«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
بورس در انتظار سرمایه‌گذاران
دنیای اقتصاد- بورس تهران در ادامه روند راکد خود، این هفته را نیز با کاهش ۱/۰ درصدی شاخص کل و افت محسوس حجم دادوستدها پشت سر گذاشت؛ به این ترتیب میزان زیان سرمایه‌گذاران بازار سهام از ابتدای فصل پاییز تا روز گذشته به طور متوسط به حدود شش درصد رسیده است؛ حاکمیت فضای نزولی در بازار سهام در حالی طی هفته‌های اخیر تداوم یافته است که مطالعه متغیرهای موثر بر وضعیت کلان بورس، از ظهور زیرساخت‌های مناسب برای تغییر روند و بازگشت بازار به روزهای رونق حکایت دارد. در همین راستا، بررسی‌های تحلیلی نشان می‌دهد که عدم توفیق تلاش‌های غرب برای اعمال تحریم‌های جدید شورای امنیت علیه ایران در کنار آرامش نسبی بازارهای نفت و فلزات و تثبیت نرخ دلار در سطوح بالاتر از ۱۳۰۰ تومان زمینه مناسبی جهت افزایش سودآوری بنگاه‌ها و بهبود فضای سرمایه‌گذاری در بازار سهام را فراهم کرده است. در این میان، فعالان بورس بی‌صبرانه به انتظار نشسته‌اند تا عوامل مساعد مزبور تاثیرگذاری جدی خود بر بورس تهران را آشکار کند و معادله رکود مزمن فعلی در بازار سرمایه را برهم بزند. یک هفته با تیپکس
بازار و انتظار برای بازگشت سرمایه‌گذاران
گروه بورس- شروین شهریاری: بورس تهران در هفته جاری تحت تاثیر فقدان اخبار جدید در پیرامون بازار و نیز تعطیلی عید غدیر، جو آرام و راکدی را تجربه کرد که حاصلی جز افت ۱/۰ درصدی شاخص کل در بر نداشت.
از نشانه‌های عمق رکود در بازار می‌توان به کاهش قابل ملاحظه حجم دادوستدها اشاره کرد که به عنوان مثال در روز گذشته با حذف معاملات بلوکی بانک‌های انصار و پاسارگاد به سطح قابل تامل کمتر از ۱۵ میلیارد تومان رسیده است. در بعد عوامل تاثیرگذار بر بازار سهام در شرایط کنونی، به عدم توافق غرب با روسیه و چین بر سر پرونده اتمی ایران حائز اهمیت است که در عمل احتمال اعمال تحریم‌های جدید از مسیر شورای امنیت را منتفی ساخته است. از سوی دیگر، در بازارهای جهانی باوجود مشکلات حاد ایتالیا به لحاظ بازپرداخت بدهی، جو بازارها از اطمینان نسبی معامله‌گران از حل مشکلات در کوتاه‌مدت حکایت دارد؛ امری که علاوه بر ثبات بازارهای سهام، رشد قیمت نفت و آرامش در بازار فلزات را موجب گشته است. علاوه بر اینها، بازار ارز نیز پس از یک ماه تلاطم، این هفته آرامش مناسبی را تجربه کرد و با تثبیت نرخ فروش دلار در بازار آزاد در محدوده ۱۳۳۵ تومان در کلیه روزهای هفته، احتمال مهار تقاضا و فرو نشستن رشد افسارگسیخته یک ماه اخیر را پیش‌رو قرار داده است. تلفیق عوامل فوق، هرچند به لحاظ زیربنایی شرایط مساعدی را برای فعالان بورس تهران فراهم می‌آورد، اما بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران و برهم خوردن فضای مزمن رکود فعلی طبیعتا نیازمند گذشت زمان خواهد بود.
تحولات مخابرات با چراغ خاموش!
افزایش ۱۲ درصدی تعرفه مکالمات تلفن ثابت که از قرار معلوم در هفته گذشته به شرکت مخابرات ایران ابلاغ شده، مهم‌ترین تحول بزرگ‌ترین شرکت بورس تهران است که گویا در کشاکش روزهای رکود، اهمیت آن نزد فعالان بازار رنگ باخته است. این افزایش تعرفه، با توجه به درآمد حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومانی مخابرات از محل خطوط ثابت (که بیش از یک‌چهارم سبد درآمدی شرکت را تشکیل می‌دهد)، می‌تواند به طور بالقوه منجر به افزایش بیش از ۱۰ درصدی سودآوری «اخابر» در مقیاس سالانه شود. از سوی دیگر، آثار تعدیل سود حدود ۳۰ درصدی همراه اول (سودآورترین زیرمجموعه مخابرات) در گزارش شش ماهه نیز تاکنون بر پیش‌بینی سود شرکت مادر اعلام نشده است. با توجه به تاثیرگذاری قابل ملاحظه سهام مخابرات بر بازار و اهمیت رویدادهای اخیر در تغییر سودآوری شرکت، به نظر می‌رسد تسریع در ارسال گزارشات جدید مالی و شفاف‌سازی آخرین وضعیت «اخابر» از اولویت‌های مهم برای سرمایه‌گذاران در مقطع زمانی فعلی باشد. در رویدادی دیگر در این گروه، راه‌اندازی سامانه «کیف پول همراه» که با شماره‌گیری کد *۱۲۳# برای مشترکان همراه اول قابل دسترسی است، شرکت ارتباطات سیار را در آستانه یک تحول مهم به لحاظ توسعه خدمات و دسترسی به منابع عظیم نقدینگی در صورت موفقیت طرح قرار داده است. این سیستم که به «جیرینگ» موسوم است با خرید سهام بانک انصار از سوی «همراه» و کسب کرسی مدیریتی در آن بانک، می‌تواند همراه اول را علاوه بر غول مخابراتی خاورمیانه به یک شرکت قدرتمند در زمینه تبادلات مالی هم تبدیل کند. سرمایه‌گذاران در این بخش نیز در انتظار شفاف‌سازی سیاست‌های مدیریتی همراه اول در زمینه خرید سهام انصار و آثار عملیاتی شدن پروژه «جیرینگ» هستند که البته تاکنون هیچ گونه اطلاعات جدیدی در این خصوص از سوی مدیریت «همراه» به بازار اعلام نشده است.
دو عرضه اولیه با کارنامه‌های متفاوت
در هفته جاری، بازار سهام برای نخستین بار در سال ۹۰ شاهد تلاش برای عرضه اولیه سهام دو شرکت جدید بود. در روز یکشنبه، سه درصد سهام پتروشیمی کرمانشاه در قیمت ۴۵۰۰ ریال به بازار عرضه شد که به علت مشکلات سهمیه‌بندی هر کد معاملاتی، علی‌رغم اشتیاق حقوقی‌ها، سه میلیون سهم آن بدون خریدار ماند. نکته جالب در این میان، عدم عرضه سهام باقیمانده بر روی میز در روزهای بعدی بود. برخی کارشناسان ترکیب سهامداری شکننده «کرمانشا» و لزوم دقت سهامداران عمده (به ویژه غدیر) جهت حفظ ترکیب مدیریتی را زمینه‌ساز کمبود عرضه سهام از سمت مالکان اصلی می‌دانند. در همین حال، برآوردهای اولیه در مورد این شرکت از امکان تعدیل سود هر سهم به بیش از ۱۰۰۰ ریال در صورت ثبات قیمت اوره (محصول اصلی) حکایت دارد. برآورد بودجه فروش شرکت برای نیمه دوم سال در محدوده ۳۰۰۰ ریال در هر کیلو لحاظ شده که با قیمت‌های روز اوره (۵۰۰۰ ریال در هر کیلو) اختلاف فاحشی دارد. در رویدادی دیگر، عرضه ده درصدی سهام کشتیرانی والفجر دیروز به علت عدم توافق فروشنده مبنی بر واگذاری سهم در قیمت‌های مدنظر بازار انجام نشد.
نکته جالب توجه در عرضه دیروز، اصرار بیشتر خریداران بر کشف قیمت منطقی «حفجر» بود که از هیجانات معمول در روند عرضه‌های اولیه قبلی نشان کمتری داشت. این واکنش سرمایه‌گذاران در صورت تکرار می‌تواند زمینه‌ساز بلوغ بیشتر بازار در مواجهه با فرآیند عرضه‌های اولیه و کمک به عمق بخشیدن بازار سرمایه و اجتناب از عرضه‌های هیجانی (نظیر بیمه دانا) در بورس تهران باشد.
صندوق‌ها؛ بلای جان بازار منفی
مطالعه وضعیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بازار سهام نشان می‌دهد که همزمان با آغاز دوران رکود بازار از اواخر فروردین‌ماه، ستاره اقبال این نهادهای مالی نوپا نیز رو به افول گذاشته است و این ابزارهای مالی که در روزهای رونق بازار از آنها به عنوان یکی از ارکان مهم جذب نقدینگی به بورس یاد می‌شد، این روزها نقشی معکوس در جهت تشدید رکود بازار ایفا می‌کنند. بررسی روند ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها حاکی از آن است که این نهادها در شش ماه گذشته به طور متوسط حدود نیمی از منابع خود را از دست داده‌اند و با جریان روزافزون خروج منابع، بر وضعیت نقدینگی بازار سهام نیز فشار مضاعفی وارد ساخته‌اند. تمایل مستمر سرمایه‌گذاران به خروج از صندوق‌ها مشکل دیگری را هم ایجاد کرده است و آن، فروش دارایی‌های نقدشونده صندوق‌ها جهت تامین پول متقاضیان خروج و باقی ماندن سهام نسبتا ضعیف‌تر در سبد است که به طور بالقوه می‌تواند به سرمایه‌گذاران موجود هم آسیب وارد کند. در این میان، توقف نمادهای سنگ‌آهنی و مالکان عمده آنها (که بخشی از پرتفولیوی برخی صندوق‌ها را تشکیل می‌دهند) نیز بر ابعاد چالش‌های فعلی افزوده است. بدین ترتیب، مشکلات مزبور که علی‌رغم هشدار کارشناسان در هیاهوی بازار مثبت در سال‌های ۸۸ و ۸۹ به فراموشی سپرده شد، این روزها با شدت بیشتری در حال رخ‌نمایی هستند. تجربه رکود اخیر بورس پس از رونق گذشته و رفتار سرمایه‌گذاران صندوق‌ها نشان می‌دهد که ضرورت تدوین ساز و کارهای دقیق‌تر و ضابطه‌مند کردن ورود و خروج سرمایه‌گذاران از صندوق‌ها (به عنوان مثال از طریق تاسیس صندوق حمایت از صندوق‌ها برای دریافت تسهیلات در شرایط بحرانی) از جمله مواردی است که برای بهینه کردن فعالیت این نهادهای نوپای بازار سرمایه باید در دستور کار نهاد ناظر (سازمان بورس) قرار گیرد.
ارسال نظر