آیا رشد بازار ادامه می‌یابد؟

گروه بورس-همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته در سه روز کاری به رشد ۷/۲درصدی شاخص کل دست یافت؛ کارنامه‌ای که فراتر از انتظار اولیه برای یک هفته نیمه تعطیل بود.

معامله‌گران بورس تهران در شرایطی هفته گذشته با بازاری مثبت مواجه شدند که به صورت سنتی بورس در دهه محرم شرایط آرام و رکودی را تجربه می‌کرد، اما گویا این امر امسال محقق نشده و عدم حضور بخشی از سرمایه‌گذاران مانع از تب و تاب بازار نشد. برخی از کارشناسان کاهش تاثیرات تقویمی بر بورس تهران را ناشی از فراگیر شدن معاملات آن لاین دانسته و معتقدند معامله‌گران با برخورداری از امکان دسترسی مستقیم به بازار در شرایط تعطیلی نیز در تماس با بورس باقی می‌مانند. در همین حال اما سوال اساسی این است که آیا بازار سرمایه می‌تواند به رشد خود ادامه دهد؟ در شرایط کنونی بررسی شرایط حاکم بر بورس در بخش‌های مختلف نشان از پیچیدگی شرایط دارد. در مهمترین موضوعات، بحث حمایت دولتی از بازار سرمایه مطرح شده که هر چند این حمایت طی هفته گذشته و هفته پیش از آن کم و بیش از طریق خریدهای معامله‌گران حقوقی محقق شد؛ اما عرضه برخی از سهام در روز چهارشنبه از سوی معامله‌گران حقوقی موجب تردیدهایی در تداوم این حمایت شده است. از این‌رو می‌توان گفت عملکرد بازیگران عمده بر حذف صف‌های خرید و فروش از بازار و روانی معاملات در یک محدوده قیمتی متمرکز شده است. از این دیدگاه، بازار کمتر با صف‌های خرید و فروش مواجه خواهد بود که همین امر به ثبات بازار کمک خواهد کرد. در همین حال توجه معامله گران به سوی تحولات سیاسی نیز معطوف است؛ در شرایطی که ایالات متحده بیش از پیش به زمان انتخابات ریاست جمهوری نزدیک می‌شود تقابل تهران و واشنگتن هم به اوج خود رسیده است. هر چند که انتظار نمی‌رود دو طرف بیشتر در فضای تقابل پیش روند.

در همین حال با اعلام تحریم‌های جدید از سوی استرالیا و ژاپن عملا تحولات این پرونده به پس از تعطیلات سال نو میلادی موکول خواهد شد. با اعلام موضع‌گیری ژاپن، این کشور با رد کردن موضوع تحریم نفتی ایران، تحریم بخش‌های مالی را در دستور کار قرار داد. ایران تامین‌کننده ۱۰درصد نفت وارداتی ژاپن به شمار می‌رود. از سوی دیگر با کاهش تب و تاب تحریم‌ها، توجه معامله‌گران به سوی تحولات اقتصادی نیز رو به افزایش است. در بخش اقتصادی، رشد تورم، التهاب بازارهای موازی و شرایط اقتصاد جهانی از اهمیت برخوردار است. در بخش تورم، آمار اولیه از تداوم رشد این متغیر و رسیدن آن به مرز ۲۴درصد حکایت دارد. این وضعیت در دراز مدت با افزایش بهای محصولات تولیدی شرکت‌ها و رشد فروش و سودآوری آنها، به رونق بازار سهام منجر خواهد شد که این تاثیر می‌تواند در ماههای آینده بازار سرمایه را در کنترل خود داشته باشد. در بازارهای موازی نیز فراز و فرودهای بازار ارز و سکه ادامه دارد. جلب توجه مردم عادی به تحولات بازار طلا و ارز موجب شده است شانس بازار سرمایه برای جذب نقدینگی به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد.

در صحنه اقتصاد بین‌الملل هم نگاه‌ها به سوی اتحادیه اروپا و جلسه این اتحادیه بر سر موضوع مناقشه‌برانگیز کشورهای بدهکار است؛ هر چند براساس آخرین خبرها، رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر سر تغییر معاهده عضویت به منظور تقویت نظارت بر سیاست‌های مالی این کشورها به توافق نرسیده‌اند و تصمیم‌گیری در این مورد به اعضای حوزه یورو منحصر شده است.

اجلاس رهبران ۲۳کشور از ۲۷کشور عضو اتحادیه اروپا به منظور یافتن راه حلی برای بحران ناشی از بدهی‌های سنگین برخی کشورهای حوزه یورو خاتمه یافت، بدون آنکه پیشنهاد اصلاح در معاهده عضویت در اتحادیه اروپا به تصویب رسیده باشد.

در این اجلاس که در بروکسل، پایتخت بلژیک برگزار شد، رهبران تمامی هفده کشوری که یورو را به عنوان پول ملی خود پذیرفته‌اند همراه با تعدادی از کشورهای عمده عضو اتحادیه اروپا شرکت داشتند. در بازار جهانی فلزات نیز در هفته گذشته اگر چه مس توانست با رسیدن به نقطه اوج ۵ هفته اخیر قیمت ۷هزار و ۸۰۰دلار را لمس کند اما نگرانی از وضعیت اقتصادی اتحادیه اروپا مانع از پیشرفت بیشتر شد. در این شرایط بهای مس به اندکی کمتر از ۷۸۰۰ دلار در هر تن رسیده است. میزان موجودی انبار‌های فلزات لندن هم ۳۸۹هزار و ۴۵۰ تن است. بهای فلزات آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب ۲هزار و ۵۹دلار، ۲هزار و ۶دلار و ۲هزار و ۱۱۹ دلار در هر تن رقم خورده است. بهای بیلت فولادی هم به هر تن ۵۵۳ دلار در بورس فلزات لندن رسیده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازاری در حال رشد اما با افزایش قابل توجه عرضه‌ها بود. این امر موجب شد تا برخی از صفهای خرید بازار با عرضه نسبتا سنگین مواجه شود. هر چند که این عرضه‌ها در نهایت مانع از رشد ۳۰۶واحدی شاخص کل نشد، اما عرضه‌های روز چهارشنبه باعث شده تا معامله‌گران در انتظار تحولات امروز باقی بمانند. به نظر می‌رسد بورس برای تداوم رشد و ایجاد امیدواری به روند آتی نیازمند افزایش حجم معاملات و تزریق نقدینگی است. در بازار روز چهارشنبه در گروه پتروشیمی، معامله‌گران شاهد انتشار اطلاعیه واگذاری ۱۷درصد سهام پتروشیمی مروارید از سوی نفت و گاز پارسیان بودند که این عرضه با ارزش پایه ۱۱۰ میلیارد تومان روز دوشنبه در فرابورس رقم خواهد خورد. عرضه این بلوک از چند نظر جالب توجه است؛ نخست آنکه بهای تمام شده این بلوک برای نفت و گاز پارسیان نزدیک به ۵/۲۶میلیارد تومان است که این امر تعدیل قابل ملاحظه‌ای را برای نفت و گاز پارسیان در آستانه پایان سال مالی این شرکت و سرمایه‌گذاری غدیر ایجاد می‌کند. در همین حال استراتژی غدیر در واگذاری این بلوک نیز حائز اهمیت است؛ نفت و گاز پارسیان اخیرا در مقابل واگذاری بلوک پتروشیمی فن‌آوران، سهام پالایشگاه تبریز را دریافت کرد. در همین حال ترکیب سهامداری پتروشیمی مروارید دارای نکاتی است؛ مالکیت ۵/۴۶درصد پتروشیمی مروارید متعلق به صندوق ذخیره فرهنگیان است و سه شرکت تامین اجتماعی، صندوق نفت و نفت و گاز پارسیان هریک ۱۷درصد این شرکت را در اختیار دارند. همچنین در پرتفولیوی نفت و گاز پارسیان، پتروشیمی خراسان وجود دارد که ۹۵/۴۳درصد این شرکت متعلق به تامین اجتماعی، ۱۹درصد متعلق به نفت و گاز پارسیان و ۱۹درصد دیگر متعلق به پترو فرهنگ متعلق به صندوق ذخیره فرهنگیان و ۱۳درصد متعلق به آتیه صبا(وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری) است. با توجه به استراتژی نفت و گاز پارسیان در جهت تبدیل شدن به هلدینگ تولید اوره، انتظار می‌رود پتروشیمی مروارید با سهام پتروشیمی خراسان، چهارمین واحد تولید اوره آمونیاک که ظرفیت تولیدی ۵۵۰هزار تنی را در اختیار دارد، معاوضه شود.

با انجام این معامله نفت و گاز پارسیان مالک پتروشیمی‌های پردیس، کرمانشاه و ۳۸درصد خراسان خواهد بود که با توجه به مالکیت ساتا در پتروشیمی شیراز مجموعه غدیر و ساتا مالک بخش عمده ظرفیت تولید اوره و آمونیاک کشور خواهند شد.

در گروه پتروشیمی، روز چهارشنبه نماد پتروشیمی اراک پس از تعدیل سود ۷۳۰ریال به ۹۵۳ریال بازگشایی شد که به جهش ۶/۱۶درصدی قیمت این سهم منجر شد. در همین حال پتروشیمی‌های خوراک مایع در انتظار تعیین تکلیف تخفیف ۱۰درصدی خوراک مندرج در لایحه بودجه هستند.

در گروه شیمیایی نیز شیمیایی فارس سود خود را از ۲۰۳ریال به ۲۷۸ ریال افزایش داده است.

در گروه برقی، معامله‌گران روز شنبه شاهد شمولیت ایران ترانسفو در ضوابط رفع گره‌های معاملاتی هستند که این امر متعاقب تداوم صف‌های خرید بر این نماد صورت می‌گیرد. مپنا نیز روز چهارشنبه با صف خرید همراه بود.

در گروه هلدینگی، در حالی که رییس پیشین سازمان بازنشستگی کشور دو سال قبل وعده تشکیل بانک امیرکبیر را داده بود هنوز این وعده محقق نشده و بازنشستگان همچنان باید در انتظار تشکیل بانک اختصاصی خود باشند.به گزارش خبرنگار مهر، دی ماه ۸۸ بود که «ابراهیم طوبایی» رییس پیشین سازمان بازنشستگی کشور، از تاسیس قریب‌الوقوع بانک امیرکبیر خبر داد اما بعد از گذشت دو سال و تغییر و تحولات مدیریتی در راس سازمان بازنشستگی کشور، چنین به نظر می‌رسد که وعده داده شده به فراموشی سپرده شده است.

«ایراندخت عطاریان» رییس فعلی این صندوق نیز در حاشیه افتتاح خانه مهر بازنشستگان سراب به خبرنگار مهر گفت: در صورت اثبات این موضوع که تاسیس بانک امیرکبیر برای بازنشستگان منفعت دارد، به سرعت مراحل مربوط به عملیاتی کردن آن در دستور کار قرار خواهد گرفت.

در همین حال اینک هفته‌ها از وضعیت نامشخص سهام سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی می‌گذرد؛ این نماد متوقف با صف فروش برخی از زیرمجموعه‌های خود از جمله گروه صنعتی ملی که قرار بود املاک آن صرف ایجاد بانک امیرکبیر شود، روبه‌رو است.

در گروه تجهیزات نیز اکثر نمادها روز چهارشنبه با صف خرید همراه شدند که در این میان حفاری شمال و صدرا عرضه‌هایی را شاهد بودند.

در گروه خودرویی، آمار منتشره نشان دهنده کاهش ۶۸ درصدی صادرات خودرو است.

بر اساس آمار گمرک ایران تا پایان آبان ماه امسال ۹۵۴۰ دستگاه خودروی سواری از کشور صادر شده است.

جدید ترین آمار گمرک ایران از وضعیت صادرات خودروی کشور نشان می‌دهد در هشت ماهه سال ۹۰ در مقایسه با دوره مشابه سال ۸۹ میزان خودروهای صادراتی کشور حدود ۹/۶۷ درصد کاهش پیدا کرده است. در هشت ماهه امسال بالغ بر ۹۰۳۶ دستگاه خودورهای صادراتی به کشور عراق صادر شده و بعد از عراق، کشور بنین با ۴۰ دستگاه و آلمان با ۳۵ دستگاه بزرگترین مقاصد صادراتی خودروهای ایرانی محسوب می‌شوند. در گروه خودرویی، با انتشار گزارش شش ماهه سایپا آذین و اعلام سود ۴ریالی نگرانی در مورد وضعیت شرکت‌های قطعه‌ساز افزایش یافته است.

«خاذین» سود هر سهم خود را در ابتدا به ازای هر سهم مبلغ ۳۰۷ ریال ریال اعلام نموده بود که با تعدیل منفی ۹۸ درصدی سود هر سهم خود را به ازای هر سهم ۴ ریال اعلام کرده است. سایپا آذین در شش ماهه، زیان ۲۱۱ریالی به ازای هر سهم را شناسایی کرده است.

در گروه مالی، روز شنبه نماد بیمه ما(ملت ایران)در فرابورس گشایش خواهد یافت. این شرکت که بخش عمده‌ای از سهام آن متعلق به بانک ملت و زیر مجموعه‌های آن است در سال گذشته پذیره نویسی شده و فعالیت خود را شروع کرده است. رقابت سنگین در بخش بیمه‌ای و مالکیت بانک ملت بر شماری دیگر از شرکت‌های بیمه‌ای از جمله بیمه البرز و آسیا، کار سختی را پیش‌روی شرکت بیمه ما برای کسب سهم بازار ایجاد کرده است.در گروه فلزی، برخی از شرکت‌های فولادی گزارش خود را منتشر کرده‌اند. فولاد امیرکبیر کاشان سود ۲۵۹ ریالی به ازای هر سهم اعلام کرده است. «فجر» سود هر سهم خود را قبلا به ازای هر سهم مبلغ ۱۶۵ریال اعلام کرده بود که با تعدیل مثبت ۵۶ درصدی سود خود را به ۲۵۹ ریال افزایش داده است.در همین حال، این شرکت بورسی و فولادی در عملکرد ۶ ماهه موفق به پوشش ۳۲ درصدی سود خود شده است.شرکت فولاد خراسان نیز شاهد اعلام سود ۳۸۷ ریالی به ازای هر سهم بود. «فخاس» افزایش سرمایه ۴۰ درصدی را از مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان به مبلغ ۲۸۰ میلیارد تومان اجرایی کرد که در گزارش جدید سود خود را با سرمایه ۲۸۰ میلیارد تومان به ازای هر سهم ۳۸۷ ریال اعلام کرده است.افزون بر این، «فخاس» در عملکرد ۶ ماهه موفق به پوشش ۵۶ درصدی سود خود شده است.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در آن ۴۱۰میلیارد تومان سهام معامله شد که ۳/۲۲درصد آن را معامله ۷/۴۳میلیون سهم بانک پاسارگاد تشکیل داد. نزدیک به ۴۰میلیون سهم از سهام بانک پاسارگاد به صورت بلوکی معامله شده بود. از ۲۳۴نمادی که روز چهارشنبه به روی تابلو رفتند ۵۵نماد با کاهش قیمت و ۱۷۷نماد با رشد ارزش مبادله شدند. در نهایت با ثبت این کارنامه عملکردی در روز چهارشنبه، بازار با وجود تعطیلی میان هفتگی خود توانست با ۷/۲درصد بازدهی همراه شود که یک بازدهی مطلوب برای هفته دارای تعطیلی ارزیابی می‌شود.