دنیای اقتصاد- در حالی که رکوردزنی بورس تهران در ماههای اخیر بی‌سابقه بوده است، اما ظاهرا حتی رشد ۴۲۰۰ واحدی شاخص نیز آن قدر زیاد نبوده تا بتواند جایگاه بهتر از ۴۱ را در میان ۵۲ عضو فدراسیون جهانی بورس‌ها به لحاظ رشد ارزش بازار نصیب بورس تهران کند. این در حالی است که رتبه بورس تهران در ماه گذشته (اوت) ۲۶ بوده است.

بر اساس تازه‌ترین گزارشی که این فدراسیون در سایت رسمی خود منتشر کرده، تحولات ۵۲ عضو این فدراسیون طی ماه سپتامبر مورد بررسی قرار گرفته است. متغیرهای مورد بررسی فدراسیون جهانی بورس، در دسته‌بندی‌های متنوعی قرار دارند که بورس تهران به لحاظ ساختاری در بسیاری از آنها حضور ندارد، چرا که بورس تهران از وجود ابزارهای متنوع مالی و مشتقه، انواع اوراق قرضه، صندوق‌های قابل معامله و دیگر ابزارها بی‌بهره است. آخرین گزارش فدراسیون جهانی بورس‌ها از وضعیت بورس تهران نشان داد

صعود داخلی؛ سقوط خارجی

گروه بورس- ظاهرا رشد ۴۲۰۰واحدی بورس تهران آن قدر زیاد نبوده تا بتواند جایگاه بهتر از ۴۱ را در میان ۵۲ عضو فدراسیون جهانی بورس‌ها به لحاظ رشد ارزش بازار نصیب بورس تهران کند. این در حالی است که رتبه بورس تهران در ماه گذشته (اوت) ۲۶ بوده است.

بر اساس تازه‌ترین گزارشی که این فدراسیون در سایت رسمی خود منتشر کرده، تحولات ۵۲ عضو این فدراسیون طی ماه سپتامبر مورد بررسی قرار گرفته است. متغیرهای مورد بررسی فدراسیون جهانی بورس، در دسته‌بندی‌های متنوعی قرار دارند که بورس تهران به لحاظ ساختاری در بسیاری از آنها حضور ندارد. چرا که بورس تهران از وجود ابزارهای متنوع مالی و مشتقه، انواع اوراق قرضه، صندوق‌های قابل معامله و دیگر ابزارها بی‌بهره است. از این رو در این گزارش بررسی جایگاه بورس تهران در میان ۵۲ بورس عضو از منظر چهار متغیر ارزش بازار، ارزش معاملات، دفعات معامله و در نهایت درصد گردش سهام مورد توجه قرار دارد.

دوئل «ریال ایرانی» و «دلار آمریکایی»

نکته قابل‌توجه گزارش‌‌های ماهانه فدراسیون جهانی بورس، لحاظ کردن درصدهای نوسان بر اساس واحدهای پول محلی هر کشور از یک سو و دلار آمریکا از سوی دیگر است.

از آنجا که بررسی بازارها از دیدگاه پول واحد جهانی همواره مدنظر سرمایه‌گذاران قرار دارد، بنابراین نوسان متغیرها با این مقیاس پولی بیشتر در معرض توجه قرار دارد.

نرخ‌های برابری پول ملی هر کشور با دلار آمریکا گاهی سنگینی وزنه را به نفع داخلی‌ها و گاهی نیز به سوی خارجی‌ها منحرف می‌کند. در این گزارش بررسی نوسان چهار متغیری که در پاراگراف‌های قبلی به آنها اشاره شد، از منظر پول محلی و پول جهانی (دلار آمریکا) مورد کنکاش قرار می‌گیرد.

ارزش بازار؛ نوسان از رتبه ۳۷ تا ۴۱

با نــگاهــی به جدول تغییرات ارزش بــازار یا (Market capitalization) جایگاه‌های متفاوتی برای بورس تهران در مقایسه با دیگر اعضا به دست می‌آید.

به این صورت که رتبه بورس تهران از لحاظ این متغیر بر اساس دلار در جایگاه ۴۱ و بر اساس ریال در جایگاه ۳۷ قرار می‌گیرد.

ارزش بازار بورس تهران در ماه سپتامبر به بیش از ۶۰میلیارددلار رسیده که در مقایسه با سال قبل آن سقوطی بیش از ۵درصد را تجربه کرده است. اما بورس «شنزن» چین با رشدی معادل ۸/۶۳ همانند ماه‌های گذشته در صدر جدول تغییرات ارزش بازار قرار دارد. رتبه دوم و سوم هم به ترتیب متعلق به بورس ملی هند با ۳/۳۴درصد و بورس بمبئی با ۱/۳۴درصد رشد است. اما منفی‌ترین بورس‌های جدول تغییرات ارزش بازار هم به ترتیب بورس‌های «برمودا» با منفی ۱/۳۱درصد، «امان» با منفی ۱/۳۱درصد و در نهایت بورس «جوبیانا» با منفی ۹/۲۲درصد هستند.

درصد گزارش سهام؛ هشتم از آخر

در بخش دیگری از جداول فدراسیون جهانی بورس‌ها، درصد گردش سهام یا (Share Turnover Velocity) مورد بررسی قرار گرفته که در این جدول بورس تهران در رتبه ۴۵قرار دارد.

بر اساس اطلاعات جدول، اولین و آخرین بورس از نظر درصد گردش سهام به ترتیب بورس‌های «نزدک» با ۸۶۶درصد و «لوکزامبورگ» با ۴دهم‌درصد هستند. بورس تهران هم با بهره‌گیری از ۸/۱۴درصد گردش سهام تنها ۷ پله تا انتهای جدول راه دارد.

وقتی ارزش معاملات نصف می‌شود

ارزش کل معاملات یا (Total Value of Share Trading) سومین متغیری است که به بررسی جایگاه بورس تهران در میان دیگر اعضا پرداخته است.

بر اساس این متغیر و با احتساب ارزش پول ملی، بورس تهران با نوسان منفی ۴۶درصد در ماه سپتامبر نسبت به ماه مشابه در سال گذشته در رتبه ۳۸ جدول قرار گرفته است. این در حالی است که بر اساس دلاری، ضمن افزایش نوسان منفی بورس تهران به ۴۹درصد، جایگاه این بورس نیز با یک درجه تنزل به ۳۹ رسیده است. بهترین بورس‌ها از نظر ارزش کل معاملات هم بورس‌های «شنزن» چین، «لوکزامبورگ» و «شانگهای» هستند.

دفعات معامله؛ ۲ پله تا قعر جدول

دیگر متغیر مورد بررسی در جدول فدراسیون جهانی بورس، تعداد دفعات معامله سهام یا (Number of Trades in Equity Shares) است که بر اساس آن بورس تهران در جایگاه ۵۰ بین ۵۲ بورس عضو قرار می‌گیرد. تعداد دفعات معامله سهام بورس تهران با سقوطی معادل ۲۴درصد نسبت به ماه گذشته، تنها دو پله راه را برای رسیدن به انتهای جداول برای خود باقی گذاشته است.

بورسی‌های «کلمبو»، «ایرلند» و «لوکزامبورگ» هم رتبه‌های اول تا سوم جدول را در اختیار دارند.