بازگشت آرامش به بازار

گروه بورس- شروین شهریاری: بازار سهام پس از طی یک رشد طوفانی در نیمه نخست پاییز مطابق با انتظارات قبلی به فاز استراحت وارد شد تا با افزایش اندک ۲/۰ درصدی شاخص در هفته جاری از هیجان اخیر معامله‌گران تا حدی بکاهد. همچنین در این هفته نگاه معامله‌گران به تحولات سیاسی در عرصه بین‌الملل بود؛ جایی که پس از پایان یافتن انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده امیدواری‌ها جهت کاهش تنش و احتمال بروز گشایش در پرونده هسته‌ای ایران تقویت شده است. این مساله البته تاثیری دو گانه بر بازار سهام بر جای گذاشته است؛ خوش‌بینی‌ها به تخفیف تنش هسته‌ای از یک سو باعث کاهش نرخ ارز و افت قیمت محصولات صنایع پیشرو در بورس (به ویژه در گروه معدنی و فلزی) شده که برای رونق بازار سهام که به پشتوانه رشد قیمت‌های فروش شکل گرفته مطلوب نیست؛ از سوی دیگر، کاهش تنش‌های سیاسی و بهبود فضای کلان اقتصادی می‌تواند بر امنیت سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه به بازار سهام تاثیر مثبت بگذارد. به‌این ترتیب کشمکش این دو عامل متضاد موجب افزایش نوسان قیمت‌های سهام و تا حدی سردرگمی سرمایه‌گذاران شده است؛ روندی که انتظار می‌رود در تلفیق با افت قیمت محصولات در بورس کالا، خریداران سهام در کوتاه‌مدت را در فاز احتیاط نگاه دارد.

خبرهای موثر بر پتروشیمی‌ها

اخبار اقتصادی در این هفته شامل تاثیرات مهمی بر تولیدکنندگان پتروشیمی بود. در این راستا، منتفی شدن اجرای فاز دوم طرح تحول و تثبیت قیمت حامل‌های انرژی تا پایان سال ۹۱، گمانه‌زنی‌هایی را مبنی بر عدم قیمت گاز صنعتی ایجاد کرده است. با این وجود شایعاتی مبنی براحتمال محاسبه قیمت خوراک پتروشیمی‌های مصرف‌کننده گاز (نظیر پردیس، کرمانشاه، خارک، مارون، زاگرس و ...) با نرخ ارز مبادله‌ای به گوش می‌رسد. البته هزینه گاز سهم کوچکی نسبت به سودآوری سالانه این شرکت‌ها دارد. در عین حال، شایعات غیر‌رسمی مبنی بر افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌های خوراک مایع شنیده می‌شود که در صورت تحقق، وضعیت آنها را نسبت به پتروشیمی‌های گازی تضعیف خواهد کرد. در رویدادی دیگر، تعویق عرضه ارز پتروشیمی‌ها در اتاق مبادلات (که نرخی ۲۰ درصد کمتر از بازار آزاد دارد) موجب واکنش‌هایی از سوی دولت شده است. در همین راستا، اظهارات مطرح شده مبنی بر عدم برخورداری از معافیت مالیاتی صادراتی (که حداقل ۲۰ درصد درآمد مشمول مالیات است) در صورت عدم عرضه ارز صادرکنندگان در اتاق ارزی از جمله تهدیدات جدی این گروه محسوب می‌شود که می‌تواند موجب تن در دادن پتروشیمی‌ها به نرخ اتاق مبادلات شود. با این وجود، سهام پتروشیمی در هفته مورد گزارش عمدتا نوسانات مثبتی داشتند که نتیجه آن به صورت رشد ۵ درصدی شاخص صنعت محصولات شیمیایی قابل رصد بود. در این گروه پتروشیمی پردیس و نفت و گاز پارسیان بنا بر گمانه زنی‌های تحلیلی در آستانه تعدیل مثبت سود برای سال مالی جاری (منتهی به ۳۰ آذر ۹۱) به ترتیب تا سطح ۱۱۰۰ و ۲۰۰ تومان به ازای هر سهم هستند.

گوشه چشم خریداران به انبوه‌سازان

در بورس تهران به طور سنتی سهام برخی گروه‌ها همزمان با توقف رونق سهام پیشرو بازار مورد توجه قرار می‌گیرند. صنایع قندی و ساختمانی مشمول قاعده مزبور هستند و در هفته جاری نیز سهام انبوه سازان شاهد جذب خریداران و رشد قیمت سهام بود؛ روندی که منجر به جهش ۴ درصدی شاخص این صنعت در هفته مورد گزارش شد. در این گروه رکورد‌شکنی خیره‌کننده ساخت‌و‌ساز در سال ۹۱ در کنار افزایش حداقل ۳۰ درصدی قیمت املاک و مستغلات در همین مدت انگیزه بنیادین را به سرمایه‌گذاران داده تا سهام این گروه را مورد اقبال قرار دهند. علاوه بر این، گزارش‌های امیدوار‌کننده برخی شرکت‌های کوچک انبوه ساز (نظیر مسکن شمال شرق و تهران) که در آستانه مجمع و تقسیم سود قرار دارند محرک دیگری برای رونق سهام ساختمانی شده است. با این حال باید توجه داشت گزارش‌های اخیر از وجود نارسایی نقدینگی در چرخه مالی شرکت‌ها حکایت دارد؛ به‌این معنا که ورود نقدینگی ناشی از عملیات بسیار کوچکتر از رقم سودآوری بوده و این مساله خود را به صورت افزایش مطالبات و یا سودسازی از طریق تهاتر املاک آشکار ساخته است. به‌این ترتیب به نظر می‌رسد در مجامع پیش روی این گروه باید حداکثر احتیاط در تقسیم سود لحاظ شود تا این اقدام در کنار تزریق نقدینگی جدید سهامداران بتواند جوابگوی تداوم فعالیت این شرکت‌ها در بازار متورم کنونی املاک باشد.

پیامدهای آخرین آمار تورم برای بورس

آمار تورم رسمی که از سوی بانک مرکزی در چند روز گذشته منتشر شد در بردارنده نشانه‌های جدید از شتاب گرفتن آهنگ افزایش قیمت خدمات و کالاهای مصرفی بود. بر اساس این گزارش، تورم مهرماه به بیش از ۴/۶ درصد رسیده که یکی از بالاترین نرخ‌های تورم ماهانه در چند دهه گذشته است. همچنین تورم نقطه به نقطه (مهرماه ۹۱ نسبت به مهرماه ۹۰) نیز به سطح قابل تامل ۳۲ درصد بالغ شده که احتمالا در ۱۶ سال اخیر بی‌سابقه است. این روند نوید صعود نرخ تورم میانگین (مبنای بانک مرکزی در اعلام تورم) به بالاتر از ۳۰ درصد تا پایان سال را می‌دهد. گزارش اخیر به خوبی نشان می‌دهد که آهنگ افزایش نرخ کالاها همزمان با رشد ارزش ارزهای خارجی در دو ماه گذشته سرعت گرفته است. نرخ‌های تورم کنونی پیام مهمی را برای فعالان بازار سهام نیز در بردارد؛ پیامی که بر اساس آن سرمایه‌گذاری با بازدهی سالانه کمتر از ۳۰ درصد را معادل زیان واقعی و از دست رفتن ارزش پول تلقی می‌کند. به‌این ترتیب می‌توان انتظار داشت نسبت‌های قیمت بر درآمد سهام برای تطابق با شرایط تورمی فعلی در محدوده ۳ تا ۴ واحد (بر مبنای سود واقعی شرکت‌ها) تثبیت شوند.