گروه بورس- بورس تهران از دیدگاه کارشناسان مستقل، با فراز و فرودهای متعددی در سال 86 روبه‌رو شد.

صاحب‌نظران بازار در سال‌جاری بر این عقیده‌اند که بورس تهران با وجود تمام تلاش‌ها و تقلاهایی که برای خروج از وضعیت رکود داشت، از این حالت به طور قطعی خارج نشد.
به هر ترتیب شاخص کل در روزهای پایانی سال در مرز ده هزار سیر می‌کند. بازده سرمایه‌گذاری در سایر بازارهای رقیب بالاتر از بورس بود. هر یک از این رویدادها از دیدگاه کارشناسان، آثار متفاوتی در سال 86 داشته و در بازار سال 87 دارد.
سال چهلم؛ انتظارات برآورده نشد
شاهین شایان‌آرانی، دولتی شدن شدید بورس ایران در سال چهلم را ویژگی بارز آن عنوان کرد.
وی این مساله را باعث کم شدن جذابیت بورس برای سرمایه‌گذاری و جذب منابع دانست و گفت: با عملی شدن اهداف قانون بازار سرمایه، بورس ایران با وجود اینکه شاید مدیران آن نمی‌خواستند، به شدت دولتی شد و با تصویب آیین‌نامه‌های مختلف، دقیقا به سمت دولتی شدن و نظارت دولتی حرکت کرد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: به این ترتیب بورس در سال 86 نه تنها انتظارات سرمایه‌گذاران را برآورده نکرد، بلکه فعل و انفعالات بازار کم شد و سازمان خصوصی‌سازی نیز در عرضه سهام به مشکل برخورد.
این کارشناس بازار سرمایه همچنین عوامل بین‌المللی مربوط به انرژی هسته‌ای را نیز در اتفاقات بازار سرمایه در سال ۸۶ موثر عنوان کرد و خاطرنشان کرد: در مقابل این عوامل مسوولان بازار باید شوک ناشی از این عوامل را به حداقل می‌رساندند، اما مسوولان تمهیداتی در این زمینه ارائه نکردند. آنها تلاش کردند؛ اما نشد و بازار در مقابل این عوامل بیرونی به شدت واکنش نشان داد.
وی برای سال جدید بازنگری و رفع نواقص قوانین بازار سرمایه را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: اصلاح قوانین با انجام نظرسنجی و از سوی مرکز پژوهشی باید در دستور کار قرار گیرد.
وی یادآور شد: اجرای اصل ۴۴ باعث شده است که بورس در برهه مهمی قرار گیرد. بنابراین مسوولان باید با استفاده از نمایندگان بخش‌خصوصی در شورای‌عالی بورس، غلظت دولت را در این شورا کم کنند. همچنین شایان آرانی رعایت استانداردهای بین‌المللی را از دیگر موارد با اهمیت ذکر کرد و افزود: سازمان بورس باید با پیگیری ماهیت بین‌المللی بورس، بتواند اقدامات لازم را برای جذب سرمایه‌های خارجی انجام دهد و با تزریق منابع جدید رونق بیشتری را برای بورس در سال جدید فراهم کند.
اجرای قانون و کمبود نقدینگی
«عباسعلی حقانی‌نسب»، بازار سرمایه را در سال جاری در حوزه اجرای قانون بازار سرمایه و انجام اصل ۴۴ مثبت و درخصوص جذب نقدینگی، ناموفق دانست.
این کارگزار در تحلیل بازار سرمایه کشور در سال 86، اجرای قانون بازار سرمایه و تثبت نهادهای مرتبط با آن را مشخصه بارز فعالیت سازمان بورس و اوراق بهادار عنوان کرد.
همچنین وی معتقد است فعال‌تر شدن سازمان خصوصی‌سازی در عرضه سهام را می‌توان نشان‌دهنده عزم جدی دولت در اجرای اصل ۴۴ دانست. این کارشناس بازار تاکید دولت بر خصوصی‌سازی بدون آزادسازی قیمت‌ها، منجر به ایجاد نوسانات و ریسک‌های زیادی در سال ۸۶ برای سهام مختلف شد.
حقانی‌نسب در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، افزود: در هدایت منابع مالی به سمت بازار سرمایه با وجود پتانسیل‌ بالایی که وجود دارد در چهلمین سال فعالیت بورس خوب عمل نشده است.
وی با بیان اینکه دلایل این امر مشخص است، گفت: در کشور ما به صورت مدیریت شده برای ورود منابع به بازار سرمایه موانع وجود دارد. چراکه بانک‌ها که بزرگترین کانون جذب منابع در جامعه هستند و منابع خرد مردم را جمع‌آوری می‌کنند، برطبق قوانین نمی‌توانند این منابع را به بازار سرمایه بیاورند.
در صورتی که این پول‌ها را می‌توانند به بخش مسکن یا بازرگانی منتقل کنند. حقانی‌نسب ادامه داد: به این ترتیب در حالی که بر شفافیت اطلاعات در بازار سرمایه تاکید شده است عملا کاری برای جذب نقدینگی به بازار سرمایه صورت نگرفته است.
وی در خصوص فعالیت بازار سرمایه در چهل‌و‌یکمین سال تولد آن یادآور شد: در سال جدید اگر مسائل انرژی هسته‌ای و تحریم‌ها به نقطه اطمینان‌بخشی برای بازار سرمایه برسد و این برای بازار بسیار مثبت‌ است.
همچنین دولت در سال جدید باید به این بحث برسد که قبل از خصوصی‌سازی به شرایط آزادسازی قیمت‌ها برسد. به این ترتیب خصوصی‌سازی ایده‌آل در جامعه ایجاد خواهد شد.

اقدامات لازم اما ناکافی بورس
عضو انجمن حسابداران خبره حرکت‌های انجام شده در چهلمین سال فعالیت بورس را لازم ولی ناکافی خواند. بهروز شهدایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما با بیان این مطلب افزود: به دلیل عدم وجود زیرساخت‌های لازم در قوانین کشور و به خصوص عدم اصلاح قانون تجارت، تدوین قانون جدید بازار سرمایه تنها به عنوان روکشی برای قانون تجارت بوده است. وی گفت: بنابراین دولت باید با رفع این نواقص و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم، بتواند شرایط حضور بخش‌خصوصی را در بازار سرمایه مهیا کند.
خصوصــا جــذب منـــابع از بخش‌خصوصی خارج از کشور باید با جدیت پیگیری شود.
شهدایی گفت: تلاش سازمان بورس در سال ۸۶ در راستای هم‌خوانی بین نیازهای واقعی بازار و ابزارهای جدید بود و سعی کرد خلا دستورالعمل‌‌های موجود را برطرف سازد.
وی ادامه داد: این حرکت مثبت مسوولان بورس که با پایه‌ریزی جدید سازمان بورس همراه بود با سنگ‌اندازی‌هایی از سوی نهادهای مختلف مواجه شده است. این طرف سازمان به دلیل قوانین مختلف همچنان با خلاء‌هایی برای اجرای کامل قوانین و دستورالعمل‌های خود مواجه می‌شود. شهدایی توسعه کارگزاری‌ها را در سال جدید بسیار مهم عنوان کرد و افزود: این اقدام به خصوص اگر در بورس کالایی اتفاق بیفتد، بدون شک انحصار را در این بازار از بین خواهد برد.
همچنین استفاده سریع‌تر از سیستم جدید معاملاتی می‌تواند برای بازار سرمایه تحول بزرگی داشته باشد.