بازار و انتظار برای تصمیم‌گیری

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته در شرایطی با رشد ۶۰۱ واحدی شاخص همراه شد که معامله‌گران با انتشار خبرهای اولیه‌ای در مورد برخی از تصمیمات دولت در حوزه پولی و بانکی مواجه بودند.

معامله‌گران روز چهارشنبه با نتایج جلسه شورای پول و اعتبار و اعلام تصمیم اولیه برای افزایش نرخ سود بانکی مواجه شدند. این تصمیم که در نهایت به امضای ریاست جمهوری برای قطعی شدن نیاز دارد، براساس اعلام اولیه سود بانکی را به بیش از ۲۰درصد می‌رساند. این امر موجب شد که بانک‌های بورسی روز چهارشنبه با صف‌های خرید و رشد قیمتی همراه شوند که رشد شاخص را در پی داشت. در همین حال بازار همچنان با ابهام تایید یا عدم تایید تصمیم شورای پول و اعتبار مواجه است. معاون نظارت بانک مرکزی، مشخص شدن تکلیف سود بانکی را به بازگشت رییس‌جمهوری موکول کرده است. از سوی دیگر انتشار خبرهایی در مورد «دورکاری» سه روزه رییس کل بانک مرکزی در هفته گذشته موجب شده است تا ریسک عدم موافقت رییس جمهوری با تصمیم شورای پول و اعتبار به معنای احتمال تغییر رییس کل بانک مرکزی تعبیر شود.

در حال حاضر دو رویکرد اساسی در برخورد با حرکت قیمتی بازارهای ارز و سکه و کاهش شدید ارزش پول ملی به چشم می‌خورد. در رویکرد نخست که از سوی دکتر بهمنی دنبال می‌شود کاهش شدید ارزش پول ملی ناشی از متغیرهای پولی بوده و با افزایش نرخ سود بانکی و کنترل نقدینگی، قابل مهار است. در مقابل اندیشه مطرح دیگر نیاز به اقدامات امنیتی و کنترلی برای مهار بازار است؛ این دیدگاه اگر چه راهکاری بلند‌مدت برای مهار بازار سکه و ارز نشان نمی‌دهد اما به بازدهی کوتاه‌مدت برای کنترل و توقف افت ارزش ریال می‌اندیشد. در این میان هفته آینده بازار سرمایه منتظر نتایج این دو راهکار و انتخاب نهایی میان آنهاست. در صورتی که تصمیمات نهایی به افزایش نرخ سود بانکی منجر شود، هر‌چند گروه بانکی می‌تواند شرایط بهتری را تجربه کند اما به دلیل رابطه عکس میان نرخ سود بانکی و «پی بر ‌ای»، کاهش قیمت سهام در کل بازار را شاهد خواهیم بود. در این میان افزایش سود بانکی به ویژه در مورد نرخ بهره بدون ریسک بازار سرمایه را با رقیبی در کنار بازارهای موازی سکه و ارز برای جذب نقدینگی مواجه می‌کند که در نهایت شانس جذب نقدینگی بورس را نیز کاهش می‌دهد. همچنین برخی از کارشناسان اقتصادی کاهش شدید حساسیت اقتصاد کشور به نرخ سود بانکی را مطرح می‌کنند. از دیدگاه این گروه، اقتصاد ایران به دلیل برخی مولفه‌ها از جمله تورم بالا به رشد نرخ سود بانکی در رقم‌های کمتر از ۲۰درصد برای یک سال واکنش نشان نمی‌دهد. از این دیدگاه در حالی که برخی موسسات اقتصادی در حال حاضر نرخ‌های در حد ۱۸/۴۳درصد برای دو سال را به سپرده‌گذاران پیشنهاد می‌کنند، رشد نرخ سود بانکی ۵ساله به ۲۰درصد را کفاف جذب نقدینگی ارزیابی نمی‌کنند.

در همین حال رویکرد امنیتی به بازار ارز و سکه نیز که وعده آن در برخورد با دلالان و صرافان غیر مجاز توسط معاون نظارتی بانک مرکزی از امروز داده شده است، به ایجاد بازار سیاه منجر خواهد شد.

این در حالی است که بورس اوراق بهادار از مسائل سیاسی نیز متاثر است که در راس آن ادامه بحث‌ها در مورد تحریم بانک مرکزی و خرید نفت کشورمان است. چین نیز بر خلاف گذشته موضع محتاطانه‌تری اختیار کرد و برای محافل عمومی موضع سکوت را برگزید تا بیشتر روی تحرکات پشت پرده خود تمرکز کند.

در همین حال نگرانی از تامین نفت در جنوب شرقی آسیا موجب شده است حاشیه خلیج فارس به محل رایزنی سران چین و کره جنوبی تبدیل شود. در همین حال نگاه‌ها به سوی اتحادیه اروپاست؛ اعضای اتحادیه اروپا در جلسه ۲۳ژانویه موضوع تحریم نفتی و بانک مرکزی کشورمان را بررسی خواهند کرد. هر چند پیش از این به دلیل پافشاری آلمان و فرانسه موضوع اجرای فوری این تحریم‌ها در دستور کار قرار داشت اما کارشناسان بازار نفت، افت قیمت نفت در دو روز اخیر را ناشی از احتمال قرار دادن مهلت اجرایی در این مصوبه توصیف کرده‌اند.

در این شرایط نگاه‌ها به مذاکرات سیاسی است که در آن سفر رییس مجلس شورای اسلامی به ترکیه از اهمیت برخوردار است. دکتر لاریجانی در این دیدار بر عزم تهران برای مذاکرات جدی با گروه ۵+۱تاکید کرده است. انتظار می‌رود روند احتمالی مذاکرات در روزهای آینده پس از تنش‌های شدید اخیر آرامش نسبی را به بازار بازگرداند. در همین حال صحنه داخلی فضای سیاسی کشور تحت تاثیر انتخابات مجلس شورای اسلامی است.

در کنار تحولات سیاسی، مسائل اقتصادی نیز بر بازار موثر است که بازارهای موازی ارز و سکه همچنان با قدرت به پیش می‌روند. بهای سکه در هفته گذشته دوباره رو به رشد بوده است. از سوی دیگر در بازارهای جهانی، افت ارزش یورو و رشد قیمت طلا بازارهای جهانی را متاثر کرد. در این شرایط بهای فلزات رنگین نیز براساس خوشبینی معامله‌گران به رشد تولیدات ایالات متحده آمریکا، افزایش یافته است. بهای مس به مرز ۸هزار دلار در هر تن بازگشته است. قیمت مس به ۷هزار و ۹۶۵دلار در هر تن رسید. بهای آلومینیوم به ۲هزار و ۱۱۰دلار و روی و سرب به ترتیب یک هزار و ۹۴۳ و یک هزار و ۹۶۳دلار در هر تن بالغ شده است. بهای بیلت فولادی نیز به ۵۲۵دلار در هر تن رسیده است.

در صحنه داخلی نیز افزایش بهای دلار موجب شده است بهای محصولات فولادی و پتروشیمی نیز رشد قیمت را تجربه کرده‌اند که این امر در هفته گذشته موجب رکورد‌شکنی بهای میلگرد شد. کارشناسان بازار معتقدند با پایان موجودی ارزان تولید‌کنندگان بازار کالاهای صنعتی و در ادامه کالاهای مصرفی در هماهنگ‌سازی خود با قیمت‌های جدید با رشد بیشتر قیمت‌ها مواجه خواهند شد. این امر علاوه بر فشار به نقدینگی فعالان اقتصادی به رشد درآمد شرکت‌ها در کنار ترقی ارزش جایگزینی شرکت‌ها منجر خواهد شد که این امر در نهایت به ترقی بهای سهام شرکت‌های بورس منجر خواهد شد.

در داخل بازار سرمایه معامله‌گران همچنان شاهد ادامه حمایت از بازار سرمایه هستند. در این میان اصلاح عرضه‌های اولیه و عرضه سهام جدید در قیمت‌های مناسب نیز در بازگشت اعتماد معامله‌گران موثر بوده است. در بورس اوراق بهادار هفته گذشته شرکت نفت‌جی نیز در بورس پذیرفته است.

در همین زمینه معاون شرکت بورس در رابطه با برنامه عرضه شرکت‌های جدید تا پایان سال، خاطرنشان کرد: در حالی پذیرش و عرضه ۵ شرکت دیگر را مدنظر داریم که هفته پیش با حضور مقامات دو شرکت ملی پالایش و پخش و شرکت نفت ایران و همچنین مسوولان سازمان خصوصی‌سازی جلسه‌ای را برای آماده‌سازی پالایشگاه بندرعباس برگزار کردیم. این شرکت مورد پذیرش بورس قرار گرفته اما باید اطلاعات جدیدی به سازمان ارائه کند تا سهام این شرکت مشمول اصل ۴۴ هم عرضه اولیه شود.

سنگینیان با بیان اینکه سه شرکت دیگر هم آماده پذیرش هستند، ادامه داد: پرونده شرکت‌های سیمان ممتازان کرمان، سیمان آبیک و کشتیرانی خط جنوب هم در جلسه دو هفته آینده هیات‌ پذیرش مطرح خواهد شد تا مقدمات عرضه اولیه سهام این سه شرکت تا پایان سال هم فراهم شود.

وی در خاتمه گفت:‌ شرکت هلدینگ خلیج فارس هم تقریبا آماده پذیرش در بورس شده که برنامه ما این است بعد از ارائه گزارش تلفیقی و سایر اطلاعات تا پایان سال مورد پذیرش قرار گیرد.

در بازار چه خبر بود؟

بورس اوراق بهادار روز چهارشنبه شاهد اقبال معامله‌گران به گروه بانکی به دلیل افزایش احتمالی نرخ سود بانکی بود. این امر موجب شد بخش عمده رشد ۲۳۲واحدی شاخص ناشی از رشد قیمت سهام بانک‌های پاسارگاد، ملت، انصار، کارآفرین، پارسیان و سینا بود در همین حال سرمایه‌گذاری غدیر و مخابرات نیز نقش موثری در رشد شاخص داشت.

در بازار چهارشنبه، معامله‌گران در کنار انتظار برای کاهش قیمت دلار موجب شد تا اندکی از تب و تاب گروه پتروشیمی کاسته شود.

در گروه شرکت‌های هلدینگی، معامله‌گران روز چهارشنبه در سایه انتظار برای اعلام گزارش پیش بینی سود سرمایه‌گذاری غدیر با صف خرید این نماد مواجه شدند. در همین حال رشد دو شرکت پتروشیمی زاگرس و پردیس موجب شد تا تمایل به رشد قیمت سرمایه‌گذاری غدیر افزایش پیدا کند. پتروشیمی پردیس در آستانه برگزاری مجمع سالانه خود گزارش نهایی عملکرد شرکت را با اعلام سود نهایی ۶هزار و ۵۹ریال برای هر سهم اعلام کرد.

در این گروه، صندوق بازنشستگی در آستانه برگزاری مجمع سالانه خود اقدام به انتشار گزارش هیات مدیره به مجمع سالانه کرده که در این گزارش میزان سود محقق شده شرکت ۳۲۲ریال گزارش شده است. شرکت صندوق بازنشستگی که امسال پس از تغییر مدیرعامل، با مشکلات متعددی مواجه شده و توقف طولانی مدت نماد را به همراه آورده است.

به نظر می‌رسد غول گروه هلدینگی حتی در آستانه مجمع سالانه نیز قصد باز شدن ندارد.

در گروه ساختمانی، فرابورس روز چهارشنبه شاهد عرضه اولیه سهام سرمایه‌گذاری پارس مسکن تهران بود که این شرکت در قیمت مناسب یک هزار و ۹۰۰ریال عرضه و با استقبال معامله‌گران همراه شد. گروه ساختمانی روز چهارشنبه شاهد جو فعالی بود که در آن نمادهای آس‌پ، باغمیشه و نوسازی و ساختمان تهران با معاملات مناسبی همراه شدند.

در گروه حمل‌ونقل، شرکت حمل و نقل خلیج فارس همچنان با صف خرید همراه بود که این امر موجب شده است انتظار برای شمول ضوابط رفع گره‌های معاملاتی در مورد این نماد تقویت شده است.

در گروه مخابرات، باشگاه تراکتورسازی تبریز از امضای توافق‌نامه‌ ویژه‌ای میان این باشگاه و شرکت همراه اول برای تولید یک سیم‌کارت جدید و البته مختص هواداران تیم تبریزی خبر داد. این نخستین باری است که همراه اول برای افزایش شمار مشترکان به ارائه خدمات اختصاصی متمایل شده است.

در گروه کانی غیر‌فلزی، معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد معامله بلوک ۲۶درصدی کاشی تکسرام بودند؛ این بلوک را تکادو فروخته و توسط شماری از افراد حقیقی خریداری شده است.

در گروه خودرویی، امروز نماد سرمایه‌گذاری رنا برای برگزاری مجمع سالانه متوقف می‌شود.

در گروه غذایی، در پایان معاملات روز چهارشنبه بنیاد مستضعفان بلوک ۵۰درصدی مدیریت قند اصفهان از بنیاد مستضعفان به شرکت هلدینگی این بنیاد سرمایه‌گذاری پانید پارس منتقل شد.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در نهایت به معامله ۱۵۰میلیارد تومانی سهام منجر شد که البته ۴۰درصد این رقم را جابه‌جایی بلوک قند اصفهان تشکیل داد. از ۲۲۸نمادی که به روی تابلو رفتند ۱۱۱نماد با کاهش قیمت و ۱۰۸نماد با رشد ارزش مواجه شدند. با این کارنامه، هفته کاری با کاهش ۲۴درصدی ارزش معاملات به پایان رسید. شمار خریداران نیز با رشد ۶/۱۹درصدی به ۳۵هزار و ۵۲۷نفر بالغ شدند. شاخص نیز در کل هفته ۶۰۱واحد رشد کرد شاخص بازده نقدی و قیمت نیز با ۲هزار و ۴۴۶واحد رشد بازدهی ۴/۲درصدی را برای سهامداران در هفته گذشته نشان داد که در نهایت کل میزان بازدهی بازار در سال جاری را در حد اندک ۲/۹درصد نگاه داشته است.