دنیای اقتصاد- روز گذشته مدیریت بازار بورس اوراق بهادار تهران طی اعلامیه‌ای اعلام کرد که با توجه به گزارش شرکت مدیریت فناوری و به دلیل بروز مشکل فنی در یکی از سرورهای سیستم معاملات و توقف معاملات به مدت ۲ ساعت و ۴۵دقیقه و عدم دسترسی بعضی از کارگزاران به سیستم معاملات به منظور رعایت انصاف و عدالت، کل معاملات روز شنبه باطل اعلام می‌شود. برای نخستین بار اتفاق افتاد

ابطال معاملات بورس تهران

گروه بورس- اعظم شریفی: مشکل فنی در سیستم معاملات موجب شد کل معاملات روز گذشته بورس اوراق بهادار برای اولین بار باطل شود.

به گزارش خبرنگار ما، به دنبال بروز مشکل چند باره در سیستم معاملاتی، دادوستد روز گذشته بورس اوراق بهادار در دو نوبت و در مجموع طی ۳۰دقیقه صورت گرفت تا کاهش چشمگیر حجم و ارزش معاملات و در نهایت ابطال معاملات را در پی داشته باشد.

مدیریت بازار بورس اوراق بهادار تهران طی اعلامیه‌ای اعلام کرده است: با توجه به گزارش شرکت مدیریت فناوری به دلیل بروز مشکل فنی در یکی از سرورهای سیستم معاملات و توقف معاملات به مدت ۲ ساعت و ۴۵دقیقه و عدم دسترسی بعضی از کارگزاران به سیستم معاملات به منظور رعایت انصاف و عدالت، کل معاملات روز شنبه باطل اعلام می‌شود.

این در حالی است که در ابتدای معاملات روز گذشته کارگزاران از ساعت ۹ صبح تا ۹:۲۰ شاهد سه‌میلیارد و ۷۰۰میلیون تومان معامله سهام بودند که به یکباره با ایجاد مشکل فنی، سیستم معاملات قطع شد. در این ۲۰دقیقه معامله‌ ۵۰هزار سهمی مخابرات، ۵۵واحد شاخص را منفی کرده بود. ناظر بازار در توضیح این مساله با اشاره به مشکل ایجاد شده در یکی از سرورها گفت: این سرور مربوط به دسترسی برخی کارگزاران تهران و چند شهر کوچک بود که با این اشکال، ارتباط این کارگزاران با سیستم قطع شده بود.

علی صحرایی تاکید کرد: به دنبال این اشکال به منظور رعایت معاملات منصفانه برای تمامی کارگزاران، سیستم معاملات قطع شد تا این مشکل برطرف شود. وی با بیان اینکه از ساعت ۱۱:۴۰ کارگزاران دوباره درخواست‌های خود را وارد سیستم کردند، تاکید کرد: در نظر داشتیم به دنبال رفع مشکل از ساعت ۱۱:۵۰ تا ۱۳:۴۵ معاملات را ادامه دهیم؛ اما در ساعت ۱۲ به دلیل برطرف نشدن نقص سیستم معاملاتی، پایان معاملات اعلام شد. وی توضیح داد: با بررسی‌های صورت گرفته و با توجه به پایین بودن معاملات و جلوگیری از ایجاد شبهه، معاملات روز گذشته به پیشنهاد شرکت بورس اوراق بهادار و با موافقت سازمان بورس باطل شد.

وی با اعلام اینکه بازار از امروز کار خود را از سر خواهد گرفت، افزود: روز گذشته معامله عمده بانک پارسیان با توجه به اختلال در سیستم معاملاتی صورت نگرفت که در صورت تمایل و اطلاع‌رسانی کارگزار فروشنده، این معامله طی روز جاری صورت خواهد گرفت.

بنابراین اطلاعات، در حالی از ساعت ۱۱:۴۰ کارگزاران دوباره اقدام به وارد کردن دستورهای خرید و فروش کردند که در این بین صف‌های خرید برخی شرکت‌ها از بین رفت و صف‌های فروش برخی دیگر سنگین‌تر شدند. بر این اساس صف فروش ۵میلیون سهمی حفاری شمال تا ۵/۹میلیون سهم افزایش یافت. همچنین مپنا که کمتر از یک‌میلیون سهم صف فروش داشت، در زمان شروع معاملات در ساعت ۱۱:۵۰ شاهد ۴میلیون صف فروش شد. از سوی دیگر صف‌های خریدی که تا پایان ساعت ۹:۲۰ در بازار بود با شروع معاملات تا حدودی آب شد. در این میان کم شدن صف‌های خرید سرمایه‌گذاری غدیر و گروه بهمن چشمگیر بود تا در مجموع در ۱۰دقیقه پایانی ۲میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان سهام معامله شود که معامله بانک اقتصاد نوین و فولاد مبارکه در این مدت صورت گرفت. به لطف گره معاملاتی «ونوین» و معامله فولاد، شاخص از تاثیر منفی مخابرات تا حدودی خارج شد.

در مجموع معاملات صورت گرفته و ابطال شده ۳۰دقیقه‌ای دیروز، شاخص ۵/۳۷واحد افت کرده بود که دلیل عمده این افت مخابرات بود. گره معاملاتی مخابرات تاثیر ۵۶واحدی منفی بر شاخص بورس تهران داشت؛ اما به هر حال معاملات ۵۷میلیارد ریالی دیروز با وجود اعتراض برخی کارگزاران باطل شد.

مسوولان بورس تهران در حالی به دنبال اختلال در سیستم، معاملات روز گذشته را با تاکید بر اینکه «حجم و ارزش معاملات بسیار پایین بوده است» باطل اعلام کردند که در زمستان سال گذشته ارزش و حجم معاملات در همین حدود و یا حتی پایین‌تر بوده است. همچنین با وجود اینکه اختلال در سیستم معاملاتی در چندین نوبت، ساعت معاملات را در برخی روزها به یک یا دو ساعت کاهش داده بود، اما در هیچ کدام از آنها ابطال کل معاملات صورت نگرفته بود.

این در حالی است که سامانه معاملاتی جم از سوی شرکت خدمات فناوری بورس وابسته به سازمان بورس اوراق بهادار تهران اداره می‌شود. بر اساس شنیده‌ها خدمات فناوری ظاهرا این نرم‌افزار معاملاتی را به قیمت ۵میلیارد تومان از فرانسه خریداری کرده و آن را به شرکت بورس سالی یک‌میلیارد تومان اجاره داده است. شرکت بورس اوراق بهادار تهران که در واقع عملیات اجرایی بازار سرمایه را بر عهده دارد، هیچ مدیریت و نظارتی به نحوه فعالیت این سامانه معاملاتی ندارد و فقط موظف به پرداخت اجاره سالانه است، حال آنکه در دنیا مجریان عملیات بازار همواره مدیر و ناظر فعالیت سامانه‌های معاملاتی هستند. گفته می‌شود اختلال به وجود آمده در سامانه معاملاتی جم به دلیل ایرانیزه کردن این سامانه بوده است؛ اتفاقی که می‌تواند حتی یک هفته هم معاملات بازار را مختل کرده و به مرز ابطال بکشاند.