گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار پس از پشت سر گذاشتن یک هفته منفی که در آن شاخص کل به میزان ۲۷۶واحد عقب نشست، در هفته آینده با تحولات مهمی در حوزه‌های کلان روبه‌رو خواهد بود. طی این مدت معامله‌گران در شرایطی شاهد افت شاخص بودند که هفته کاری بورس تنها سه روز فعال را شاهد بود و از این نظر اکثر متغیرهای کلان بازار با کاهش مواجه شدند. هر چند رفتار بازار در روز چهارشنبه و کاهش سرعت افت شاخص موجب شده است تا امیدواری‌هایی برای تغییر روند بازار در ابتدای هفته جاری ایجاد شود، اما در همین حال بازار مترصد رخداد برخی از تحولات مهم در حوزه‌های تاثیر گذار بر بازار است. در هفته جاری در مسایل سیاسی بین‌المللی نزدیکی موعد مذاکرات اتمی در ۱۳آوریل (۲۵فروردین) دارای اهمیت است. هر چند در فاصله یک هفته‌ای به انجام این مذاکرات هنوز توافقی در مورد محل برگزاری این مذاکرات صورت نگرفته است، اما انتظار می‌رود این مذاکرات به کاهش تنش‌های موجود کمک کند.

در صحنه داخلی و در مجلس شورای اسلامی موضوع استیضاح وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی دارای اهمیت است. اعلام وصول تقاضای استیضاح شیخ‌الاسلامی در هفته گذشته احتمال طرح این استیضاح در روز سه شنبه هفته آینده را پر‌رنگ کرده است؛ هر چند رایزنی فشرده‌ای در صحنه سیاسی برای جلوگیری از این اتفاق در جریان است. موضوع استیضاح یعنی مدیریت تامین اجتماعی نیز از اهمیت بالایی برای بازار سرمایه برخوردار است، چرا که نزدیک به ۳۰درصد ارزش بازار سرمایه به صورت مستقیم و غیر مستقیم در اختیار تامین اجتماعی است و این سازمان در برخی گروه‌ها نظیر سیمان و دارو حاکم مطلق بازار به شمار می‌رود. در این شرایط موضوع انتصاب سعید مرتضوی به سمت مدیرعاملی این سازمان با چالش مجلس شورای اسلامی مواجه شده است. موضوع مدیریت این بنگاه عظیم اقتصادی و اجتماعی در طول سال‌های گذشته به دفعات شاهد چالش‌های سیاسی بوده است.

از سوی دیگر در صحنه داخلی با نزدیکی زمان برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی رقابت‌های انتخاباتی در حوزه‌های بزرگی نظیر تهران نیز از سر گرفته خواهد شد.

همه منتظر بازار ارز صادراتی

در حوزه اقتصادی مهم‌ترین تحول برای بازار سرمایه را باید در وعده ایجاد بازار فروش ارز صادراتی دانست. ایجاد این بازار که هنوز ابعاد و دامنه فعالیت آن روشن نشده هفته گذشته از سوی وزیر اقتصاد اعلام شده است. سید‌شمس‌الدین حسینی در هفته گذشته گفت: تاکید می‌کنم که بخش عمده ارز مورد نیاز تولید از طریق سیستم ارز مرجع تامین می‌شود و بانک مرکزی دیگر ارزی را به بخش تولید اختصاص نمی‌دهد، مگر تولیدکننده ثبت سفارش داشته باشد. وی اظهار کرد: با این حال با هدف ایجاد انعطاف در بازار ارز برای تامین نیازهای خاص، ساز و کار شفافی طراحی شود که با انجام نظارت‌های لازم، صادرکنندگان ارز خود را به صورت توافقی برای تامین نیازهای واقعی متقاضیان ارز، عرضه کنند. به گفته وی، شورای عالی بورس، مصوبات لازم را صادر کرده و سازمان بورس هم دستورالعمل لازم را تهیه کرده تا بازار ارز صادراتی راه‌اندازی شود. وی ادامه داد: ما دنبال این هستیم که تمام ارز کشور وارد شبکه تجاری کشور و وارد معاملات واقعی شده و همچنین در سازوکار شفاف اما با نرخ توافقی تخصیص داده شود. حسینی تاکید می‌کند: در چنین فرآیندی، به طور سیستماتیک اجازه داده نخواهد شد که مثلا فردی ارز را با این هدف بخرد که بعدا بخواهد بفروشد.

با این وصف، راه‌اندازی این بازار می‌تواند برای نخستین بار ساختاری شفاف در مورد درآمدهای ارزی شرکت‌های بورسی ایجاد کند. امری که در حال حاضر به دلیل نامشخص بودن نرخ مورد استفاده شرکت‌ها در تسعیر درآمدهای ارزی برای بازار چندان شفاف نیست. با توجه به اهمیت درآمدها و مصارف ارزی در شرکت‌های بزرگ، ایجاد بازار ارز صادراتی می‌تواند به شایعات و اطلاعات ناشفاف در مورد فروش و بهای تمام شده شرکت‌ها خاتمه دهد.

اوراق مشارکت شگفتی‌ساز می‌شود

در همین حال در صحنه اقتصادی معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد حضور بهمنی در مجلس برای ارائه توضیحاتی درباره برداشت کلان بانک مرکزی از حساب بانک‌ها و نوسانات نرخ ارز بودند. توضیحاتی که بنا به گفته یکی از نمایندگان حاضر در نشست «تقریبا شبیه به توجیه بوده است تا توضیح».

سیدناصر موسوی‌لارگانی در تشریح مباحث مطرح شده، بیان کرد: در این نشست که با حضور محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی و معاونشان برگزار شد، مسائلی همچون نوسانات نرخ ارز و سکه، نرخ واقعی تورم و همچنین برداشت از حساب بانک‌ها مورد بررسی قرار گرفت.در بخش اقتصادی، بررسی لایحه بودجه سال ۹۱نیز در حال حاضر مورد توجه کارشناسان است. براساس خبرهای منتشره پیش‌بینی تامین ۵۴ هزار میلیارد تومان از بودجه سال آینده دولت به وسیله فروش اوراق مشارکت شگفتی‌ساز شده است. چرا‌که براساس آمارهای بانک مرکزی، مجموع اوراق مشارکت فروخته‌شده توسط کلیه سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی از ابتدای سال ۱۳۷۳ تا شهریور امسال، حدود ۳۲ هزار میلیارد تومان بوده است.مبلغ ۵۴ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی‌شده برای فروش اوراق مشارکت در سال آینده، تقریبا دو برابر کل بودجه عمرانی مصوب قانون بودجه ۸۹ و بیش از دو برابر کل بودجه سالانه مربوط به پرداخت دستمزد همه کارکنان دولت است. ضمن آنکه با فرض موفق شدن دولت به فروش این حجم از اوراق مشارکت و با فرض پرداخت سود ۲۰ درصدی، دولت باید سالانه مبلغی بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد تومان را فقط برای سود این اوراق مشارکت پرداخت کند. چنین موضوعی در حالی مرکز توجه و بحث‌های کارشناسی شده که دولت با چالش‌های مربوط به ورود به فاز بعدی هدفمندی یارانه‌ها نیز مواجه است.

افزایش نرخ سود بانکی و به دنبال آن اوراق مشارکت نیز موجب شده است همچنان بحث در مورد تبعات این افزایش نرخ بر نظام بانکی از اهمیت برخوردار باشد. مدیرعامل بانک کارآفرین در اظهار‌نظری خاطر‌نشان کرده است: نرخ‌های جدید منطقی و مطابق با واقعیت‌هایی است که در بازار ما وجود دارد. با این حال ابلاغ نرخ‌های جدید هم پایان ماجرای نرخ سود سپرده‌ها در سیستم بانکی نیست. بلکه ابلاغ این نرخ چالش‌ها و نگرانی‌هایی را با خود به همراه داشته است که یکی از مهم‌ترین آنها ایجاد رقابتی غیرمنطقی و ناسالم میان بانک‌ها است. رقابتی که ممکن است به ورشکستگی برخی بانک‌ها منجرشود.

ولی‌الله سیف تاکید کرد: روشن است که بسته جدید سیاستی، تعیین نرخ سود سپرده‌ها را به بانک‌ها واگذار کرده است اما اجرای این تصمیم نیازمند انضباط اجرایی است. بنابراین هماهنگی‌هایی میان بانک‌ها باید به وجود آید تا از ایجاد رقابت‌های غیراصولی در بازار جلوگیری شود. رقابت اصولی دارد که اگر به آن توجه نشود ممکن است تبعات و آثار بدی بوجود آورد و باعث بهم ریختن تعادل مالی بانک‌ها شود که این امر حتی می‌تواند به ورشکستگی بانک‌ها منتهی شود. در صحنه اقتصاد بین‌الملل انتظار عمده معامله‌گران ادامه تقویت دلار در هفته آینده و به تبع آن کاهش ارزش فلزات و طلا است. هر چند که همچنان متغیرهایی با تاثیرات متناقض در صحنه اقتصاد جهانی به چشم می‌خورد. در این فضا پس از نگرانی معامله‌گران از کاهش احتمالی قیمت طلا به زیر مرز یک هزار و ۶۰۰دلار بازار با بازگشتی همراه شد.

این وضعیت برای نفت نیز در روزهای گذشته تکرار شد. در همین حال در صحنه بازارهای جهانی بهای فلز مس به ۸هزار و ۳۶۵دلار، آلومینیوم به ۲هزار و ۵۴دلار، روی یک هزار و ۹۷۵دلار و سرب یک هزار و ۹۹۴دلار رسیده است؛ بهای فولاد نیز با تقویت نسبی به ۵۰۵دلار رسیده است.در بورس کالا نیز برخی از شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی بورسی اقدام به عرضه محصولات خود در بورس کالا کردند که در این شرایط پتروشیمی زاگرس ۴هزار و ۴۳۳ریال، محصولات پتروشیمی شیراز آمونیاک مایع ۴هزار و ۹۵۹ ریال، اوره ۵هزار و ۱۲ریال، متانول ۴هزار و ۲۲۴ریال، کربنات سدیم سبک و سنگین به ترتیب ۲هزار و ۹۳۲ریال و ۳هزار و ۳۰ریال، محصولات پتروشیمی فن‌آوران اسید استیک ۶هزار و ۲۷۵ریال و متانول ۴هزار و ۴۳۳ریال و اوره تولیدی پتروشیمی کرمانشاه ۴هزار و ۸۲۷ریال قیمت خورده است.

موج اول مجامع آغاز می‌شود

در صحنه داخلی بورس اوراق بهادار نیز معامله‌گران با تحولاتی مواجه هستند؛ در مهم‌ترین تحول آغاز شروع فصل مجامع شرکت‌های بورسی از اهمیت برخوردار است. همراه اول به عنوان مهم‌ترین شرکت موج اول برگزاری مجامع به شمار می‌رود که پس از انتشار صورت‌های مالی و تحقق سود پیش‌ینی شده روز

سی فروردین به مجمع سالانه خواهد رفت. با نزدیکی زمان برگزاری مجامع انتظار تقویت شرکت‌های دارای سود نقدی قابل ملاحظه وجود دارد.

در همین حال بازار سرمایه احتمالا در هفته آینده نخستین عرضه اولیه سال ۹۱را می‌تواند تجربه کند. انتظار می‌رود تا پایان فروردین ماه تکلیف عرضه‌های اولیه سایپا کاشان و توکاریل مشخص شود. سازمان خصوصی سازی نیز عرضه‌های بلوکی خود در فرابورس را از سر خواهد گرفت که یکی از مهم‌ترین عرضه‌های بلوکی، عرضه ۷۰درصد سهام پتروشیمی بیستون است که می‌تواند مورد توجه بازار قرار گیرد. ارزش پتروشیمی بیستون که در کنار صنایع شیمیایی ایران دومین تولید‌کننده ال‌ای‌بی کشور به شمار می‌رود ۹۰میلیارد تومان تعیین شده که ۲۰درصد آن نقدی باید پرداخت شود.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازار منفی اما رو به بهبود بود که در آن شاخص کل ۷/۲۶واحد افت کرد و به ۲۶هزار و ۳۰۰واحد رسید. بیشترین تاثیر در افت شاخص را مخابرات ایران و بانک‌های پاسارگاد و ملت رقم زدند. در حال حاضر در گروه بانکی برداشت بانک مرکزی از حساب‌های بانک‌ها که دردسرهایی را برای بانک‌ها به دنبال خواهد داشت دلیل عدم اقبال معامله‌گران به این گروه تلقی می‌شود.

در همین حال اما در نماد مخابرات بروز اختلاف میان رگولاتوری و شرکت مخابرات ایران بر سر افزایش تعرفه تماس تلفن ثابت به همراه موجب فشار بر این نماد شده است.

این در حالی است که مخابرات ایران مصوبه شورای رقابت را نیز در برای انجام افزایش نرخ مکالمات در اختیار دارد. به نظر می‌رسد پایان اختلاف در این زمینه را مسوولان بالاتر از دو شورای رقابت و رگلاتوری در اختیار داشته باشند.

در گروه خودرویی، مدیرعامل سرمایه‌گذاری سایپا از عرضه بلوک ملی مس در نامه‌ای به بورس خبر داد. اما این نامه زمان و چگونگی این عرضه را افشا نکرده است. براساس توافق‌های قبلی قرار بود مجموعه سرمایه‌گذاری سایپا ۰۲/۳ درصد سهام خود در ملی مس را به گروه بهمن واگذار کند که این امر با دشواری‌هایی در مورد آزاد‌سازی سهم به دلیل خرید اقساطی آن از سازمان خصوصی همراه بود. انتظار می‌رود «وساپا» در طول چند هفته آتی و پیش از برگزاری مجمع ملی مس این بلوک را در چند مرحله منتقل نماید.

در گروه خودرویی علاوه بر مساله عدم افزایش قیمت علی‌رغم رشد بهای تمام شده، توقف تولید برخی از خودروها نیز بر مشکلات افزوده است. در آخرین تحولات و پس از اعلام قطع همکاری پژو فرانسه و هیوندایی کره جنوبی با صنعت خودروسازی کشورمان، رییس‌ مرکز تعویض پلاک پلیس راهور گفت: شماره‌گذاری وانت پیکان از ابتدای سال جاری متوقف شد. سرهنگ احمد رستمی اظهار کرد: براساس قانون قرار بود شماره‌گذاری وانت پیکان از ابتدای مهرماه سال گذشته متوقف شود اما با مصوبه هیات‌ دولت این خودرو تا پایان اسفندماه شماره گذاری شد.

پلیس براساس قانون از شماره‌گذاری خودروهای ناایمن جلوگیری می‌کند.

یکه‌تازی پتروشیمی‌ها در بازار

در گروه پتروشیمی روز چهارشنبه نماد پتروشیمی خارک برای تعدیل درآمد متوقف شد. این امر می‌تواند سرآغازی برای تعدیل‌های مثبت پتروشیمی‌های بورسی باشد، چرا که این شرکت‌ها با افزایش بهای محصولات متناسب با رشد بهای نفت و همچنین سود ناشی از تسعیر نرخ ارز مواجهند. پتروشیمی خارک به دلیل افزایش بهای انواع گاز مایع شرکت نیز با رشد درآمد مواجه است. در این گروه امروز نماد پتروشیمی شیراز مجددا با گره معاملاتی همراه است.

در گروه پتروشیمی، معاون امور مالی شرکت پتروشیمی شازند (اراک) در خصوص وضعیت عملکردی و تولید و فروش شرکت در گفتگو با بورس نیوز اظهار کرد: در پایان سال مالی گذشته قیمت فروش محصولات «شاراک» بالا رفت، اما نباید فراموش کرد که قیمت مواد اولیه نیز در آن زمان با افزایش قیمت مواجه شد. از همین رو به نظر می‌رسد، درآمدهای شرکت تفاوت چندانی با رقم پیش بینی شده در بودجه سال مالی گذشته نداشته باشد چرا که قیمت نفتا ۸۰ درصد هزینه مواد اولیه مصرفی را تشکیل می‌دهد. عبدالرحیمی با اذعان به اینکه مجمع عادی سالیانه شرکت به منظور تصویب صورت‌های مالی حسابرسی شده سال مالی ۹۰ در تاریخ ۱۹ اردیبهشت‌ماه سال جاری برگزار می‌شود، از ارائه اطلاعات مالی عملکرد پایان دوره سال مالی گذشته تا پایان فروردین ماه سال جاری خبر داد.

عبدالرحیمی در خصوص بهره برداری از طرح‌های توسعه‌ای در دست اجرای «شاراک» خاطرنشان کرد: طبق زمان بندی در نظر گرفته شده، برای سال مالی ۹۱ پیش‌بینی شده که دو پروژه هیدروژناسیون و پلی اتیلن سبک طی ماه‌های آتی به بهره برداری رسیده و تولیدات خود را آغاز کنند.

در روز چهارشنبه متعاقب توقف خارک نمادهای زاگرس و فن‌آوران نیز با صف خرید همراه شدند. انتظار می‌رود پتروشیمی زاگرس به زودی زمان برگزاری مجمع سالانه خود را اعلام کند.

در گروه حمل‌ونقل، براساس خبرهای منتشره پایانه عملیات ریلی کانتینری در بندر شهید رجایی با سرمایه‌گذاری ۱۴۰ میلیارد ریالی شرکت تایدواتر راه‌اندازی می‌شود.

معاون امور کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه از افزایش سرمایه‌گذاری شرکت تایدواتر برای افزایش سهم موثر خود در حمل و نقل‌ریلی کشور خبر داد و گفت: با توجه به‌ افزایش استقبال صاحبان کالا و خطوط کشتیرانی برای استفاده از ناوگان ریلی جهت نقل و انتقال محمولات کانتینری به‌ ویژه پس از اجرا شدن طرح هدفمندی یارانه‌ها و تعدیل قیمت حامل‌های انرژی شرکت تایدواتر خاورمیانه در صدد سرمایه‌گذاری بیش از ۱۴۰ میلیارد ریالی جهت احداث پایانه عملیات ریلی کانتینری در محوطه‌ای به مساحت ۷ هکتار در بندر شهیدرجایی است که اخیرا قرارداد آن با سازمان بنادر و دریانوردی منعقد و در شرف نهایی شدن است.

چشم‌جهان افزود: برای حضور فعال در شبکه راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، شرکت تایدواتر خاورمیانه نسبت به ‌خرید ۵۰ دستگاه واگن مدرن کانتینربر از طریق سازندگان داخلی اقدام کرده که این واگن‌ها ‌تا پایان ‌اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۱ به ‌مرحله بهره‌برداری خواهند رسید و سهم این شرکت در حمل‌ونقل‌ ریلی محمولات کانتینری افزایش می‌دهند.

یک معدنی جدید می‌آید

در گروه معدنی در شرایطی که تکلیف تعیین حقوق دولتی معادن سنگ آهن همچنان نامشخص است. معامله‌گران به زودی شاهد برگزاری جلسه معارفه سهام شرکت معدنی و صنعتی شمال شرق شاهرود خواهند بود. انتظار می‌رود با توجه به حضور شمار قابل ملاحظه سهامداران حقیقی در این شرکت با گشایش نماد راهی تابلو شود.

سرمایه «کشرق» که تولید‌کننده ذغال سنگ کک که ظرفیتی در حدود ۱۶۰تا ۲۰۰هزار تن دارد، بالغ بر هشت میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان بوده و طی عملکرد واقعی شش ماهه سال مالی ۹۰ موفق به تحقق سود ۱۲۹ ریالی به ازای هر سهم شده است. کشرق به همراه فولاد صبا نور تولید کننده سنگ آهن دو نماینده بخش معدن کشور هستند که در انتظار عرضه در فرابورس

هستند. در گروه ساختمانی، معامله عمده ساختمانی شاهد در نهایت شکل یک معامله چرخشی را به خود گرفته و با قطعی شدن معامله، این بلوک مجددا به سازمان اقتصادی کوثر بازگردانده شد. این بلوک چند ماه قبل برای پرداخت سهم سازمان اقتصادی کوثر در افزایش سرمایه بانک دی به این بانک منتقل شده و اینک باز پس گرفته شد.

در گروه تجهیزات، سرانجام مجوز افزایش سرمایه ۵۰ میلیارد تومانی ماشین سازی اراک که پیش از این شایعاتش در بازار وجود داشت صادر شد.

بر اساس مجوز صادر شده سرمایه فاراک از ۵۴ میلیارد تومان فعلی به سطح ۱۰۴ میلیارد تومان معادل ۹۲ درصد از محل آورده نقدی انجام خواهد پذیرفت.

بنابر این گزارش، این افزایش سرمایه صرف اصلاح ساختار مالی به خصوص تسویه بدهی‌های مالی فاراک و در نتیجه کاهش هزینه‌های مالی و جهش سودآوری در این شرکت تجهیزاتی خواهد شد.

با توجه افت ۹/۲۷۵واحدی شاخص در هفته گذشته میزان بازدهی بازار از ابتدای سال جاری با ادامه عقب‌نشینی به عدد ۵۲/۱درصد محدود شد.