پایان بورس87 !

عکس: نگار متین‌نیا

گروه بورس، مهتاب رحمتعلی: سال ۸۷ به لحاظ وخامت اوضاع به دو دلیل سالی استثنایی برای بورس تهران بود.

افت چشمگیر شاخص در یک مدت کوتاه و کاهش ارزش معاملات و تداوم آن را می‌توان از ویژگی‌های بارز امسال دانست.

ارزش معاملات بورس تهران با وجود ورود سه شرکت بزرگ مخابرات، کشتیرانی و پالایشگاه اصفهان نسبت به ابتدای سال رشدی نداشته و بالغ بر ۴۷هزار میلیارد تومان است.

از سویی بورس تهران طی ۹ماه ابتدای امسال تنها ۷۹روز مثبت به خود دیده که تعداد روزهای مثبت در نیمه دوم سال کمتر هم بوده است درحالی که پارسال در همین دوره شاهد ۱۲۲روز مثبت بوده‌ایم.به طور مثال از ۲۰روز کاری در دی‌ماه ۸۷ تنها سه روز مثبت بوده در حالی‌که از ۱۹روز کاری در دی ماه پارسال، ۱۸روز مثبت بوده است. همچنین میانگین P بر E بورس از رقم ۵/۵در سال گذشته اکنون به چهار مرتبه نزول کرده است. در نهایت شاخص بورس اکنون نسبت به دی ماه پارسال با ۳/۱۷درصد و نسبت به ابتدای همین سال با ۱۶درصد افت مواجه بوده است.با درنظر گرفتن بازدهی بورس درحد ۶درصد منفی و ارزش معاملات واقعی (غیر از معاملات عمده) در حد سه میلیارد تومان می‌توان نتیجه گرفت که بورس در یکی از نادرترین شرایط خود امسال را به پایان می‌رساند.

بورس یا فروشگاه

یک کارشناس بورس درگفت‌گو با دنیای اقتصاد حجم معاملات اخیر بازار را اخطاری جدی برای فعالان بازار سرمایه دانست که باعث عدم اطمینان آنان می‌شود.بهروز شهدایی با اشاره به رکود عمده معاملات و صنایع بزرگ دنیا که به تعطیلی معادن، کوچک‌سازی خودروسازان و حتی تشویش در حوزه IT انجامیده گفت: شواهد حاکی است که اقتصاد دنیا نیز نمی‌خواهد وضعیت امیدوارکننده‌ای را تجربه کند.

وی با یادآوری پیش‌بینی‌های کارشناسان در تابستان سال‌جاری که اوج آن در شهریورماه بود، گفت: به‌رغم پیش‌بینی‌های مزبور به دلیل عدم قبول اینکه بحران‌ها ممکن است به کشور ما نیز برسد تدبیر ویژه‌ای از سوی دولت اندیشیده نشد.به گفته وی این درحالی است که دولت حداقل ۸۰درصد اقتصاد و شرکت‌ها را در اختیار دارد.

وی همچنین نرخ تورم را عاملی دانست که در شرایط امسال آینده شرکت‌ها تاثیر زیادی خواهد داشت.شهدایی در حالی که شرکت‌ها را در آستانه اعلام EPS جدید خود دانست، گفت: در این پیش‌بینی‌ها باید افزایش هزینه‌های مالی شرکت‌ها را با توجه به شرایط موجود درنظر داشت و اینکه بر این اساس سود شرکت‌ها نیز کاهش خواهد یافت.به گفته وی در این مساله نباید هیچ شرکتی حتی مخابرات را نیز مستثنی دانست، اگرچه ممکن است این شرکت تاثیر کمتری نسبت به صنایع دیگر از شرایط موجود بگیرد.وی با اشاره به اینکه اپراتور سوم در راه است و در سال آینده شاهد عرضه رایگان سیم‌کارت خواهیم بود گفت: مخابرات نیز سال سختی را در پیش دارد چرا که از سویی وارد رقابت جدیدی شده و از سوی دیگر رانت هم نخواهد داشت.این کارشناس با تاکید به اینکه در بحث سرمایه‌گذرای و سهام هیچ‌گاه نباید حرفی از سهم خوب و سهم بد زد، گفت: در مورد بازار باید گفت، سهام هر شرکتی که باعث شده حجم معاملات به طور بی‌سابقه کاهش پیدا کند نقطه تعادلی خواهد داشت که در صورت پایین آمدن قیمت‌ها، خریدار آن افزایش می‌یابد.

وی تعدیل قیمت‌ها را ضروری دانست و افزود: باید اجازه تعدیل قیمت‌ها را بدهیم حتی اگر این تعدیل عارضه‌هایی را برای بازار به همراه داشته باشد، چرا که لازم است.به گفته وی بازار چهار میلیاردی فعلی آن‌قدر کوچک است که شاید بتوان حجم معاملات آن را در برخی موارد کمتر از یک فروشگاه بزرگ دانست.شهدایی با تاکید بر اینکه بازار سهام در روزهای اخر قبل از سال جدید تغییری نخواهد کرد، اظهار داشت: تجربه ثابت کرده که در پایان سال‌های عادی نیز روند ارزشی بازار در ماه پایانی سال کاهشی است.وی انتظار تغییر در بازار را طی روزهای اول فروردین بعد از تعطیلات پنج روزه بیشتر دانست چرا که حقوقی‌ها در بازار حضور ندارند.

بهبود، شاید وقتی دیگر

همچنین یک کارشناس بازار سرمایه در این زمینه معتقد است با توجه به وضعیت اقتصاد جهانی و پیش‌بینی استمرار آن در سال ۲۰۰۹، بازار ایران نیز روزهای پایانی سال را بدون تغییر سپری خواهد کرد.محمدمهدی ناسوتی‌فر با اشاره به افت ۳۰درصدی شاخص در ماه‌های اخیر گفت: عدم تمایل به خرید و فروش به کاهش حجم معاملات منتهی شده است.وی افزود: در حالی‌که این روزها خیلی از سهام میل به کاهش ندارند، ولی به دلیل مشکلات زیاد میلی هم به بالا رفتن ندارند.وی همچنین تصریح کرد: با وضعیت فعلی شاخص و حجم معاملات نمی‌توان انتظاری برای بهبود بازار داشت مگر اینکه سهام با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی مواجه شوند.ناسوتی‌فر با اشاره به اینکه اگر سهامی مثل مخابرات روی قیمت ۱۵۰تومان بازگشایی شود یا سهمی مثل فولاد تحت تاثیر قیمت‌های ناگهانی قرار نگیرد، گفت: بدون درنظر گرفتن تغییرات ناگهانی می‌توان انتظار داشت شاخص طی روزهای باقی مانده از سال حول‌و‌حوش ۸هزارو ۵۰۰واحد نوسان کند.وی وضعیت بازار در سال آینده را نیز متاثر از سیاست‌های دولت و اقتصاد جهانی دانست.این کارشناس با اشاره به تحلیل‌هایی که سال ۲۰۰۹ را از لحاظ اقتصادی نامناسب می‌دانند، افزود: ثبات در رکود یا کاهش قیمت‌ها هر یک تاثیر جداگانه‌ای بر شرایط بازار دارد.وی اضافه کرد: اگر قیمت‌ها تا حدودی ثابت بماند و دچار افت بیشتر نشود و در صورتی که کمک ۸۰۰میلیارد دلاری اوباما به مدد بیاید، می‌توانیم شاهد تحرکی در اقتصاد دنیا باشیم که کشور ما هم بی‌تاثیر از آن نیست.وی تصریح کرد: البته حتی با وجود ثبات قیمت‌های فعلی تنها می‌توان انتظار داشت تا کمی از رکود کاسته شود و به هیچ وجه نمی‌توان در انتظار شکوفایی بود.

در انتظار EPS‌های خوب

در همین رابطه یک کارشناس دیگر بازار با نظری خوشبینانه‌تر گفت: واکنش بازار به میزان سودی که شرکت‌ها برای سال آینده پیش‌بینی خواهند کرد، بیشتر از واقعیت است.

مجید اصلی با اشاره به اینکه تا پایان بهمن‌ماه تغییری در روند فعلی بازار صورت نخواهد گرفت، افزود: به نظر می‌رسد پیش‌بینی سود برخی شرکت‌ها بیشتر از تصور بازار باشد.

به گفته وی شرکت‌های تولیدی، فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها و ... پیش‌بینی سود خود را کمی بیش از انتظار بازار اعلام خواهند کرد که این امر خود باعث جذابیت بیشتر، برای سرمایه‌گذاران خواهد بود تا سهامی را که افت قیمت دارند، بخرند.اصلی همچنین با تاکید بر اینکه افزایش قیمت‌ها زیاد نخواهد بود، تصریح کرد: اکنون افت شرکت‌ها بیش از حد واقعی خود بوده و پس از رشد دوباره به تعادل خواهد رسید.

وی همچنین وضعیت سال آینده را منوط به عملکرد سه ماهه اول سال آینده شرکت‌ها دانست.