دنیای اقتصاد- یکی از ابعاد بحران اقتصاد جهانی کاهش شدید فعالیت‌های ساخت‌وساز به دلیل سقوط بازار مسکن است که خود باعث سقوط بی‌سابقه بازار فولاد شده است. دیروز بازگشایی نماد یک شرکت فولادی باعث سرایت این بعد از بحران به بورس تهران شد و شاخص بورس در یک افت بی‌سابقه، کاهشی معادل ۵۸۰واحد را که عمده آن ناشی از این مساله بود، تجربه کرد. رکورد بیشترین کاهش شاخص در یک روز شکست

بحران جهانی به بورس تهران رسید

گروه بورس- معصومه طاهرخانی: در شرایطی که مدیران سازمان بورس اوراق بهادار از عدم تاثیرپذیری بورس تهران از بحران مالی جهان سخن می‌گویند، روز گذشته بازگشایی نماد فولاد مبارکه پس از یک‌ماه‌ونیم توقف و در پی کاهش ناچیز (۷درصدی) پیش‌بینی سود شرکت، عکس این مطلب را ثابت کرد.

در حقیقت بورس تهران دیروز شاهد بزرگ‌ترین رویداد بورسی مرتبط با قیمت‌های جهانی بود. «فولاد» که در حال حاضر به دلیل سقوط قیمت‌های جهانی و داخلی با افق نه چندان روشنی در رابطه با سودآوری مواجه است، با هجوم فروشندگان برای خروج از این شرکت روبه‌رو شد.

همه آنچه که یک بازار کم‌عمق دارد!

حالا اگر چند هفته بر فراز بورس‌‌های جهان باشیم، دلیل نمی‌شود که سقوط‌های تاریخی بورس تهران را در روز گذشته فراموش کنیم. اوضاع بورس تهران آن قدر ناخوش هست که حتی مدیران این بازار هم دیروز تصمیم گرفتند برای یک روز هم که شده، درصد نوسان را برای دو غول بازار یعنی «مخابرات» و «فولاد مبارکه» کنار بگذارند و تنها ناظر آنچه باشند که به عینه، در تالار شیشه‌ای در حال رخ دادن است.

افت‌های تاریخی «شاخص قیمت و بازده نقدی» از یک سو و «شاخص کل» از سوی دیگر هیچ پیغامی هم که نداشته باشد، نشان می‌دهد که کجای کاریم اگر از حال فکری برای این بازار کم‌عمق نکنیم، افت‌های سه‌رقمی در یک روز را نباید خیلی دور از انتظار ببینیم!

اشک «فولاد» هم درآمد!

اصلا صورت خوشی ندارد وقتی که می‌دانی قرار است شاهد چه فاجعه‌ای باشی و خود قدم در راه رسیدن به این اتفاق ناخوشایند بگذاری؛ ولی بازار با هیچ‌کس شوخی ندارد، حتی اگر قرار باشد بازار به استقبال بازگشایی از نمادی برود که روزی بزرگ‌ترین شرکت بورس از لحاظ ارزش روز بود. دیروز نماد معاملاتی «فولاد مبارکه» سرانجام بعد از

یک‌ماه‌ونیم بسته بودن، بازگشایی شد. حال اگر از کنار تعدیل منفی نه چندان با اهمیت ۶ تومانی هم که بگذریم، افت قیمت جهانی فولاد آن قدر کافی هست که موجبات ناامیدی سهامداران تالار شیشه‌ای برای این سهم را فراهم کند.

این ناامیدی و بی‌انگیزگی نسبت به «فولاد»، البته تا آن جا در بورس تهران پیش می‌رود که تا قیمت ۳۶۹ تومانی را به ۲۲۴ تومان نرساند، آرام نمی‌گیرد.

معامله نزدیک ۱۹ میلیون سهم «فولاد» جدای از اینکه ۱۴۵ تومان قیمت سهم را پایین آورد، شاخص را هم بی‌نصیب نگذاشت. اگر بدانید که از ۵۸۰ واحد افت شاخص در روز گذشته تنها ۴۱۲ واحد آن دست‌خوشی بود که فولاد به بازار داده، تکلیف بازاری که روی تک‌سهم‌ها می‌چرخد، روشن می‌شود. حداقل و حداکثر بهایی که سهامداران حاضر شدند برای سهام «فولاد» بپردازند هم به ترتیب معادل ۲۱۰ تومان و ۲۵۰ تومان بود.

این هم دست‌خوش «بورسی»ها به «فولاد»!

سقوط دومین غول بورس تهران در روز گذشته تا آنجا پیش رفت که سازمان بورس هم تصمیم گرفت با حذف درصد نوسان، به داد این شرکت برسد. اصل داستان از این قرار است که مطابق رویه بورس تهران، چنانچه شرکتی تعدیل EPS بیشتر از ۱۰درصد داشته باشد، محدوده نوسان آن باز می‌شود؛ امری که اگرچه در مورد فولاد برقرار نبود ولی بازار دیروز شاهد برداشته شدن محدوده نوسان این سهم بود.

تعدیل «فولاد» کمتر از ۷درصد بود و اگر قرار بود براساس رویه‌های پیشین برخورد شود باید محدودیت دامنه برای فولاد اجرا می‌شد ولی بورسی‌ها به داد این سهم رسیدند و شرایط را برای به تعادل رسیدن قیمت آن فراهم کردند.

البته که این اقدام «بورسی‌»ها قابل تحسین است، چرا که اگر این کار انجام نمی‌شد، بعید نبود که سهم در صف‌های فروش غرق شده و مشمول گره شود. در واقع «سازمان» نقدشوندگی سهم «فولاد» را بر افت بیش از ۴۰۰ واحدی شاخص ترجیح داد.

جوایزی که سوخت شدند!

فعلا که تکلیف فولاد روشن است و ظاهرا هم قرار نیست تا اطلاع ثانوی خبر مثبت خاصی روی این سهم اتفاق بیفتد. اما این طرف ماجرا این را هم بشنوید که سهام فولاد مبارکه‌ای که صادرکنندگان به عنوان «جایزه صادراتی» گرفته بودند، هم وارد زیان شد. قیمتی که هر سهم فولاد مطابق آن به سفره صادرکنندگان رفت معادل ۳۲۰ تومان بود که با احتساب گرفتن سود ۵۰ تومانی مجمع، بهای تمام شده هر سهم برای آنها در نهایت ۲۷۰ تومان بود. ولی قیمت بسته شده دیروز فولاد که ۲۲۴ تومان بود، ورق را طوری برگرداند که صادرکنندگان همین حالا ۴۶ تومان در زیان هستند!

«مخابرات» و سودهایی که پیش‌خور شدند...

نوبتی هم که باشد، نوبت به «مخابرات» می‌رسد که دیروز بعد از «فولاد» دومین شرکتی باشد که شاخص باید بخشی از ۵۸۰ واحد افت خود را مدیون او باشد.تعدیل‌های مثبتی که مخابرات در سود تلفیقی و سود شرکت اصلی خود هم داشت، باعث نشد که در مجموع، شاخص را ۱۲۸واحد منفی نکند. قیمت «اخابر» در روز گذشته از ۱۸۵ تومان به ۱۶۹تومان رسید و این هم یعنی ۱۶تومان سقوط قیمت در یک روز!

نکته جالب در مورد سهام اولین شرکت بورس، باز و بسته شدن نماد این شرکت در یک روز بود. در واقع سازمان بورس ابتدای ساعت معاملاتی دیروز نماد مخابرات را برای تعدیل EPS متوقف کرد و تا نیم ساعت قبل از پایان ساعت معاملات هم باز کرد.

شاید این اتفاق، دومین اقدام قابل‌تامل و در عین حال مثبت سازمان بورس در روز گذشته محسوب می‌شود.البته تعدیل مثبتی هم که مخابرات اعلام کرد، سود تلفیقی ۸۶ را از ۲۴۰ریال به ۲۵۰ریال یعنی ۴درصد ناقابل، افزایش داد. از طرفی سود شرکت اصلی هم که ۳۱ریال پیش‌بینی شده بود در صورت‌های حسابرسی شده به ۸۰ریال ارتقا یافت تا این گونه رشد ۱۵۸درصدی برای این تعدیل ثبت شود.در همین حال براساس صورت‌های حسابرسی شده، سود قابل تقسیمی که مخابرات می‌تواند براساس صورت‌های تلفیقی میان سهامداران خود تقسیم کند، برابر ۱۷۶ریال است، در حالی که این عدد برای شرکت اصلی معادل ۹۰ریال است.حال اینکه کدام عدد باید تقسیم شود، چیزی است که قانون مشخص کرده و آن هم ملاک قراردادن سود شرکت اصلی است به شرط آن که از سود تلفیقی بیشتر نباشد. به زبان ساده‌تر هم یعنی همان ۹۰ریال!حال اگر همه این جریانات را کنار بگذاریم به گفته‌های حسابرس مخابرات می‌رسیم که در گزارش خود به صراحت عنوان کرده که مخابرات به دلیل کسری ذخایر مالیاتی اصلا سودی ندارد که تقسیم کند.تکلیف سود سال ۸۶ که روشن است ولی با رویه‌ای که دولت در تقسیم سود شرکت‌های تابعه «اخابر» در پیش گرفته شده، سهامداران باید بخشی‌از سود سال ۸۷ را هم فراموش کنند. چرا که ظاهرا سودهایی که در شرکت نبوده، تقسیم شده و به قول بازاری‌ها، سود سال‌های بعد از هم‌اکنون پیش‌خور شده است.

خودمان گره را کورتر می‌کنیم!

سقوط‌های چند گانه تا آنجا ادامه یافت که قیمت جهانی مس هم در زیر ۴هزار واحد غرق شد. البته «ملی مس» تنها نماد مسی بورس تهران باید از برخی سهامداران خود ممنون باشد که دیروز به دادش رسیدند. دیروز برخی از سهامداران این شرکت یا به عبارت دیگر برخی فعالان بازار سرمایه‌، آن اندازه سهام این شرکت را خریدند تا ۱۰ روز دیگر این سهم در گره نیفتد. یک‌‌میلیون و ۴۰۰هزار سهم هم یعنی خرید سهام مس تا نصف حجم مبنا، حال اگر چه این اقدام تا ۱۰ روز دیگر مس را در گره نمی‌اندازد، ولی روشن است که گره مس را کورتر کرده است.

صدای پای شاخص ۹هزار واحد می‌آید!

سقوط‌های تاریخی شاخص‌های دوگانه بورس تهران دیروز در ذهن تاریخی بسیاری از معامله‌گران ثبت شد.این رکورد برای شاخص «بازده نقدی و قیمت» معادل ۲هزار و ۳۳۳ واحد بود که در نهایت عدد این شاخص را از ۴۳هزار و ۹۸۲ واحد به ۴۱هزار و ۶۴۸ واحد رساند.

شاخص قیمت هم با ۵۸۰ واحد افت از ۱۰هزار و ۹۲۹ واحد به ۱۰هزار و ۳۴۹ واحد رسید.بازدهی بورس را هم کلا فراموش کنید، فکر نمی‌کنم ۱/۱۵ درصد جذابیتی برای هیچ سرمایه‌گذاری داشته باشد. ارزش بورس تهران نیز دیروز با ۳۲۱۷میلیارد تومان(۲/۳ میلیارد دلار) کاهش به کمتراز ۵/۵۷میلیارد دلار رسید.با توجه به بازگشایی زودهنگام نمادهای سنگ آهنی و تصحیح قیمت شرکت‌های مشمول گره معاملاتی، صدای پای شاخص ۹هزارواحدی بیش‌از پیش شنیده می‌شود.