ارائه بسته پیشنهادی «بورس» برای تسهیل روند معاملات سهام

گروه بورس - مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس از تصویب بسته پیشنهادی رفع محدودیت‌های معاملات در هیات‌مدیره شرکت بورس خبر داد. «علی‌عباس‌ کریمی» در مورد جزئیات این بسته پیشنهادی گفت: طرح مطالعاتی شرکت بورس، زیرساخت‌های اصلی بازار را مورد توجه قرار داده است و نتایج کارشناسی تا ۲هفته دیگر برای تصویب نهایی به هیات‌مدیره شرکت ارائه خواهد شد.

وی ادامه داد: امیدواریم هیات‌مدیره شرکت بورس هم تا پایان خردادماه امسال با تصویب کلیات و ارائه به سازمان بورس، مقدمات اصلاحات موردنیاز در روند معاملاتی بورس تهران را ایجاد کند.

کریمی در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد دلایل شروع این طرح مطالعاتی و ضرورت‌های تغییر آن گفت: در بررسی‌هایی که روی بازارهای مختلف داشتیم به نتایجی رسیدیم که با بررسی تطبیقی آن‌ها با بورس تهران به دنبال رفع موانع معاملاتی بازار هستیم.

وی اضافه کرد: البته بدیهی است که فلسفه وجودی برخی از موارد معاملاتی در بورس تهران برحسب ضرورت و شرایط خاص بوده که تلاش ما این است که با ارائه پیشنهادها و راهکارهای مناسب، مقدمات تغییرات جدی آن‌ها را فراهم کنیم.

وی ضمن اشاره به موقت بودن بسیاری از دستورالعمل‌هایی که در بورس تهران درحال پیاده‌شدن است، گفت: نتایج بررسی‌های ما نشان می‌دهد که کشورهای مختلف، محدودیت‌های خاصی را برای معاملات خود دارند و این‌گونه نیست که بازارها کاملا رها باشند.

وی تصریح کرد: تلاش داریم نتایج تحقیق ما به سمتی باشد که لزوم تغییر و اصلاحات در روند فعلی را نشان دهد.

عدم نقدشوندگی ریسک اصلی ماست!

اما این حرکت شرکت بورس که از مدت‌ها پیش شروع شده با استقبال فعالان بازار مواجه شده است. حرکتی که در نهایت به طراحی بسته‌ای پیشنهادی به هیات‌مدیره سازمان منجر شده است.

اینکه محدودیت‌های معاملاتی بورس تهران شامل چه مواردی است و این محدودیت‌ها تا چه حد توانسته‌اند سهامداران خرد را به سوی این بازار جذب کنند، چیزی است که کارشناسان بورس تهران در مورد آن ابراز عقیده کرده‌اند.

در همین رابطه «حسین خزلی خرازی» ، دبیر کانون کارگزاران بزرگترین ریسکی که محدودیت‌های فعلی برای بازار ایجاد کرده‌اند را عدم نقدشوندگی دانست و گفت: حضور چهار محدودیت نوسان قیمت، حجم مبنا، گره معاملاتی و نحوه باز و بسته شدن نمادها تاحدی در بورس تهران به مرحله نامساعدی رسیده که نقدشوندگی این بازار را به طور کامل تحت تاثیر خود قرار داده است.

وی افزود: بدیهی است بازاری که نقدشونده نیست طوری پیش می‌رود که ما شاهد صف‌های خرید و فروش برای سهام باشیم. صف‌هایی که برای عده محدودی از فعالان بازار مفید هستند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا محدودیت‌های فعلی بورس تهران توانسته سهامداران خرد را به این بازار جذب کند؟ گفت: متاسفانه این اتفاق نیفتاده، چرا که در زمان ایجاد صف تنها کارگزاران و کسانی که به سیستم معاملات دسترسی دارند می‌توانند استفاده کنند و سایر سهامداران خرد یا کسانی که دسترسی ضعیف به این سیستم دارند، بازنده هستند.

شاخص واقعی با رفع محدودیت‌های معاملاتی

اما شاهین چراغی، رییس هیات‌مدیره کارگزاری مهرآفرین هم ضمن تاکید بر تسهیل یا حذف محدودیت‌های معاملاتی بورس تهران گفت: زمانی می‌توانیم ادعا کنیم که روند معاملات برمبنای مکانیزم بازار تعریف می‌شود که محدودیت خاصی را برای معاملات سهام نداشته باشیم، چیزی که در بورس تهران با حداقل‌های آن روبه‌رو هستیم.

وی اضافه کرد: از لحاظ علمی‌‌‌هم این امر ثابت شده که هرچه قدر دامنه نوسان قیمت سهام بیشتر باشد رسیدن به عدد واقعی شاخص سریع‌تر خواهد بود.

وی وجود محدودیت‌های معاملاتی را عامل اصلی افزایش ریسک بازار سهام برشمرد و گفت: از دیدگاه من تعریف محدودیت‌های بیشتر و حفظ قیمت‌های فعلی، پایه و اساس علمی‌‌‌ندارد و تنها ریسک بازار را زیاد می‌کند.

وی تصریح کرد: تصمیم‌گیران باید بدانند ریسک بازار با گفته و قول کم نمی‌شود، بلکه لازم است اقدامات عملی هم برای ایجاد امنیت در سرمایه‌گذاران نیز انجام شود.

یک سونامی‌‌‌جدید!

وی تعریف کارگزار ناظر را همزمان با راه‌اندازی سیستم جدید معاملات محدودیت تازه بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: باید قبول کرد که برخی مدیران فعلی نیز جزیی از ریسک بازار هستند که با تصمیم‌های نابه‌جا عامل تشدید ریسک سرمایه‌گذاری در بورس تهران هستند.

مرگ یکبار، شیون یکبار!

وی دلیل اصلی عدم حذف محدودیت‌ها را تثبیت شاخص عنوان کرد و افزود: ترس از جهش‌های یکباره عدد شاخص و برهم خوردن چرخه معاملات عاملی است که باعث شده مدیران نتوانند به راحتی برای حذف این محدودیت‌ها وارد عمل شوند.

پیچیدگی پیش‌بینی وضعیت بورس

در همین حال خبرگزاری «ایرنا» در گزارشی چشم‌انداز آینده بورس تهران را از منظر متغیرهای مختلف تصمیم‌گیری مورد بررسی قرار داده است. در این گزارش آمده است.

هرچند بازار سرمایه در سال گذشته دارای دو نیمه متفاوت بود، اما پیش بینی بازار سرمایه کشور در سال جاری با توجه به متغیرهای مختلف پیچیده است.

با وجودی که بازار سهام سال جاری را با روزهای متعادلی آغاز کرد، اما روند روبه رشد قیمت مواد خام نیز به کمک بازار سهام آمد تا شرایط بهتری را برای گروه فلزات رقم بزند.

این عوامل سبب شد تا شاخص بورس از نیمه نخست فروردین ماه از مرز هشت هزار واحد عبور کرده و خود را از حرکت در کانال هفت هزار واحدی نجات دهد و این امر مرهون تغییراتی است که در بازار ایجاد شده است.

نباید فراموش کرد با گذر از روزهای

فروردین ماه و نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جمهوری طبیعی است تا زمان اعلام نتایج بسیاری از تصمیم‌‌گیری‌‌های اقتصاد کلان به حالت تعلیق در آیند و بازار سهام نیز به عنوان بخشی از اقتصاد کشور از این امر مستثنی نیست بنابراین انتظار روزهای رکودی بازار در بهار سال جاری دور از ذهن نیست.

از سوی دیگر عوامل مختلفی نظیر بحران مالی جهانی و تداوم کاهش قیمت محصولات و ترجیح سرمایه‌‌گذاران نیز مناسب به نظر نمی‌‌‌رسد.

این در حالی است که در این میان شرکت‌‌هایی نیز وجود دارند که می‌‌‌توانند شاخص و بازار را به دنبال خود بکشند و روزهای شیرینی را برای سرمایه‌‌گذاران به ارمغان آورند.

علی اسلامی‌‌‌بیدگلی عضو هیات‌‌مدیره شرکت بورس و اوراق بهادار نیز در این خصوص گفت: تجربه نشان داده بازار سهام درابتدای هر سال روند مثبتی را تجربه می‌‌‌کند وبا توجه به پایان یافتن سال مالی بیشتر شرکت‌‌ها در اسفند ماه و نزدیک به زمان برگزاری مجامع و به دنبال آن تقسیم سود میان سهامداران استقبال از بازار سهام در ماه‌‌های ابتدایی سال رشد می‌‌‌یابد.

وی گفت: در این شرایط سرمایه‌‌گذاران از سهام رشدی به سمت سهام ارزشی حرکت می‌‌‌کنند که با توجه به کاهش قیمت سهام در سال گذشته و همچنین کاهش نسبت‌‌های P/E شرکت‌‌ها (متوسط P/E بازار به کمتر از چهار رسیده است) بدیهی است که بازار سرمایه در فروردین ماه با رشد و افزایش تقاضا همراه شود. اسلامی‌‌‌بیدگلی، افزود: این روندی است که هر ساله در بازار تجربه می‌‌‌شود و سال جاری نیز با توجه به کاهش قیمت‌‌ها بسیاری از شرکت‌‌های رشدی به شرکت‌‌های ارزشی تبدیل شده‌اند که با توجه به این مسایل انتظار می‌‌‌رود آهنگ رشد بازار سریع‌‌تر شود.

این عضو هیات‌‌مدیره شرکت بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: به علاوه ثبات در ریسک‌‌های سیستماتیک و کاسته شدن از بحران جهانی موجب شده تا بازارهای سهام از ثبات نسبی برخوردار شوند و آهنگ افت آنها آرام‌‌تر حرکت کند.

اسلامی‌‌‌بیدگلی تصریح کرد: باوجودی که پیش‌بینی‌‌ها نسبت به بازارهای سرمایه مثبت‌‌تر شده و قدرت تحلیل افزایش یافته است، اما امیدواریم سرمایه‌‌گذاران در اوایل سال عجولانه تصمیم نگرفته و بدون تفکر وارد صف‌‌های خرید سهام شرکت‌‌های مختلف نشوند.

وی افزود: در غیر این صورت آهنگ حرکت بازار سرعت یافته و پس از آن شاهد شکل‌‌گیری روندی نزولی در بورس اوراق بهادار

خواهیم بود.