آخرین کارنامه خصوصی‌سازی

گروه بورس- اعظم شریفی: «سازمان خصوصی‌سازی یک سازمان وظیفه‌ای است که مجری تکالیف است»، «سازمان خصوصی‌سازی در مقایسه با ۵ ماهه سال گذشته ۸/۲ برابر واگذاری داشت»، «درخصوص بیمه دانا کاری از دست سازمان خصوصی برنمی‌آید»، «برنامه‌ای برای عرضه‌های بین‌المللی با امکانات محدود فعلی نداریم»، «به عواطف هواداران در واگذاری استقلال و پرسپولیس توجه خواهیم کرد»، «هیچ سهمی را بدون برطرف شدن تمام مشکلات آن واگذار نخواهم کرد» و در نهایت «با پیشروی واگذاری، روند فروش شرکت‌ها و کیفیت و پیچیدگی آنها پایین‌تر می‌آید». این جملات مهم‌ترین نکاتی بود که رییس سازمان خصوصی‌سازی در نشست خبری خود به مناسبت هفته دولت به اطلاع خبرنگاران رساند.

رییس سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به اینکه این نهاد سازمانی وظیفه‌ای است، گفت: سازمان خصوصی‌سازی طبق قانون اصل ۴۴ و بودجه باید عمل کند. همچنین از محوری‌ترین مسائل بحث عرضه‌ها است که شامل دو محور قیمت و نحوه واگذاری بوده که آخرین تصمیم‌گیرنده آن هیات واگذاری است، بنابراین سازمان خصوصی‌سازی راسا نمی‌تواند فرآیند قانونی عرضه شرکت‌ها را به عهده بگیرد. پیمان نوری ادامه داد: سازمان خصوصی‌سازی فقط متولی واگذاری‌ها نیست و به دلیل عدم امکانات لازم و نیروی انسانی از سایر مسوولیت‌ها و دغدغه‌ها مانند بازاریابی بین‌المللی، توانمندسازی و نظارت غافل شده‌ایم. این در حالی است که باید با توجه به بودجه تکلیفی، پاسخگوی شرکت‌های واگذار شده و نشده و دلایل آن باشیم.

خصوصی‌سازی در مکانیزم بازار دخالت نمی‌کند

به گزارش خبرگزاری فارس، معاون وزیر اقتصاد تاکید کرد: در کجای قانون به سازمان خصوصی‌سازی امر و تاکید شده که در مکانیزم بازار سرمایه دخالت کند. هیچ جا سازمان خصوصی‌سازی وظیفه‌ای در دخالت مکانیزم بازار ندارد و خلاف قانون است اما برای تعامل آماده عمل هستیم. از طرفی دیگر وظیفه ما رعایت حقوق دولت در واگذاری‌ها است که به نمایندگی از ۷۵ میلیون نفر جمعیت کشور اقدام به واگذاری شرکت‌ها می‌کند.

نوری افزود: سازمان خصوصی‌سازی یک طرف بازار سرمایه یعنی عرضه است و نمی‌تواند تقاضایی داشته باشد. بنابراین وقتی شاخص افت و خیز می‌کند به خصوصی‌سازی ارتباطی ندارد. بر همین اساس دوستان بروند دنبال دلایل دیگری باشند ضمن اینکه تا زمانی که مسوول این سازمان هستم به هیچ عنوان کاری نمی‌کنم که مردم دچار مشکل شوند، چرا که برای عرضه اولیه شرکت‌ها و کشف قیمت سهام آنها باید علاوه بر عرضه ۵ درصدی اولیه ۱۵ تا ۲۰ درصد سهام هم در اختیار باشد تا سهام حبابی نشده و قیمت آن متعادل شود.

وی ادامه داد: در ضمن کدام سهام در ۶ ماه اول آماده و مستعد عرضه بود که عرضه نکردیم؟ این موضوع با منطق همخوانی ندارد که بازار آماده و تشنه باشد، شرکتی هم برای عرضه وجود داشته باشد و ما عرضه نکنیم، ضمن اینکه تجربه بیمه دانا نباید فراموش شود. این مقام مسوول با بیان اینکه یک‌سال طول کشید تا سهام دو پالایشگاه را تحویل بگیرم، گفت: در واگذاری سهام دو نوع مقاومت وجود دارد؛ یک نوع مقاومت از روی تدبیر و نگرانی در واگذاری‌های حساسی مانند پالایشگاه‌ها است که سعی کردیم با تدبیر و تعامل حرکت کنیم و در این رابطه جلسات متعددی با دوستان برگزار کردیم ضمن اینکه قانون هم لاجرم باید اجرا شود.

نوع دیگر مقاومت بی‌جا و کور است که از طریق قانون انجام می‌دهیم و اگر شرکتی یا دستگاهی سهام را در اختیار نگذاشت، سازمان خصوصی‌سازی به عنوان قدم آخر راسا اقدام به عرضه خواهد کرد، اما چقدر می‌توانیم به این شکل عمل کرده و انرژی بگذاریم تا اصل ۴۴ را اجرا کنیم؟

تکالیف سنگین بودجه‌ای برای سازمان خصوصی‌سازی

نوری با اشاره به تکالیف بودجه‌ای این سازمان در سال ۹۰ گفت: ظرف ۱۰ سال گذشته ۸۵ هزار میلیارد تومان واگذاری انجام شده که ۳۰۰هزار میلیارد ریال مربوط به سهام عدالت و ۵۵۰هزار میلیارد ریال دیگر واگذاری بوده است. بنابراین متوسط واگذاری‌های سازمان خصوصی‌سازی این ۱۰ سال ۵۵هزار میلیارد ریال رسیده است. بنابراین چطور می‌شود که در سال ۹۰ برای سازمان خصوصی‌سازی باید ۴۰ هزار میلیارد تومان تعهد ایجاد شود که معادل ۸۰ درصد واگذاری‌های ۱۰ سال گذشته است؟وی افزود: این در حالی است که هر چه جلوتر می‌رویم استعداد شرکت‌ها به دلیل حساس، بزرگ و پیچیده بودن کمتر می‌شود. بنابراین فشار عظیمی در سال ۹۰ بر دوش سازمان خصوصی‌سازی بوده و نباید به گونه‌ای هدف‌گذاری شود که انگیزه‌ها به دلیل عدم امکان تحقق بودجه‌ای از بین برود. رییس سازمان خصوصی‌سازی درخصوص واگذاری‌ها به شیوه رد دیون گفت: در هیچ جای قانون منعی برای واگذاری شرکت‌ها به نهادهای غیردولتی نیست. این در حالی است که در لایحه واگذاری ۷۰ هزار میلیارد ریال رد دیون دیده شده بود که در مجلس به ۱۰۰ هزار میلیارد ریال رسید. در این میان ما هم وظیفه اجرای قانون را داریم در ضمن صندوق‌های بازنشستگی و سازمان تامین اجتماعی از فعالان بزرگ بازار سرمایه هستند اما بحث بنگاه‌داری و مدیریت شرکت‌ها توسط اینگونه نهادها جای اشکال دارد. پس سازمان خصوصی‌سازی در مورد رد دیون اختیاری ندارد و باید قانون را اجرا کند.

چطور ۴۰۰ شرکت یکساله واگذار شود؟

نوری تصریح کرد: تا وقتی که نگرش‌ها این است که باید در یک سال مالی ۴۰۰ شرکت متنوع واگذار شود سازمان خصوصی‌سازی در وظایف قانونی خود نخواهد توانست کارش را به خوبی انجام دهد.

نوری با اشاره به آمار واگذاری‌ها گفت: از ۳۶۵ شرکت حاضر در گروه یک و دو برای سال ۹۰، ۲۳ شرکت از گروه یک و ۱۶ شرکت از گروه ۲ باید از طریق بورس واگذار شود که برخی از آنها تا سال ۹۳ فرصت دارند که در این میان باید شرایط سنجش، مقاومت و پیچیدگی‌ها را نیز باید مد‌نظر قرار داد. همچنین ۵۵ شرکت از گروه یک و ۱۳ شرکت از گروه ۲ هم باید از طریق فرابورس واگذار شوند که در مجموع ۱۰۰ شرکت از طریق بازار سرمایه و ۲۰۰ تا ۳۰۰ شرکت دیگر به دلیل عدم توانایی و قابلیت عرضه در این بازار از طریق مزایده و دیگر روش‌ها واگذار خواهند شد.

همچنین به گفته نوری در ۵ ماهه سال گذشته کل واگذاری‌ها اعم از بورس و مزایده ۱۳ هزار و ۴۳۵میلیارد ریال بوده که در ۵ ماه سال جاری با افزایش ۲.۱۸ برابری مجموع واگذاری‌ها به ۲۹ هزار و ۱۶۲ میلیارد ریال رسیده است. در ضمن ۷۵ و ۷۲ درصد از واگذاری‌های ۵ ماهه سال گذشته و جاری از طریق بازار سرمایه بوده است.

در پنج ماهه سال ۹۰ هم در حالی ۱۱ شرکت از طریق بازار سرمایه واگذار شده‌اند که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تعداد عرضه‌های اولیه به ۳ برابر سال گذشته برسد.

وی همچنین در رابطه با واگذاری سهام عدالت هم گفت: از ۴۴ میلیون و ۸۰۰ هزار و ۶۶۵ دعوتنامه‌ای که تا اول شهریور سال جاری ارسال شده ۳۹ میلیون و ۹۶۵ هزارو ۶۲۷ ثبت نام انجام و ۳۷ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۱۱۹ نفر هم گیرنده سهام عدالت بوده‌اند. همچنین از ۳ میلیون و ۳۱۹ هزار و ۳۱۱ ثبت نام انجام شده از سوی کارگران فصلی تاکنون ۵۸۱ هزار و ۹۱۶ مورد قبلا سهام عدالت گرفته‌اند.

تعیین تکلیف پالایشگاه‌ها برای واگذاری

نوری با بیان اینکه واگذاری پالایشگاه‌های شازند و آبادان و همچنین بندرعباس ۱۶ ماه طول کشید، خاطرنشان کرد: هفته گذشته موفق به تحویل سهام دو پالایشگاه تهران و شیراز شدیم که پس از آماده‌سازی و با تایید هیات واگذاری و با نیم‌نگاهی به شرایط بازار سهام عرضه خواهد شد.

وی افزود: در حالی در واگذاری حوزه گاز بسیار عقب هستیم و تا آخر سال هم کار جدی نمی‌توانیم انجام دهیم که واگذاری هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس تاکنون با سه تغییر سناریو مواجه شده که با توجه به مواضع رییس شورای رقابت در باره انحصاری بودن آن باید گفت ما طبق قانون و با تصویب هیات واگذاری عمل می‌کنیم. نوری با بیان اینکه واگذاری بیمه دانا در زمان مدیریت کردزنگنه بوده، گفت: سازمان خصوصی‌سازی در مورد این شرکت هیچ‌گونه اقدامی نمی‌تواند بکند و هر کسی هم در مجمع این شرکت قولی داده خودش باید عمل کند. درباره فولاد خوزستان هم رای دادگاه به نفع سازمان خصوصی‌سازی شده و اگر لازم باشد قانونی عمل خواهیم کرد و بلوک ۳۴ درصدی آن را عرضه می‌کنیم. نوری در پاسخ به واگذاری نمایشگاه بین‌المللی و تکلیف پست و مجمع آن نیز توضیح داد: در مدیریت قبلی واگذاری نمایشگاه بین‌المللی چنددست چرخید که در نهایت مقرر شده در گروه دو باشد و تشخیص نحوه واگذاری آن هم به عهده هیات واگذاری است.

وی ادامه داد: سازمان خصوصی‌سازی در رابطه با پست بانک هم وظیفه قانونی خود را انجام داد و بعد از واگذاری ۵ درصد سهام آن در بورس قیمت سهام آن به دلیل عدم ادامه عرضه به شدت بالا رفت. در رابطه با مجمع این شرکت هم باید گفت این موضوع به عهده خودشان است و اگر هم وزارت اقتصاد مسوولیتی دارد باید از خود وزارت اقتصاد پرسید.

عرضه قطعی پرسپولیس و استقلال

نوری در رابطه با تعیین تکلیف سبد سهام جوایز صادراتی نیز گفت: بعد از چند جلسه‌ای که با وزارت صنعت و تجارت جدید داشته‌ایم سبدی را تدارک دیده و نامه‌ای هم تهیه شده که باید رقم بودجه آن از طرف معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری ابلاغ شود تا براساس فهرستی که تهیه شده سبدی از شرکت‌ها برای جوایز صادراتی در نظر گرفته شود.

نوری در مورد آخرین وضعیت واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس هم گفت: در حالی جلساتی با خبرگان ورزشی برگزار و نظرات آنها را گرفته‌ایم که باید به عواطف مردمی و همچنین الزام قانونی و استفاده از حداکثر امکانات قانونی موجود برای پاسخگویی حداکثری به هواداران آماده شویم. در این میان زمینه عرضه قطعی اما نه واگذاری این دو باشگاه در سال جاری فراهم شده است.

وی در رابطه با حضور خریداران خارجی هم گفت: در حالی باید رعایت کامل قوانین و عین آن برای خریداران خارجی رعایت شود که سازمان سرمایه‌گذاری خارجی به نمایندگی از ما در محافل خارجی حضور دارد از طرفی دیگر سایت سازمان خصوصی‌سازی دارای دو زبان عربی و انگلیسی است. در این میان هر چند باید نیم‌نگاهی به بازارهای خارجی داشته باشیم اما ظرفیت داخلی آنچنان است که می‌توان از آن استفاده کرد. با این همه در حضور بین‌المللی کوتاهی کردیم چون آنقدر کار داریم که به خیلی از حوزه‌ها مانند بازاریابی بین‌المللی نمی‌رسیم.