دنیای اقتصاد - شاخص کل بورس افتی معادل ۲۳۰واحد را در روز گذشته تجربه کرد؛ بورس تهران تا ۱۴ مرداد ماه امسال به دلیل رشد قیمت‌های جهانی و افزایش سود و قیمت سهام صدر اصل ۴۴ که کشتیرانی نیز یکی از آنها است، با بازدهی ۳۶/۱ درصدی روبه‌رو بود، اما پس از سپری شدن دوماه‌و نیم از آن زمان این بازدهی با کاهش ۷/۱۴ درصدی به رقم ۴/۲۱ درصد رسیده است. طی ۵/۲ ماه اتفاق افتاد

عقب‌نشینی ۱۵ درصدی بازدهی بورس تهران

گروه بورس- زهرا مجتهد: با بازگشایی نماد «حکشتی» در بازار دیروز، بازار رفتار خاصی از خود به نمایش گذاشت.

در حالی که شاخص کل بورس تهران روز ماقبل را در رقم ۱۱هزار و ۱۴۶ واحد سپری کرده بود، روز گذشته با تجربه افتی معادل ۲۳۰واحد، از مرز روانی ۱۱هزار واحد به سمت پایین عبور کرد. در این روز نماد کشتیرانی پس از برگزاری مجمع سالانه و تقسیم سود نقدی به مبلغ ۸۰تومان بازگشایی شد و این اتفاق به تنهایی شرایط قبلی حاکم بر بازار را چرخاند. افت ۲۳۰واحدی شاخص کل نیز در راستای تاثیر منفی ۱۶۸واحدی «حکشتی» بر این شاخص بود.

این بدان معنا است که بدون در نظر گرفتن «حکشتی» مابقی بازار ۶۲واحد بر شاخص کل اثر منفی داشت. این وضعیت در شرایطی اتفاق افتاد که نمادهای بزرگ مانند فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و نماد معاملاتی سیمانی‌ها در این بازی دست نداشتند که اگر چنین بود شاخص کل افت عظیمی را در سابقه خود به ثبت می‌رساند.

این تغییرات که از سوی کشتیرانی به شاخص تحمیل شد، قدری فراتر از انتظار نیز بود؛ به گونه‌ای که نماد معاملاتی کشتیرانی قبل از رسیدن به موعد مجمع روی قیمت ۴۶۵تومان متوقف شد.

در همین حال با احتساب ۸۰تومان سود نقدی تقسیمی در مجمع، قیمت تعادلی سهم برای بازگشایی، برابر رقم ۳۸۵تومان ارزیابی می‌شد، اما دیروز «حکشتی» پس از بازگشایی در قیمت ۲۸۸تومان روی تابلو نشست. این بدان معنا است که سهم یاد شده حدود ۱۰۷تومان کمتر از قیمت مورد انتظار فعالان بازار گشایش یافت.

بنابراین اگر اثر سود نقدی را نسبت به قیمت متوقف شده سهم در نظر بگیریم، این سهم ۲۳درصد تا روز گذشته با افت مواجه بوده است.

همچنین پیش از این اگر به رشد و افت قیمت سهم «حکشتی» در زمان قبل از برگزاری مجمع، یعنی رسیدن به مبلغ ۶۸۸تومان در تاریخ ۱۶ شهریورماه و افت به مبلغ ۴۶۵تومان توجه کنیم، افت ۳۳درصد قیمت سهم «حکشتی» نیز قابل توجه خواهد بود.

در این میان از یک ماه و نیم گذشته تا به دیروز قیمت سهام «کشتیرانی» ۴۸درصد افت داشته است. کشتیرانی در سه ماه بعد از ورود به بورس به بالاترین قیمت خود یعنی همان ۶۸۸تومان دست یافت که می‌‌توان گفت تقریبا ۱۷۵درصد بازدهی برای سهامداران خود به همراه داشته است.

اگرچه این بازدهی برای قیمت سهام کشتیرانی مرهون رشد شاخص بالتیک بود. در این مدت شاخص یاد شده در اوج خود به ۱۱هزار و ۶۰۰ واحد رسید و باعث شد که کشتیرانی به بالاترین میزان سود خود در سال مالی قبل دست پیدا کند. شاخص بالتیک پس از رسیدن به رقم ۱۱هزار و ۶۰۰ واحد، در دو ماه و نیم به یک هزار و ۴۴۰ واحد رسید.

به هر حال افت شاخص کل به میزان ۲۳۰ واحد در یک روز را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین افت‌های شاخص کل در دوران فعالیت بورس تلقی کرد. حتی در چند سال اخیر این رویداد به ندرت صورت گرفته است. آخرین موردی که شاخص کل چنین افتی را تجربه کرده در تاریخ پنجم مردادماه ۸۵ به ثبت رسیده است. در آن روز یعنی ۲۷ ماه قبل، شاخص کل ۲۳۵ واحد افت کرد.

همچنین شاخص قیمت و بازده نقدی نیز تجربه‌ای مشابه شاخص قیمت را در بازار دیروز دنبال کرد. این شاخص معادل ۴/۱درصد یعنی ۶۳۲ واحد کاهش یافت. شاخص قیمت و بازده نقدی نیز آخرین بار معادل ۹۵۱ واحد افت کرد. این رویداد در ۱۴ مردادماه ۸۲ صورت گرفت؛ یعنی همان ایامی که دکتر عبده‌تبریزی به تازگی سمت دبیرکلی سازمان بورس اوراق بهادار را برعهده گرفته بود.

در واقع دبیرکل وقت بورس برای جلوگیری از حبابی شدن قیمت در بازار سهام، به شرکت‌ها اجازه افزایش قیمت‌گیری سهام را نداد. آنها موظف شدند قیمت سهام خود را یا در یک نرخ معین نگه دارند یا قیمت سهامشان کاهش پیدا کند. بنابراین افت ۹۵۱ واحدی شاخص بازده نقدی و قیمت با دلیل تسطیح قیمت‌ها در بازار صورت گرفت.

پیکان بورس به کدام سمت است؟

تمام رویدادهای خاص گذشته در فواصل زمانی طولانی رخ داده است و افت‌های شدید در یک سال تا به دیروز پدید نیامده بود. حتی تسطیح قیمت‌ها به زمان بیشتری در گذشته نیاز داشت و گاهی تا یک سال هم به طول می‌انجامید. اما حادثه‌ای که دیروز رخ داد، اتفاقی کم‌سابقه به شمار می‌رود چرا که در کمتر از سه ماه، بازار با تصحیح قیمت‌ها مواجه شده است.

این رویداد در شرایطی در حال شکل‌گیری است که تا ۱۴ مرداد ماه امسال به دلیل رشد قیمت‌های جهانی و افزایش سود و قیمت سهام صدر اصل ۴۴ که کشتیرانی نیز یکی از آنهاست، بورس تهران با بازدهی ۱/۳۶ درصد روبه‌رو بود.

پس از سپری شدن دو ماه و نیم از آن زمان این بازدهی با کاهش ۷/۱۴ درصدی به رقم ۴/۲۱ درصد رسیده است.

شاخص قیمت هم تا ۲۵تیرماه سال‌جاری ۱/۲۸درصد رشد کرد که با کاهش ۸/۱۹درصدی طی سه ماهه گذشته، میزان رشد شاخص کل به ۳/۸درصد رسیده است.

پیکره بورس تهران در چهار ماه و نیم ابتدای سال‌جاری به رشد قیمت‌های جهانی فلزات تکیه کرده بود. فولادی‌ها و حتی شرکت‌های صدر اصل ۴۴از جمله کشتیرانی با رشد قیمت جهانی، رشد قیمت سهام خود را لمس می‌کردند و در همین راستا شاخص کل به یکه‌تازی ادامه می‌داد. پیامدی که این یکه‌تازی برای شاخص کل دربردارد، همین تصحیح قیمت‌ها است در فاصله زمانی بسیار کم و اندک.

به‌طوری که روز گذشته هم شاخص کل و هم شاخص قیمت و بازده نقدی به ترتیب از مرز روانی ۱۱هزارو واحد و ۴۴هزار واحد عبور کردند و دو سطح روانی را در بازار به سمت پایین شکستند.

با افتی که شاخص‌های با اهمیت بورس تهران در روز گذشته شاهد بودند، ارزش بازار این بورس تهران به کمتر از ۶۱میلیارد دلار رسید. این درحالی است که نماد فولاد مبارکه و شرکت‌های سنگ‌آهن متوقف هستند و از طرفی اکثر شرکت‌های بورس از جمله ملی مس، سیمانی‌ها، پالایش نفت اصفهان، فولاد خوزستان و پتروشیمی خارک دارای صف‌ فروش هستند، که به‌دلیل محدودیت نوسان سه درصدی و حجم مبنا امکان افت برای قیمت‌شان فعلا وجود ندارد، اگرچه با فراهم شدن امکان معامله این سهام هنوز جای افت بیشتری برای شاخص‌ها پیش‌بینی می‌شود.