معاملات مستقیم؛حذف یا تقویت کارگزاران

عکس:نگار متین نیا

گروه بورس - مهتاب رحمتعلی: اوایل هفته، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از امکان معامله مستقیم سهام، ظرف چهار ماه آینده خبر داد.

وی با اشاره به راه‌اندازی شبکه اطلاع‌رسانی «کدال» گفت: با تعریف امضای الکترونیکی، از ابتدای سال آینده ارسال اطلاعات کاغذی شرکت‌ها حذف و این فرایند از طریق شبکه کدال در کمترین زمان انجام خواهد شد.

با انتشار این خبر بحث‌هایی درباره نقش کارگزاران در میان فعالان بازار و همچنین تخلفاتی که از سوی کارگزاران صورت می‌گیرد، مطرح شد.

به تصور فعالان بازار با امکان معامله مستقیم سهام، سهامداران حقیقی که در بعضی موارد از عدم انجام دستورات خود توسط کارگزاران شاکی و همچنین سهامداران حقوقی که با نگرانی از پیش دستی‌کردن کارگزاران نسبت به دستور خرید خود نگران بودند، می‌توانستند به شرایط جدید اعتماد بیشتری داشته باشند.

اما سوال اساسی این بود که پس نقش کارگزاران در انجام معاملات چیست و آیا می‌توان بدون حضور کارگزار، به طور مستقیم خرید و فروشی انجام داد یا خیر؟

از سویی دیگر این سوال مطرح شد که با وجود ضعیف بودن زیرساخت‌های اینترنتی در ایران، آیا امکان معاملات به صورت مستقیم وجود دارد یا خیر؟

حسین خزلی خرازی، دبیرکل کانون کارگزاران در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما گفت: دسترسی مستقیم به بازار، به معنی حذف کارگزاران نیست.

وی با اشاره به اینکه سرویس BMA یعنی دسترسی مستقیم به بازار، نرم‌افزار جدیدی است که از سرعت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است، افزود: با استفاده از این نرم‌افزار مشتریان کارگزاران که علاقه‌مند به صدور دستور خرید و فروش به صورت شخصی هستند، می‌توانند از سرور کارگزار اقدام کنند.

وی همچنین با تاکید بر اینکه در بورس‌های بسیار پیشرفته با تکنولوژی‌ مالی قوی، مشتریان اجازه دارند سفارش‌های خود را مستقیم به دستگاه بدهند، تصریح کرد: در این کار نیز به طور حتم باید یک کارگزار حضور داشته باشد تا به تعهدات خود اعم از عدم دستکاری، اغوای بازار و ... عمل کند.

وی اضافه کرد:‌ با توجه به این امر نه تنها نقش کارگزار کم نخواهد شد بلکه شرایط برای کارگزار سخت‌تر هم می‌شود.

خرازی اظهار داشت: امکان معامله مستقیم سهام، خدمات جدیدی است که کارگزاران و سازمان به مشتریان بزرگ خود ارائه می‌دهند.

دبیر کل کانون کارگزاران درباره جلوگیری از پیش‌دستی کارگزاران نسبت به سفارش مشتریان گفت: سیستم‌های نظارتی جدید، امکان کشف این تخلف را به عنوان کاری غیراخلاقی دارند.

وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از این تخلف در دنیا دستورالعمل‌هایی وجود دارد، افزود: برای این امر نیازی به راه‌اندازی سیستم BMA نیست و با سیستم‌های ارزان‌تر الکترونیکی نیز می‌توان در این زمینه اقدام کرد.

وی گفت: سیستم‌های دسترسی مستقیم به بازار (BMA) در بازارهای پیشرفته باعث افزایش سرعت معاملات، پایین آمدن هزینه‌ها و افزایش نقدشوندگی بازار می‌شوند.

خرازی درباره شکایت سهامداران حقیقی مبنی بر عدم انجام دستورات آنان توسط کارگزاران نیز گفت: این مساله نیز از طریق سامانه‌هایی که توانایی ضبط سفارش‌ها را دارد، قابل پیشگیری است.

وی با اشاره به اینکه بورس دبی که امکان ضبط ۹۸درصد سفارش‌ها را به طور الکترونیکی دارد، افزود: در ایران هم می‌توان سفارش مشتریان را ضبط کرد تا از بروز این تخلفات جلوگیری کرد.

دبیرکل کانون کارگزاران در ادامه با اشاره به اینکه سیستم BMA نیاز به خطوط پرسرعت قوی دارد، تصریح کرد: اجرای این سیستم با اینترنت Dial Up و ADSL مقدور نیست.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر عدم اجرایی شدن این سیستم در ایران با توجه به ضعف زیرساخت‌های شبکه گفت: مخابرات برای ارتباط بین نهادهای مالی، بانک‌ها و ... در حال ایجاد شبکه مجازی خصوصی (VPN) و تکنولوژی جدید MPLS است و برهمین اساس سیستم تا چهار ماه آینده اجرایی خواهد شد.وی گسترش این سیستم را منوط به گذشت زمان و سرعت بیشتر اینترنت دانست.