دنیای اقتصاد- فعالان بازار سرمایه در نشستی با مدیران بورس تهران با اشاره به اوضاع نامساعدی که این بازار در ماه‌های اخیر گرفتار آن شده است، پیشنهاد کردند برای مقابله با این بحران، در خصوص برخی از محدودیت‌های معاملاتی موجود اعم از حجم مبنا، محدودیت درصد نوسان و گره معاملاتی تجدیدنظر شود.

درخواست فعالان بورس برای بازنگری در محدودیت‌های معاملاتی
عضو هیات مدیره «سازمان»: هنوز روی عدد درصد نوسان کار کارشناسی انجام نشده‌است
گروه بورس- معصومه طاهرخانی: «تصحیح قیمت در بحران‌های اقتصادی کندتر است» ، «نگاه بخشی به اقتصاد، عامل اصلی کشف دیرهنگام بحران اقتصادی»، «سال‌ها است که موضوعیت بسیاری از دستور‌العمل‌ها و قوانین از بین رفته»، «شفافیت اطلاعاتی و تحلیل محوری به حذف حجم مبنا کمک می‌کند» ، «ابعاد طرح تحول را مشخص کنید تا بتوانیم برای بورسی‌ها EPS تعریف کنیم» ، «مدیران خصوصی‌سازی بحث‌های گمراه‌کننده درباره عرضه‌ها مطرح نکنند» ، « ما (سازمان) هیچ وقت روی عدد دامنه نوسان کار کارشناسی نکرده‌ایم» ، «بسته حمایتی بازار سرمایه در راه هیات‌دولت» و ...
اینها بخشی از مطالبی است که در هشتمین نشست کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران که عصر یکشنبه در محل اتاق بازرگانی صنایع و معادن تهران برگزار شد، مطرح شده است.
این نشست که با حضور مدیران سازمان و شرکت بورس از یک‌سو و مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری و سایر فعالان بازار از سوی دیگر همراه بود، بحث «تصحیح قیمت‌ها» را مورد توجه خود قرار داده بود.
دکتر حسین عبده تبریزی که ریاست جلسه را عهده‌دار بود، در ابتدا این بحث را مطرح کرد که ضروری است بررسی کنیم چه مقدار از این تصحیح قیمت‌‌ها حاصل تحول داخلی و چه مقدار زاییده بحران خارجی است؟
تصحیح لاک‌پشتی قیمت‌ها در بحران اقتصادی!
در ادامه «صفاری»، نماینده شرکت داروگر در مورد تصحیح قیمت‌ها گفت: در بحران‌های سیاسی تصحیح قیمت سریع‌تر است، ولی زمانی که بحران شکل اقتصادی دارد، تصحیح با کندی انجام می‌شود. وی بحران فعلی را زاییده دو عامل دانست و گفت: بخشی از بحران فعلی ما ناشی از بحران جهانی و بخش دیگری ناشی از بحران داخلی است که حاصل سیاست‌های انقباضی دولت است. هر کدام از این‌ دو عامل در حال حاضر اثرات نامطلوبی را بر روند اقتصاد کشور به جا گذاشته‌اند.
وی به راهکارهایی که برخی کارشناسان برای خروج از بن‌بست پیشنهاد می‌کنند، اشاره کرد و گفت: عده‌ای این دیدگاه را مطرح می‌کنند که با توجه به شرایط بحرانی که بورس با آن روبه‌رو است، لازم است حجم مبنا، محدودیت درصد نوسان، گره معاملاتی و ... را از بورس حذف کنیم. به اعتقاد من ضروری است که بازنگری در مواردی که ذکر آن رفت، انجام شود.
لطفا عجله نکنیم!
از سوی دیگر «شاپور محمدی»، یکی دیگر از حاضران جلسه گفت: نباید برای تصحیح قیمت‌ها در بازاری که عمق آن کم است، عجله کرد. در حال حاضر ما در بورس تهران با تصحیح قیمت‌ها روبه‌رو نیستیم، بلکه Over Reaction را داریم که چه در هنگام افزایش و چه در هنگام کاهش قیمت، به شدت خود را نشان می‌دهد.
منتظر تعدیل‌های منفی باشید!
وی بر ضرورت تفکیک اثرات روانی و واقعی تاکید کرد و گفت: هنوز آثار واقعی بحران را در بورس احساس نکرده‌ایم و باید منتظر تعدیل‌های منفی شرکت‌ها باشیم تا بتوانیم اثر واقعی این بحران را درک کنیم.وی حذف حجم مبنا را در شرایط فعلی به صلاح ندانست و گفت: حذف حجم مبنا در این شرایط نمی‌تواند گزینه خوبی باشد، چرا که می‌تواند در مردم ترس ایجاد کند. دلیل ایجاد ترس هم چیزی جز تحلیل محور نبودن بازار نیست.
بیایید ملی نگاه کنیم!
در ادامه «محمدعلی احمدزاده اصل»، مدیرعامل سرمایه‌گذاری سپه دلیل اصلی بروز بحران‌ها را وجود نگاه بخشی به جای نگاه ملی دانست و گفت: عدم وجود نگاه ملی در کشور باعث شده که نتوانیم به موقع عمل کنیم و در نتیجه بحران را دیر کشف کردیم.
«خصوصی‌سازی»ها شرایط بحران را درنظر نمی‌گیرند!
وی خصوصی‌سازی و عرضه سهام شرکت‌های دولتی را تحت شرایط بحران خواند و گفت: این مهم در حالی است که با توجه به اخباری که از این سازمان در بازار رخنه کند و به دنبال آن بازار سهام را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، خلاف این حالت را نشان می‌دهد. به این معنا که مدیران خصوصی‌سازی اصلا بحران را در برنامه‌های عرضه خود در نظر نمی‌گیرند.
چند حرکت از شورای بورس
در ادامه «محمدرضا پورابراهیمی»، عضو شورای بورس هم که در جلسه حضور داشت، در مورد اقدامات شورا برای مقابله با بحران گفت: مجموعه‌ای از پیشنهادها و تصمیم‌ها در شورای بورس تدوین شده که به هیات‌ دولت هم ارسال شده است.
وی درباره برخی مفاد این تصمیمات گفت: استمهال اقساط شرکت‌هایی که در عرضه‌های اصل 44 مشارکت داشته‌اند، انجام عرضه‌های متناسب با شرایط بازار و ... جزو مهمترین سرفصل‌های تعریف شده در این بسته پیشنهادی به شمار می‌روند.
سال‌ها است که موضوعیت نداریم!
اما «حسین خزلی خرازی»، دبیر کانون کارگزاران بحث موضوعیت نداشتن بسیاری از قوانین و مقررات بازار سرمایه را پیش کشید و گفت: متاسفانه سال‌ها است که موضوعیت بسیاری از دستورالعمل‌ها و قوانین از بین رفته است ولی همچنان در حال اجرا هستند، بدون اینکه اثر مثبت روی بازار داشته باشند.
وی ادامه داد: به طور مثال آن روزی که درصدهای نوسان روزانه سهام در حال تعریف شدن بود، چه در زمان دبیرکلی دکتر میرمطهری، چه دکتر عبده و چه دکتر صالح‌آبادی، کسی نپرسید که مبنا و معیار عددها چیست؟وی اضافه کرد: ضروری است که با توجه به شرایط فعلی بازنگری جدی در بسیاری از قواعدی که در حال حاضر در بورس تهران هستند از جمله گره معاملاتی، حجم مبنا، درصد نوسان و ... صورت گیرد.
فعلا در حال مطالعه هستیم!
مدیرعامل شرکت بورس سخنران بعدی جلسه بود. وی به شروع مطالعات جامع در مورد مسائل بازار در شرکت بورس اشاره کرد و گفت: مطالعه شناخت بازار را با محوریت حجم مبنا، گره معاملاتی، درصد نوسان و ... شروع کرده‌ایم که بعد از نهایی شدن آن نظر فعالان بازار را هم مورد توجه قرار خواهیم داد که در صورت مساعد بودن، اصلاحات لازم را در مورد بودن یا نبودن قواعد فعلی به کار خواهیم بست.وی افزود: شفافیت اطلاعاتی، تحلیل محور شدن بازار و ... جزو پیش زمینه‌هایی است که در صورت فراهم بودن می‌توانند به رفتن بسیاری از مسائلی که ذهن بازار به آن‌ها مشغول است، کمک کنند.
تغییر قانون همیشه خوب نیست!
وی در عین حال تغییرات قانون را خیلی به صلاح ندانست و گفت: تغییر قواعد معاملاتی همیشه نمی‌تواند خوب باشد چرا که بسیاری از محدودیت‌هایی که با آن روبه‌رو هستیم، در کنترل ما نیست. بنابراین برخی تغییرات ممکن است چندان به کار نیاید و مساله‌ساز نیز شود.
چرا مدیران خصوصی‌سازی بازار را گمراه می‌کنند؟
در ادامه این جلسه غلامرضا سلامی، عضو شورای عالی جامعه حسابداران رسمی، سازمان خصوصی‌سازی را مورد انتقاد قرار داد و گفت: بسیاری از مباحثی که در شرایط فعلی مطرح می‌شود، گمراه کننده است که به نظر می‌رسد ضروری است کانون نهادهای سرمایه‌گذاری و سایر فعالان بازار باید در این زمینه‌ها روشنگری‌های لازم را انجام دهند.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی که قیمت‌ها در کف قرار دارند، ضروری است که دولت خصوصی‌سازی را به شکل جدی‌تری مطرح کند، چرا که در صورت عرضه، بازار می‌تواند به صورت خودکار تصحیح و قیمت‌ها را انجام دهد.
وی در عین حال گفت: البته مدیران ارشد سازمان خصوصی‌سازی معتقدند که ما صنعت پیشه نداریم و در عوض بیشتر تاجر پیشه داریم. به نظر من یک مقام مسوول در این سطح نباید بحث‌هایی این چنینی را مطرح کند.
در کارگروه دولت اول هستیم!
دکتر سیدعلی حسینی، معاون سازمان بورس در جمع‌بندی نظرات فعالان، به اقدامات سازمان و شرکت بورس برای حل بحران اشاره کرد و گفت: در کارگروه ویژه هیات‌دولت که به منظور حل مشکلات بحران تشکیل شده، مقرر شد در آن تصمیم‌گیری‌های لازم برای اقدامات حمایتی انجام شود. سازمان بورس پیشنهادهای خوبی را مطرح کرد که بسیاری از آن‌ها مورد تصویب نیز قرار گرفت.
وی اضافه کرد: در میان بسیاری از صنایع و بخش‌های اقتصادی کشور که در این کارگروه عضو هستند، بورس جزو اولین‌هایی بود که مسائل خود را مطرح کرد.
اعداد درصد نوسان کارشناسی نیست!
وی در پاسخ به انتقادات فعالان بازار در خصوص عددهای متفاوت درنظر گرفته برای درصد نوسان گفت: ما هیچ وقت روی عدد نوسان کار کارشناسی نکرده‌ایم. به طوری که در زمان‌هایی که این محدودیت، عددهای مختلف به خود می‌گیرد، کسی نمی‌پرسد چرا؟
وی تصریح کرد: نباید مقررات را برای وضعیت و شرایط خاص تعریف کنیم، بلکه لازم است همانند سایر کشورهای دنیا مقررات را استاندارد تعریف کنیم تا مشمولان خود را با آن تطبیق دهند.
گره در معاملات خوب است!
دکتر حسینی به دستورالعمل گره معاملاتی اشاره کرد و گفت: ما به لحاظ مقررات منعی برای تصحیح قیمت‌ها نداریم. همان‌طور که در مقاطعی دامنه نوسان را برای شرکت‌هایی خاص برداشته‌ایم.
وی ادامه داد: معتقدیم که این دستورالعمل در مقاطع زیادی به بعضی شرکت‌ها برای اینکه به قیمت دلخواه بازار برسند، کمک زیادی کرده است.
عکس: آکو سالمی