جنب پل حافظ
سقوط قیمت‌ها در بازارهای جهانی
گروه بورس-همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران در حالی امروز پا به نخستین روز کاری فصل پاییز می‌گذارد که در صحنه جهانی معامله گران بدترین افت قیمت‌ها را از سال ۲۰۰۸ تجربه کرده اند. در حالی که در تهران تعطیلی سه روز آخر هفته و شهادت امام جعفر صادق(ع) قدرت هرگونه عکس‌العملی را از معامله‌گران سلب کرده است؛ در صحنه جهانی بهای فلزات رنگین و طلا سقوط کرد تا باردیگر ریسک عدم انطباق تعطیلی بورس تهران و بورس‌های بین‌المللی معامله گران را از فرصت واکنش دور نگه دارد.اکثر کارشناسان به ویژه در حوزه معاملات آتی سکه خواهان همسان سازی تعطیلی معاملات در ایران و کشورهای دیگر هستند. از دیدگاه این معامله گران انتقال معاملات آتی سکه و سهام به حوزه معاملات آنلاین و گسترش دامنه معاملات به روزهای پنج‌شنبه و جمعه می‌تواند در کاهش ریسک سرمایه‌گذاران موثر باشد. در بازارهای جهانی بانک مرکزی آمریکا چهارشنبه شب اعلام کرد که ۴۰۰ میلیارد دلار را برای جابه‌جایی بدهی‌های کوتاه‌مدت با اوراق قرضه بلند مدت اختصاص خواهد داد. این برنامه که با عنوان «اقدام طوفانی» مطرح شده است، همچنین بانک‌ها را موظف می‌کند تا برخی از ذخایر در اختیار خود را به گردش درآورند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، به رغم این تمهیدات، سرمایه‌گذاران تردید جدی دارند که اقدامات یاد شده بتواند تاثیرگذار باشند. در این میان انتشار آمار فعالیت اقتصادی در چین آخرین انگیزه‌ها را از معامله گران گرفت. آمار شاخص خرید در چین که ضعیف ترین آمار در ۴۹ ماه اخیر بود، زمینه افت بهای فلزات را فراهم کرد. چین ۳۷درصد مس جهان را در مقابل ۱۱درصد سهم آمریکای شمالی و ۱۹ درصد اروپا مصرف می‌کند؛ این امر به کاهش خیره‌کننده بهای مس انجامید تا مس به ۷هزار و ۲۹۰ دلار در هر تن سقوط کند. بهای آلومینیوم، سرب و روی نیز به ترتیب ۲هزار و ۱۷۰دلار، روی یک هزار و ۱۹۴دلار و سرب به میزان ۲هزار و ۵۰دلار گزارش شده است.بهای بیلت فولادی بورس لندن نیز که در هفته‌های گذشته همواره شاهد نرخ بیشتر بهای خرید نقدی نسبت به قرارداد سه ماه آینده بود، تحت تاثیر وحشت معامله‌گران به حدود ۵۷۵دلار عقب نشست تا قیمت فروش نقدی از سه ماهه آتی کمتر باشد.
همزمان با این تحولات، یونان که با بحران عظیم بدهی‌ها روبه‌رو است، روز پنج‌شنبه شاهد اعتصاب سراسری در اعتراض به سیاست‌های ریاضت‌طلبانه دولت برای کاهش هزینه‌ها بود. یونان در حال حاضر با ۱۵۰ درصد بدهی نسبت به تولید ناخالص داخلی روبه‌رو است و اتحادیه اروپا پرداخت کمک‌های مالی به یونان را منوط به اتخاذ سیاست‌های ریاضت طلبانه در زمینه کاهش هزینه‌های دولتی و افزایش درآمدهای این کشور کرده است.این امر در کنار کاهش رتبه اعتباری ایتالیا سومین قدرت اقتصادی اروپا و هشتمین قدرت اقتصادی جهان از سوی موسسه رتبه بندی استاندارد اند پورز اقتصاد این کشور را یک گام دیگر به سقوط نزدیکتر کرده تا وحشت در حوزه یورو به اوج برسد.
کاهش شدید ارزش یورو در برابر دلار، احتمال کاهش رشد تولید صنعتی چین در ماه سپتامبر و نیز افق ناامیدکننده اقتصاد ایالات متحده، تازه‌ترین عوامل کاهش شدید قیمت مواد خام بودند که مانع از بازگشت قیمت‌ها شده‌اند. در نشست کمیته سیاست‌گذاری بانک مرکزی آمریکا، بن برنانکه رییس این نهاد نتوانست اعتماد به آینده را به سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان بازگرداند و در سخنان خود افقی نگران‌کننده از وضعیت اقتصاد آمریکا ترسیم کرد. برای اکثر کارشناسان وضعیت کنونی اقتصاد جهانی که همزمان موجب کاهش بهای فلزات رنگین و طلا به همراه نفت شده، ناشناخته است. از این دیدگاه بحران کنونی را باید پایانی بر برخی فرضیات مورد قبول بازارهای مالی دانست؛ براین اساس تنوع بخشی و ایجاد سبد دارایی‌ها که درگذشته به عنوان یک عامل مقابله با ریسک توصیه شده بود، در عمل کارآیی خود را از دست داده است.
در همین حال اما تداوم کاهش بهای مواد خام می‌تواند زمینه‌ساز بهبود نسبی اقتصاد در دراز مدت شود؛ هر چند که بهای نفت به عنوان ماده خام اصلی افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه نکرده و بعد از ۲ دلار افت با ثبات نسبی همراه شد.
در کنار وضعیت بازارهای جهانی معامله‌گران در مسائل سیاسی شاهد سخنرانی ریاست جمهوری در جلسه سازمان ملل بودند. رییس جمهوری در مصاحبه‌های حاشیه‌ای این دیدار به تشریح برخی از اصول سیاست خارجی دولت خود پرداخت.
رییس‌جمهور گفت که دولت آمریکا رابطه خود را به طور یکجانبه با ایران قطع کرد؛ در حالی که دلیلی برای تنش وجود ندارد و در شرایط عادلانه و احترام‌آمیز آماده تعامل و گفت‌وگو هستیم.در همین حال در حوزه سیاسی دامنه موضوع اختلاس بانکی در حال گسترش به حوزه سیاسی است و روز چهارشنبه بحث استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی هم در مجلس مطرح شد. در این شرایط تغییر در مدیریت برخی از حوزه‌های بانکی و وزارت امور اقتصادی و دارایی از جمله خصوصی‌سازی دور از ذهن نیست.
موضوع اختلاس سه هزار میلیارد تومانی در همین حال می‌تواند تغییراتی را در میان شرکت‌های بورسی از جمله بانک صادرات به همراه آورد.
در همین حال بورس اوراق بهادار با انتشار پر تعداد گزارش‌های شفاف‌سازی مواجه است. کارشناسان بازار افزایش گزارش‌های شفاف‌سازی را نشانه‌ای از بازگشت نگرانی به بازار ارزیابی می‌کنند. در گذشته نیز افزایش شفاف‌سازی‌ها نشانه‌ای از احتمال کاهش فعالیت معامله‌گران و خروج سرمایه‌گذاران از بورس بوده است.
برخی از کارشناسان توقف یا بازگشایی نمادها را نه در حوزه نظارت که در حوزه عملیات و فعالیت شرکت بورس ارزیابی می‌کنند.
از دیدگاه این عده در حال حاضر جایگاه و اختیارات شرکت بورس و فرابورس به عنوان راهبر عملیاتی بازار همچنان نامشخص است. از سوی دیگر با آغاز فصل پاییز نزدیک به ۳۰نماد بورس متوقف هستند، این در حالی است که پیش از این کاهش توقف نمادها با هدف کاهش آسیب‌پذیری صندوق‌های سرمایه‌گذاری از اهداف مسوولان اعلام شده بود.در همین حال، با رسیدن بازار به نیمه سال ۹۰ هنوز جای یک عرضه‌های اصل ۴۴در بازار خالی است و بورس اوراق بهادار تا کنون به جز گشایش نماد دو بانک پاسارگاد و انصار عرضه دیگری را در سال ۹۰ تجربه نکرده است.
در بازار چه خبر بود؟
بورس اوراق بهادار روز چهارشنبه با آرامشی نسبی و رشد ۱۱۴واحدی شاخص به کار خود پایان داد.در شرایطی که تعطیلی روز شنبه نیز نگرانی در مورد وضعیت بازارهای جهانی را تشدید کرده بود اما بازار با اعتماد نسبی به کار خود پایان داد.در همین حال کارشناسان بازار در شرایطی که با افت بهای فلزات و احتمال واکنش بازار نسبت به آن مواجه هستند در کفه مقابل شاهد تاثیرپذیری برخی شرکت‌ها از این کاهش قیمت‌ها هستند. از این دیدگاه افت قیمت فلزات به نفع مصرف‌کنندگان از جمله گروه خودرویی، تجهیزات و برقی تمام می‌شود.
در بازار روز چهارشنبه در گروه خودرویی، معامله‌گران شاهد سخنان رییس شورای رقابت در مورد لزوم خروج رنا از ترکیب سهامداری یکی از دو شرکت پرتفولیوی خود (ایران‌خودرو و سایپا) بودند.
در گروه غذایی، وضعیت شرکت‌های قند و شکر و افزایش واردات، مشکلاتی را برای شرکت‌های این گروه پدید آورده است. عدم پرداخت تسهیلات یارانه‌ای به صنعت قند و شکر در حالی اتفاق افتاده که به رغم اینکه به اندازه کافی موجودی شکر در کشور وجود داشت، تعرفه واردات شکر خام از ۲۱ تیرماه از ۲۰ درصد به صفر رسیده است.
دبیر انجمن قند و شکر در همین راستا با بیان اینکه بازار شکر در ایران اشباع شده است، گفت: نمی‌توانیم شکر تولیدی کارخانه‌ها را در داخل عرضه کنیم و این مساله باعث ضرر چغندر‌کاران نیز خواهد شد.
دانایی با بیان اینکه در سال ۸۸ قیمت‌های جهانی افزایش یافت، گفت: این مساله باعث شد تا بدهی کارخانه‌های شکر به کشاورزان تسویه شود و تولید شکر برای امسال یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن پیش بینی شود اما هم اکنون با صفر شدن تعرفه، دوباره تولید شکر با مشکل روبه‌رو شده است.
در گروه مخابرات، مخبر کمیسیون صنایع و معادن اعلام کرد: مجلس در ماه آینده در خصوص ساماندهی وضعیت اپراتور سوم تلفن همراه کشور تصمیم‌گیری می‌کند.
در این گروه، مدیر عامل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه هیچ تصمیمی برای افزایش تعرفه تلفن همراه و ثابت نداریم، گفت: پیشنهاد ما به دولت این بود که تنها در صورتی که بخواهد کد بین شهری را حذف کند باید ما به التفاوت هزینه آن را پرداخت کند.
فیضی در مورد افزایش پهنای باند اینترنتی نیز گفت: این شرکت طرح افزایش سه تا چهار برابری پهنای باند برای تسهیل در شبکه اینترنت را آماده کرده و حداقل تا پایان مهر امسال در همه استان‌ها اجرایی می‌شود.
وی همچنین گفت: عرضه سیم‌کارت تلفن همراه دائمی با پیش شماره ۰۹۱۰ توسط این شرکت با قیمت یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریالی آغاز شده که چهار درصد مالیات دولتی به آن افزوده می‌شود.
در گروه انفورماتیک، شرکت تازه وارد همکاران سیستم در فرابورس روز چهارشنبه تعادل نسبی را برای دقایقی تجربه کرد که دوباره با صف خرید همراه شد.
در گروه فلزی، انتشار اولین گزارش‌ها در مورد ذوب آهن اصفهان توام با درج این نماد احتمال عرضه این نماد طی دو هفته آینده را افزایش داده است.
این شرکت با سرمایه ۸/۷هزار میلیارد ریالی به عنوان هشتمین شرکت در بازار دوم درج شد.
ذوب آهن اصفهان به دلیل برخورداری از زیان انباشته راهی فرابورس شده است. در گروه پتروشیمی، بهای جهانی اوره با رشد قابل ملاحظه نسبت به سال گذشته به ۵۱۵ دلار در هر تن رسیده است.
در گروه بانکی، بانک سینا شاهد عرضه ۵ میلیون و ۷۱۹ هزار و ۶۵۱ سهم یک هزار ریالی حق استفاده نشده برای پذیره‌نویسی عمومی خواهد بود. در گروه بانکی، مدیربازار یابی و بین‌الملل کارگزاری بانک پاسارگاد با اعلام عرضه سهام شرکت میدکو در اواسط مهرماه در بازار سرمایه اظهارکرد: پذیرش و ورود این شرکت به فرابورس ایران منجر به رشد ارزش ذاتی گروه مالی پاسارگاد خواهد شد.
به گفته اصغرزاده، گروه مالی بانک پاسارگاد معمولا عرضه اولیه ندارد، بنابراین ورود سهام میدکو در بازار فرابورس به صورت گشایش نماد صورت خواهد گرفت. در گروه بانکی، نقل و انتقال سهامداران خصوصی بانک کارآفرین به خریداران حقوقی جدید روز چهارشنبه هم ادامه یافت.
در گروه برقی، افت بهای مس امیدواری‌هایی را برای شرکت‌های مصرف کننده در این گروه ایجاد کرده است.
در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که البته امکان تکرار آن با توجه به افت جهانی قیمت فلزات برای روز یکشنبه کم‌رنگ است. در بازار روز چهارشنبه ۸۷میلیارد تومان سهام در بازار معامله شد که ۲۱درصد آن را معاملات بانک کارآفرین تشکیل داد. با این کارنامه بازار در شهریور ماه با رشد ۹/۶ درصدی به کار خود خاتمه داد.
ارسال نظر