روزهای سخت تصمیم‌گیری در بورس

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته در شرایطی با رشد شاخص به کار خود پایان داد که برخی از تحولات بازار شرایط دشواری را برای تصمیم‌گیری معامله‌گران فراهم آورده است. بر این اساس در بازار سرمایه تحولات در سه حوزه سیاسی، اقتصادی و بورس با سرعت در حال ایجاد است که تصمیم‌گیری را با مشکل همراه ساخته است. در حوزه سیاسی، سخنان مقام معظم رهبری در نماز جمعه تهران پاسخ قاطع تهران به تحریم‌های یک جانبه ایالات متحده آمریکا و اروپا را به صورت رسمی بیان کرده است. در همین حال در صحنه داخلی نیز نزدیکی بیست‌و‌دوم بهمن و انتخابات داخلی نیز فضای سیاسی را همچنان فعال نگاه خواهد داشت.

از سوی دیگر در حوزه اقتصادی، مهم‌ترین مساله به تعیین نرخ سود بانکی باز‌می‌گردد که در این بخش تصمیم برای آزاد‌سازی نرخ سود سپرده‌ها موجب تاثیر‌گذاری بر کل اقتصاد کشور شده است. بروز رقابت غیر سازنده در روزهای اخیر در میان بانک‌ها موجب شده است تا انتظار برای رشد هزینه‌های بانکی بر انتظارات برای افزایش درآمد بانک‌ها غلبه کند. افزایش بی‌قاعده نرخ سود بانکی در شرایط رکود کنونی موجب افزایش غیر قابل اجتناب ریسک فعالیت بانکی خواهد شد. فعالیت بانک‌ها در شرایط تورمی بدون نظارت کافی به ویژه در بخش کفایت سرمایه می‌تواند به بروز مشکلاتی منجر شود که اینک بازار سرمایه به ویژه در بخش اوراق مشارکت شرکتی به آن دچار شده است. عدم رعایت اصول کفایت سرمایه در ماه‌های گذشته و قبول مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری از سوی شرکت‌های کارگزاری موجب شد تا با رکود بازار، صندوق‌ها چاره‌ای جز فروش گسترده سهام برای تامین نقدینگی پیدا نکنند که برای هفته‌ها نمادهای عمده بازار را با مازاد عرضه مواجه ساخت. این اتفاق در شرایط کنونی در موسسات تامین سرمایه در حال تکرار است؛ عدم حضور بازارگردان در ابتدای هفته گذشته موجبات توقف نماد اکثر اوراق مشارکت بورسی را فراهم آورد؛ امری که شوکی را به بازار سرمایه وارد کرده است. موسسات تامین سرمایه در دو سال اخیر انتظارات اولیه برای ساماندهی به عرضه‌های اولیه و گسترش ابزارهای مالی را محقق نکرده و بازار به دفعات با تبعات عملکرد این موسسات خارج از نظارت، با مشکل مواجه شده است.

در همین حال، بی‌توجهی به مساله کفایت سرمایه و تعهدات موسسات مالی و همچنین ریسک‌های بی‌حدو حصر پذیرفته شده توسط نهادهای مالی یکی از ریشه‌های مهم بحران اقتصادی غرب در سال‌های اخیر بوده است که مشکلات آن می‌تواند در اقتصاد کشورمان نیز تکرار شود.

در مسائل‌ اقتصادی همچنین معامله‌گران در هفته گذشته شاهد ارائه لایحه بودجه کل کشور توسط رییس جمهوری به مجلس شورای اسلامی بودند. هرچند انتخابات پیش روی مجلس و تحولات ناشی از مسائل خارجی ارائه یک تصویر واضح از اقتصاد سال آینده را دشوار می‌سازد اما انتظار می‌رود در خلال هفته‌های آینده برخی مباحث بودجه‌ای بازار سرمایه را متاثر سازد.

در بازارهای موازی، معامله‌گران در هفته گذشته شاهد آرامش نسبی در بازار طلا و ارز بودند که در صورت تداوم می‌تواند به وضعیت بازار سهام کمک کند.

در همین حال، ابهام در مورد نرخ ارز به ویژه برای شرکت‌های دارای صادرات و واردات موجب دشواری تصمیم‌گیری شده است. از سوی دیگر، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس پس از جلسه این کمیسیون با روسای سندیکاهای مختلف وارد ‌کننده دارو از نگرانی این کمیسیون در خصوص مشکلات به وجود آمده برای واردات دارو به دلیل التهاب بازار ارز خبر داد.

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی افزود: به گفته روسای سندیکاهای وارد کننده دارو، بانک مرکزی سه ماه است ارز مرجع را در اختیار وارد‌کنندگان دارو و وارد‌کنندگان مواد اولیه تولید دارو قرار نداده است. وی ادامه داد: ‌ما باید همیشه ذخیره دارویی قابل توجهی داشته باشیم اما در حال حاضر ذخیره دارویی در برخی داروها نزدیک صفر است.

شهریاری از تنظیم نامه کمیسیون بهداشت و درمان خطاب به رییس‌جمهور خبر داد و گفت: این نامه را در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به رییس‌جمهور خواهم داد.

در رویدادی دیگر، تحریم اقتصادی ایران باعث شده که تقاضای واردات فولاد ایران از روسیه پایین بیاید؛ ایران ۱۸ درصد صادرات فولاد از روسیه را به خود اختصاص می‌داد اما اکنون با ۹۰ درصد کاهش خرید، حجم واردات ماهانه از ۵۰۰ هزار تن به ۴۰ هزار تن کالای ساخته شده یا نیم ساخته فولادی رسیده است که ادامه این وضع باعث ضرر تولید‌کنندگان روس خواهد شد.

انتشار این گزارش‌ها موجب خواهد شد در خلال روزهای آینده وضعیت بازارهای کالایی دستخوش تغییراتی شوند؛ هر چند این امر می‌تواند به بهبود شرایط فروش شرکت‌های وابسته منجر شود اما با توجه به سیاست تثبیت قیمت‌ها، تاثیر این تغییرات در اقتصاد شرکت‌ها نامشخص خواهد بود.

در همین حال در صحنه اقتصاد جهانی شرایط قیمت‌های فلزات رنگین و مواد خام بهبود قابل ملاحظه‌ای را تجربه می‌کند. در بازار فلزات رنگین بهای مس در هر تن ۸هزار و ۳۷۴دلار قیمت خورده است. بهای فلزات آلومینیوم، روی و سرب به ترتیب ۲هزار و ۲۲۷ دلار، ۲هزار و ۱۱۳دلار و ۲هزار و ۱۸۳دلار است. در هفته گذشته بورس کالا نیز شاهد معامله برخی کالاهای تولیدی از سوی شرکت‌های بورسی بود. مهم‌ترین معاملات بورس کالا هفته گذشته در حوزه آلومینیوم رخ داد؛ جایی که آلومینیوم ایران (ایرالکو) توانست هر کیلو شمش آلومینیوم را به قیمت ۴۰هزار و ۱۷۰ریال بفروش برساند که نرخ قابل ملاحظه تبدیل ارز را در قیمت‌گذاری لحاظ می‌کرد. کالسیمین هم هفته گذشته شمش روی را ۳۵هزار ریال و مس کاتد و اسلب نیز به ترتیب ۱۲۵هزار و ۶۳۸ریال و ۱۲۹هزار و ۱۹۰ریال در بورس کالا قیمت خورده است.

در رینگ کشاورزی در بورس کالا شکر برزیلی هر کیلو ۱۳هزار و ۱۵۰ریال تا ۱۴هزار و ۱۱۲ریال معامله شد. متانول زاگرس هر کیلو ۴هزار و ۴۳۳ریال، محصولات پتروشیمی شیراز شامل جوش شیرین ۴هزار و ۴۷۴ریال، آمونیاک مایع ۴هزار و ۸۱۵ریال، متانول ۴هزار و ۴۳۳ریال، اوره صنعتی ۴هزار و ۸۲۷ریال و کربنات سدیم سبک و سنگین به ترتیب ۲هزار و ۸۵۰ریال و ۳هزار و ۱۰۶ریال، قیمت اوره کرمانشاه هر کیلو ۴هزار و ۸۲۷ریال، ایکس ۵ مارون ۱۷هزار و ۵۸۲ریال و دی و منو اتیلن گلایکول به ترتیب ۱۰ هزار و ۷۹۱ریال و ۱۲هزار و ۴۲۰ریال ثبت شد. در حوزه صنعتی، سبد میلگرد و تیرآهن ذوب اصفهان ۱۰هزار و ۶۰۶ریال، سیمان تیپ دو دشتستان و فارس نو به ترتیب ۶۵۸هزار و ۶۳۳هزار ریال قیمت خورد.

افزایش محسوس بهای محصولات صنعتی و شیمیایی در بورس کالا که تحت تاثیر نوسانات دلار در بازار آزاد قرار دارد می‌تواند تاثیرات مثبتی را بر شرکت‌های تولید کننده داشته باشد.

در بازار چه خبر بود؟

بورس اوراق بهادار تهران روز چهارشنبه شاهد تاثیرپذیری از مساله عرضه اولیه ذوب‌آهن اصفهان بود. هر چند معامله‌گران انتظار یک عرضه اولیه حساب شده را داشتند، اما این عرضه با شکست مواجه شده و در نهایت معاملات ذوب‌آهن اصفهان ابطال شد. عرضه در قیمت یک هزار و ۵۱۲ریال و تلاش مجدد برای تغییر قیمت عرضه اولیه موجب سر‌درگمی بازار شد تا در نهایت سریال عرضه‌های اولیه بورس تهران با یک ناکامی جدید مواجه باشد.

پس از شکست عرضه اولیه ذوب‌آهن اصفهان، معاون سازمان بورس گفت: امکان عرضه مجدد سهام ذوب‌آهن از طریق درخواست فرابورس به سازمان بورس وجود دارد و پیگیری‌ها برای انجام این هدف در هفته جاری یا هفته آینده در حال انجام است.

سیدعلی حسینی در رابطه با عرضه مجدد سهام شرکت مشمول اصل ۴۴ ذوب‌آهن اظهار کرد: هرچند در جریان عرضه اولیه این شرکت در چهارشنبه گذشته، به دلیل معامله ۱۵۱ میلیون سهم از ۵۵۰ میلیون و ۷۸۸ هزار سهم قابل عرضه، داد و ستد صورت گرفته در بازار دوم فرابورس باطل شد اما امکان عرضه مجدد سهام آن وجود دارد.

وی ادامه داد: در این رابطه شرکت فرابورس باید درخواستی به سازمان بورس اوراق بهادار ارائه کند تا بر اساس دستورالعمل موجود، بررسی‌های لازم صورت گرفته و مجوز عرضه مجدد سهام این شرکت صادر شود.

این مقام مسوول‌ با بیان اینکه پیگیری‌ها برای این اتفاق در حال انجام است، در رابطه با زمان عرضه مجدد سهام ذوب‌آهن هم گفت: هرچند سه‌شنبه هفته جاری ۲۰ درصد از سهام شرکت نفت و گاز پارسیان در بازار اول بورس اوراق بهادار عرضه خواهد شد، اما احتمال دارد عرضه مجدد سهام ذوب‌آهن طی هفته جاری یا هفته آینده انجام شود.

حسینی هماهنگی و برنامه ریزی برای اطلاع رسانی و برگزاری جلسه معارفه‌ای مناسب برای این شرکت را لازم دانست.

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد ادامه اقبال معامله‌گران به گروه قندی بودند. در این گروه، مدیر عامل مرکز صنایع قند گفت: کارخانه‌های قند و شکر هیچ‌گونه افزایش قیمتی نداشته‌اند و هر کیلو شکر وارداتی هزار و ۴۰۰ تومان و شکر داخلی هزار و ۲۷۰ تومان به صورت عمده‌فروشی فروخته می‌شود.

خلیل بهزاد اظهار کرد: در حال حاضر هر کیلو شکر تولید داخلی به صورت عمده‌فروشی هزار و ۲۷۰ تومان عرضه می‌شود که هیچ‌گونه افزایش قیمتی نسبت به گذشته ندارد.

به گفته‌ وی هر کارخانه‌ قند و شکر طبق دستور وزارت بازرگانی باید محصول خود را به قیمت تمام‌شده و سود معین بفروشد؛ بنابراین با توجه به اینکه قیمت تمام‌شده‌ هر کارخانه متفاوت است قیمت شکر نیز در بازار ثابت نیست.

بهزاد گفت: امسال یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن شکر تولید می‌شود که نسبت به سال‌های گذشته بیشتر خواهد بود.

مدیرعامل مرکز صنایع قند گفت: با توجه به افزایش نرخ ارز، قیمت شکر وارداتی هم افزایش یافته است.

ظرفیت کارخانه‌های تولیدی تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن است، اما چغندرقند موجود نیست. سال گذشته یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن شکر تولید شد که با توجه به مصرف سرانه ۳۰ کیلوگرمی و نیاز دو میلیون و ۱۰۰ هزار تنی شکر در کشور نیازمند واردات یک میلیون تن شکر بودیم.

در گروه معدنی، معامله‌گران شاهد عرضه سنگ‌آهن صادراتی در بورس کالا بودند. هر چند این عرضه را شرکت‌های بورسی انجام ندادند و هنوز مساله عرضه سنگ‌آهن این شرکت‌ها باقی مانده است اما در جریان عرضه ۷۰۰ هزار تن سنگ‌آهن معدن گل‌گهر ۲ و ۴ پس از چانه‌زنی‌های طولانی و به دلیل استمرار تقاضای خریدار معامله شد.

این محموله ۷۰۰ هزار تنی عرضه شده به قیمت ۸۲ دلار برای هر تن بود که در مجموع با رقمی معادل ۵۷ میلیون و۴۰۰ هزار دلار به فروش رسید.

این محموله شامل سنگ‌آهن دانه‌‌بندی شده به دو صورت ریزدانه ۴۵ درصد و درشت دانه ۵۵ درصد است که تحویل آن از ۱۵ اردیبهشت ۹۱ آغاز می‌شود. محل تحویل آن نیز معدن گل‌گهر سیرجان در استان کرمان خواهد بود.

عرضه جدید سنگ‌آهن توسط معدن گل‌گهر ۲و۴ پس از وقفه‌ای نزدیک به دو ماه صورت گرفت.

در گروه مخابرات، همراه اول مجددا تعدیل سود را اعلام کرده است. براساس گزارش منتشره شرکت همراه سود خود را با افزایش از ۷هزار و ۱۴۵ریال به ۷هزار و ۶۰۱ریال رسانده است. انتظار می‌رود شرکت بتواند در گزارش ۱۲ماهه خود نیز تعدیل دیگری را تا سقف هشت هزار ریال به ازای هر سهم صورت دهد.

روز چهارشنبه سهام گروه تجهیزات با شایعاتی در مورد انعقاد قراردادی جدید از سوی وزارت نفت با رشد قیمتی همراه شدند.

در گروه پتروشیمی، کرمانشاه با افزایش ۱۰۰درصدی سرمایه توانست ۱۲۰درصد سود را پوشش دهد. در گروه حمل‌ونقل روز چهارشنبه نماد شرکت اصل ۴۴ این گروه یعنی حمل و نقل خلیج فارس پس از تعدیل منفی چشم گیر شرکت و اعلام زیان بازگشایی شد تا ۲/۱۸درصد افت را تجربه کند.

در گروه هلدینگی، غدیر در آستانه اعلام زمان برگزاری مجمع با تعدیل ۱۱درصدی سود مواجه شد تا سود خود را ۷۹۵ریال به ازای هر سهم اعلام کند. غدیر روز شنبه معارفه نفت و گاز پارسیان و در روز سه شنبه عرضه اولیه سهام این شرکت را تجربه خواهد کرد.

در مجموع بازار روز چهارشنبه متاثر از مسائل مربوط به عرضه اولیه ذوب‌آهن اصفهان بود که باعث افت ۶/۳۵واحدی شاخص کل شد. شاخص به ۲۵هزار و ۸۷۸واحد عقب نشست تا در کل هفته ۳۳۷ واحد رشد کند. بازدهی شاخص بازده نقدی و قیمت نیز در هفته گذشته حکایت از سودآوری ۹۸/۹درصدی بورس در سال جاری داشت. ارزش معاملات هم به ۷/۴۳ میلیارد تومان رسید که ۴/۱۳درصد آن را معامله ۴/۳۰میلیون سهم بانک پاسارگاد تشکیل داد. از ۲۳۵نمادی که به روی تابلو رفتند، ۱۳۲نماد با کاهش قیمت و ۹۶نماد با افت ارزش معامله شدند.