ایجاد سیستم مدیریت کیفیت در شرکت‏های کارگزاری بورس و اوراق بهادار، منجر به افزایش بهره وری و رشد ارزش افزوده برای آنها در میان مدت خواهد شد.

ایجاد سیستم مدیریت کیفیت در شرکت‏های کارگزاری بورس و اوراق بهادار، زمینه استانداردسازی عملکرد شرکت‏های مزبور و در نهایت افزایش بهره وری و رشد ارزش افزوده برای آنها در میان مدت را در بر خواهد داشت.

با توجه به ضرورت و اهمیت بحث یاد شده، تشریح کلیات موضوع به دور از لطف نخواهد بود.

رقابت بین‌‌‌الملل حاکم در بازارهای جهانی در حوزه‏های تولیدی و خدماتی مبنی بر ارائه محصول و یا خدمت با کیفیت بالا و همچنین تامین خدمات آتی و بالا بردن فروش و سود شرکت‏های تولیدی و خدماتی، امروزه باعث شده است تمامی‌‌‌‌شرکت‏های تولیدی و خدماتی از آخرین تحقیقات و مصوبات سازمان بین‌‌‌المللی استاندارد استفاده کرده و از این طریق بتوانند نیاز مشتریان خود را در داخل و خارج که به دنبال محصول و خدمات استاندارد و تضمین شده می‏باشند، تامین کنند.

یکی از مهم‏ترین استانداردهای مطرح شده در بازارهای جهانی، استاندارد سری ایزو ۹۰۰۱ است. این استانداردها که از سوی سازمان بین‌‌‌المللی استاندارد تهیه و تدوین شده‏اند و تحت عنوان استاندارهای مدیریت کیفیت شناخته می‏شوند، مورد قبول اکثر کشورهای جهان قرار گرفته و همه شرکت‏ها و سازمان‏های تولیدی و خدماتی به دنبال تائید صلاحیت سیستم تولیدی- خدماتی خود و اخذ گواهینامه بر مبنای استاندارد فوق هستند.

استقرار سیستم‏های مدیریت کیفیت می‏تواند سازمان‏ها را در افزایش رضایت مشتری یاری دهد. میزان رضایت یاد شده را در حوزه شرکت‏های خدمات مالی نظیر کارگزاران بورس می‏توان مشاهده کرد.

از آنجا که نیازها و انتظارات مشتریان همواره تغییر می‏کند و به علت فشارهای ناشی از رقابت و همچنین به علت پیشرفت فنی یا تکنولوژی، سازمان‏ها ناچارند محصولات و فرآیندهای خود را به طور مداوم بهبود بخشند.

با بررسی سیستم مدیریت کیفیت در شرکت‏های کارگزاری باید گفت رویکرد سیستم مدیریت کیفیت، شرکت‏های کارگزاری بورس را ترغیب می‏کند خواسته‏های مشتری را تحلیل کرده و به تعیین فرآیندهایی جهت دستیابی به محصول مورد قبول مشتری پرداخته و این فرآیندها را تحت کنترل قرار دهند.

یک سیستم مدیریت کیفیت می‏تواند چارچوبی را برای بهبود مداوم فراهم آورد تا احتمال افزایش رضایت مشتری و سایر طرف‏های صاحبان نفع سازمان را بیشتر کند. این سیستم برای شرکت‏های مزبور این اطمینان را به وجود می‌‌‌‌آورد که سازمان قادر است خدماتی ارائه کند که به طور یکنواخت الزامات و یا خواسته‏ها را برآورده کند.

اگر زمینه‏ها و الزامات تعیین شده از سوی استاندارد مدیریت کیفیت ISO۹۰۰۱ در سازمان ایجاد شود، از جنبه‏های مختلفی برای سازمان مفید خواهد بود. به نحوی که از یک سو زیرساخت‏ها و تفکر مبتنی بر نظام مدیریت کیفیت در سازمان ایجاد می‌شود. سطح کیفیت تعریف شده سازمان حفظ می‏شود. همچنین بهبود مستمر کیفیت سازمان از طریق اصلاح فرآیندها محقق‏ می‏گردد. از سوی دیگر، شرکت موفق به اخذ گواهینامه مدیریت کیفیت ۲۰۰۸:ISO۹۰۰۱ شده و از این طریق، مزیت رقابتی موثری را در بین سایر رقبای صنعت مربوطه به دست می‏آورد.

به بیان دیگر، مستند سازی فرآیندها، پایش، اندازه گیری و بهبود مستمر فرآیندها، اطمینان از تطابق محصولات با خواست و الزامات تلویحی و تصریحی مشتریان از یکسو و سنجش مستمر میزان رضایتمندی مشتریان از سوی دیگر، ایجاد زیرساخت‏ها و بسترهای لازم جهت تسریع استقرار سایر سیستم‏های بهبود دهنده و اخذ گواهینامه ۲۰۰۸:ISO۹۰۰۱ ، از مهم‏ترین اهداف کلی از استقرار استاندارد مدیریت کیفیت ISO۹۰۰۱ برای شرکت‏ها است.

این استاندارد جهت نیل به چارچوبی پایدار برای بهبود مستمر در سازمان، هشت جنبه تمرکز بر مشتری customer focus، رهبری leadership، مشارکت کارکنان involvement of people، فرآیند گرایی process approach ، نگرش نظام مند به مدیریت system approach to management، بهبود مستمر continual improvement، واقعیت گرایی در تصمیم سازی factual approach to decision making و ارتباط متقابل سودمند با تامین کنندگان mutually beneficial supplier relationship را به طور جدی کانون توجه قرار خواهد داد در کوتاه و بلند مدت منافع تمامی‌‌‌‌اهداف سازمان را محقق می‏کند.

سیستم‏های مدیریت کیفیت به عنوان وسیله‏ای برای به وجود آوردن محصولات منطبق با آنچه از سوی سازمان یا شرکت به مشتری تعهد شده است با توجه به دستاوردها، مزایا و فوایدی نظیر ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان در بین سایر رقبای صنعت، بررسی مجدد فعالیت‏های سازمان بر اساس اهداف سازمان و رفع کاستی‏ها، ایجاد شفافیت در فرآیندها و شاخص‏های عملکردی بخش‏های مختلف سازمان، ایجاد درک و انگیزه در پرسنل سازمان جهت اهداف و مقاصد سازمان و همچنین مشارکت آنها در فرآیند بهبود مستمر، همراستا کردن فرآیندها، جلوگیری از دوباره کاری‏ها به واسطه تعریف فعالیت‏های برنامه ریزی شده و سیستماتیک، کاهش در هزینه‏ها و گردش کار از طریق استفاده موثر و بهینه از منابع، ایجاد اطمینان و اعتماد در درون سازمان (رده‏های مدیریتی و کارکنان)، ایجاد اطمینان و اعتماد در برون سازمان(مشتری) و بالتبع قابلیت فعالیت اثر گذار در فضای مختلف تجاری در سازمان یا شرکت استقرار می‏یابد.

برای این که بتوان سیستم مدیریت کیفیتی مناسب را در شرکت‏های کارگزاری جاری کرد و آن را بهبود بخشید، باید فرآیندی سیستماتیک را در آن شرکت به کار گرفت. بدین ترتیب شرکت یا سازمان می‏تواند از توانایی فرآیندها و کیفیت خدمات و محصولات خود اطمینان حاصل کرده و مبنایی برای بهبود مستمر ایجاد کند. تعیین نیازها و انتظارات مشتریان و سایر طرف‏های ذینفع سازمان، تعیین فرآیندها و مسوولیت‏های مورد نیاز برای دستیابی به اهداف کیفیت، تعیین و تامین منابع مورد نیاز برای دستیابی به اهداف، پیاده سازی و اجرای روش‏هایی برای تعیین میزان اثر بخشی و کارایی فرآیندها، تعیین ابزارهایی برای جلوگیری از وقوع انطباق و حذف علل آنها و استقرار روشی برای بهبود مستمر کیفیت، از مهم‏ترین مراحل پیاده سازی سیستم مزبور خواهد بود. در یک دسته بندی دیگر، پروژه استقرار سیستم مدیریت در یک شرکت‏ یا سازمان در چهار مرحله شناخت وضع موجود، مستند سازی سیستم کیفیت، استقرار سیستم و اثبات/ نگهداری سیستم طراحی خواهد شد. در نهایت امید می‏رود با پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت در شرکت‏های کارگزاری بورس و اوراق بهادار بتوان استاندارد سازی از نوع خدمات مالی را در بازار سرمایه ترویج و بازاری کارا با بهره وری مناسب را برای سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی در آینده‏ای نزدیک فرآهم آورد.