چشم‌انداز بازار سرمایه در نیمه دوم سال

بازدهی بورس اوراق بهادار تهران در ۱۰۵ روز کاری سال ۹۰ تا روز شنبه به ۷/۹درصد رسید

گروه بورس- علیرضا باغانی، اعظم شریفی: با قرار گرفتن شاخص کل در کانال ۲۵ هزار و ۵۵۵ واحدی، بازدهی بورس تهران از ابتدای سال جاری تاکنون به ۷/۹ درصد رسید. بررسی روند شاخص از ابتدای سال جاری تاکنون نشان می‌دهد که کمترین بازدهی بورس در این مدت در روز ششم تیرماه سال جاری رخ داده تا جایی که در این تاریخ بازدهی بورس به سطح ۷/۳ درصد تنزل یافته است، در حالی که در ۲۷ فروردین ماه امسال بیشترین بازدهی بورس رقم خورده است که طی آن بازدهی بازار ۵/۱۴ درصد به ثبت رسید.

اما معامله‌گران بازار سرمایه در شرایطی در ۳ روز کاری شهریورماه از بورس، ۳/۱ درصد بازدهی گرفتند که بازدهی این بازار در فروردین‌ماه ۷/۱۳ درصد، اردیبهشت‌ ۲/۱- درصد، خرداد ۷/۳- درصد، تیر ۳/۲- درصد و مرداد ۵/۲ درصد به ثبت رسیده بود.

همچنین نوسانات شدید قیمت سهام در بهار سال جاری موجب شد که بازدهی بورس تهران در ۳ ماه نخست سال به ۱/۸ درصد برسد، حال آن که بازدهی تابستانه معامله‌گران از بازار سرمایه تا روزگذشته تنها ۹/۳ درصد به ثبت رسیده است.

افزون بر این، بازدهی بورس در شرایطی تا دیروز به ۷/۹ درصد رسیده که در مدت مشابه سال قبل بازار به سرمایه‌گذاران ۳۷ درصد بازدهی داده بود.

بررسی دیگر متغیر با اهمیت بازار سرمایه نشان می‌دهد ارزش معاملات خرد و بلوک بورس در بهار امسال ظرف ۶۰ روز کاری به ۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسیده است که گویای میانگین روزانه ۹۷ میلیارد تومان معامله در بازار سهام است، در شرایطی که در ۴۲ روز کاری تیر و مردادماه سال جاری ۳ هزار و ۱۱۰ میلیارد تومان معامله خرد و بلوک در بازار انجام شده که حاکی از روزانه ۷۴ میلیارد تومان معامله در بورس تهران است. با این وصف، ارزش روزانه معاملات بهاره و تابستانه افت ۲۴ درصدی را نشان می‌دهد.

حال آن که این متغیر یکی از بااهمیت‌ترین فاکتورهای بازار سرمایه محسوب می‌شود، به طوری که افت و خیز آن نقدشوندگی و جریان نقدینگی در بازار را نشان می‌دهد و این که چه میزان نقدینگی در بازار سرمایه در جریان است.

اما با این حال مقایسه آماری ۵ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد که ظرف ۱۰۲ روز کاری (مطابق با روزهای معاملاتی بورس در ۵ ماهه اول امسال) در سال ۸۹، حجم و ارزش معاملات خرد و بلوک ۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در بازار رقم خورده که گویای روزانه ۴۶ میلیارد تومان معامله در بازار سهام است، در حالی که میانگین ارزش معاملات در ۱۰۲ روز کاری سال جاری ۸۷ میلیارد تومان رقم خورد و این بدان معنی است که متغیر مهم ارزش معاملات در ۵ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل ۸۹ درصد رشد را تجربه کرده است.

در همین حال، ارزش بورس تهران هم در حال حاضر عدد ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی را نشان می‌دهد که این میزان حجم بازار سرمایه با ۱۱۳ میلیارد دلار برابری می‌کند.

در این شرایط با وجود آن که بازار سرمایه ۵ ماه از سال را این گونه سپری کرده، کارشناسان و فعالان بازار سرمایه پیش‌بینی‌های متفاوتی از وضعیت بازار در نیمه دوم سال دارند.

بازار سرمایه جبران می‌کند

در این حال، مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت پیش‌بینی کرد: با انتشار گزارش‌های ۶ ماهه شرکت‌ها، بازار سرمایه در ۶ ماهه دوم بخشی از افت‌های نیمه اول را جبران کرده و بازدهی خوبی نصیب سرمایه‌گذاران خواهد کرد.

علی قاسمی ارمکی بازدهی ۹ درصدی بازار سرمایه در شرایط کنونی را مورد اشاره قرار داد و گفت: هرچند بازدهی بازار سرمایه تا به این لحظه هم از بازدهی بازار پول بالاتر است، اما سرمایه‌گذاران از این بازار انتظاراتی بیش از این داشتند که در نهایت متغیرهای برون‌زا و تاثیرگذار بر بازار سرمایه در کنار تحولات جهانی سبب شد که این بازار در حد انتظارات پیش نرود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان این که بورس تهران ۱۰۰ درصد به تحولات بازارهای جهانی وابسته نیست، ادامه داد: انتشار اوراق رهنی بدون پشتوانه در دنیا و آمریکا و به تبع آن به وجود آمدن بحران بدهی از یک‌سو و تنزل قیمت فلزات اساسی و مواد معدنی از سویی دیگر، افت قیمت سهام شرکت‌های معدنی را سبب شده است که البته در این رخداد شاهد آن هستیم که به رغم اوضاع نابسامان بازارهای جهانی بازار سرمایه ایران کمترین تاثیر را از این تحولات پذیرفته است.

وی با بیان این که بررسی روند قیمت کامادیتی‌ها (Commodity) در چند ماه گذشته نشان می‌دهد که نرخ این محصولات در بازارهای جهانی در دامنه نوسان ۱۰ تا ۱۵ درصدی در نوسان است، گفت: با مطرح شدن بحث‌هایی در خصوص تقویت پشتوانه دلار و حتی دلار جدید و همچنین پیش‌بینی‌های انجام شده از رشد اقتصادی آمریکا به نظر می‌رسد که بازار فلزات اساسی و مواد معدنی نوسانی بیش از ۱۰ تا ۱۵ درصد را ظرف ماه‌های آینده تجربه نکنند، از سویی دیگر پیش‌بینی می‌شود در گزارش ۶ماهه، شرکت‌های بورسی و فرابورسی تعدیل مثبت داشته باشند، زیرا پیش‌بینی‌های خود از عملکرد سال جاری را به دلیل طرح تحول اقتصادی محافظه‌کارانه اعلام کرده بودند، بر این اساس می‌توان انتظار داشت که شرکت‌ها گزارش‌های مناسبی را در ۶ ماهه منتشر کنند.

مدیرعامل شرکت تامین سرمایه بانک ملت در ادامه به بازارهای رقیب بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: بازار مسکن، ارز و طلا همچنان با موانع و مشکلاتی مواجه هستند تا جایی که بیشترین تحویل مسکن مهر در سال‌های ۹۰ تا ۹۱ متمرکز شده و بازار ارز هم همچنان با سیاست‌های کنترلی بانک مرکزی و دولت محدود است، حال آن که تحولات اخیر بازار طلا هم نشان داد که بازاری پر نوسان است، از این رو ریسک‌هایی هم بر آن مترتب است، ضمن این که سرمایه‌گذاران این بازار هم سرمایه‌گذاران چندان بزرگی نیستند، بر این اساس می‌توان این گونه پیش‌بینی کرد که بازار سرمایه در نیمه دوم سال نیز از شرایط بهتری برای سرمایه‌گذاری برخوردار باشد.

قاسمی ارمکی در پایان پیش‌بینی کرد: گروه دارویی، پتروشیمی و سرمایه‌گذاری بورس تهران در نیمه دوم سال جاری بتوانند بازدهی‌های مناسبی نصیب سرمایه‌گذاران کرده و در تحولات بازار سرمایه طی این پروسه اثرگذار باشند.

آینده از آن خودرویی‌ها و معدنی‌هاست

محمدعلی احمدزاد اصل دیگر کارشناس بازار سرمایه هم از آینده مناسب خودرویی‌ها و معدنی‌ها سخن گفت و افزود: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط حاکم بر این دو گروه سرمایه‌گذاران بتوانند در نیمه دوم سال در این صنایع تمرکز کنند. مدیرعامل سابق سرمایه‌گذاری توسعه ملی در اظهاراتش افزود: همه متغیرهای برون‌زا و درون‌زای بازار سرمایه حاکی از آن است که بازار سرمایه توجه بیشتری را از سوی سرمایه‌گذاران می‌طلبد.

وی گفت: به رغم افت و خیزهای قیمت جهانی طلا این بازار هم نشان داد که رشد مقطعی دارد و می‌تواند بازاری پرریسک محسوب شود، از این رو به نظر می‌رسد که با مرتفع شدن برخی از نگرانی‌های جهانی، بازار سرمایه بار دیگر اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند.

وی آرامش در فضای سیاسی را به عنوان عاملی مهم برای بازگشت آرامش به بازار سرمایه یاد کرد و گفت: خوشبختانه فضای آرامش در کشور حاکم است و این متغیری مهم برای بازار سرمایه محسوب می‌شود.

جهان را خاکستری ببینید

در ادامه فریبرز پرنا مدیرعامل کارگزاری امید سهم نیز در اظهاراتی با رد تاثیر پذیر نبودن اقتصاد ایران از تحولات جهانی گفت: بخش عمده‌ای از بازار سرمایه ایران از تحولات جهانی تاثیرپذیر است. از این رو نمی‌توانیم این تاثیرپذیری را انکار کنیم. وی در همین حال گفت: بحران کنونی اقتصاد جهانی با بحران سال ۲۰۰۷ متفاوت است، زیرا شاخص‌هایی که از سوی اروپا و آمریکا منتشر می‌شود سیاه و سفید نیست، بلکه خاکستری است، ضمن این که نیاز جهان و کشورهای پرجمعیتی چون هند و چین به فلزات و دیگر کالاها از استمرار تقاضا در سال‌های آتی حکایت دارد.

وی افزود: از سویی دیگر عدم استقبال از مشوق‌های مالی و واکنش مثبت بازارهای جهانی به این تصمیم نشان می‌دهد که اوضاع جهانی به سمت بهبود در حال حرکت است.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه بازدید مقام معظم رهبری با فعالان اقتصادی و بازار سرمایه را مورد اشاره قرار داد و افزود: این دیدار و از همه مهم‌تر این که بازار سرمایه در این دیدار مهم دو نماینده داشته یک سیگنال مثبت برای فعالان بازار سرمایه محسوب می‌شود، از این رو فعالان بازار با اتکا به نظر مثبت نظام بر این بازار آینده بهتری را انتظار می‌کشند.

مدیرعامل کارگزاری امید سهم در پایان پیش‌بینی کرد که بازار سرمایه تا مهرماه روند صعودی در پیش گیرد و به رغم وجود سیگنال‌های مثبت داخلی و خارجی برای رونق بازار، بورس در ماه‌های آبان و آذرماه با رکودی سنتی مواجه شده و در نهایت روزهای پرجنب‌وجوشی را در ماه‌های پایانی سال تجربه کند.

مواجهه بازار با خروج نقدینگی به سمت بازارهای موازی

یک کارشناس بازار سرمایه در تشریح وضعیت بازار، خروج نقدینگی از بورس را مورد توجه قرار داد و گفت: وقتی ۱۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت در عرض یک دقیقه در بازار به فروش می‌رسد نشان دهنده حرکت نقدینگی بازار به سمت اوراق مشارکت و خروج فعالان بازار از سرمایه‌گذاری در سهام است.

رضا بختیاری با اشاره به نوسانات بازار ارز و طلا، افزود: از سوی دیگر با توجه به بازده مناسبی که این بازارها داشته‌اند، حجم قابل توجهی از نقدینگی بورس به سمت طلا و ارز حرکت کرده است.

در همین حال رشد ساخت و ساز از تحولاتی در بازار مسکن حکایت دارد که در مجموع نشان دهنده حرکت بازارهای رقیب است.

وی به تشریح وضعیت شرکت‌ها با توجه به صنایع مختلف پرداخت و ادامه داد: در بازار کالایی نگاه فعالان بازار به قیمت‌ها و بحران‌های جهانی است؛ به طور کلی رشد اقتصادی دنیا با تحولات پیش آمده امیدوارکننده نیست و در مجموع چشم‌انداز روشنی در بیشتر زیرمجموعه‌های کالایی دیده نمی‌شود. این در حالی است که مس با توجه به نحوه عرضه و تقاضا در وضعیت متفاوتی قرار دارد. بختیاری خاطرنشان کرد: در حالی که بازارهای جهانی اوضاع مناسبی ندارند، نحوه قیمت‌گذاری فولاد و سنگ‌آهن نیز در بازار داخلی که پایین‌تر از بازار جهانی هستند، اوضاع مناسبی را برای شرکت‌های فعال در این گروه فراهم نمی‌کند.

بختیاری افزود: دو صنعت بانکداری و خودرو در حال حاضر در موقعیت بهتری قرار دارند که می‌توانند روند مناسبی را تا پایان سال طی کنند. صنعت بانکداری به دلیل وضعیت تورمی با رشد معقولی مواجه است. همچنین انتظار برای افزایش قیمت‌ها در گروه خودرویی، این گروه را در موقعیت مناسبی قرار می‌دهد.

بختیاری خاطرنشان کرد: فعالان بازار در حال حاضر با نگاه خیلی کوتاه مدت به بازار نگاه می‌کنند و با نوسان‌گیری اندکی اقدام به عرضه سهام می‌کنند. این در حالی است که حقوقی‌ها به دلیل پرداخت اقساط خود، مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های زیرمجموعه و در نتیجه عدم دریافت سود نقدی از زیرمجموعه‌ها، با کمبود نقدینگی مواجه هستند.

بر این اساس میزان سرمایه‌گذاری جدید این گروه از بازار نیز به شدت کاهش یافته است. وی خاطرنشان کرد: تمامی این موارد موجب افزایش عرضه‌ها و کاهش P/E بازار شده است که انتظار برای رشد را به حداقل می‌رساند. با این اوصاف به نظر می‌رسد بازار تا پایان سال به تعادل برسد.

بختیاری اقبال منفی در بازارهای جهانی، افزایش ریسک‌های منطقه‌ای و سیاسی و نبود عرضه‌های جدید و جذاب را از مواردی دانست که برطرف شدن آنها می‌تواند بازار را امیدوار سازد.