شروین شهریاری
از آقای احسان شیرمحمدی و آقای داریوش فاران پور از طریق پست الکترونیک: لطفا تحلیلی از وضعیت بنیادی بانک اقتصاد نوین ارائه دهید؟
پاسخ: بررسی بانک‌ها و موسسات اعتباری از دشوارترین موضوعات تحلیل بنیادی است و تشریح کامل وضعیت یک شرکت در این شاخه صنعت، نیازمند گزارش مفصلی است. از سوی دیگر محاسبه نسبت‌های مالی رایج که در مورد تحلیل سایر شرکت‌ها به کار می‌روند، در مورد بانک‌ها کارآیی نداشته و برای مطالعه این شرکت‌ها نیازمند تعریف نسبت‌های جدید و اختصاصی هستیم. در ادامه برخی از این نسبت‌ها در مورد بانک اقتصاد نوین (اولین بانک خصوصی کشور) مورد بررسی قرار گرفته و فردا نیز در همین ستون پتانسیل‌های سودآوری و چند نکته در مورد وضعیت «ونوین» را مورد اشاره قرار می‌دهیم.

۱ - با مراجعه به صورت‌های مالی درمی‌یابیم که نسبت تسهیلات اعطایی به کل دارایی‌های شرکت مطابق ارقام جدول زیر به دست می‌آید:



نسبت‌های مزبور وضعیت نقدینگی نسبتا مناسب شرکت را نشان می‌دهد. محدوده نرمال این نسبت در مورد بانک‌ها به طور میانگین 60تا70درصد است. همچنین این نسبت‌ها نشان می‌دهند که اتکای بانک اقتصاد نوین صرفا بر درآمد تسهیلات اعطایی قرار ندارد و احتمالا درآمدهای کارمزدی (غیر مشاع) قابل‌توجهی نیز وجود دارد. ارقام جدول زیر و روند افزایشی این سرفصل درآمد در بودجه صحت این فرضیه را تایید می‌کند:



2 - بنابر اظهارات رییس هیات‌مدیره بانک اقتصاد نوین، حجم مطالبات معوق و مشکوک الوصول نسبت به کل تسهیلات رقمی کمتر از 4‌درصد را تشکیل می‌دهد.
این رقم مطابق با استانداردهای جهانی (کمتر از ۵درصد) بوده و از بهترین‌ها در عرصه بانکداری کشور محسوب می‌شود. این نسبت همچنین می‌تواند و قابلیت وصول تسهیلات اعطایی و کیفیت مناسب دارایی‌ها (وام‌های اعطایی) و نقش کارآمد مدیریت را در مورد «ونوین» نشان دهد.
3 - برای سهامداران بانک‌ها بسیار مهم است بدانند که از تسهیلات اعطایی (که ماهیت دارایی برای بانک دارند) چه میزان بازدهی عاید شرکت می‌شود. برای سنجش این موضوع از نسبت «بازده ناخالص سود سالانه» استفاده می‌شود که از تقسیم درآمد بهره تسهیلات بر کل تسهیلات اعطایی در هر سال مالی به دست می‌آید:



در نگاه اول، مطالعه ارقام جدول ممکن است ما را به این نتیجه برساند که بازدهی وام‌های شرکت در حال کاهش است؛ به این معنا که بانک به اعطای تسهیلات با نرخ سود پایین‌تر رو آورده است.
در اینجا نکته ظریفی وجود دارد که صحت این فرضیه را رد می‌کند و آن هم رشد چشمگیر حجم کل تسهیلات اعطایی (مخرج کسر) است. با مراجعه به صورت‌های مالی درمی‌یابیم که تسهیلات اعطایی با نرخ رشدی بیش از یکصد‌ درصد در سال در حال افزایش است و از سوی دیگر حرکت به سمت عقود مشارکتی (عمدتا با نرخ ۲۳درصد) به چشم می‌خورد. بدیهی است درآمد حاصل از تسهیلات اعطایی در یک سال مالی، عمدتا در دوره‌های بعدی شناسایی می‌شوند و در مورد نوین از آنجا که این رشد چشمگیر حجم تسهیلات در هر دوره تکرار شده، نسبت بازده ناخالص سود کاهش یافته است.
از این مساله می‌توان نتیجه گرفت که «ونوین» در دوران پرشتابی از رشد خود قرار دارد که ثمر آن را در سال‌های آتی برداشت خواهد نمود؛ به این نحو که با گذشت زمان‏، میانگین بازده وام‌ها در سال‌های آینده به نحو چشمگیری افزایش یافته و درآمدهای بانک از محل این سرمایه‌گذاری کنونی در آینده شاهد رشد قابل‌ملاحظه‌ای خواهد بود.
۴ - رشد حجم فعالیت‌های بانکی «ونوین» نیز در نوع خود جالب توجه است. در جدول‌های زیر، سه نماگر مهم که نشان‌دهنده فعالیت هر موسسه اعتباری است در چند دوره اخیر با یکدیگر مقایسه شده است. نرخ رشد سالانه حجم تسهیلات و جذب سپرده‌ها از روند فوق‌العاده‌ای برخوردار است.



ارقام جدول‌های فوق به خوبی نشان می‌دهد که استراتژی مدیریت «ونوین» بر گسترش فیزیکی شعب قرار داشته است که رویکرد موفقی بوده و رشد مناسب حجم سپرده‌ها و تسهیلات موید همین مطلب است. در اینجا بررسی قسمت اول بانک اقتصاد نوین را خاتمه می‌دهیم و تخمین سودآوری بانک و ذکر نکات دیگر را به ستون پرسش و پاسخ فردا موکول می‌کنیم.
Shahriary_sh@yahoo.com