ترین معامله تاریخ بورس تهران نیز از قالیباف پرسش‌هایی مطرح شد که وی در این باره توضیح داد: با توجه به پرداخت ۱۵۶۴میلیارد تومانی بخش نقدی معامله و قطعی شدن بزرگ‌ترین معامله تاریخ بورس بر اساس مقررات بورس، به نظر می‌‌رسد که ابهامات در مورد معامله مرتفع شده است. وی در برابر این سوال که اگر شورای رقابت به معامله مخابرات اشکالاتی وارد کند یا حتی آن را ابطال نماید، شما قبول می‌‌کنید؟ گفت: ما در این زمینه‌ها تابع شورای بورس و نهاد ناظر خود یعنی سازمان بورس خواهیم بود، اما مطمئن باشید این معامله مشکلی ندارد.

وی درباره انجام نشدن معامله مپنا به درخواست سازمان خصوصی‌سازی آن هم در روزی که همه منتظر عرضه بودند، گفت: بر اساس دستورالعمل معاملات عمده، فروشنده سهام می‌‌تواند در روز عرضه از فروش سهام صرفنظر کند، اما به زودی این دستورالعمل اصلاح می‌‌شود تا عدم عرضه سهام به سادگی اتفاق نیفتد.