دنیای اقتصاد- پس از مدت‌ها انتظار، دیروز سهام ششمین شرکت اصل ۴۴ در تالار شیشه‌ای معامله شد. به دنبال ابطال معامله روز شنبه سهام کشتیرانی که به دلیل قیمت‌گذاری دستوری سازمان خصوصی‌سازی انجام گرفت، دیروز ۵/۱۲۷میلیون سهم کشتیرانی در ساعت ۱۱:۴۴ با قیمت هر سهم ۲۵۰تومان به فروش رسید. «کشتیرانی» به قیمت رسید؟

گروه بورس - مجید اسکندری: پس از مدت‌ها انتظار، دیروز سهام ششمین شرکت اصل ۴۴ در تالار شیشه‌ای معامله شد.

به دنبال ابطال معامله روز شنبه سهام کشتیرانی که به دلیل قیمت‌گذاری سازمان خصوصی‌سازی انجام گرفت، دیروز سهام کشتیرانی مورد معامله قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار ما، دیروز پس از بازگشایی نماد کشتیرانی در بورس در ساعت ۱۰:۲۵ رقابت فعالان بازار برای خرید این سهام آغاز شد و در نهایت ۵/۱۲۷میلیون سهم کشتیرانی در ساعت ۱۱:۴۴ با قیمت هر سهم ۲۵۰تومان به فروش رسید.

ارزش این داد و ستد رقمی معادل ۷/۲۹میلیارد تومان بود که از طریق ۴۲۹ ایستگاه معاملاتی در سراسر کشور کسب شد.

علی صحرایی ناظر بازار در این باره به «فارس» می‌گوید: معامله تعداد ۸میلیون و ۸۳۲هزار سهم به دلیل اینکه مازاد بر سهمیه خرید برخی از کارگزاران باطل شده، این تعداد نیز امروز عرضه خواهد شد. وی ادامه می‌دهد: با توجه به قیمت ۲۵۰تومانی هر سهم کشتیرانی، ارزش روز این شرکت ۱۲۵۰میلیارد تومان برآورد می‌شود.

ثانیه‌های داد و ستد

روز گذشته پس از بازگشایی نماد کشتیرانی در تابلوی فرعی، سه تقاضای خرید با قیمت‌های متفاوت، وارد سامانه معاملاتی شد به گونه‌ای که بیش از ۱۰ میلیون سهم با قیمت ۲۰۵تومان، دومیلیون سهم با قیمت ۲۰۰ تومان و بیش از ۵میلیون سهم با قیمت ۱۸۵ تومان وارد سامانه معاملاتی شد و در نهایت این سهم با قیمت ۲۵۰ تومان به فروش رسید.

ابطال معامله روز شنبه بر روی سهام کشتیرانی در حقیقت واکنش منفی بازار به دخالت دستوری در قیمت‌گذاری از سوی دولت بود.

مصداق بارز گران‌فروشی

علی کاظم‌زاده، کارشناس بازار سرمایه در خصوص عرضه سهام کشتیرانی معتقد است: تعیین قیمت توسط سازمان خصوصی سازی، مصداق بارز گران‌فروشی بود و بازار سرمایه با ابطال معامله انجام شده نشان داد که مکانیزم کشف قیمت باید به جای قیمت‌گذاری دستوری مورد توجه قرار گیرد.

وی اقدام اخیر سازمان خصوصی‌سازی را یکی از موارد تمرین برای گران‌فروشی سهم به بازار دانست و گفت: ابطال معامله کشتیرانی توسط شرکت بورس، دفاع از حریم بازار و دفاع از کشف منصفانه قیمت توسط مکانیزم عرضه و تقاضا بود.

کاظم‌زاده قیمت ۲۵۰ تومان برای سهم کشتیرانی را یک قیمت منصفانه خواند و افزود: بازار، روز گذشته نشان داد که اگر قیمت منصفانه باشد خریدار وجود دارد، بنابراین باید قیمت به‌گونه‌ای باشد که امکان نوسان فزاینده سهم و امکان حصول سود سرمایه برای فعالان بازار وجود داشته باشد. وی سپس گفت: طبق گفته برخی از مدیران ارشد اقتصادی، قیمت در بازار باید به گونه‌ای تعیین شود که جا برای حرکت قیمت وجود داشته و سهامداران باید منتفع شوند، بنابراین رضایت یک‌طرفه دولت در بازار کافی نیست و فروش یک‌طرفه در بازار، کل‌برنامه خصوصی‌سازی را زیر سوال می‌برد و موجب بدبینی افکار عمومی می‌شود. این کارشناس بازار معتقد است: سازمان خصوصی‌سازی مباشر خوبی برای دولت به‌منظور عرضه سهام اصل ۴۴ نیست زیرا سازمانی در این امر موفق است که به‌صورت خشک و دستوری عمل نکند. کاظم‌زاده سپس گفت: فروش بدون تحلیل یک سهم به تنهایی، نمی‌تواند واگذاری مطلوبی به شمار آید بلکه باید واقعیت‌های بازار را درنظر گرفت. وی ادامه داد: سازمان خصوصی‌سازی هنگامی چوب حراج به اموال دولت می‌زند که شمار معدودی، از طریق روش‌های مذاکره و در فضایی غیررسمی به معامله سهام بپردازند.این کارشناس در پایان گفت: هنگامی که بازار معامله را از طریق بیش از ۴۰۰ ایستگاه معاملاتی در قیمت ۲۳۰ تا ۲۴۰ تومان و بدون هیچ‌ هماهنگی انجام داده، این اقدام به معنای پویایی بازار، شعور جمعی و کارآیی بازار در کشف قیمت است.

رفتار نامعقول

عباس‌علی حقانی نسب کارگزار بورس در گفت‌وگو نیز با فارس درباره کشف قیمت ۲۵۰ تومان هر سهم کشتیرانی اظهار داشت: این قیمت معقول بود، اما رفتار سازمان خصوصی‌سازی نامعقول بود و این سازمان بدون در نظر گرفتن جوانب گوناگون بازار سهام اقدام به برآورد قیمت ۳۵۰ تومان سهام کشتیرانی کرد. وی ادامه داد: سازمان خصوصی‌سازی براساس آیین‌نامه جدید قیمت‌گذاری شرایطی را به وجود آورد تا عرضه سهام بدون جذابیت باشد که این وضعیت شادابی بازار سهام را به راحتی از بین خواهد برد که در این صورت با توجه به برنامه‌های جدی سازمان خصوصی‌سازی موفقیتی در واگذاری‌ها به دست نخواهد آمد. این کارگزار ادامه داد: نکته‌ای که همواره به آن تاکید شده توجه و تقویت طرف تقاضا است و در عرضه سهام شرکت‌های بزرگ به شرایط روز بازار سهام و متقاضی توجه نشده و عرضه سهام با نگاه تکلیفی و بدون حمایت از خریداران همراه بوده است. حقانی نسب با بیان این نکته که باید به انتظارات و شرایط طرف تقاضا توجه کافی شود، خاطرنشان کرد: سال گذشته در حالی سهام چند شرکت بزرگ دولتی در بورس عرضه شد که این عرضه‌ها با عزت همراه نبوده چون نگاه دولت فقط به سمت عرضه است نه تقاضا. وی تصریح کرد: در حالی اکثر ارگان‌ها و سازمان‌ها از عرضه سهام واگذاری شرکت‌ها حرف می‌زنند که کمتر صحبتی از وضعیت بازار سهام و هدایت نقدینگی‌ها به بورس می‌شود.

قیمت در لحظات آخر

اما اسماعیل غلامی، معاون سازمان خصوصی سازی قبل از انجام مجدد معامله با کارشناسی خواندن قیمت معامله باطل شده به ایسنا گفت: در روش سودآوری زمانی‌که با سود سه ساله سهم، تعدیلات و شاخص تورم محاسبه شود قیمت کل شرکت ۱۴۰۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود در حالی‌که این امر در قیمت‌گذاری کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. وی به خرید ۷۰ فروند کشتی اقیانوس پیما از سوی شرکت کشتیرانی اشاره کرد و با طرح این سوال ادامه داد: زمانی‌که شرکت به خرید ۳۰۰ میلیارد تومان کشتی اقدام می‌کند، آیا سود سال آینده آن به اندازه سود سال قبل خواهد بود؟

۲۷۰ تومان بدون ناوگان جدید

وی قیمت پایه هر سهم کشتیرانی را بدون محاسبه ناوگان جدید ۲۷۰ تومان دانست و خاطرنشان کرد: در صورتی‌که شرکت فاقد طرح‌های توسعه باشد، این امر در قیمت پایه آن موثر است؛ زیرا اثری در سودآوری شرکت ندارد ولی با توجه به نزدیک شدن به برگزاری مجمع و تقسیم سود و نیز طرح‌های توسعه‌ای شرکت قیمت آن افزوده می‌شود. غلامی اظهار کرد: تعیین قیمت ۳۵۲ تومانی از سوی سازمان خصوصی سازی مربوط به خریداری ناوگان جدید و بهره‌برداری در سال آینده است که به سودآوری شرکت افزوده خواهد شد. وی در مورد اینکه چرا قیمت کارشناسی سازمان

خصوصی سازی در لحظات پایانی معاملات اعلام شد خاطرنشان کرد: قیمت باید در رقابت تعیین شود در حالی که در این رقابت اضافه شدن ۷۰ شناور مورد توجه قرار نگرفت؛ بنابراین سازمان خصوصی سازی حداکثر قیمت مورد نظر خود را با توجه به طرح‌های توسعه‌ای شرکت اعلام کرد. معاون سازمان خصوصی سازی تصریح کرد: در روزهای آینده نیز سهام کشتیرانی با قیمت ۳۵۲۱ ریال در تابلو عرضه می‌شود تا براساس رقابت به فروش برسد که در صورت عدم خریداری با حداقل قیمت به فروش می‌رسد.