«خصوصی سازی» بودجه امسال را 6 ماهه محقق کرد
گروه بورس - معصومه طاهرخانی: مجموع واگذاری‌های سازمان خصوصی‌سازی تا پایان شهریور ماه امسال بالغ بر 33هزار میلیارد ریال شده است.

به گزارش خبرنگار ما، این سازمان در حالی به رقم یاد شده دست یافته که رقم در نظر گرفته شده برای واگذاری‌ها تا پایان امسال تنها ۳۰هزار میلیارد ریال است.در واقع رقمی که سازمان خصوصی‌سازی برای واگذاری‌های امسال پیش‌بینی کرده ۴۲هزار میلیارد ریال است که ۱۲هزار میلیارد ریال آن بابت رد دیون و تنها ۳۰هزارمیلیارد ریال باید از محل واگذاری شرکت‌ها (چه از طریق بورس و چه غیر بورس) تامین شود.
البته دلیل اصلی دستیابی سازمان به این رقم فروش بلوکی سهام شرکت هایی چون«فولادمبارکه»، «فولاد خوزستان»، «تایدواتر»و« تراکتورسازی» در قیمت‌های بسیار بالاتر از قیمت های پایه بوده است.
دکتر «غلامرضا حیدری کرد زنگنه» رییس سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن اشاره به واگذاری‌ها گفت: از رقم ۳۳هزارو ۳۲۸میلیارد ریالی که تاکنون از واگذاری شرکت‌ها به دست آمده، حدود یک‌هزار و ۵۰۰میلیارد تومان به صورت نقدی به خزانه واریز شده است. رقم واگذاری‌های ما بدون احتساب سهام عدالت و رد دیون هم تا کنون بالغ بر ۳۳هزارمیلیارد ریال بوده است.
این واگذاری‌های بزرگ!
با نگاهی به فهرست واگذاری‌های سازمان خصوصی‌سازی از ابتدای امسال تا کنون نام شرکت‌های بزرگی چون «تراکتورسازی ایران»، «فولاد مبارکه»، «فولاد خوزستان»، «فولاد خراسان»، «تایدواتر خاورمیانه» و چند شرکت بسیار بزرگ دیگر نیز دیده می‌شود که هر کدام با واگذاری درصدهایی از پرتفوی دولت خارج شده‌اند.
از جمله نکات جالب در واگذاری‌های 6ماهه اول امسال این سازمان، مشارکت پررنگ سرمایه‌گذاران بخش‌خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی در عرضه‌ها است.خرید 95درصدی پتروشیمی رازی توسط ترک‌ها از یک سو و خرید 5/30درصد سهام فولاد خوزستان توسط یک سرمایه‌گذار بخش‌خصوصی (محمد جابریان) دو نقطه طلایی واگذاری‌ها به شمار می‌روند.بحث جالب دیگر عرضه‌های بلوکی این سازمان، حضور نسبتا خوب سرمایه‌گذاران خارجی در قالب کنسرسیوم‌های مستقل یا کنسرسیوم‌های با مشارکت سرمایه‌گذاری داخلی است که هم‌چنان در سایر عرضه‌های این سازمان هم احتمال حضور آن به گوش می‌رسد.شرکت‌های زیرمجموعه‌های وزارت نفت و بانک‌ها عمده واگذاری‌های این سازمان را تا پایان سال تشکیل می‌دهند.
ما کی واگذار می‌شویم؟
البته باید توجه داشت به‌رغم وعده‌ها در خصوص واگذاری بیش از 21شرکت تا پایان شهریورماه، از ابتدای امسال تاکنون تابلوهای بورس تنها عرضه‌های 5درصدی دو شرکت یعنی «مخابرات ایران» و «پالایش نفت اصفهان» را به خود دیده‌اند.
براساس اخبار منتشرشده در خصوص دو شرکت اخیر، تکلیف واگذاری بقیه سهام مخابرات با توجه به مسائل مطرح شده در شورای عالی امنیت ملی، تاکنون مشخص نشده است.همچنین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورد‌‌‌ ه‌‌‌ های نفتی نیز مخالفت خود را با عرضه بقیه سهام پالایش نفت اصفهان و دیگر شرکت‌‌‌های زیرمجموعه خود اعلام کرده است.از سوی دیگر بخشی از واگذاری‌‌‌های انجام شده بابت سهام عدالت و رد دیون دولت به بخش عمومی (تامین اجتماعی و صندوق‌‌‌های بازنشستگی) بوده است که این واگذاری‌‌ها نیز ناتمام مانده است.
تا پایان سال جاری باید سهام 42شرکت از سوی سازمان خصوصی‌‌سازی در بورس عرضه شود.در این میان بیشترین تعداد مربوط به شرکت‌‌‌های فعال در زمینه پالایش نفت و پتروشیمی است به گونه ای که مقرر شده تا پایان سال سهام 20شرکت فعال در این زمینه‌‌ها به بخش خصوصی واگذار شود.این در حالی است که با وجود بحث و بررسی بین سازمان خصوصی‌‌سازی و شرکت ملی صنایع پتروشیمی بر سر نحوه واگذاری این شرکت‌‌ها به صورت هلدینگ یا غیرهلدینگ، هنوز توافقی در این زمینه حاصل نشده و سازمان خصوصی‌‌سازی همچنان بر این اعتقاد است که شرکت‌‌ها را باید به صورت تک تک وارد بورس کند. این موضوع در حال حاضر بزرگ‌ترین مانع بر سر راه خصوصی‌‌سازی پتروشیمی‌‌ها است.در برنامه سازمان خصوصی‌‌سازی تا پایان سال، واگذاری سهام پنج بانک دولتی نیز پیش‌بینی شده است به گونه‌ای که قرار بود 5درصد سهام بانک ملت در خرداد ماه و 5درصد سهام بانک تجارت نیز در تیر ماه واگذار شود، اما طبق اعلام نظر مسوولان به دلیل تعهدات صندوق‌‌‌های بازنشستگی بانک‌‌ها به پرسنل خود که ممکن است از سرمایه بانک‌‌ها نیز بیشتر باشد و نیز مشخص نبودن تکلیف بدهی دولت به بانک‌‌ها، تا کنون عرضه سهام این دو بانک نیز به تعویق افتاده است.همچنین اعلام شده است که تا پایان سال سهام سه شرکت بیمه دانا، بیمه البرز و بیمه آسیا نیز در بورس عرضه شود، اما به دلیل منطبق نبودن صورت‌‌‌های مالی این شرکت‌‌ها با استانداردهای حسابرسی، عرضه سهام این سه شرکت نیز محقق نشده است. کارشناسان براین باورند که سازمان خصوصی‌‌سازی به منظور اعلام دقیق زمان و نحوه واگذاری‌‌‌های خود باید بررسی‌‌‌های بیشتری انجام داده و با در نظر گرفتن همه جوانب امر، زمان بندی مشخص و قابل اجرایی برای واگذاری‌‌ها تعیین و اعلام کند.از سوی دیگر سازمان بورس نیز باید تمهیداتی فراهم آورد که ورود شرکت‌‌‌های دولتی به بورس به دور از هرگونه ابهام و توام با شفافیت باشد.
چرا دیر واگذار می‌کنیم؟
در عین حال اسماعیل غلامی، معاون امور آماده‌سازی سهام سازمان خصوصی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در پاسخ به این سوال که چرا این سازمان واگذاری‌ها را با تاخیر انجام می‌دهد، گفت: دلیل اصلی تاخیر در واگذاری‌ها به لایحه اصل 44 که به‌صورت قانون ابلاغ شده، برمی‌گردد چرا که در قانون برخی از بندها و موارد تغییر کرده که نیاز به تهیه آیین‌نامه‌های مربوطه است که این امر هم فرآیندی زمان‌بر است. بنابراین علت اصلی تاخیرها به این مساله برمی‌گردد.
خارجی‌ها هم مخابرات را می‌خواهند
وی در جواب سوال دیگری درباره زمان واگذاری درصدهای بعدی مخابرات گفت: هنوز زمان و درصد دقیقی برای عرضه‌های بعدی مخابرات تعیین نشده و مشخص شدن این امر به هیات واگذاری مربوط است. وی افزود: شرکت‌های «تلکام کشور فرانسه»، «چاینا موبایل کشور چین»، «MTN آفریقای جنوبی» و بسیاری دیگر شرکت‌های بزرگ از کشورهای مطرح در این عرصه متقاضی خرید سهام مخابرات هستند که می‌توانند با دریافت مجوزهای لازم از سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی در عرضه‌های بلوکی مخابرات شرکت‌کنند. ولی هنوز هم می‌گویم که درصد و زمانی برای عرضه‌های بعدی مخابرات تعیین نشده است.
بانک‌ها ۵ ساله بدهی خود را صاف کنند
وی در جواب سوال دیگری که به زمان عرضه نهایی بانک‌ها و تعیین تکلیف میزان بدهی آنها به صندوق‌های بازنشستگی‌شان مربوط می‌شد، هم گفت: جلساتی را با مسوولان وزارت اقتصاد در این زمینه داشته‌ایم و قول‌هایی هم مبنی بر حل این مساله داده شده است. تصمیم هم داریم که بدهی بانک‌ها را به صورت اقساط 5ساله تعریف کنیم تا به صندوق‌های بازنشستگی خود پرداخت کنند. وی در مورد واگذاری پالایشگاه‌ها هم گفت: در نظر داریم شرکت‌های زیان‌ده را به جای انحلال در شرکت‌های سودده ادغام کنیم و سپس به بورس عرضه کنیم. به طور مثال در نظر داریم پتروشیمی لاوان را که زیان‌ده است به صورت یکی از زیرمجموعه‌های پتروشیمی بندرعباس قرار داده و وارد بورس کنیم.