جزئیات تعیین نرخ حامل‌های انرژی در طرح تحول
گروه بورس- علیرضا باغانی: قیمت حامل‌های انرژی در لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها اگر چه از نظر نمایندگان مجلس گذشت و تقریبا نهایی شده است، اما همچنان دارای ابهاماتی است که ادامه فعالیت پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و نحوه بهره‌مندی این واحدها از خوراک و مواد اولیه را مشخص نکرده است.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز سه‌شنبه با اصلاح قیمت حامل‌های انرژی مقرر کردند قیمت فروش داخلی نفت، بنزین و سایر مشتقات نفتی به تدریج و تا پایان برنامه پنجم توسعه نباید کمتر از 90‌درصد قیمت تحویل روی کشتی (فوب) در خلیج‌فارس باشد.
به گزارش خبرنگار ما، با تصویب نمایندگان مجلس، قیمت فروش داخلی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع و سایر مشتقات نفت با لحاظ کیفیت حامل‌ها و با احتساب هزینه‌ای مترتب (شامل حمل‌ونقل، توزیع، مالیات و عوارض قانونی) به تدریج و تا پایان برنامه پنجم توسعه، کمتر از ۹۰‌درصد قیمت تحویل روی کشتی (فوب) در خلیج‌فارس نخواهد بود.
با تصویب نمایندگان، قیمت فروش نفت خام به پالایشگاه‌های داخلی 95‌درصد قیمت تحویل روی کشتی (فوب) خلیج‌فارس تعیین می‌شود.همچنین قیمت خرید فرآورده‌های نفتی متناسب با قیمت مذکور تعیین خواهد شد.نمایندگان مجلس در بند «ب» ماده یک لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها مقرر کردند میانگین قیمت فروش داخلی گاز طبیعی به گونه‌ای تعیین شود که به تدریج و تا پایان برنامه پنجم توسعه، معادل حداقل 75‌درصد متوسط گاز طبیعی صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال مالیات و عوارض شود. مجلس همچنین در تبصره این بخش مقرر کرد جهت تشویق سرمایه‌گذاری، قیمت خوراک واحدهای صنعتی - پالایش و پتروشیمی به ازاء هر مترمکعب برای مدت حداقل 10 سال پس از تصویب این قانون حداکثر 65‌درصد میانگین قیمت سبد صادراتی، زیر میانگین قمیت خوراک تحویلی کشورهای منطقه خلیج‌فارس به واحدهای صنعتی - پالایش و پتروشیمی آنها تعیین می‌شود.
در همین رابطه جهانبخش امینی - عضو کمیسیون انرژی مجلس- در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد اعلام کرد: مصوبات مجلس درباره حامل‌های انرژی کارشناسی و منافع واحدهای صنعتی و پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها در این بررسی‌ها در نظر گرفته شده و این واحدها نباید نگرانی از بابت واقعی شدن حامل‌های انرژی داشته باشند.
نماینده کرمانشاه در پاسخ به این پرسش که با توجه به تخفیف 6درصدی قیمت فروش نفت خام به پالایشگاه‌ها در قانون بودجه 88، چطور در لایحه مزبور فقط 5درصد تخفیف برای فروش نفت خام به این واحدها در نظر گرفته شده است؟ گفت: در سال 88 فروش نفت خام بر اساس آن چیزی که در قانون بودجه در نظر گرفته شده، اعمال خواهد شد و زمان اجرای مصوبه تخفیف 5درصدی، سال 89 به بعد است و در درازمدت این قانون اجرا خواهد شد.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این که بر اساس قیمت فوب خلیج‌فارس، آیا قیمت خرید فرآورده‌های نفتی هم متناسب با قیمت مذکور محاسبه می‌شود؟ گفت: قیمت فرآورده‌های نفتی هم بر اساس همان نوسان‌ها محاسبه و تعیین می‌شود و در واقع هم نرخ فروش نفت خام به پالایشگاه‌های داخلی و هم قیمت خرید فرآورده‌های نفتی تابعی از نوسانات و قیمت فوب خلیج‌فارس خواهد شد و ۹۵درصد قیمت تحویل روی کشتی خلیج‌فارس مبنایی برای قیمت‌گذاری نفت خام و فرآورده‌های نفتی است.
امینی در برابر این سوال که با توجه به آن که میانگین قیمت فروش داخلی گاز طبیعی به گونه‌ای تعیین شده که به تدریج و تا پایان برنامه پنجم توسعه، معادل 75درصد متوسط گاز طبیعی صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال مالیات و عوارض شود، آیا این شرایط شامل مصارف خانگی، صنعتی و پتروشیمی است؟ پاسخ داد: این قانون مشمول همه مصارف می‌شود و تنها مصارف کشاورزی و واحدهای مربوطه از این قانون مستثنی شده‌اند، چرا که معتقدیم این شرایط اگر برای بخش کشاورزی اعمال می‌شد، برخی واحدها به مرز ورشکستگی می‌رسیدند و از آنجا که مصرف این بخش زیاد هم نیست، بنابراین مقرر شد که واحدهای کشاورزی تابع این قانون نباشند.
از طرفی دیگر در تعیین قیمت گاز صادراتی هم بر اساس نظر کمیسیون مقرر شد که به جای خام فروشی به سمت فروش گاز فرآوری شده حرکت کنیم، یعنی معادل تولیدات داخلی که داریم، گاز را تصفیه کرده و پس از فرآوری صادر کنیم که این موضوع پالایشگاه‌سازی ما را تقویت خواهد کرد.
وی درباره دیگر مصوبه نمایندگان مجلس درباره اینکه قیمت خوراک واحدهای صنعتی- پالایش و پتروشیمی به ازای هر متر مکعب برای مدت حداقل 10 سال پس از تصویب این قانون حداکثر 65درصد میانگین قیمت سبد صادراتی، زیر میانگین قیمت خوراک تحویلی کشورهای خلیج‌فارس به واحدهای صنعتی- پالایش و پتروشیمی آنها تعیین می شود، توضیح داد: این شرایط حداکثر قیمت 65درصدی میانگین سبد صادراتی شامل همه خوراک‌ها است، اما از آنجا که 13 پتروشیمی ما از خوراک گاز استفاده می‌کنند، طبیعی است که تاکید این مصوبه به سمت گاز است و شاید قیمت دیگر خوراک‌ها چندان مهم و تاثیرگذار بر واحدهای پتروشیمی نباشد.
این عضوکمیسیون انرژی در پاسخ به این سوال که با توجه به تصویب این قانون، آیا واحدهای پتروشیمی (گازی و غیرگازی) که از تخفیف استفاده می‌کنند، محصول نهایی را باید با تخفیف بفروشند؟ گفت: هنوز جزئیات فروش محصول پتروشیمی‌ها بررسی نشده وحتی در این لایحه امکان تغییرات بسیار زیاد است و ابهاماتی در این رابطه نیز وجود دارد.
اما نکته مهم این است که در این قوانین با توجه به اهمیت واحدهای پتروشیمی برای توسعه کشور تلاش شده که از ایجاد مشکل برای این واحدها جلوگیری می‌شود وحذف یارانه‌ها توان رقابت‌پذیری را از این واحدها نگیرد، با این حال هنوز تکلیف قیمت فروش این واحدها در طرح تحول اقتصادی مشخص نشده است.
از سویی عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی درباره تصویب قیمت حامل‌های انرژی به خبرنگار دنیای اقتصاد گفت: هنوز این قیمت‌ها مورد رای‌گیری قرار نگرفته و ماده یک آن باید در صحن علنی مجلس از سوی نمایندگان رای‌گیری شود.
حمید رضا حاج‌بابایی درباره قیمت فروش نفت خام به پالایشگاه‌های داخلی گفت: بر اساس مصوبه نمایندگان، قیمت فروش نفت خام به پالایشگاه‌ها 95درصد فوب خلیج‌فارس خواهد بود و قیمت خرید فرآورده‌های نفتی هم بر همین مبنا محاسبه شود.
وی افزود: قیمت فروش داخلی گاز طبیعی هم معادل ۷۵درصد متوسط گاز طبیعی صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال خواهد بود که این شرایط شامل مصارف خانگی و صنعتی است و واحدهای پتروشیمی هم باید بر اساس حداکثر ۶۵درصد میانگین قیمت سبد صادراتی، خوراک خود را تامین کنند که منظور از قیمت خوراک هم گاز بوده و هم دیگر خوراک‌های مورد نیاز واحدهای پتروشیمی.
نماینده همدان تاکید کرد: در تعیین قیمت حامل‌های انرژی منافع واحدهای صنعتی و مردم در نظر گرفته شده است و این قیمت‌ها در درازمدت واقعی می‌شود و فاصله‌های 25 تا 30درصدی نیز متغیر است، با این حال قانون مزبور هنوز نهایی نشده و امکان تغییرات در آن وجود دارد و به برخی از نقاط ابهام نیز باید پرداخته شود.