مدیرعامل شرکت بورس:
امنیت بازار با اخلاق حرفه‌ای افزایش می‌یابد
گروه بورس- مجید اسکندری: پنجمین نشست ماهانه اعضای کانون کارگزاران بورس با حضور مسوولان سازمان و شرکت بورس و جمعی از مدیران شرکت‌های کارگزاری برگزار شد. ایوب باقر تبار ـ مدیریت نظارت بر کارگزاران سازمان بورس در این نشست با اشاره به وضعیت کارگزاران گفت: در حال حاضر ۸۸ شرکت کارگزاری در بورس اوراق بهادار وجود دارد که از این تعداد دو شرکت در حال تعلیق قرار دارند و ۳۳ شرکت کارگزاری نیز در بورس کالا مشغول فعالیت هستند و تعدادی از آنها به صورت مشترک فعالیت می‌کنند.
عکس: حمید جانی‌پور
گروه بورس- مجید اسکندری: پنجمین نشست ماهانه اعضای کانون کارگزاران بورس با حضور مسوولان سازمان و شرکت بورس و جمعی از مدیران شرکت‌های کارگزاری برگزار شد. ایوب باقر تبار ـ مدیریت نظارت بر کارگزاران سازمان بورس در این نشست با اشاره به وضعیت کارگزاران گفت: در حال حاضر ۸۸ شرکت کارگزاری در بورس اوراق بهادار وجود دارد که از این تعداد دو شرکت در حال تعلیق قرار دارند و ۳۳ شرکت کارگزاری نیز در بورس کالا مشغول فعالیت هستند و تعدادی از آنها به صورت مشترک فعالیت می‌کنند. ضرورت آموزش کارگزاران
وی با بیان اینکه سازمان بورس در دو بعد صدور مجوز تاسیس فعالیت شرکت‌های کارگزاری و نظارت بر آنها فعالیت می‌کند اظهار کرد: هماهنگی‌هایی از یک سال گذشته صورت گرفته تا نظارت‌ها بین سازمان و شرکت بورس کالا و اوراق بهادار متمرکز شود ولی کانون کارگزاران می‌تواند در این زمینه وارد شود. وی ادامه داد: در کانون کارگزاران در بخش‌هایی مانند آموزش، احساس نیاز بیشتری شده و توجه به این بخش ضروری به نظر می‌رسد.وی با اشاره به اینکه عمده وظایف نظارت بر کارگزاران به شرکت‌های بورس محول شده است خاطرنشان کرد: این نظارت‌ها شامل نظارت‌های دوره‌ای، گزارش‌های ماهانه، گزارشات سالانه و حسابداری است و نیروهایی که در سازمان بورس مستقر هستند، آموزش‌های لازم را دیده‌اند ولی بخشی از کار شامل گزارش‌های موردی از ناهنجاری‌های بازار که به بررسی بیشتر برای اثبات و رد آن نیاز است به اداره نظارت سازمان محول می‌شود. باقرتبار یادآور شد: در دو سال گذشته هیچ مجوز کارگزاری اوراق بهادار صادر نشده است ولی در بورس کالا از سال گذشته ۲۰ شرکت کارگزاری اضافه شده که خوشبختانه تعداد زیادی از کارگزاران شرایط لازم را احراز کردند و بقیه مراحل قبل از شروع فعالیت را طی می‌کنند تا اجازه مجوز تاسیس کارگزاری و فعالیت در بورس کالا به آنها داده شود.
ثبت کارگزاران در «سازمان»
مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس، تهیه اساسنامه نمونه شرکت‌های کارگزاری را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: خوشبختانه این اساسنامه تهیه و برای همه شرکت‌ها ارسال شده است و در حال حاضر نیز همه کارگزاران این اساسنامه را در اختیار دارند که تعدادی از آنها تشکیل مجمع داده و شرکت خود را نزد سازمان به ثبت رساندند. وی از همه شرکت‌های کارگزاری که تاکنون نسبت به ثبت شرکت خود اقدام نکردند درخواست کرد که هر چه سریع‌تر در این خصوص اقدام کنند. وی عنوان کرد: پیش‌نیاز ثبت نهادهای مالی نزد سازمان بورس تغییر اساسنامه این شرکت‌ها و تایید صلاحیت حرفه‌ای است که در خصوص تایید صلاحیت حرفه‌ای مدیران، از برنامه عقب هستیم.
مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس اضافه کرد: در شش ماه اول امسال بیش از ۱۵۵ پرونده برای تعیین صلاحیت به سازمان بورس ارجاع شده که براساس دستورالعمل جدید صلاحیت حرفه‌ای افرادی که دارای تجربه بوده و تحصیلات مرتبط دارند بدون مصاحبه تعیین می‌شود که از این تعداد ۷۷ نفر با مصاحبه تعیین صلاحیت شده و بقیه براساس مدرک تحصیلی و تجربه و بدون مصاحبه تایید شدند و ۲۰ نفر نیز از مصاحبه رد شدند.
اتمام فرآیند ثبت شرکت‌ها تا پایان سال
باقرتبار با بیان اینکه ثبت شرکت‌های کارگزاری نزد سازمان بورس به سرعت در حال پیگیری است و طبق برنامه باید تا پایان سال به پایان برسد اعلام کرد: تاکنون ۲۲ شرکت کارگزاری نزد سازمان بورس به ثبت رسیده و تعداد زیادی پرونده در مرحله نهایی قرار دارد و باقی شرکت‌ها هم باید به سرعت در این زمینه اقدام کنند.
وی افزود: همچنین علاوه بر ثبت شرکت‌های کارگزاری نزد سازمان صدور پروانه کارگزاری‌ها نیز در دستور کار قرار دارد و از سال ۸۲ اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است که متعاقب آن مجوز فعالیت با اعتبار ۱۰ ساله به شرکت‌ها داده می‌شود.
وی یادآور شد: مجوزی که از سوی سازمان بورس به کارگزاران ارائه می‌شود شامل مجوز سبد گردانی، مجوز کارگزار معرف، معامله محصولات مختلف در بورس کالا و فرابورس، به مدت ۱۰ سال است که باید در چنین جلسه‌ای به برخی کارگزاران چهار یا پنج مجوز داده شود.
وی عنوان کرد: همچنین اصلاح قوانین موجود و نیز تدوین قوانین جدید در دستور کار سازمان قرار داشته و به مرور پیش می‌رود.
باقرتبار درادامه فعالیت واحد بازرسی را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: در بخش بازرسی واحد شکایت قرار دارد که در شرایط فعلی تهیه گزارش‌های تکمیلی برای واحد نظارت و ارزیابی شرکت‌های کارگزاری برای صدور مجوز کالا و فرابورس را انجام می‌دهد. همچنین در واحد بازرسی بخش سرمایه‌گذاران خارجی در بورس به عنوان خرید و فروش روزانه مدنظر قرار دارد که با توجه به حساسیت این بخش برخی آیین‌نامه‌های موجود در حال اصلاح شدن است.
بزرگ شدن شرکت‌های کارگزاری در دستور کار فوری «سازمان»
وی برنامه‌های آتی سازمان بورس را گسترش فعالیت و خدمات کارگزاری دانست و توضیح داد: بزرگ شدن شرکت‌های کارگزاری و گسترش خدمات آنها در دستور کار فوری سازمان بورس قرار دارد که برنامه مورد نظر آن به شورای کانون ارائه شده است.
وی معیارهای لازم برای رتبه‌بندی شرکت‌های کارگزاری را مورد توجه قرار داد و گفت: معیارهایی که باید برای رتبه‌بندی کارگزاران و امتیازبندی آنها در نظر گرفته شود شامل خرید مکانی برای شرکت‌های کارگزاری، سرمایه پرداخت شده، تعداد شعب فعال، تعداد تالار اختصاصی، تعداد پرسنل، سایت اینترنتی، تعداد مشتریان، ارزش معاملات و تخلفات است. همچنین اخذ گواهی مدیریت کیفیت توسط شرکت‌های کارگزاری امتیازی جداگانه برای رتبه‌بندی آنها محسوب می‌شود.
وی به لزوم توجه به معاملات الکترونیک در شرکت‌های کارگزاری تاکید کرد و گفت: تعداد زیادی از شرکت‌های کارگزاری در بورس اوراق بهادار دارای سایت الکترونیک هستند ولی متاسفانه در بورس کالا هیچ گونه سایتی از شرکت‌ها برای اطلاع رسانی و ارتباط با مشتری وجود ندارد. بنابراین به بخش الکترونیک که هزینه کمتری دارد توصیه و تاکید می‌شود.
گواهی امضای دیجیتال در کارگزاری‌ها
مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس سیستم تبادل اطلاعات کارگزاران (ستاک) و گواهی دیجیتال را مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: اولین گواهی امضای دیجیتال روی سیستم تبادل اطلاعات کارگزاری‌ها نصب شده و برای هر سیستمی که افراد مورد استفاده قرار می‌دهند ممکن است گواهی دیجیتال صادر شود. در این سیستم که شرکت بورس هم از آن استفاده می‌کند شکایت‌ها، تعداد شعبه‌ها و مجوزهای فعالیت از این طریق در خدمت کارگزاران قرار می‌گیرد که با دسترسی به گواهی دیجیتال از این سیستم برای تمامی مجموعه که مورد هدف است استفاده می‌شود. وی یادآور شد: گواهی دیجیتال در کشور دو ریشه اصلی دارد که شامل ریشه بانکی با محوریت بانک مرکزی و ریشه غیربانکی با محوریت وزارت بازرگانی است و اولین زیرشاخه گواهی دیجیتال در بازار سرمایه در سیستم تبادل اطلاعات کارگزاران صادر شده و در آینده اگر اختلافی در این سیستم حاصل شود در دادگاه با اخذ شرایط لازم به عنوان سند و مدرک معتبر مورد استناد قرار می‌گیرد. همچنین در سازمان پیگیر این هستیم که سیستم کارگزاری و Orderbook در این قالب تهیه شود.
ثبت اینترنتی شکایات مردم از کارگزاران
همچنین در این نشست مدیر امور رسیدگی به تخلفات سازمان بورس با اشاره به تاریخچه رسیدگی به تخلفات گفت: «با تفکیک سازمان کارگزاران به دو بخش نظارتی و اجرایی، وظیفه رسیدگی به تخلفات به هیاتی که دو کارگزار عضو آن بودند، محول شد. پس از این مرحله بر اساس ماده ۳۵ رسیدگی به تخلفات، این وظیفه به سازمان و شرکت بورس واگذار شد که بنابر ماده ۳۵ که صلاحیت رسیدگی به تخلفات را به شرکت بورس واگذار می‌کند، این وظیفه از سازمان بورس سلب شده و به شرکت بورس واگذار شد.»
پرویز شیری‌زاد به دستورالعمل ماده ۳۵ قانون رسیدگی به تخلفات اشاره کرد و اظهار داشت: «براساس ماده ۳۵، دو مرجع هیات مدیره شرکت و سازمان بورس برای رسیدگی به تخلفات شرکت‌های کارگزاری تعیین و دو کمیته کمکی برای هیات مدیره سازمان و شرکت بورس تشکیل شد.»
وی دلیل تشکیل هیات رسیدگی به تخلفات را این‌گونه بیان کرد: «با توجه به حجم بالای گزارش‌های تخلفی، هیات مدیره سازمان و شرکت بورس فرصت کافی و قدرت رسیدگی تخصصی را به تخلفات نداشتند و با استدلال این امر، هیات رسیدگی به تخلفات که متشکل از ۳ عضو از سازمان بورس، شرکت بورس و شخص گزارشگر است، تشکیل شد که محل استقرار این هیات در سازمان بورس است.»
مدیر رسیدگی به تخلفات بورس به ارکان نظارتی در بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: «در حال حاضر سازمان بورس متشکل از ارکان نظارتی مدیریت نظارت بر بورس، مدیریت نظارت بر کارگزاران بورس و مدیریت نظارت بر ناشران بورس اوراق بهادار است که مدیریت امور اعضای بورس کالا و مدیریت امور نظارت بر بازار، وظیفه معرفی متخصصان را خواهند داشت و تجدیدنظر در رسیدگی به تخلفات به عهده سازمان بورس است.»
شیری‌زاد به عناوین تخلفات صورت گرفته اشاره کرد و گفت: «عناوین تخلفات شرکت‌های متخلف شامل فروش بدون دستور سهام مشتری، اشتباه در معاملات و در تعداد سهام خریداری شده و اسامی سهامداران، عدم رعایت اولویت مشتریان، کسری وجه، دستکاری قیمت و عدم رعایت قوانین وضع شده است.»مدیر رسیدگی به تخلفات سازمان بورس در ادامه افزود: «۳۱ مورد تخلف در سال ۸۷ عنوان شد که ۱۱ مورد آن تقلیل داشته، در سال ۸۷ تعداد تخلفات ۲۲ مورد بوده که ۶ مورد آن متعلق به کارگزاران کالایی و ۱۶ مورد از سوی کارگزار اوراق بهادار بوده است.»
شیری‌زاد در مورد تعداد شکایات مردمی نیز گفت: «تعداد شکایات مردمی در سال ۸۶ به ۱۸۷ فقره و در سال ۸۷ به ۲۱۸ فقره رسید و مجموع گزارش تخلفات در سال ۸۷ به ۱۱۵ گزارش رسیده است که طی بررسی و رسیدگی به پروندههای متخلفان، آرای صادره بیشتر حول محور محرومیت از انجام معامله تا مدتی معین بوده است.»
مدیر رسیدگی به تخلفات سازمان بورس افزود: «از تخلفات انجام شده ۵ فقره مربوط به کارگزاران اوراق بهادار و ۱۰ فقره کارگزاران بورس کالا بوده که این ۱۰ فقره مورد تجدید نظر قرار گرفته و در دست بررسی برای اعلام رای نهایی است و ۱۱ فقره از تخلفات نیز تجدید نظر شد.»
وی در پایان گفت: سایتی طراحی شده است که امکان دریافت شکایات از طریق آن فراهم می‌شود و این سایت از یک هفته آینده آغاز به کار کرده و شکایات مردمی را دریافت خواهد کرد.
تداوم نشست‌ها با کارگزاران
مدیرعامل شرکت بورس نیز در پنجمین نشست ماهانه اعضای کانون کارگزاران به لزوم برگزاری جلسات مختلف با کانون کارگزاران و فعالان بازار اشاره کرد و گفت: برای همفکری با تصمیم‌گیران و آشنایی با نقطه نظرات فعالان بازار به برگزاری این جلسات بیش از پیش نیاز داریم، زیرا این امر تصمیم‌گیری صحیح را به دنبال دارد.
دکتر حسن قالیباف اصل با بیان اینکه رکن اصلی بازار سرمایه شرکت‌های کارگزاری هستند، اولویت‌های شرکت بورس را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: یکی از اولویت‌های شرکت بورس حمایت از سرمایه‌گذاران و اعضای آن است که کارگزاران جزو اعضای اصلی شرکت بورس و بازار سرمایه محسوب می‌شوند.
وی دیگر اولویت شرکت را اطمینان از وجود کارآیی و شفافیت بازار دانست و افزود: باید بتوانیم کارآیی بازار سرمایه را افزایش دهیم، زیرا بازار شفاف باعث می‌شود که سرمایه به سمت بازار جذب شود، ولی اگر بازار کارآ نباشد تخصیص سرمایه به درستی انجام نمی‌شود. در نتیجه باید بتوانیم تعادل را در بازار برقرار کنیم که این یک کار جدی است.
رقابت با بخش‌های اقتصادی
وی در ادامه بیان کرد: همچنین باید بتوانیم امنیت و اطمینان به بورس را افزایش دهیم، زیرا رقبای مختلفی وجود دارند که باید تلاش کنیم با افزایش ضریب امنیت و اعتماد از آنها پیشی بگیریم. شفافیت و استانداردسازی کمک می‌کند که افراد از خرید و فروش‌ها سودهای عادلانه کسب کنند و این جزو اولویت‌های بورس در حال حاضر است.
قالیباف با بیان اینکه بورس دماسنج، تصویر و نماد اقتصاد کشور است و عملکرد آن بستگی به عملکرد سایر بخش‌های اقتصادی دارد اعلام کرد: باید در جهت بهبود محیط کسب و کار تلاش کرده و به بخش واقعی اقتصاد کمک کنیم.
کارگزاران پیشانی بازار
وی از دیگر اولویت‌های در حال بررسی شرکت بورس را افزایش نقدشونگی بازار عنوان کرد و گفت: بازار نقدشونده بازاری است که در تعادل بوده و دو طرفه باشد. بنابراین در بخش نقدشوندگی بازار مطالعاتی در حال انجام است. در این بخش کارگزاران می‌توانند بسیار موثر واقع شوند، زیرا پیشانی بازار سرمایه کارگزاران هستند و می‌توانند به بازار آرامش دهند.
مدیرعامل شرکت بورس در ادامه ایجاد انگیزه برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران برای ورود به بورس را از دیگر اولویت‌های شرکت دانست و گفت: در حال حاضر ایجاد انگیزه برای ورود به شرکت‌ها و ارائه مشوق‌های لازم در دست بررسی است و نیاز به کار مشترک دارد، زیرا هدف شرکت بورس تقویت بازار سرمایه از لحاظ کمی و کیفی است و کارگزاران نیز می‌توانند در این زمینه نقش موثری ایفا کنند.
ارتقای فرهنگ سهامداری
وی یکی دیگر از اقدامات مهم شرکت بورس را ارتقای فرهنگ سهام داری و سرمایه‌گذاری دانست و افزود: تا زمانی که این فرهنگ اصلاح نشود، تعادلی که از این بازار انتظار داریم به دست نمی‌آید. بنابراین باید برخی از افراد راپایبند بازار سرمایه کنیم که در آن حضور داشته باشند، زیرا شرط توسعه بازار سرمایه در گرو حضور سرمایه‌گذاران است، البته عزم دولت این است که اهمیت بازار سرمایه در اقتصاد ملی افزایش یابد که در این مورد هم کارگزاران نقش اساسی ایفا می‌کنند. علاوه بر این باید بتوانیم با استانداردسازی و توسعه قواعد و اخلاق حرفه‌ای امنیت را در بازار سرمایه افزایش دهیم.
قالیباف تاکید کرد: در حال حاضر در دوران خاصی به سر می‌بریم که ممکن است برخی افراد از این شرایط ناامید باشند، در حالی که بازار سرمایه در سال‌های گذشته شاهد وضعیت بدتری از این بود و زحمات خوبی در این سال‌ها کشیده شد که نباید گذاشت این زحمات هدر شود.
وی خاطرنشان کرد: همچنین باید کارهای جدید در خصوص بازاریابی علمی انجام شود تا بورس را برای دوران پرش آماده کرده و از این فرصت‌ها استفاده کنیم.
مشکل نقدینگی، جهانی است
مدیرعامل شرکت بورس عنوان کرد: مشکل نقدینگی در بازار سرمایه منحصر به کشور ما نیست و در تمام بازارها وجود دارد و عدم نقدشوندگی سهم در سایر بازارهای بزرگ دنیا مشاهده می‌شود و این به دلیل وضعیت خاص حاکم بر جهان است، بنابراین باید در این شرایط محدودیت را به فرصت تبدیل کنیم.
قالیباف گفت: در حال حاضر این موقعیت وجود دارد که اقدامات دانش محوری را گسترش داده و در درآمدهای کارگزاری‌ها تنوع ایجاد شود که این امر در شرکت بورس در دست بررسی است.
وی تصریح کرد: در بحث پذیرش شرکت‌ها نیز به کمک شرکت‌های کارگزاری نیاز داریم تا کیفیت کارگزار معرف افزایش یافته و امیدنامه‌ها توسط کارگزار معرف تهیه شود و این جزو تنوع خدمات کارگزاران است.
مدیرعامل شرکت بورس در ادامه راه‌اندازی سامانه جدید معاملات را مورد توجه قرار داد و بیان کرد: ممکن است مشکلاتی با راه‌اندازی این سیستم جدید به وجود بیاید که کانون کارگزاران می‌تواند در این زمینه کمک کرده و پیشنهادات مورد نظر را به شرکت بورس منتقل کند تا شرکت بورس نیز به شرکت مدیریت فن‌آوری منتقل کرده و ایرادات آن رفع شود.
استفاده بهینه از تالارهای استانی
وی کیفیت تالارهای استانی را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: در حال حاضر ۲۱ تالار استانی وجود دارد که از رشد کیفی مناسبی برخوردار بوده و در شرکت بورس اقداماتی در حال انجام است تا از آنها استفاده بهینه صورت گیرد که در این میان همه شرکت‌های کارگزاری می‌توانند فعال شوند و این رشد از طریق تعریف سبدهای استانی و تقویت آنها توسعه می‌یابد.
قالیباف افزود: تدوین استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی موضوع بسیار مهمی است که می‌تواند توسط کانون کارگزاران پیگیری شود که اگر این قوانین تدوین شوند موجب اطمینان بخشی به سهامداران است.
وی در ادامه به اصول راهبری شرکتی اشاره کرد و گفت: اگر این اصول حاکم شود عدل و انصاف و شفافیت در شرکت‌های کارگزاری حاکم شده و یکسان سازی و استاندارد سازی انجام می‌شود.
تالار حافظ می‌ماند
وی در مورد حذف یا حفظ تالار حافظ با ذکر مثالی از بانکداری الکترونیک افزود: در حال حاضر بانکداری الکترونیکی در کشور اجرا شده، ولی بانک‌ها شعبه خود را حذف نکردند، بنابراین مطرح کردن حذف تالار حافظ در حال حاضر مناسب نیست.
وی در مورد وجود حسابرس داخلی در شرکت‌ها اظهار کرد: دستورالعمل‌های مورد نظر دراین باره در حال تهیه است که بخشی از مشکلات را حل می‌کند و قطعا به بازار سرمایه در جهت اعتمادسازی کمک خواهد کرد.
وی به لزوم توجه به آموزش تاکید و عنوان کرد: آموزش‌ها باید کاربری باشد که اثر آن در بازار سرمایه مشاهده شود ضمن اینکه اگر کانون در این مورد برنامه‌ای دارد می‌توانیم با آن همکاری کرده و نیازسنجی کنیم تا آموزش‌های مورد نیاز در بازار برقرار شود.
قالیباف تاکید کرد: ما در شرکت بورس به دنبال یک ارتباط تنگاتنگ با شرکت‌های کارگزاری هستیم، زیرا معتقدیم که با شرکت‌ها در کنار هم هستیم و نه در مقابل هم که باید در زمینه رشد بازار و کمک به اهداف آن موثر باشیم.
گفته‌ها و نکته‌ها
* دبیر کل کانون کارگزاران: شرکت بورس پاسخگوی کارگزاران نیست. چه کسی باید به تقاضاهای عملیاتی و مشکلات جاری همکاران ما رسیدگی کند؟
* تقاضای کارگزاران از شرکت بورس: بازنگری در حق تسهیلات شرکت بورس و طراحی مدلی جدید برای آن.
*دبیر کل کانون کارگزاران: آموزش‌های ارائه شده به کارگزاران، کاربردی نیست و مراجع آموزش‌دهنده «لوکس‌گرایی» می‌کنند
*مدیرعامل شرکت بورس: کارگزاران به ما کمک کنند
ارسال نظر