دکتر علی رحمانی*

فارس- صکوک فرصت‌های تامین مالی و سرمایه‌گذاری جدیدی را فراهم کرده که در این شرایط بازار سهام می‌تواند مورد انتخاب سهامداران باشد. شرایط فعلی بازار سرمایه ایران به گونه ای است که در خصوص سهام به ناچار باید صبر و انتظار داشت. در این شرایط برای سهامدارانی که استراتژی خروج از برخی سهام را برگزیده‌اند، اوراق بهادار با درآمد ثابت به خصوص صکوک که با نرخ بازدهی مناسبی منتشر می‌شود یک انتخاب جالب است. این ابزار مالی اسلامی همچنین فرصت مناسبی برای شرکت‌های مختلف فراهم کرده تا در سال جهاد اقتصادی سرمایه‌گذاری‌های خود را تامین مالی کنند. واقعیت این است که بازار سرمایه تنها منحصر به سهام نیست و در بسیاری از بورس‌ها و فرابورس‌ها حجم معاملات اوراق بدهی چندین برابر حجم معاملات سهام است. به‌رغم اینکه شرایط اقتصادی فعلی و قوانین و مقررات مصوب بستر بسیار مناسبی را برای انتشار انواع اوراق مشارکت و صکوک فراهم کرده، ولی حجم اوراق منتشر شده چندان قابل توجه نیست. استقبال بازار از اوراق صکوکی که به‌تازگی در فرابورس ایران به فروش رسید موید وجود تقاضای مناسب در بازار است. مهم این است که بازار سرمایه ایران سهم مناسبی از تامین مالی سرمایه‌گذاری‌ها در اقتصاد ایران را به خود اختصاص دهد.

اوراق بدهی اسلامی فرصت مناسبی را برای همکاری بانک‌ها و بازار سرمایه نیز فراهم کرده است و هر دو گروه، از توسعه بازار این ابزارها منتفع خواهند شد. بانک‌ها که با حجم زیاد تقاضای تسهیلات به خصوص از جانب شرکت‌های بزرگ مواجه هستند باید پیشگام شوند و این تقاضاها را به سمت بازار سرمایه سوق دهند. به طور حتم کارمزدی که از محل تضمین اصل و سود اوراق و دیگر خدمات مربوط، عاید آنها خواهد شد بیش از حاشیه خالص سود تسهیلات است.

افزون بر این، بانک‌ها می‌توانند با ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت امکان معاملات غیر مستقیم این اوراق را در شعب خود فراهم کنند و از این طریق ضمن بهره‌برداری از ظرفیت‌های شعب، با ارائه خدمات مناسب به مشتریان و افزایش سودآوری پرتفوی آنها موجبات حفظ وفاداری مشتریان را فراهم کنند.

ظرفیت‌هایی که بازار سرمایه برای معاملات بین بانکی و مدیریت مالیاتی فراهم کرده است در فرصت دیگری بررسی خواهد شد؛ اما در این شرایط باید همگی فرصت‌های فعلی را دریابیم و با ایفای نقش مناسب به انباشت سرمایه، بهبود بهره‌وری، ایجاد اشتغال و حفظ سرمایه سرمایه‌گذاران کمک کنیم و دستاوردهای اقتصادی سال ۱۳۹۰ را افزایش دهیم.

* کارشناس ارشد بازار سرمایه و استاد دانشگاه الزهرا