نظر کارگزاران درباره حفظ یا حذف تالارهای معاملات
تالارها؛ راه تبادل نظر یا مسیر گمراهی؟
گروه بورس- مجید اسکندری: «جنب پل حافظ» عبارتی است که همه را به یاد بازار سرمایه می‌اندازد.
ساختمان قدیمی ۱۹ طبقه شرکت بورس که قدیمی‌ترها آن را به عنوان «تالار اصلی» یا «تالار حافظ» می‌شناسند، به‌عنوان نماد بازار سرمایه ایران در نزدیکی خیابان جمهوری، یکی از مناطق بزرگ تجاری تهران واقع شده و روزگاری یکی از شلوغ‌ترین و پرازدحام‌ترین ساختمان‌های منطقه یاد شده بود.
آن سال‌ها که تنها ارائه سفارش خرید و فروش به کارگزاران کافی بود تا سرمایه‌گذاران در اندک زمانی با کمترین زحمت، به بالاترین سود ممکن دست یابند، اما امروز از آن دوران، تنها یادی به جا مانده و رکود، سایه خود را بر این ساختمان قدیمی گسترده است. «تالار حافظ میهمان ندارد!»
چراغ‌های رابطه تاریکند
رکود بازار سرمایه، همچون دیگر بخش‌های اقتصادی، متاثر از عوامل گوناگونی است که هرکدام در جای خود قابل بحث و بررسی است.
کمبود نقدینگی، ابهامات داخلی و خارجی از قبیل اجرا یا عدم اجرای طرح تحول اقتصادی دولت، بحران‌های مالی جهانی، قیمت نفت و... چشم‌انداز روشنی برای سرمایه‌گذاری ترسیم نمی‌کند.
در شرایطی که بازارهای مالی دنیا با سقوط مواجه شده و قیمت مواد خام در بازارهای جهانی به شدت کاهش یافته، صنایع کشور ما نیز که بیشتر متکی بر مواد خام هستند، روزهای سختی را پشت سر می‌گذارند و به تبع آن، بازار سرمایه نیز که مامنی برای صنایع و سرمایه‌گذاران بود، با رکود مواجه شده و ارزش معاملات این بازار در حد معاملات یک فروشگاه بزرگ کاهش یافته است.
در این میان، کارگزاران بورس نیز بی‌نصیب نمانده‌اند و بیم آن می‌رود که «صنعت کارگزاری» به کاروان زیان‌ده‌ها بپیوندد.
فرقی نمی‌کند- چه آنها که خصوصی‌اند و چه آنها که وابسته به نهادهای دولتی و عمومی‌اند- امروز با مشکلات عمده‌ای مواجه شده‌اند. در حال حاضر هر کارگزار برای دسترسی به سیستم معاملات تالار اصلی ماهانه
۵/ ۱میلیون تومان و برای تالار فرعی یک میلیون تومان باید بپردازد. همچنین هر کارگزار باید مبلغ ۱۰میلیون تومان نیز به صورت سالانه به عنوان هزینه ثابت به شرکت بورس بپردازد. به این ترتیب هر کارگزار حدود ۳۰میلیون تومان در سال هزینه فعالیت در تالار پرداخت می‌کند و شرکت بورس نیز حدود ۵/۲میلیارد تومان از مجموعه کارگزاران به این منظور دریافت می‌کند.
به نظر می‌رسد برای ادامه فعالیت، دو راه برای کارگزاران وجود دارد؛ یا باید اصلاحات اساسی در بازار سرمایه رخ دهد یا شرکت بورس، هزینه‌های ثابت فعالیت کارگزاران را کاهش دهد.
راه سوم
در همین حال، برخی کارگزاران برای ادامه فعالیت خود راه سومی را پیشنهاد کرده‌اند؛ خداحافظی با تالار حافظ.
آنها معتقدند با استقرار سیستم جدید معاملات، همه کارگزاران می‌توانند خریدوفروش و اجرای دستورات مشتریان را در دفاتر خود انجام دهند و نیازی به تالار حافظ ندارند.
در مقابل گروهی دیگر معتقدند بازار سرمایه ایران مبتنی‌بر تبادل‌نظر است و تالار حافظ به محلی برای تبادل‌نظر کارگزاران تبدیل شده و کارگزاران نیز به این رویه عادت کرده‌اند و ارتباط چهره‌به‌چهره را لازمه فعالیت خود در بازار می‌دانند.
تالار نمادین
محمد غفارپور، کارگزار بورس در این زمینه به خبرنگار ما گفت: با وجودی که امکان معاملات در همه جای کشور فراهم شده است، اما با توجه به فرهنگ رایج در بازار ایران، سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در بسیاری مواقع با حضور در بازار دادوستد کنند، بنابراین به نظر می‌رسد، بهتر است تالار حافظ به عنوان نماد بازار سرمایه ایران و محلی که مراجعات مشخصی دارد، حفظ شود.
وی افزود: حفظ تالار حافظ با پذیرش مشتریان و انجام معاملات در اقصی‌نقاط کشور در تضاد نیست.
غفارپور درباره هزینه‌های کارگزاران گفت: پرداخت هزینه‌ها به ارکان مختلف بورس، توجیه منطقی دارد و تشکیلات بورس باید در مقابل خدماتی که ارائه می‌کند، بهره‌مند شود تا بتواند توسعه یابد.
این کارگزار پیشنهاد کرد: در شرایط رکود بازار، می‌توان از مسوولان بورس انتظار داشت که به منظور کاهش فشارهای وارده به
کارگزاران، هزینه‌های ثابت کارگزاران را کاهش دهند.
غفارپور خاطرنشان کرد: به طور قطع جمع شدن سهامداران و کارگزاران در یک محل موجب انتشار اخبار مفید و گاه مضر نیز می‌شود، اما مزایای وجود این محل از معایب آن بیشتر است و حتی ممکن است در نبود تالار با کاهش تعداد و معاملات سهامداران حقیقی روبه‌رو شویم.
تابلویی که «تابو» شده است
یکی دیگر از کارگزاران در این زمینه معتقد است: تالار حافظ به یک «تابو» تبدیل شده که برخی گمان می‌کنند، فعالیت در بازار سرمایه منوط به وجود این تالار است، اما این «تابو» باید بشکند.
وی در این باره گفت: هیجان‌های غیرمعقول، بازار را با دشواری مواجه می‌سازد و ما در این تالار همواره به هیجانات دامن می‌زنیم، بنابراین ارتباط رودررو برای کارگزاران نیز مضر است.
مسیر گمراهی بازار
این کارگزار در ادامه توضیح داد: تحلیل در بازار نباید متکی بر رفتار اشخاص باشد که در این صورت، به دستکاری منجر خواهد شد و تحلیل نامناسب، بازار را به گمراهی می‌کشاند، درحالی که در سیستم جدید معاملات، کارگزاران از رفتار بازار متوجه هیچ موضوعی نمی‌شوند، اما در سیستم قدیم، رفتار سهامداران و اطلاع آنها از قاعده رایج شده، به جهت‌دهی بازار منجر می‌شد.
وی افزود: تالار حافظ می‌تواند تالار اطلاع‌رسانی باشد نه تالار معاملات، زیرا ما شاهدیم که حدود یک‌سال است، تالار مشهد جمع شده، اما فعالیت سرمایه‌گذاری در این شهر جریان دارد.
کارگزار تحلیل‌گر نیست
این کارگزار سپس گفت: همه بازارها به دنبال کنترل هیجان هستند و هنگامی که با افت شدید مواجه می‌شوند، بازار را به طور موقت تعطیل می‌کنند تا تصمیم درستی بگیرند. بنابراین تجمع کارگزاران در یک محل، هیجانات را تشدید می‌کند.
وی افزود: در‌حال‌حاضر همه سازمان‌ها به دنبال انعطاف هستند، بنابراین با وجود تالار حافظ، ما به اهداف اصلی خود که عدم تمرکز و گسترش بازار است نمی‌رسیم. این کارگزار تاکید کرد: ورود یک خبر بد کم‌اهمیت در شرایط حاضر می‌تواند، یک خبر با اهمیت تلقی شود، در صورتی که وظیفه کارگزار تحلیل نیست، کارگزار باید دستور مشتری را اجرا کند.
ارزش اندک تالار
دکتر ابراهیم عنایت یکی دیگر از کارگزاران در این باره گفت: در کل دنیا، تالارهای متمرکز در حال جمع‌آوری هستند، زیرا این امر باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود.
وی افزود: سفارش مشتریان با وجود تالار، بیشتر به صورت تلفنی انجام می‌شود که این موضوع گاهی اوقات منجر به ایجاد مشکلاتی می‌شود، بنابراین در صورت جمع شدن تالار، باید کنترل‌های بیشتری صورت گیرد.
عنایت سپس گفت: امروزه فعالیت در بازار سرمایه قدری پیچیده شده، بنابراین استفاده از اطلاعات مکتوب بهتر از مذاکرات شفاهی است. اما کارگزاران سال‌ها به مذاکره شفاهی عادت کرده‌اند، در حالی که این روش از ارزش بالایی برخوردار نیست.
طرح موضوع در هیات‌مدیره
براساس شنیده‌های خبرنگار ما، موضوع جمع‌آوری تالارهای موجود در هیات‌مدیره شرکت بورس مطرح شده و نتیجه آن طی روزهای آتی مشخص خواهد شد. اما به نظر می‌رسد وجود یا نبود این تالارها نیز تاثیر چندانی در بهبود وضعیت بازار سرمایه نخواهد گذاشت.
ارسال نظر