«انتظار» در بورس تهران اتراق کرد

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران در حالی گام به دومین هفته خرداد‌ماه می‌گذارد که در آخرین روزهای هفته نخست شاهد دور تند تحولات سیاسی و اقتصادی بوده است. فراز و فرودهای مذاکره سیاسی روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه در بغداد تمامی بازارها را متاثر کرد، به گونه‌ای که بازار ارز و سکه بارها رشد و فرود را تجربه کردند. در این میان نتیجه مذاکرات، مبنی بر ادامه گفت‌وگوها در انتهای خرداد ماه در مسکو نیز البته از دیدگاه کارشناسان یک نتیجه متعادل بود و در حالی که کمتر کارشناسی انتظار بروز نتیجه‌ای فوق‌العاده از مذاکرات را داشت و نتیجه مذاکرات تنها شرایط قبل و بعد از مذاکره را یکسان کرده و عملا تغییری در مساله سیاسی رخ نداده است. از سوی دیگر نزدیکی زمان مذاکرات مسکو که برای ۲۴روز دیگر برنامه‌ریزی شده است، موجب خواهد شد حالت انتظاری که از قبل بر بازار حاکم بود، همچنان ادامه یابد.

بازارهای موازی به کدام سو می‌روند؟

در این شرایط تحولات سه بازار اساسی ارز، طلا و سهام از اهمیت برخوردار است. در بازار ارز نگاه‌ها به سوی انتقادات شدید رییس‌جمهوری از بروز توطئه در بازار ارز و سکه است.

دکتر احمدی‌نژاد در سفر استانی خود تاکید کرده بود: بیگانگان و بعضی عناصر داخلی در اقدامی غیرمردمی در بازار ارز و طلا که ارتباطی هم به هدفمندی یارانه‌ها ندارد، اختلال ایجاد کردند. آنها با یک شیطنت و اقدامی از پیش طراحی شده، بازار سکه و ارز را به هم ریختند تا بگویند که این به علت اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها است.

رییس‌جمهور گفت: مساله‌ای که در بازار ارز و طلا مشاهده کردید حاصل یک توطئه‌ مشترک داخلی و خارجی بود. دولت قاطعانه با آن برخورد می‌کند و نمی‌گذارد این شیوه ادامه یابد. البته برخورد با این توطئه‌ها نیازمند اطلاعات دقیق و اجرا در زمان مناسب است.

وی تصریح کرد: ما عناصر اطلاعاتی هوشمند فراوانی داریم، اما آنها به عنوان مقدمه‌ توطئه، با طرح موضوعات دروغین و کاذب، ذهن و اندیشه عناصر اطلاعاتی ما را به حوزه‌های غیرواقعی معطوف کردند تا بتوانند توطئه خود را اجرا کنند. آنها ضربه‌ای زدند و خیال کردند که از ملت و دولت انتقام گرفته‌اند.

احمدی‌نژاد با تاکید بر این‌که «امروز دولت به شرایط بازار و این توطئه مسلط شده است» اظهار کرد: دولت با تمام توان در تلاش است که این توطئه را خنثی کند و به لطف خدا دولت به پشتوانه ملت خواهد رفت و شرایط بازار را به قبل از این توطئه بازخواهد گرداند.

انتظار می‌رود سخنان رییس‌جمهوری موجب بروز تغییراتی در سیاست‌های بانک مرکزی در برابر بازار ارز شود. در همین حال با توجه به شروع احتمالی تحریم‌ها در دو هفته آینده این بازار بیش از پیش مورد توجه دولت قرار خواهد گرفت. تغییرات در نرخ ارز به صورت مستقیم بازارهای طلا و سهام را نیز متاثر خواهد کرد. از این دیدگاه تحولات ارز در روزهای آینده مهم‌ترین نکته مورد توجه معامله‌گران خواهد بود. در حوزه اقتصادی همچنین تصمیم شورای پول و اعتبار در کاهش نرخ تسهیلات صادر‌کنندگان و همزمانی آن با انتقادات وزیر اقتصاد از بالا بودن سود بانکی است. در شرایطی که رییس‌جمهوری با ابلاغ لایحه بودجه عملا سناریو مجلس برای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها را پذیرفته است، به نظر می‌رسد بار دیگر رویکرد کاهش سود بانکی در دستور کار تیم اقتصادی دولت قرار گرفته است. به گفته سخنگوی اقتصادی دولت «به عنوان وزیر اقتصاد اعلام می‌کنم هزینه تامین مالی و نرخ سود ۲۱ درصد بالاست، ولی شورای پول و اعتبار و مجموعه کارشناسی کشور بنا به ادله مختلف این نرخ را انتخاب کرده و با دستور هم نمی‌توانیم آن را کاهش دهیم».

شمس‌الدین حسینی تاکید کرد: وقتی بار جدیدی علاوه بر ظرفیت‌های سیستم بانکی بر دوش بانکها بگذاریم طبیعی است که تقاضا بر عرضه غلبه می‌کند و فشار برای بالا بردن نرخ سودها به وجود می‌آید.

حسینی تصریح کرد: اگر بتوانیم تنوع در شیوه تامین مالی ایجاد کنیم، همین امر پایه تامین مالی را گسترش می‌دهد و آن وقت می‌توانیم توقع داشته باشیم نرخها را کاهش بدهیم، وگرنه به عنوان وزیر اقتصاد کاملا موافق کاهش هزینه‌های تامین مالی هستم، ولی تجربه سال گذشته را پیش‌رو داریم که این امر باید در چارچوب مبانی و اصولی صورت گیرد.

در همین حال مجموعه تحولات اقتصادی همچنان زیر سایه تحولات بازارهای جهانی نیز قرار دارد، در حالی که نگرانی فزاینده در حوزه یورو باعث کاهش ارزش این ارز در برابر دلار به کمترین حد در ۲۱ماهه اخیر شده است، تحولات بازارهای کالایی نیز متاثر از این تغییر قرار داشته و بهای مواد خام و فلزات در بورس‌های جهانی کاهش یافته است. هرچند در گذشته بورس تهران همگرایی را در سهام وابسته به بازار جهانی و تحولات قیمتی این بازارها به نمایش می‌گذاشت. اما کارشناسان با رصد تحولات جدید، تبعیت بورس تهران از بازارهای جهانی را با تردید مواجه کرده‌اند. از دیدگاه این کارشناسان بازار سهام تهران متعاقب بازار فیزیکی کالاها به دلیل مشکلات ناشی از تحریم و دشواری واردات کالا و همچنین رشد نرخ ارز، مستقل از بازارهای جهانی حرکت می‌کند. از این دیدگاه به‌رغم کاهش ارزش یورو در بازارهای جهانی بهای این ارز در بازار تهران حتی افزایش یافته است، این پدیده در مورد طلا و فولاد نیز به چشم می‌خورد، جایی که به‌رغم افت بهای جهانی بهای این کالا‌ها در بازار ایران ثابت مانده یا حتی افزایش داشته است.

تغییرات قیمت کالاهای اساسی در جهان و ایران

در بازار جهانی بهای مس به ۷هزار و ۶۶۰ دلار در هر تن رسیده است. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب به ترتیب یک هزار و ۹۶۹ دلار، یک هزار و ۸۶۷ دلار و یک هزار و ۹۳۴ دلار در هر تن رقم خورده است. بهای بیلت فولادی نیز در بورس فلزات لندن به ۳۸۰دلار رسیده است. در همین حال بهای شکر خام در بازار معاملات آتی نیویورک به کمترین میزان خود در ۲۱ ماه گذشته رسید.

روز سه‌شنبه هر پوند شکر خام برای تحویل در ماه جولای، با کاهش بسیار تکان‌دهنده ۸/۲ درصدی نسبت به روز قبل از آن، به قیمت ۸/۱۹ سنت معامله شد. به این ترتیب برای اولین بار از اول سپتامبر ۲۰۱۰ بهای شکر خام به کمتر از ۲۰ سنت در هر پوند سقوط کرد.

در روزها و هفته‌های اخیر، افزایش صادرات شکر خام از هندوستان و افزایش تولید شکر در مناطق مرکزی و جنوبی برزیل مهم‌ترین عوامل کاهش قیمت شکر بوده‌اند؛ اما این بار ظاهرا عامل دیگری موجب رسیدن بهای شکر خام به کمترین میزان آن در ۲۱ ماه گذشته شده است. در همین حال در معاملات روز سه‌شنبه بورس کالای ایران، قیمت اکثر کالاهای معامله شده، با کاهش مواجه شد.

بهای انواع شمش آلیاژی شرکت آلومینیوم ایران با ۵ تا ۸ درصد کاهش، به طور متوسط به قیمت ۵۰ هزار ریال مورد دادوستد قرار گرفت. علاوه بر این شمش فولادی شرکت فولاد خوزستان نیز با ۵/۰ درصد کاهش به قیمت هر کیلو ۹ هزار و ۷۰۰ ریال معامله شد.

دیروز قیمت قیر هم در عرضه‌های داخلی و صادراتی آن با حدود ۸ درصد کاهش همراه بود و انواع مختلف این محصول پرطرفدار بین ۶ هزار و ۶۸۰ تا ۸ هزار و ۸۶۰ ریال مورد معامله قرار گرفت. همچنین محصول وکیوم باتوم پالایشگاه تبریز نیز با حدود ۹ درصد کاهش به قیمت ۵ هزار و ۱۰ ریال دادوستد شد.

در هفته گذشته برخی از شرکت‌های بورسی نیز محصولات خود را در بورس کالا عرضه کردند که در مهم‌ترین عرضه‌ها در بخش کالاهای پتروشیمی و شیمیایی بهای محصولات پالایشگاه اصفهان لوبکات ۸ هزار و ۷۷۳ریال، وکیوم باتوم ۵هزار و ۸۱۱ ریال، محصولات پالایشگاه تبریز گوگرد ۲هزار و ۱۰ریال، وکیوم باتوم ۵هزار و ۷۱۰ ریال، محصولات پتروشیمی امیر کبیر پلی اتیلن سبک ۲۰۹۹ معادل ۲۴هزار و ۲۶۹ریال، پلی اتیلن سنگین ایکس سه معادل ۲۸هزار و ۸۸۱ریال، متانول پتروشیمی زاگرس ۴هزار و ۴۳۳ریال، محصولات پتروشیمی شیراز آمونیاک محلول یک هزار و ۲۳۴ریال، اوره ۵هزار ریال، اوره صنعتی ۵هزار و ۲۲۴ریال، متانول ۴هزار و ۵۸۹ریال، کربنات سدیم سنگین ۳هزار و ۵۲۸ریال، محصولات پتروشیمی فن‌آوران متانول ۴هزار و ۴۳۳ریال، اسید استیک ۶هزار و ۲۷۵ریال، اوره پتروشیمی کرمانشاه ۵هزار و ۱۲۰ریال، محصولات پتروشیمی مارون پلی اتیلن سنگین ایکس فایو ۲۰هزار و ۳۸۰ریال و پلی اتیلن تزریقی ای‌تری معادل ۱۷هزار و ۷۵۹ریال و پلی اتیلن زد سی ۲۰هزار و ۳۰۳ ریال قیمت خورده است. در همین حال در بخش محصولات فلزی بیلت ۶۰۶۱-۱۲ ایرالکو معادل ۴۷هزار و ۱۰۰ریال، شمش هزار پوندی ۴۲هزار و ۵۰۰ریال، سبد میلگرد آلیاژ سازی ذوب آهن اصفهان ۱۱هزار و ۹۳۰ریال، سبد میلگرد ۱۴-۲۵فولاد خراسان ۱۲هزار ریال، شمش بلوم فولاد خوزستان ۹هزار و ۷۰۰ریال و ورق سرد بی مبارکه ۱۰هزار و ۷۱۹ریال، گرم بی ۹هزار و ۱۶۷ ریال و مس کاتد و مفتول به ترتیب ۱۳۲هزار ریال و ۱۳۵هزار و ۶۹۰ریال در هر کیلو قیمت خورد.

یک فراخوان عجیب

در درون بازار سهام همچنین معامله‌گران شاهد رقم خوردن تحولات مهمی هستند، پس از تغییر مدیرعامل مخابرات روز چهارشنبه سهامداران این شرکت در خبری شگفتی آفرین شاهد فراخوان سازمان خصوصی سازی از شرکت‌های حسابرسی برای حسابرسی شرکت مخابرات بودند.

براساس خبر مندرج در سایت این سازمان سازمان

خصوصی‌سازی از کلیه موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار که در فراخوان قبلی این سازمان اعلام آمادگی کرده‌اند، دعوت می‌کند جهت بازرسی ویژه سال‌های ۹۰ و ۹۱ شرکت مخابرات و کلیه شرکت‌های زیر مجموعه شامل ۳۰شرکت استانی و شرکت ارتباطات سیار قیمت پیشنهادی خود را حداکثر تا پایان وقت اداری ۱۰/۳/۱۳۹۱ اعلام کنند. دلیل انجام حسابرسی از مخابرات توسط سازمان خصوصی‌سازی تا کنون مشخص نشده است.

در همین حال کارشناسان بازار هفته گذشته شاهد اعلام نظر رسمی بورس درباره افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی بودند که این امر پرونده افزایش سرمایه از این محل را برای اکثر شرکت‌های بورسی بست.

معاون سازمان بورس در گفت‌وگو با سایت بورس ۲۴ این روش افزایش سرمایه را تنها برای صنعت بانکداری مناسب خواند و از شرکت‌های تولیدی خواست تا در صورت تمایل برای انجام افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی توجیهات لازم را به سازمان بورس ارائه‌ دهند.

همچنین برای تجدید ارزیابی دارایی‌ها علاوه بر رعایت مفاد آیین نامه دولت، باید مقررات سازمان بورس نیز رعایت شود و انجام آن بر سودآوری شرکت موجه باشد؛ چرا که در غیر این صورت ممکن است به گمراهی بازار بیانجامد.

به گفته وی، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌های یک شرکت تنها بر دارایی‌های غیرمولد شرکت‌ها از جمله زمین و ساختمان تاثیر می‌گذارد و عملا تاثیری بر سودآوری شرکت ندارد، این در حالی است که در بازار سرمایه، شرکت‌ها عمدتا بر اساس سودآوری قیمت می‌خورند، لذا در این افزایش سرمایه فرض بر تداوم فعالیت است نه توقف فعالیت.

در همین حال مصوبه اخیر مجلس در مورد عدم پذیرش تغییر در هزینه استهلاک شرکت‌های تجدید ارزیابی شده نیز حتی موجب خواهد شد که سود شرکت‌هایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی می‌کنند می‌تواند کاهش یابد. افزون بر این، در بحث عرضه‌های اولیه عرضه هلدینگ خلیج فارس بار دیگر با تغییراتی مواجه شده است. براساس خبرهای منتشره شورای رقابت دو شرکت خدماتی فجر و مبین را از هلدینگ خلیج فارس خارج کرده است.

جمشید پژویان رییس شورای رقابت به نظر شورای رقابت در خصوص هلدینگ خلیج فارس و تفکیک شرکت‌های فجر و مبین از این مجموعه اشاره کرد و گفت: شرکت‌های فجر و مبین ارائه کننده یوتولیتی به شرکت‌ها یا کارخانجات پتروشیمی هستند، یعنی به آنها خدمات ارائه می‌دهند، ولی هرکدام در منطقه به طور انحصاری عرضه‌کننده یوتولیتی برای پتروشیمی‌هایی هستند که جزو هلدینگ خلیج فارس است.

وی افزود: شورای رقابت برای اینکه بتواند کنترل دستورالعمل قیمت را بهتر انجام دهد، پیشنهاد کرد که این دو شرکت از هلدینگ جدا شده و به طور مجزا واگذار شوند تا کنترل دستورالعمل قیمت‌گذاری شورای رقابت بتواند وظایف خود را انجام دهد. در این بخش روز دوشنبه معامله‌گران شاهد برگزاری جلسه معارفه بیمه ملت خواهند بود. بیمه ملت نخستین شرکت از سه شرکت صندوق بازنشستگی است که عرضه آنها در بازار سرمایه برنامه‌ریزی شده است. در همین حال بخشی از سهام بیمه ملت متعلق به گروه بهمن است. در بورس نیز اوراق مشارکت شهرداری شیراز در بورس تهران پذیرفته شده است تا بورس نیز شاهد حضور ابزار تامین مالی باشد. اوراق شهرداری شیراز به حجم کلی ۱۴۵میلیارد تومان ۴ساله وبا نرخ ۲۰درصدی وارد بازار خواهد شد.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازار مثبتی بود که در آن شاخص کل برای دومین بار در دو ماه اخیر رشدی بیش از ۱۷۰واحد را تجربه کرد که البته بخش عمده‌ای از رشد را بازگشایی برخی از نمادهای متوقف نظیر مپنا تشکیل داد. مپنا در بازگشایی خود شاخص را نزدیک به ۶۸واحد رشد داد. در همین حال روز چهارشنبه به دلیل خوش بینی اولیه به نتایج مذاکرات سیاسی و افت احتمالی ارزش دلار به تشکیل صف خرید و رشد بهای سهام گروه خودرویی منجر شد که رشد بهای شرکت‌های سایپا، زامیاد، سرمایه‌گذاری سایپا و سایپا دیزل موجب تداوم رشد شاخص شد.

در بازار روز چهارشنبه در گروه تجهیزات نماد مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران مپنا پس از حدود سه ماه توقف بازگشایی شد که با رشد ۳۵۰ریالی همراه شده و پس از معامله ۴میلیون سهم با صف خرید قابل ملاحظه ۱۵میلیونی همراه شد. برخی از شنیده‌ها حکایت از احتمال تقسیم سود متفاوت مپنا برای سال جاری دارد.

در گروه تجهیزات بازگشایی نماد ماشین سازی اراک نیز با اقبال بازار مواجه شد. در این گروه شنیده‌ها حکایت از آن دارد که گزارش عملکرد ۶ ماهه صدرا با اظهار نظر مردود حسابرس مواجه شده است. در گروه غذایی بازار روز چهارشنبه شاهد تعدیل منفی خوراک دام بود. این شرکت با تعدیل ۵۸درصدی سود خود را از ۸۹۵ریال به ۳۷۰ریال کاهش داد و شرکت در عملکرد ۳ ماهه تنها موفق به پوشش ۱۲ درصدی سود خود شده است که این اتفاق، تحقق سود ۳۷۰ ریالی این سهم را نیز با تردید مواجه می‌سازد.

بر اساس بررسی‌های به عمل آمده علت کاهش شدید سود غدام افزایش ۹۶ درصدی نرخ سویا به عنوان مواد اولیه است که باعث رشد بالای بهای تمام شده و کاهش حاشیه سود شرکت شده است. در این گروه معامله‌گران پس از سال‌ها توقف شاهد انتقال نماد شوکوپارس از بورس به بازار پایه فرابورس هستند. انتظار می‌رود پس از این مدت طولانی سهامداران شوکو پارس فرصت معامله سهام خود را به دست آوردند. در این گروه افت بهای جهانی شکر اصلاح دردناک گروه قندی را تشدید کرده است. در این گروه بازگشایی دو نماد قند اصفهان و قند قزوین زیان سهامداران را به همراه آورده‌اند.

در گروه فلزی روز پنج‌شنبه انتشار گزارش ذوب آهن اصفهان شوک سنگینی را با خود به همراه آورد، جایی که این شرکت زیان سال ۹۰ خود را که انتظار کاهش آن می‌رفت نزدیک به ۲برابر کرد.

شرکت ذوب آهن اصفهان که برای سال ۹۰ به ازای هر سهم زیان ۱۴۷ ریالی اعلام کرده بود، با افزایش ۱۰۲ ریالی زیان خود مواجه شده و زیان سال ۹۰ را به سطوح ۲۴۹ ریال افزایش داد.

افزایش۴۰ میلیارد تومانی هزینه‌های مالی و نرخ تسعیر ارز ۷۴ میلیارد تومانی و دو عامل دیگر، زیان ۱۴۷ریالی هر سهم ذوب‌آهن برای سال گذشته را به ۲۴۹ ریال افزایش داده است. در گروه فلزی مجمع شرکت فولاد خراسان نیز از ۵۷۰ ریال سود تحقق یافته در سال ۹۰مبلغ ۵۰۰ ریال به صورت نقدی بین سهامداران توزیع کرده است.

در این گروه فولای که برای سال ۹۰ خود به ازای هر سهم ۲۹۲ ریال سود پیش‌بینی کرده بود، در عملکرد ۱۲ ماهه به سود ۳۳۰ ریالی به ازای هر سهم دست یافت.

در گروه سیمانی روز چهارشنبه صف‌های خرید برخی از نمادها ادامه یافت. امروز شنبه نیز دو نماد سیمان دشتستان و ایلام با شمول ضوابط رفع گره همراه هستند. در این گروه سیمان فارس و خوزستان نیز با توجه به احتمال عرضه سهام سیمان آبیک با اقبال بازار همراه شده است.

در گروه واسطه‌گری مالی، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی گزارش عملکرد ۶ ماهه سال مالی منتهی به پایان شهریور ماه ۹۱ را منتشر کرد.

در این گزارش شاهد اعلام سود ۱۹۲ ریالی وتوصا و پوشش ۵۸ درصدی این سود در دوره ۶ ماهه هستیم.

به نظر می‌رسد وتوصا با توجه به گزارش ۶ ماهه خود توانایی تعدیل مثبت را تا پایان سال مالی داشته باشد.

در گروه حمل‌ونقل‌ سلسله تعدیلات منفی حمل و نقل خلیج فارس همچنان ادامه یافته تا دوباره حفارس در گزارش ۱۲ ماهه زیان خود را نیز افزایش دهد. حفارس که برای سال ۹۰ به ازای هر سهم ۶۱ ریال زیان اعلام کرده بود، با افزایش زیان خود به سطح ۱۹۴ ریال مواجه شد.

در گروه ساختمانی، شرکت سرمایه‌گذاری توس‌گستر موفق به اخذ مجوز افزایش سرمایه ۵/۲۹ میلیارد تومانی از محل مطالبات حال شده و آورده نقدی شد. این افزایش سرمایه صرف اجرای پروژه‌های ساختمانی شرکت خواهد شد.

در گروه بانکی معامله‌گران شاهد افزایش سود سال ۹۰ بانک انصار بودند.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در آن شاخص کل ۱۷۹ واحد رشد کرد و مجددا به بالای مرز ۲۷ هزار واحد بازگشت شاخص روز چهارشنبه به ۲۷ هزار و ۹۱ واحد رسید. این کارنامه باعث شد تا در کل هفته شاخص ۴۳۸ واحد رشد کند که این امر بازدهی بازار در سال جاری را به مرز ۵/۴ درصد رسانده است. در همین حال روز چهارشنبه از ۲۱۸نمادی که به روی تابلو رفتند، ۷۹ نماد با کاهش قیمت و ۱۳۴ نماد هم با رشد ارزش داد‌وستد شدند.