جمع‌بندی رویدادهای یک هفته پرخبر

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق‌بهادار هفته گذشته یکی از پررونق‌ترین هفته‌های کاری خود را پشت سر گذاشت، به گونه‌ای که علاوه بر رشد ۲۷۷واحدی شاخص کل در هفته گذشته، شاخص بازده سرمایه‌گذاران نیز توانست میزان بازده سال‌جاری را تا ۳۹/۷درصد رشد نشان دهد.

در بازار هفته گذشته، معامله‌گران در شرایطی تجربه رشد بازار سهام را پیش روی خود دیدند که در زمینه‌های کلان موثر بر بازار، شرایط مناسبی را شاهد بودند. در تحولات سیاسی مهم‌ترین عامل انگیزه‌بخش به معامله‌گران بورس تحولات رخ داده در صحنه مجلس هشتم و حضور دکتر لاریجانی، به عنوان رییس موقت مجلس بود. موضع‌گیری‌های مستقل دکتر لاریجانی در مورد مسائل داخلی و پرونده هسته‌ای کشورمان موجب شده است تا انتظارات از مجلس هشتم افزایش یابد. با حضور مجلسی مستقل‌تر از گذشته انضباط مالی بیشتری نیز در انتظار دولت خواهد بود.

از سویی انتظار برای در پیش گرفتن سیاست‌های اقتصادی مناسب‌تر نیز از مجلس شورای اسلامی وجود دارد. در همین شرایط استقبال کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا از حضور لاریجانی به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی موجب شده است تا مذاکرات هسته‌ای آتی کشورمان به ویژه با توجه به بسته پیشنهادی جدید گروه ۱+۵ امیدوارکننده‌تر به نظر آید.

سابقه دکتر لاریجانی به عنوان دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و مذاکرات مناسب وی با کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همچنین موضع و واکنش‌های منطقی وی در برابر حرکات گروه ۱+۵ در این بخش نیز می‌تواند به کمک بازار سرمایه کشورمان بیاید؛ امری که در هفته گذشته نشانه اولیه آن را معامله‌گران بازار مشاهده کردند، به گونه‌ای که به‌رغم انتشار گزارش نه چندان مناسب دکتر البرادعی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، بازار بدون نشان دادن واکنشی خاص، به انتظار تحولات آتی نشست.

در هفته جاری در حوزه سیاسی خارجی سفر دکتر احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری به ایتالیا برای شرکت در جلسه فائو از اهمیت برخوردار است، هر چند که موضع‌گیری‌های رخ داده در سطح این کشور، مقدمه مناسبی برای تحقق این سفر نمی‌نماید. در کنار تحولات سیاسی، در حوزه اقتصادی بازار سهام هفته‌ای بسیار پرخبر را پشت سر گذاشت. در جنجالی‌ترین تحول، طرح ادغام بانک‌های تجاری و تشکیل بانک قرض‌الحسنه با بروز مخالفت‌های جدی به همان سرعتی که مطرح شده بود، به محاق سکوت فرو رفته است. این مساله موجب شده تا موضع بانک مرکزی در عدم ابلاغ نرخ سود ۱۰درصدی تقویت شده و برای نخستین بار در چند سال اخیر تصمیم دولت در سد مخالفت‌ها باقی مانده است. با توجه به این تحولات دولت در آستانه ورود به آخرین سال باقی مانده از عمر خود با مخالفت‌های جدی در مورد اصول اولیه اقتصادی خود مواجه است. در این شرایط صحنه اقتصادی کشور و به تبع آن بازار سرمایه نیز با فاصله گرفتن از برنامه‌ریزی‌های بلند مدت تنها به کوتاه مدت می‌‌اندیشد. از این رو صحنه اقتصاد کشور به کرات درگیر موج‌های بلندمدت و کوتاه مدت شده‌اند که بخش عمده آن ناشی از نبود سیاست‌گذاری بلند‌مدت است.

در صحنه اقتصاد کشور حضور نخستین شعبه بانک خارجی در ایران از اهمیت برخوردار است، هر چند به گمان برخی از کارشناسان پشت این افتتاح انتظار زیادی از آن نمی‌توان داشت چرا که بیش از آنکه بانک خارجی در کشور حضور یافته باشد، بانکی ایرانی ثبت شده در آلمان نخستین شعبه خود را گشوده است.

با توجه به این شرایط به نظر می‌رسد این گشایش تنها بخشی از تلاش برای خروج شبکه بانکی کشورمان از فشار تحریم‌های خارجی باشد. در حوزه تحولات بانکی تغییر مدیرعامل بانک صنعت و معدن نیز از اهمیت زیادی در هفته گذشته برخوردار بود، هر چند که این تغییر فراتر از تغییرات دیگر مدیران عامل‌ بانک‌های دولتی نیست، اما با توجه به اهمیت بانک صنعت و معدن در بورس اوراق بهادار و حضور قابل ملاحظه شرکت‌های زیر مجموعه این بانک در بورس انتظار می‌رود در صورت تغییر در سیاست‌های کلان این بانک، بازار سرمایه نیز متاثر شود.

در تحولات اقتصادی، اعلام طرح اولیه مالیات بر نقل و انتقال مکرر املاک نیز از اهمیت برخوردار است، هر چند که این طرح با ابهامات جدی مواجه است و اجرای آن حداقل تا پاییز شروع نمی‌شود. در کنار تحولات اقتصادی درون بازار سرمایه نیز هفته گذشته تحولات سریعی در حال رخداد بود. تمرکز بر راه‌اندازی سیستم جدید معاملات بورس به عنوان رفع یکی از مهم‌ترین تنگناهای سال‌های اخیر مهم‌ترین بخش این تحولات بود.

با توجه به ویژگی‌های نرم‌افزار جدید معاملات، راه‌اندازی این سیستم به ویژه برای راه‌اندازی بازارهای موازی از جمله OTC و اوراق مشتقه از اهمیت حیاتی برخوردار است، هر چند که این امر بدون وارد آمدن فشارهای قابل ملاحظه به شبکه کارگزاری و مدیریت فن‌آوری بورس امکان‌پذیر نمی‌نماید. در هفته گذشته تلاش‌های قابل ملاحظه‌ای برای آزمایش سیستم جدید به عمل آمد که این امر راه‌اندازی این سیستم را احتمالا به صورت مرحله به مرحله از ماه آینده و برای نمادهای محدود رقم خواهد زد. با توجه به تغییر سیستم، تغییرات متعددی در کدهای سهامداران، شاخص‌ها، بازارها و گروه‌بندی سهام در حال اجرا است. هر چند که هنوز در این بخش‌ها موارد نامشخص قابل ملاحظه‌ای نیز باقی مانده است که مهم‌ترین بحث آن برای کارگزاران مساله عنوان «کارگزاران ناظر» است. در ابتدا قرار بود که در نرم‌افزار جدید هر سهامدار تنها از خدمات یک کارگزار برای فعالیت خود استفاده کند که این امر به ویژه در مورد سهامداران حقوقی عمده محدودیت شدیدی را برای کارگزاران ایجاد می‌کرد، اما به نظر می‌رسد این مساله در حال تعدیل است. از سویی سرمایه‌گذاران نیز با ابهاماتی مواجه‌اند؛ مساله حجم مبنا که در نرم‌افزار جدید امکانی برای آن وجود ندارد و معاملات گروهی نیز مسائلی است که انتظار می‌رود در هفته‌های آتی روشن شود. به هر صورت راه‌اندازی سیستم معاملات جدید بستر فعالیت مناسبی را برای آینده بازار ایجاد خواهد کرد.

در بازار سهام اگر چه در ماه‌های اخیر خبرهای متعددی در مورد انتشار ابزارهای جدید منتشر شده بود، اما به رغم عدم تحقق این خبرها، معاملات تنها اوراق غیرسهام بورس (اوراق مشارکت) نیز در هفته گذشته با مشکل مواجه شد.

اوراق مشارکت ایران خودرو در هفته گذشته با غیبت بازارگردان دچار رکود جدی شده است تا نرخ فروش این اوراق از رقم پایه کاهش یابد. از سویی با نبود بازارگردان معاملات این اوراق نیز با مشکل مواجه شده و در روز چهارشنبه گذشته برگه‌ای معامله نشد.

اوراق مشارکت ایران خودرو تاکنون به رغم حضور کمرنگ خود با جریان معاملات ناشی از حضور بازارگردان مواجه بود.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه بازاری در حال رشد بود که معامله‌گران در آن با درهم شکسته شدن سقف‌های قیمتی مواجه بودند. پس از هفته‌ها رکود، دور جدید رشد قیمتی با پتانسیل مناسب در هفته گذشته موجب شد تا نمادهای عمده بازار بتوانند به سقف‌های قیمت خود رسیده و در موارد متعددی با توجه به تزریق نقدینگی جدید به بازار از آن عبور کنند. فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان، کنتورسازی، معادن منگنز، نیروکلر، نگین طبس و پتروشیمی فن‌آوران نمادهایی بودند که در هفته گذشته به سقف‌های قیمتی خود برخورد کرده و در مواردی نظیر فولاد مبارکه و فولاد خراسان توانستند از این سقف‌‌ها عبور کنند.

از سویی شاخص کل نیز با درهم شکستن سقف بالای کانال مقاومت خود به ۱۰هزار و ۷۰۰واحد رسید که نشانه‌ای دیگر از رشد بازار بود. با توجه به تحولات رخ داده به ویژه در بخش تحولات سیاسی و حضور نقدینگی تازه در بازار، موج امیدواری قابل ملاحظه‌ای ایجاد شده است.

در بازار چهارشنبه در گروه فلزی نمادهای این گروه همچنان فعال‌ترین نمادهای بازار بودند.

در بخش فولادی‌ها علاوه بر عبور موفق فولاد مبارکه از سقف ۴هزار ریال، فولاد خراسان در بازگشایی نماد جهش قیمتی قابل ملاحظه‌‌ای را تجربه کرد و ۶/۲۰درصد رشد کرد.

فولاد خراسان در چالش حفظ قیمت با دادوستد ۱۷میلیون سهم مواجه شد. در گروه فولادی مباحث کلی پیرامون معاملات عمده هفته آینده بازار در جریان است. بلوک‌های خراسان به میزان ۶۳/۴۰درصد و بهای پایه ۳هزار و ۵۵۷ ریال و ۵/۳۵درصد فولاد خوزستان در نرخ پایه ۶هزار و ۱۱۷ ریال در ۲۱ و ۲۲ خرداد ماه عرضه خواهند شد که از اهمیت بالایی برخوردار است.

هر چند که در مورد فولاد خراسان بازار با خریداران مشخصی مواجه است.

در مورد «فخوز» نیز آخرین شایعات جالب توجه احتمال حضور فولاد مبارکه در میان خریداران وجود دارد.

در صورت رخداد این امر یک غول فولاد سازی در آسیا متولد خواهد شد که بالقوه بیش از ۸میلیون تن ظرفیت خواهد داشت.

در کنار مبارکه از امید و مهر به عنوان خریداران احتمالی یاد می‌شود. فولاد خراسان امروز (شنبه) برای برگزاری مجمع عمومی سالانه متوقف خواهد شد.

در گروه فلزی، تولید کنندگان فلزات رنگین بار دیگر شرایط دشواری را در قیمت‌های جهانی تجربه می‌کنند. مس به عنوان شاخص فلزات رنگی در انتهای هفته گذشته به زیر ۸هزار دلار در هر تن رسید.

افزایش موجودی انبارهای LME (بورس فلزات لندن) و شانگهای موجب شد تا از میانه ماه مارس ابتدای سال شمسی که نرخ از ۸هزار دلار در هر تن عبور کرد، بار دیگر به کمتر از آن کاهش یابد.

در این میان وضع تولیدکنندگان روی و سرب به مراتب بدتر رقم خورده است. بهای هر دو فلز به کمتر از ۲هزار دلار در هر تن رسیده و موجودی انبارها به شدت در حال افزایش است، به گونه‌ای که در ۲روز پایانی هفته گذشته هر روز بیش از ۷هزار تن به موجودی انبارهای روی افزوده شده است. در کنار این وضعیت نامناسب در بازار جهانی، شرکت‌های صنعت روی کشورمان نیز همچنان شرایط نامناسبی را تجربه می‌کنند. بعد از گزارش‌های نامناسب فرآوری موادمعدنی و ملی سرب‌، کالسیمین نیز بدون احتساب ذخیره کاهش ارزش سهام خریداری شده در شرکت‌های ملی سرب و روی و توسعه معادن روی EPS سال ۸۶ خود را از ۴هزار و ۳۴۰ریال به ۲هزار و ۳۴۹ریال کاهش داد، تا در شرایطی که توسعه معادن روی ۴هزار ریال سود از این شرکت در صورت‌های خود دیده است، مساله تحقق این سود با توجه به انباشته موجود در شرکت با مشکل مواجه خواهد بود. در همین حال رکوردشکنی بهای گوگرد و به پایان نرسیدن خاکبرداری ریزش معدن انگوران صنعت روی را با مشکل مواجه کرده است.

در گروه سیمانی معامله‌گران چهارشنبه با ناباوری سکوت مهندس محرابیان وزیر امور صنایع‌و‌معادن در مورد تکلیف سیمان به نظاره نشسته‌اند. محرابیان در مراسم افتتاح خط جدید ۳هزار و ۲۰۰تنی سیمان سپاهان و پس از آن در مورد تغییر نرخ سیمان اظهارنظری نکرده است که این امر بازار گروه سیمانی را به دست شایعات سپرده است. با توجه به نیاز دولت به سیمان ارزان و با توجه به وجود حدود ۲۲هزار پروژه عمرانی در حال اجرا، شایعاتی در مورد مخالفت دولت با تعیین نرخ سیمان منتشر شده است.

در گروه شیمیایی معامله‌گران در روز چهارشنبه شاهد تداوم صف‌های خرید در گروه تولیدکنندگان شوینده بودند. به‌رغم اعلام خروج پودر شوینده از سبد حمایتی وزارت بازرگانی روز چهارشنبه گذشته نرخ‌های جدیدی را برای فروش پودر شوینده اعلام کرده که با فلسفه آزادسازی بهای این محصول در تناقض است. صرف‌نظر از این نرخ‌گذاری در خود صنعت شوینده تبعات آزادسازی این محصول با ابهام مواجه است. در حال حاضر ظرفیت نصب‌شده تولید پودر شوینده حدود ۲برابر میزان تولید کنونی ۵۰۰هزار تن است که فعال شدن این ظرفیت نیاز به نقدینگی قابل‌ملاحظه‌ای دارد که با توجه به قطعه یارانه‌ها تامین این نقدینگی برای شرکت‌های تولیدی دشوارتر خواهد بود. از سویی با حذف یارانه رقابت شدیدی بر سر سهم بازار درخواهد گرفت.

در گروه پتروشیمی رشد بهای مواد اولیه این صنعت در حال تغییر دادن جغرافیای تولید محصولات این صنعت است.

خبرهای منتشره در مورد افت تولیدات در اروپا و ژاپن به دلیل نرخ بالای مواد اولیه از خاورمیانه و آمریکای لاتین، قطب‌های دارای مزیت تولید جهانی این محصولات را تصویر کرده است که در گروه پتروشیمی شنیده‌ها از اعتراض شدید واحدهای نفتایی به نرخ FOB پیشنهادی وزارت نفت خبر می‌دهد. بهای متانول نیز شرایط رو به رشدی را همچنان پیش روی دارد.

در گروه خودرویی سخنان وزیر صنایع و معادن در مورد بخشودگی سود تسهیلات اعطا شده از محل صندوق ذخیره ارزی به خودروسازان و صنایع دیگر از اهمیت برخوردار است، افزایش شدید ارزش یورو (در حد ۱۰۰درصدی) در چند سال گذشته نگرانی شدیدی را برای دریافت‌کنندگان این تسهیلات فراهم آورده است. در گروه خودرویی مدیرعامل زامیاد از به بهره‌برداری رسیدن زامیاد کاشان در نیمه دوم امسال خبر داده است.

در گروه تجهیزات، مدیرعامل جدید تراکتورسازی ایران خبر از احتمال افزایش تولید تراکتور در سال جاری به ۴۰هزار دستگاه داده است. زمانلو در کنار این خبر، از کمبود نقدینگی تراکتورسازی به عنوان چالش اصلی این شرکت یاد کرده است. زمانلو به طور غیر مستقیم از نیاز این واحد به افزایش سرمایه خبر داده است.

در مجموع بازار چهارشنبه با رقم زدن رشد ۸۰ واحدی شاخص موجب شد تا بازاری مناسب در برابر معامله‌گران به تصویر درآید.

انتظار می‌رود در هفته جاری نیز به‌‌رغم تسهیلات پیش روی بازار روند رو به رشد بازار ادامه یابد. هرچند که تعطیلات قابل ملاحظه پیش روی احتمال ضعف بازار را می‌تواند پدیدآورد.