گروه بورس- بازار سهام کشور از وضعیت ویژه‌ای برخوردار است. برخی بر این باورند که بازار وارد فاز استراحت شده است. برخی هم بر این باورند که بازار روند اصلاح قیمت‌ها را طی می‌کند، شماری عنوان می‌کنند که برخی‌از شرکت‌ها اطلاعات مالی مفید خود را پیش‌خور کرده‌ است، عده‌ای بازار را احساسی توصیف می‌‌کنند. بعضی نیز عنوان می‌کنند فعالان بازار در انتظار یک «خبر خوب» بوده‌اند که خبر نرسید. برخی هم معتقدند که تعلیق عرضه‌های اولیه، مانع تداوم رشد بازار است. هر چند که مدیرعامل بورس چندی پیش وقوع چنین اتفاقی را پیش‌بینی کرده بود، علی رحمانی تلویحا عنوان کرده بود که برخی از شرکت‌های معدنی و فلزی، پیش‌بینی خود را دست بالا اعلام کرده و از مردادماه شاخص‌ها و قیمت‌ها اصلاح می‌شود از سوی دیگر کانون نهادهای مالی هفته آینده جلسه ویژه‌ای برگزار می‌کند، اما با تمام این احوال وضعیت بورس تهران درپایان فصل مجامع چگونه‌است؟

بورس تهران دیروز پس از یک دوره رونق معاملات و جهش شاخص‌ها، بیش از ۴/۱درصد افت شاخص کل را ثبت کرد، اما شاخص بازده نقدی و قیمت به واسطه بازگشایی چند نماد مهم پس از برگزاری مجامع سالانه و تقسیم سود نقدی و به دلیل افت قیمت سهام شرکت‌های مزبور به میزانی کمتر از سود تقسیمی، تنها ۰۲/۰درصد افت کرد. باتوجه به وضعیت دیروز شاخص‌ها، بازدهی بورس تهران از ابتدای سال به ۴/۳۴درصد رسید که از این میزان بیش از ۷/۲۵درصد مرهون افزایش قیمت سهام و رشد شاخص بازده نقدی و قیمت بوده است.

اما بخش عمده کاهش شاخص در روز گذشته به واسطه بازگشایی نماد ملی مس پس از برگزاری مجمع سالانه و تقسیم سود نقدی اتفاق افتاد. همچنین تشکیل صف فروش ۳۶ میلیونی فولاد جلب توجه می‌کرد. هرچند فولاد به دلیل عدم معامله به میزان حجم مبنا تنها ۰۵/۰درصد افت قیمت را تجربه کرد، همچنین بازگشایی نماد مپنا پس از برگزاری مجمع سالانه و تقسیم سود نقدی نیز ۱۷ واحد تاثیر منفی برشاخص کل برجای گذاشت.

در حقیقت فرو رفتن نماد فولاد درصف فروش طی معاملات دیروز یک بار دیگر مشکلات بورس تهران به لحاظ عدم توزیع مناسب صنایع را نمایان کرد. به بیان دیگر فارغ از دلایل تشکیل صف فروش برای فولاد و بدون بحث درخصوص منطقی یا غیرمنطقی بودن، فولاد مبارکه در‌حال‌حاضر بیش از یک ششم ارزش بورس را از آن خود کرده است. این شرکت ۹هزار میلیارد تومانی از یک‌سو بخش اعظم بازدهی بورس طی چهارماه گذشته را رقم زده است و از سوی دیگر به دلیل روند صعودی قیمت سهام شرکت طی دو ماه گذشته، اکثر دارندگان سهام این شرکت در شرایط بازدهی مثبت به سر می‌برند. حال افت قیمت سهام فولاد در وهله اول چهره بورس را به لحاظ عدد شاخص منفی می‌کند، هرچند ممکن است نماد اکثر شرکت‌های فعال در بورس شاهد رشد قیمت باشند. همچنین تعجیل سهامداران فولاد به فروش سهام و ناکامی آنها از انجام معامله موردنظر سبب می‌شود، تامین نقدینگی بازار از طریق فروش سهام سایر شرکت‌ها به هر قیمت ممکن صورت گیرد. در واقع فعالان بورس تهران در‌حال‌حاضر اکثر تخم‌مرغ‌های خود را در سبد فولاد قرار داده‌اند و هرگونه نوسان فولاد به لحاظ ظاهری و واقعی تاثیر چشمگیری بر روند معاملات سهام سایر شرکت‌ها بر جای می‌گذارد.

وضعیت مشروح سبب شده است فعالان بازار به دنبال دلیل چرخش بازار و ریزش شاخص‌ها باشند در حالی‌که در عمل بورس تهران در روز گذشته معاملات متعادلی را در اکثر نمادها (به جز فولاد) تجربه کرد و طرح سوال فوق از اساس نادرست است، چرا که در واقع چرخش خاصی در بورس ایجاد نشده و تنها فولاد با صف فروش رو‌به‌رو شده است.بررسی دلایل رشد شاخص از ابتدای سال‌جاری حاوی دو نکته مهم است.نخست اینکه بخش عمده رشد شاخص‌ها مرهون چند شرکت و صنعت خاص و انگشت‌شمار بوده است و سایر شرکت‌های حاضر در بورس بازدهی معقولی به میزان سال‌های گذشته ثبت کرده‌اند. همچنین تحلیل رفتار قیمت سهام به‌خصوص طی دو ماه قبل حاکی است بورس و سهام چند شرکت تاثیرگذار بر شاخص، بخش عمده راه خود در سال‌جاری را طی این مدت رفته‌اند و رشد مجدد قیمت سهام این شرکت‌ها تنها در دو حالت امکان‌پذیر است؛ یا قیمت جهانی محصولات تولیدی این شرکت‌ها دوباره شاهد یک جهش معنادار باشد تا شرکت‌ها بتوانند در سایه افزایش سودآوری، رشد قیمت را تجربه کنند یا قیمت سهام این شرکت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی به سمت افزایش و حبابی‌شدن حرکت کند.در این میان توجه به این نکته ضروری است که با اجرای کامل سیاست‌های آزادسازی دولت در مورد یارانه‌های انرژی و مواد اولیه، وضعیت بورس می‌تواند با تغییرات اساسی مواجه شود.

سه نکته برای معامله‌گران

اما یک کارگزار بورس شرایط کنونی بازار سهام کشور را تحلیل و به سهامداران چند توصیه مهم کرد.

مازیار حقیقی مهماندار در خصوص شرایط کنونی بازار سرمایه در گفت‌وگو با «فارس» اظهار داشت: بازار سرمایه از اسفند سال گذشته تا ۱۵ روز پیش با رونق کوتاه مدت و رشد قابل توجه نرخ سهام برخی از شرکت‌ها مواجه بود که نمی‌توان انتظار به ادامه چنین روندی در میان یا بلند مدت داشت.

وی با بیان این مطلب که رشد‌های چندین‌درصدی و مستمر سهام شرکت‌ها، هر بازاری از جمله بازار سهام کشور را از منطق و تعادل خارج می‌کند، تصریح کرد: متعدد شدن بازیگران و شرکت‌ها در بازار سرمایه در چند سال گذشته این حسن را داشت که تحلیل‌ها و شناخت بیشتر شود؛ به طوری که بازار نسبت به چند سال گذشته هوشیارتر عمل می‌کند. وی افزود: با توجه به رشد ۷۰ تا ۱۰۰‌درصدی برخی از سهام و پیش‌خور کردن اطلاعات شرکت‌ها توسط سهامداران، توقف و کاهش قیمت سهام شرکت‌های پربازده طبیعی و قابل انتظار است و جا دارد اطلاعات جدیدی از حوزه‌های سیاسی و اقتصادی و همچنین اطلاعات مالی شرکت‌ها ارائه شود تا حرکت بازار با تکیه بر تعادل و عاقلانه ادامه یابد.

وی با بیان این مطلب که اکثر شرکت‌های بورسی در ماه‌های اخیر تعدیل سود قابل توجهی داشته‌اند، گفت: در شرایط کنونی بازار در حال استراحت بوده که این شرایط طبیعی است، اما بازار در بلندمدت با چشم‌انداز مثبتی مواجه خواهد شد.

این کارگزار بورس با بیان این مطلب که تحولات سیاسی و بین‌المللی نیز به نوعی در استراحت کردن بازار تاثیر داشت، ادامه داد: بازارهای جهانی در حالی تحت تاثیر تنش‌ها و شوک‌های متعددی هستند که این تنش‌ها به نوعی در شرکت‌ها و بازار سهام کشور اثرگذار است؛ چرا که برخی از شرکت‌های بزرگ کشور که باعث رونق بورس هستند نیز از مسائل جهانی تاثیر گرفته‌اند. حقیقی ادامه داد: از سویی دیگر تصمیمات داخلی و موضوعات طرح تحول اقتصادی و حذف یارانه‌ها حساسیت‌هایی را در بازار سرمایه‌ ایجاد کرده؛ چرا که این تصمیمات در روند شرکت‌های بورس تاثیرگذار خواهد بود. وی در رابطه با دیگر عامل موثر در روند نزولی شاخص بورس اظهار داشت: عامل دیگر عرضه‌های سازمان، خصوصی‌سازی است که مربوط به واگذاری سهام شرکت‌های مخابرات و پالایشگاه اصفهان است که این شرکت‌ها سرمایه قابل توجهی را جذب خواهند کرد و هرچند با توجه به نقدینگی بازار، توانایی خرید چنین سهامی وجود دارد، اما تاخیر‌های متعدد در عرضه سهام این شرکت‌ها باعث سردرگمی سرمایه‌گذاران شده است.

حقیقی با بیان این مطلب که مجموعه‌ای از عوامل در کاهش شاخص‌ها و قیمت سهام شرکت‌ها در چند روز اخیر موثر بود، تصریح کرد: سهامی که کوچکتر و محدودتراند راحت‌تر کنترل شده ولی سهام شرکت‌های بزرگ به دلیل حجم سهام شناور آزاد با مشکلات بیشتری مواجه هستند، اما با این همه پیش‌بینی می‌شود با کاهش چند‌درصد دیگر از نرخ سهام و شاخص، روند نزولی بازار به اتمام رسیده و از این شرایط خارج شود. وی با اشاره به این نکته که توقف و استراحت بازار خوش یمن است، افزود: بازار سهام هر چند در وضعیت حبابی قرار ندارد، اما این وضعیت باعث می‌شود که بازار سهام در شرایط غیر حبابی کنترل شود.

حقیقی در پاسخ به این سوال فارس که با توجه به شرایط کنونی چه توصیه‌ای برای سهامداران وجود دارد، اظهار داشت: تجربه سال‌های گذشته نشان داده که اکثر سهامداران حقیقی که بدون تحلیل اقدام به معامله می‌کنند با ایجاد نوسان دچار اضطراب شده و با یک شوک ناگهانی سهام خریداری شده را می‌فروشند و در واقع این گروه پیرو روند بازار‌اند. وی ادامه داد: سهامداران باید با استفاده از تحلیل و شناخت از شرایط پیرامونی بازار و شرکت‌ها و همچنین با دید بلند مدت یا میان‌مدت و از سوی دیگر با استفاده از منابع مالی بلند مدت در بازار سهام حضور داشته باشند تا از نوسان‌های کوتاه مدت بازار در امان باشند.

وی افزود: تجربه سال‌های گذشته بازار نشان می‌دهد افرادی که با دیدگاه بلند مدت یا میان مدت در سهام سرمایه‌گذاری کرده‌اند به راحتی سالی ۴۰ تا ۵۰‌درصد سود به دست آورده‌اند، اما در کوتاه‌مدت با توجه به نوسان‌های غیر قابل پیش‌بینی با ضررهای متعددی مواجه شده‌اند. وی تصریح کرد: سهامداران باید بدانند که چه منابع نقدینگی را با چه دیدگاهی وارد بورس می‌کنند و از طرف دیگر باید از تحلیل کارشناسان بهره‌مند شوند و در غیر این صورت اقدام به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا استفاده از سبدگردانی شرکت‌های کارگزاری کنند. وی افزود: بررسی صف‌های فروش سهام نشان می‌دهد که هم اکنون افراد حقیقی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری کوچک اقدام به فروش سهام کرده‌اند.

این کارگزار بورس در خاتمه گفت : با این اوصاف سهامداران حقیقی و غیر حرفه‌ای باید به سه نکته محل تامین نقدینگی، زمان و دیدگاه سرمایه‌گذاری و استفاده از تحلیل‌های کارشناسی برای حضور پایدار در بازار سرمایه توجه کنند.

نشست ویژه کانون نهادهای مالی برای رویدادهای داغ

فارس - دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری گفت: وضعیت بازار سهام هفته آینده مورد بررسی مشترک سازمان و شرکت بورس و مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری قرار خواهد گرفت. علی ثقفی اظهار داشت: وضعیت چند ماه اخیر بازار سهام و رشد شاخص قیمت‌ها منجر شده که دیدگاه های متفاوتی در خصوص وضعیت بازار سرمایه مطرح شود.

وی ادامه داد: عده‌ای معتقدند دلیل اصلی رونق بورس ناشی از رکود بازار مسکن و دیگر بازارها، حمایت دولت از بازار سهام، افزایش اعتماد عمومی به بورس و حجم عظیم واگذاری‌های در پیش‌رو است، اما گروه دیگر بر این باورند که رونق مقطعی و نسبی بازار سهام به دلیل رشد قیمت سهام چند شرکت و انجام معاملات انبوه بر روی چند سهم خاص است.

وی ادامه داد: کانون نهادهای سرمایه‌گذاری در رابطه با این دیدگاه‌ها موضع‌گیری خاصی نمی‌کند، اما این کانون در نظر دارد با برگزاری نشست مشترکی بین مسوولان بورس و فعالان بازار سرمایه به بررسی این موضوع بپردازد. ثقفی تصریح کرد: براین اساس روز دوشنبه آینده (۷ مرداد) از ساعت ۱۶ تا ۱۹ جلسه‌ای با حضور برخی مسوولان سازمان و شرکت بورس برگزار خواهد شد تا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد. دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری با بیان اینکه روزهای دوشنبه اول هر ماه نشست‌هایی برگزار می‌شود گفت: این نشست سومین جلسه‌ای است که توسط کانون براساس موضوعات داغ روز برگزار می‌شود. ثقفی در برابر این سوال که آیین‌نامه‌های کانون در چه مرحله‌ای قرار دارد گفت: اکثر آیین‌نامه‌ها و برنامه‌های استراتژی کانون نهادهای مالی نوشته شده که به دلیل طولانی و سخت بودن هنوز به تصویب نرسیده است.