گروه بورس- علیرضا باغانی: با گذشت بیش از ۴ماه از سال همچنان نرخ‌های متفاوتی برای سنگ‌آهن اعلام می‌شود و پیش‌بینی‌های متناقض تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در مورد قیمت این محصول موجب شده تا سهام این شرکت‌ها به دلیل ابهام در نرخ فروش، شرایط نامتعادلی را در بازار سرمایه تجربه کنند. به گزارش خبرنگار ما، پس از آن که افزایش نرخ سنگ‌آهن در اواسط سال گذشته به بهانه کاهش قیمت جهانی فولاد و نفوذ فولادی‌ها در وزارت صنایع منتفی اعلام شد، در نخستین روزهای سال ۸۸ فولادسازان نرخ‌های جدیدی را برای سنگ‌آهن در صورت‌های مالی خود لحاظ کردند، پیش‌بینی‌هایی که با نرخ‌هایی که بعد از سوی سنگ‌آهنی‌ها اعلام شد، تفاوت بسیار زیادی داشت.این پیش‌بینی‌های دوگانه در آن زمان بار دیگر ابهام در نرخ محصول استراتژیکی به نام سنگ‌آهن را در اذهان فعالان بازار سرمایه زنده کرد تا جایی که از آن زمان تاکنون سهام سنگ‌آهنی‌ها و به تبع آن سهام فولادی‌ها حتی به‌رغم افزایش قیمت‌های جهانی با تحول یا به تعبیری واضح‌تر با اقبال معامله‌گران مواجه نشده‌اند.

فولاد مبارکه برای سال جاری قیمت خرید هر تن کنسانتره سنگ‌آهن از گل‌گهر را ۳۰هزارو ۲۰۰تومان و بهای خرید هر تن کنسانتره از چادرملو را ۴۰هزارو ۳۰۰تومان پیش‌بینی کرد، در حالی که گل‌گهر در بودجه فروش محصول خود به مبارکه را تنی ۴۷هزار و ۵۲۰تومان اعلام کرده و چادرملو هم قیمت فروش کنسانتره به مبارکه را ۶۳هزارو ۵۲۰تومان دیده است. البته این پیش‌بینی‌ها در شرایطی اعلام شده که چادرملو در سال قبل کنسانتره خود را با میانگین نرخ ۵۷هزارو ۴۲۰تومانی فروخته و گل‌گهر نیز نرخ فروش ۴۳هزارو ۲۲۰تومانی به فولادسازان داشته است.

در واقع هر دوی این شرکت‌ها افزایش نرخ‌هایی در فروش محصول خود دیده‌اند، در حالی که فولاد مبارکه نرخ سنگ‌آهن را در پیش‌بینی ۸۸ خود کاهش داده است.

افزون بر این، چادرملو در سه ماهه اول سال هر تن محصول نهایی را به صورت علی‌الحساب ۶۱هزارو ۸۶۰تومان فروخته و گل‌گهر نیز در مدت ذکر شده فروش محصول به نرخ ۴۳هزارو ۲۰۰تومانی داشته است. همه این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که چشم‌انداز قیمتی این محصول همچنان برای فعالان بازار مبهم است، به طوری که هر یک از طرفین بر حقانیت خود تاکید می‌کنند. تا جایی که احمدی، مدیر مالی فولاد مبارکه در مجمع امسال سرمایه‌گذاری معادن و فلزات به صراحت تاکید کرد که قیمت‌های پیشنهادی سنگ‌آهنی‌ها در مورد نرخ کنسانتره پذیرفتنی نیست و از سویی دیگر نوریان مدیرعامل چادرملو هم در همان جلسه گفت که نرخ سنگ‌آهن باید بر مبنای نرخ جهانی فولاد و سنگ‌آهن از سال ۸۷ تاکنون محاسبه و تعیین شود.

ایمیدرو حکم می‌کند

در این شرایط و با وجود این که هنوز رایزنی‌ها و مذاکرات برای نرخ نهایی سنگ‌آهن به نتیجه‌ای نرسیده یا دست کم این نتایج رسما اعلام نشده، رجایی مدیرعامل فولاد مبارکه از نهایی شدن نرخ سنگ‌آهن با حکمیت و رای ایمیدرو خبر می‌دهد.

وی در گفت‌و‌گویی با اعلام این که براساس توافق طرفین، ایمیدرو به عنوان داور بی‌طرف در این رابطه تصمیم‌گیری کرده است، گفت: هنوز تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه ابلاغ نشده، اما ظاهرا توافقاتی حاصل شده که طرفین را راضی می‌کند.

وی در پاسخ به این پرسش که در تصمیم ایمیدرو نرخ سنگ‌آهن بر چه اساسی محاسبه و تعیین شده است؟ گفت: فرمولی کلی در زمینه نرخ سنگ‌آهن پیشنهاد شده که نرخ سنگ‌آهن تابعی از قیمت فولاد باشد، اما این موضوع دارای ابعاد و جزئیاتی نیز هست که به عنوان مثال چه زمانی باید معیار تابعیت نرخ سنگ‌آهن از نرخ فولاد درنظر گرفته شود.

وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این‌که در فرمول جدید آیا نرخ‌های متفاوت کنونی مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان سنگ‌آهن تغییر خواهد کرد؟ گفت: به طور قطع تغییراتی در نرخ سنگ‌آهن اتفاق می‌افتد، اما حجم و میزان این تغییرات مشخص نیست.

وی افزود: از آن‌جا که بهره‌برداری و اکتشاف معادن سنگ‌آهن از سوی ایمیدرو انجام شده، بنابراین این سازمان از سوی سنگ‌آهنی‌ها هم به عنوان یک حکم بی‌طرف شناخته شده، بنابراین هر پیشنهادی که این سازمان درباره نرخ سنگ‌آهن بدهد، پذیرفتنی است.

نوریان: اختلافی نداریم

در همین حال مدیرعامل چادرملو درباره تصمیم ایمیدرو درباره نرخ سنگ‌آهن گفت: اختلافی در مورد نرخ سنگ‌آهن وجود نداشته که نیاز به حکمیت باشد.

نوریان با بیان این‌که نرخ سنگ‌آهن باید از سوی مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان این محصول تعیین شود، گفت: مذاکرات در مورد نرخ سنگ‌آهن همچنان برقرار است و هنوز توافقی در زمینه قیمت کنسانتره حاصل نشده است.

وی ابراز امیدواری کرد: با توجه به نیازی که معادن سنگ‌آهن به نقدینگی برای توسعه و ادامه حیات خود دارند، برای تعیین نرخ در حق معدنی‌ها اجحافی دوباره صورت نگیرد و افزایش نرخ اتفاق بیفتد.وی در برابر این سوال که پیشنهاد سنگ‌آهنی‌ها برای تعیین نرخ سنگ‌آهن چه بوده است؟ گفت: براساس بررسی‌ها و مطالعات فراوان میان تولیدکنندگان، سنگ‌آهنی‌ها به این نتیجه رسیدند که نرخ جهانی فولاد و سنگ‌آهن در بازه زمانی ۵ساله مبنایی برای نرخ کنسانتره قرار گیرد.

وی گفت: حرف فولادسازان این است که اکنون که قیمت جهانی فولاد پایین آمده، نرخ سنگ‌آهن هم باید کاهش یابد و بر این نظریه خود اصرار دارند، اما آیا سال گذشته که قیمت فلزات اساسی به اوج خود رسید، نرخ سنگ‌آهن تغییر کرد و با افزایش روبه‌رو شد؟

وی با تاکید بر این نکته که نباید کاهش و افزایش قیمت فولاد یا سنگ‌آهن در جهان در یک زمان مشخص مبنای تعیین نرخ باشد، گفت: وقتی که برای تعیین نرخ یک بازه زمانی پنج ساله درنظر گرفته شود، می‌توان به نرخ واقعی‌تری رسید، چرا که تمام رفتارهای قیمتی فولاد و سنگ‌آهن در مقاطع مختلف رصد شد و در تعیین نرخ درنظر گرفته شده است، اما این که بگوییم در حال حاضر قیمت فولاد از ۱۱۰۰دلار به ۴۵۰دلار رسیده و نرخ سنگ‌آهن هم باید بر همین مبنا کاهش یابد، اظهارنظر کارشناسی درستی نیست.

مدیرعامل «کچاد» در برابر این سوال که در صورت عدم افزایش نرخ سنگ‌آهن و با توجه به فروش نامناسب ۳۶۲هزارتنی گندله در سه ماهه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل از سوی چادرملو، آیا شما به فروش ۲میلیون تنی گندله در سال جاری و در مجموع به EPS خود دست خواهید یافت؟ گفت: در مورد گندله به دلیل شرایط نگهداری خاص ما هرچه مشتری داشته باشیم، می‌توانیم تولید کنیم و برای تولید ۲میلیون تنی یا حتی بیشتر از آن مشکلی نداریم ولی با توجه به افزایش ظرفیت‌های انجام شده در بخش فولاد به نظر می‌رسد که مشکلی از بابت فروش در ماه‌های آتی وجود نداشته باشد، با این حال هیچ نگرانی از تحقق EPS چادرملو وجود ندارد و این شرکت می‌تواند به پیش‌بینی درآمد هر سهم خود دست یابد.

بهترین گزینه از نگاه مدیر عامل «کگل»

در همین رابطه مدیرعامل گل‌گهر هم تابع بودن قیمت سنگ آهن براساس قیمت فولاد را بهترین گزینه برای تعیین نرخ نهایی سنگ‌آهن دانست.

امیرحسین اکبری در گفت‌و‌گویی افزود: برای تعیین نرخ نهایی کنسانتره سنگ‌آهن باید در بررسی‌ها دو موضوع شامل این که در سال‌های گذشته قیمت کنسانتره چند درصد محصولات فولادی بوده و وضعیت قیمت جهانی فولاد و سنگ‌آهن در یک دوره چند ساله چگونه بوده است، درنظر گرفته شود.

وی گفت: تولیدکنندگان سنگ‌آهن خواستار آن هستند که نرخ سنگ‌آهن تابعی از قیمت جهانی فولاد و سنگ‌آهن باشد و در زمانی هم که نرخ فولاد بالا بود و نرخ سنگ‌آهن نیز تغییری نکرد، ما به‌التفاوت نرخ محاسبه و به تولیدکنندگان پرداخت شود. به عنوان مثال زمانی که قیمت فولاد در محدوده ۹۰۰تومان بود سنگ‌آهن به قیمت هر کیلو ۳۰هزار تومان به صورت علی‌الحساب به فولادی‌ها فروخته می‌شد. بر این اساس لازم است برای جلوگیری از اجحاف، نرخ کنونی تغییر و برمبنای نرخ فولاد محاسبه شود و فقط زمانی که قیمت فولاد افت کرده، مدنظر قرار نگیرد.

اکبری با بیان این‌که پس از به دست آوردن قیمت محصول، سنگ‌آهنی‌ها حاضرند محصول خود را در قالب یک قرارداد بلندمدت، به فولادی‌ها بفروشند، گفت: این قراردادها می‌تواند به صورت «Long Term» باشد و محدوده‌ای ۱۰ تا ۲۰ سال داشته باشد. در واقع فولادی‌ها می‌توانند این اطمینان را داشته باشند که در یک فرآیند طولانی مدت، سنگ‌آهن را براساس تغییرات قیمت جهانی فولاد خریداری کنند و از طرفی نگرانی برای تامین محصول خود نداشته باشد.وی افزود: قیمت واردات سنگ‌آهن برای فولادسازان بسیار بیشتر از نرخ‌هایی است که ما اعلام کرده‌ایم، بنابراین به نفع آنها است که با مذاکرات، قیمتی منطقی برای این محصول به دست آورند.

اکبری در پاسخ به این پرسش که ورود فولاد مبارکه به هیات‌مدیره گل‌گهر را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: این حضور را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم که با توجه به ایجاد منافع مشترک میان فولاد و سنگ‌آهنی‌ها، نیاز به توسعه معادن هم درنظر گرفته شده و در تعیین نرخ، منافع دوطرف لحاظ شود.

او درباره دلایل کاهش فروش صادراتی شرکت از ۴۴۰هزار تن در سه ماهه سال ۸۷ به ۳۳۰هزار تن در سه ماهه ۸۸ گفت: امسال در بازار فروش رکود جدی وجود دارد، اما این موضوع باعث نمی‌شود که ما محصول خود را ارزان بفروشیم، چرا که ما فقط در قیمت‌های معقول ۶۳ تا ۶۵ دلار، حاضر به فروش صادراتی هستیم.

وی تاکید کرد: گل‌گهر با تمام مشکلاتی که در بازار فروش دارد، برای تحقق تولید و فروش خود چه در بخش گندله که ۵۰۰هزار تن بیشتر از پارسال پیش‌بینی شده و چه در بخش کنسانتره، در نهایت در پوشش EPS نگرانی ندارد، ضمن این که عمده فعالیت شرکت در ۶ماهه دوم انجام می‌شود.

تعیین نرخ تا یک ماه دیگر

از طرفی دیگر مرتضی علی اکبری مدیر مالی و اقتصادی سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات با تاکید بر این که قیمت اعلام شده از سوی فولادی‌ها مورد تایید نبوده و نخواهد بود، گفت: با توجه به سیر صعودی قیمت سنگ‌آهن در دنیا به نزدیک ۷۰دلار، به نظر می‌رسد که قیمت فروش سنگ‌آهن در داخل هم باید تغییر کند. وی در پاسخ به این پرسش که چرا به نگرانی فعالان بازار در مورد دستیابی شرکت‌های سنگ‌آهنی به سودهای پیش‌بینی شده پایان داده نمی‌شود؟ گفت: البته نگرانی بازار در مورد نرخ سنگ‌آهن طبیعی است، ولی در هر صورت دوقلو‌های سنگ‌آهنی مشکلی برای رسیدن به بودجه خود ندارند، اما در هر صورت نرخ سنگ‌آهن باید قطعی شده و اعلام شود تا سرمایه‌گذاران بتوانند تصمیم درستی بگیرند.وی گفت: پیش‌بینی می‌شود که تا یک ماه دیگر با توجه به مذاکرات در حال انجام، نرخ سنگ‌آهن نهایی شود و بهتر است در این مذاکرات گزینه تعیین نرخ براساس قیمت جهانی فولاد در بازه زمانی طولانی مدت درنظر گرفته شود.

حکمیت ایمیدرو به نفع فولاد تمام می‌شود

یک کارشنان اقتصادی نیز در این باره گفت: در شرایطی که قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن افزایش ۳۰ تا ۴۰درصدی را تجربه کرده‌اند حکمیت ایمیدرو در رابطه با نرخ سنگ‌آهن با توجه به لابی سنگین فولادی‌ها می‌تواند به نفع فولادسازان تمام شود. وی افزود: با توجه به قیمت ۹۵دلاری سنگ‌آهن در بنادر هند هر گونه کاهش قیمت‌های فعلی و عدم افزایش نرخ سنگ‌آهنی‌ها بی‌عدالتی و دور از انصاف است و بهترین راه برای حل این موضوع تعیین نرخ بر اساس قیمت جهانی فولاد با در نظر گرفتن وضعیت بلندمدت این دو صنعت است.

در این شرایط این نگرانی همچنان در بازار وجود دارد که آیا هرگونه تغییر در نرخ فروش کنسانتره می‌تواند پیش‌بینی‌های فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها را تغییر دهد، به ویژه آن که به نظر می‌رسد این تغییرات بیش از هر چیز می‌تواند بر روی بودجه فولادسازان اثرگذار باشد.

از سوی دیگر تعیین نرخ سنگ آهن در سطحی بین پیش‌بینی فولاد و سنگ‌آهنی‌ها می‌تواند تاثیر منفی بر سودآوری دو طرف داشته باشد.