نحوه سرمایه‌گذاری مردم در صندوق‌های سهام

بانک‌های خصوصی جدید در راهند

ربع سکه ۶۰هزار تومان شد. جزئیات شیوه سرمایه‌گذاری مردم در صندوق‌های سهام

گروه بورس- اعظم شریفی: سازمان بورس و اوراق‌بهادار، براساس قانون جدید بازار سرمایه و با هدف جذب سرمایه‌های سرمایه‌گذاران غیرمتخصص و ورود سرمایه‌ها و پس‌اندازهای خرد به بازار اوراق بهادار درصدد راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری که در قالب یک مدیریت حرفه‌ای و نظام‌مند عمل خواهند کرد، می‌توانند به طور قابل‌ملاحظه‌ای رفتار حرفه‌ای و تحلیل گرانه بازار اوراق بهادار را بهبود بخشند و الگوی پیروی از صف‌های خرید و فروش و رفتارهای احساسی هیجان‌آلود را بدل به کردار تحلیل محور پر مغز کنند.

رضا کیانی، رییس اداره امور نهادهای مالی بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ما، با بیان اینکه امیدنامه و اساسنامه نمونه صندوق‌های سرمایه‌گذاری طراحی شده است، گفت: سازمان بورس و اوراق‌بهادار(سبا) با بهره‌گیری از نظرات متخصصین بازار سرمایه گام‌های پایانی تدوین اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری را طی می‌کند.

وی تاکید کرد: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس‌های کشورهای پیشرفته نقش مهمی بر عهده دارند و بخش درخوری از سرمایه‌گذاران به ویژه اشخاص حقیقی از طریق این صندوق‌ها وارد بازار سرمایه می‌شود.

کیانی علاوه‌ بر اعمال مدیریت حرفه‌ای بر وجوه گردآوری شده در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود ضمانت نقدشوندگی در این صندوق‌ها را نیز حایز اهمیت بسیار دانسته و گفت: بسته بودن نمادها یا صف‌های خرید و فروش از جمله مشکلاتی است که سهامداران در بازار سرمایه با آن مواجه می‌شوند و نمی‌توانند از نقدشوندگی سهام خود اطمینان داشته باشند. وی ادامه داد: این در حالی است که بر اساس الگوی پیش‌بینی شده ضامن صندوق‌های سرمایه‌گذاری ضمانت می‌کند که اگر بخشی از پرتفوی صندوق به هر دلیل قابلیت نقدشوندگی نداشته باشد، وجوه لازم برای ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری را در اختیار مدیر صندوق قرار دهد. کیانی اظهار داشت: صندوق متشکل از تعدادی واحد سرمایه‌گذاری است که هر واحد سرمایه‌گذاری نشان‌دهنده کوچک‌ترین جزء سرمایه صندوق است. در الگوی طراحی شده دو نوع واحد سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شده که شامل واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز و واحدهای سرمایه‌گذاری عادی است. واحد ممتاز در وهله اول توسط موسسان صندوق و پیش از عرضه عمومی‌خریداری می‌شود. واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز قابل ابطال نبوده ولی قابل نقل و انتقال هستند.

وی‌ گفت: واحدهای سرمایه‌گذاری عادی در هر زمانی چه پذیره‌نویسی اولیه و چه در طول عمر صندوق صادر می‌شوند و در صورت درخواست دارنده آنها در هر زمان قابل ابطال هستند. صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری عادی براساس ارزش خالص دارایی‌های صندوق (NAV) صورت می‌گیرد. هرچند سرمایه‌گذاری در هنگام صدور یا ابطال باید وجوهی را بابت کارمزد صدور و کارمزد ابطال پرداخت کند.

رییس اداره نهادهای مالی بورس با اشاره به اینکه پرتفوی این صندوق‌ها متمرکز در یک صنعت خاص یا شرکت خاص نیستند، ادامه داد: صندوق‌ها حداکثر می‌توانند ۱۵درصد در اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و وجوه نقد سرمایه‌گذاری کنند. همچنین می‌توانند حداکثر ۱۰درصد سهام و حق تقدم منتشر شده از طرف یک ناشر را خریداری کنند و حداکثر اجازه دارند ۳۰درصد دارایی‌های صندوق را به سهام و حق‌تقدم طبقه‌بندی شده در یک صنعت اختصاص دهند. وی افزود: تنها در شرایط استثنایی که به اعتقاد مدیر به نفع سرمایه‌گذاران باشد، نسبت سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت، گواهی سپرده و حساب بانکی می‌تواند به ۴۰درصد افزایش یابد. همچنین تنها یک سهم نیز می‌تواند ۱۵درصد از کل دارایی صندوق را به خود اختصاص دهد.

کیانی تاکید کرد: کسانی که می‌خواهند در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند باید به اساسنامه و امیدنامه آنها توجه کنند. امیدنامه چکیده‌ای از اساسنامه را در خود جای داده، به شرح هزینه‌های صندوق پرداخته و نوع سرمایه‌گذاری صندوق را نیز مشخص کرده است.

وی اظهار داشت: هزینه‌های صندوق شامل کارمزدهایی است که به ارکان صندوق(مدیر، ضامن، حسابرس و متولی) پرداخت می‌شود. هرکدام از ارکان صندوق در مقابل خدماتی که به صندوق ارائه می دهند، کارمزد دریافت می‌کنند. چگونگی پرداخت این کارمزدها و محاسبه آنها در امیدنامه صندوق‌ها مشخص شده است. هزینه‌های دیگر صندوق شامل هزینه تاسیس، هزینه برگزاری مجامع، کارمزد تصفیه صندوق و حق پذیرش و عضویت در کانون‌ها خواهد بود.

بخشی از این هزینه‌ها مثل هزینه حسابرسی یا هزینه تاسیس، مبالغ ثابتی هستند. بخش دیگری از این هزینه‌ها نسبتی از ارزش خالص دارایی‌های صندوق هستند. در هر حال به دلیل تقسیم هزینه‌های صندوق میان تمامی‌سرمایه‌گذاران و استفاده از بازده به مقیاس قابل توجه، سهم اندکی از هزینه‌ها به هر سرمایه‌گذار تحمیل خواهد شد.

کیانی با اشاره به نقش تاثیرگذار مدیر در صندوق‌های سرمایه‌گذاری خاطرنشان کرد: عملکرد مدیر تاثیر بسزایی در سودآوری صندوق‌ها دارد. وی ادامه داد: به این ترتیب عرصه رقابتی در این صندوق‌ها برای کسب بازدهی بیشتر افزایش می‌یابد و مدیران در جهت منافع سرمایه‌گذاران، در راستای افزایش سودآوری و کسب حسن شهرت، فعالیت خواهند کرد.

رییس اداره امور نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) در ادامه با اشاره به اینکه فعالیت تمامی این صندوق‌ها براساس قانون، زیر نظر سبا است، گفت: براین اساس، سازمان بورس و اوراق بهادار بر تمامی این صندوق‌ها نظارت می‌کند.

وی تاکید کرد: پرتفوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری محرمانه است؛ چرا که مدیر صندوق با استفاده از کارشناسان خبره و به هزینه صندوق اقدام به تشکیل این پرتفو کرده و در صورت انتشار ترکیب دارایی صندوق، کارکرد کارشناسی خود را به رایگان در اختیار دیگر فعالان بازار قرار خواهد داد.

از سوی دیگر برای اطمینان از اینکه مدیر در محاسبه ارزش خالص دارایی‌ها عادلانه رفتار کرده باشد، حسابرس صندوق و متولی صندوق به عنوان ناظرین عملکرد مدیر بر عملکرد آن نظارت دارند و همین‌طور شیوه و سازوکار خاصی برای محاسبه قیمت‌های صدور و ابطال تدوین شده که مدیر موظف است بر آن اساس اقدام به محاسبه ارزش خالص دارایی‌ها بکند.

متولی صندوق نیز به طور مستمر بر کلیه فعالیت‌های مدیر در ارتباط با صندوق نظارت دارد.

کیانی یادآور شد: یکی از الزامات صندوق‌های سرمایه‌گذاری بحث اطلاع‌‌رسانی است.

این صندوق‌ها باید به طور مرتب قیمت صدور و ابطال واحدها را از طریق سایت‌های خود اعلام کنند. همچنین روندی که صندوق طی کرده، بازدهی صندوق در دوره‌های زمانی یک هفته، ماه گذشته و... را در کنار گزارش‌های عملکرد و صورت‌های مالی خود از طریق سایت ویژه صندوق به اطلاع افراد برسانند.

وی به افزایش استاندارد‌های نیروی انسانی در این صندوق‌ها به منظور ساماندهی بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: مدیریت این صندوق‌ها باید از مدیر سرمایه‌گذاری یا گروه مدیران سرمایه‌گذاری که گواهی‌های بازار سرمایه را کسب کرده باشد، استفاده کند. همچنین تصمیم‌گیری در مورد خرید و فروش یا نگهداری اوراق بهادار صندوق، توسط مدیر سرمایه گذاری یا گروه‌ مدیران آن صندوق صورت می‌گیرد. از طرف دیگر، با توجه به الزامی که این صندوق‌ها در تشکیل یک پرتفوی متنوع دارند؛ بنابراین نمی‌توانند در سهم خاصی متمرکز شوند که این امر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و همچنین نوسانات بازار کمک می‌کند.

وی ادامه داد: براساس الگوی تدوین شده، مدیر باید همواره حداقل معینی از واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق را دارا باشد تا منافعش با سرمایه‌گذاران هم جهت باشد؛ این در حالی است که متولی و حسابرس سهمی در صندوق ندارند.

وی گفت: متولی وظیفه نظارتی در صندوق‌ها دارد و عملا نماینده سرمایه‌گذاران در صندوق است، بر عملکرد تمامی ارکان، نظارت مستمر دارد، حسابرس را پیشنهاد می‌دهد و به عملکرد خود حسابرس نظارت خواهد داشت و بر انتشار به موقع اطلاعات صندوق‌ها نظارت می‌کند و موارد تخلف را به سازمان بورس و اوراق بهادار اطلاع می‌دهد.

کیانی با اشاره به این که بهتر است سرمایه‌گذاران یک افق زمانی میان مدت(سه ماهه) برای سرمایه‌گذاری خود در‌این‌گونه صندوق‌های سرمایه‌گذاری نظر بگیرند، ‌اظهار داشت: با توجه به جلساتی که داشته‌ایم، امیدواریم تا پایان سال ۵ صندوق سرمایه‌گذاری کوچک راه‌اندازی شوند و در صورت امکان یک صندوق بزرگ نیز شروع به کار خواهد کرد و امیدواریم که این تعداد تا سال آینده افزایش قابل توجهی یابد.