گروه بورس- ضرورت ترسیم چشم‌انداز شفاف برای سرمایه‌گذاری و خرید سهام واحدهای دولتی به گفتمان روز بازار سرمایه مبدل شده است. سازمان بورس و اوراق بهادار و نیز در پی تدوین آیین‌نامه‌ای برای حمایت از سهامداران حقوقی و حقیقی است. تا در حین روند واگذاری، حقوق آنها تضییع نشود. به نوشته خبرنگار ما، یکی از مواردی که طی روزهای گذشته به عنوان عامل رکود بورس از آن یاد می‌شود، بحث تغییر پروانه بهره‌برداری برخی از شرکت‌های معدنی حاضر در بورس است. در حقیقت تغییر مالکیت پروانه بهره‌برداری معادن تولیدکننده سنگ‌آهن به نام دولت، متعاقب کاهش درصد مالکیت دولت به کمتر از ۵۰درصد این شرکت‌ها، نگرانی‌هایی را در بین سهامداران این شرکت‌ها در خصوص افزایش حقوق دولتی برداشت و اخذ بهره مالکانه ایجاد کرده است. هر چند در حال حاضر دولت پس از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل«۴۴»، ملزم به واگذاری فعالیت‌های خود در بخش‌های مختلف اقتصادی به بخش‌خصوصی است، اما افزایش چشمگیر قیمت جهانی مواد تولیدی شرکت‌های معدنی سود سرشاری را نصیب این شرکت‌ها خواهد کرد و دولت با توجه به قوانین کشور مبنی بر مالکیت بر معادن بزرگ، در شرایط امکان افزایش درآمد اکتسابی از محل برداشت از معادن قرار دارد.

نکته قابل توجه در این میان این است که دولت، به عنوان مالک معادن فارغ از تملک سهام شرکت‌های تولیدکننده، در عمل دارایی خود را در اختیار این شرکت‌ها قرار داده است و با توجه به ارزش ذاتی محصول استحصالی، باید از شرکت‌ها حقوقی را بابت برداشت مطالبه کند، اما عدم اظهارنظر شفاف دولت در کنار انتشار شایعات ضد و نقیض در خصوص اخذ حقوق سنگین، معامله‌گران و سهامداران را طی روزهای گذشته دچار سردرگمی کرده است و این عدم قطعیت جدای از بحث تاثیر بر سودآوری شرکت‌ها، به شیوع جو بی‌اعتمادی در میان فعالان بورس دامن زده است.

در این میان به نظر می‌رسد دولت باید در زمان عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس، شرایط و وضعیت شرکت را قبل و پس از واگذاری مشخص کند. به‌بیان دیگر شفاف‌سازی دولت در خصوص مزایا، یارانه‌ها و تسهیلات اعطایی به شرکت‌ها قبل از عرضه در بورس و نحوه تغییر این سیاست‌ها و ابزارهای تشویقی پس از عرضه سهام در بورس و کاهش سهام تحت تملک دولت در شرکت مزبور به کمتر از ۵۰درصد باید تشریح شود.

این روند باعث می‌شود سهامداران با توجه به سیاست دولت در خصوص کاهش مالکیت به کمتر از ۵۰درصد ظرف مدت کوتاه پس از عرضه بورس، با برآورد سودآوری شرکت در آینده و با دید بلند مدت نسبت به تحلیل مناسب شرکت و برآورد نسبت قیمت به درآمد مناسب برای شرکت مزبور اقدام کنند که این موضوع می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را به دلیل شفافیت اطلاعات تا حد زیادی کاهش دهد.