دنیای اقتصاد- بورس تهران در هفته جاری با وجود دارا بودن یک روز کاری کمتر فضایی نسبتا رو به رونق را تجربه کرد که در نهایت به افزایش ۹/۰ درصدی شاخص بورس منجر شد. در بررسی عوامل بازگشت فضای مثبت به بازار سرمایه می‌توان به آرامش بازارهای بین‌المللی اشاره کرد که در سه روز گذشته حاکم شده است. اما همه این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که بازارهای رقیب بورس همچون طلا با عبور از مرز تاریخی ۱۹۰۰ دلار در هر اونس خودنمایی می‌کرد. یک هفته با تپیکس

آهنگ کند رشد بازار سهام

شروین شهریاری

بورس تهران در هفته جاری با وجود دارا بودن یک روز کاری کمتر و تقارن با شب‌های قدر فضایی نسبتا رو به رونق را تجربه کرد که در نهایت به افزایش ۹/۰ درصدی شاخص بورس منجر شد. در بررسی عوامل بازگشت فضای مثبت به بازار سرمایه می‌توان به آرامش بازارهای بین‌المللی اشاره کرد که در سه روز گذشته حاکم شده است.

تحولات سیاسی مربوط به کشور لیبی و احتمال بازگشت ظرفیت ۶/۱ میلیون بشکه‌ای نفت آن به مدار تولید، در کنار خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به سخنرانی روز جمعه رییس بانک مرکزی آمریکا و احتمال تزریق نقدینگی جدید به اقتصاد ایالات متحده، محورهای اصلی هستند که موجب تعدیل جو هراس و ناامیدی در بازارهای جهانی شده است. به نظر می‌رسد در صورت حفظ فضای تعادل در صحنه اقتصاد داخلی و خارجی، بازار سرمایه کشور بتواند به تدریج اعتماد سلب شده خریداران در سه ماه گذشته را بازیافته و با افزایش حجم معاملات، وضعیت مناسب تری را در آخرین ماه تابستان رقم بزند.

حکایت نرخ‌گذاری‌ها: از «فولاد» تا «خودرو»

یکی از موضوعات مورد تمرکز سرمایه‌گذاران در هفته جاری بحث تکراری نرخ‌گذاری محصولات شرکت‌ها از سوی نهادهای دولتی یا حذف محدودیت‌ها در این زمینه بود. در رابطه با این مساله، فولاد سازان از جمله صنایع خوش اقبال هفته بودند؛ زیرا افزایش ۵ درصدی میانگین قیمت ورق گرم مبارکه در معاملات روز سه شنبه بورس کالا امید رفع بیشتر محدودیت‌ها در نرخ‌گذاری محصولات فولادی را ایجاد کرده است. با رشد اخیر، میزان افزایش قیمت محصولات اصلی مبارکه (انواع ورق گرم) از ابتدای سال به ۱۵ درصد رسیده است که رشد قابل قبولی به شمار می‌رود و منجر به تطابق نسبی قیمت فروش محصولات داخلی با قیمت‌های جهانی در مقطع کنونی شده است. جهش غیرمترقبه ۸ درصدی قیمت بیلت فولاد در بازار لندن (تا سقف ۶۶۰ دلار در هر تن) هم این هفته مزید بر علت شد تا رونق سهام فولادی در بورس تهران تشدید شود. در اثر این تحولات، سهام دو شرکت فولاد مبارکه و خوزستان به ترتیب چهار و یک درصد رشد را در مقیاس هفتگی تجربه کردند. در رویکردی متفاوت از صنعت فولاد، خبرها در صنعت خودرو از تداوم اختلاف نظر خودروسازان و سازمان حمایت از مصرف کنندگان بر سر قیمت خودرو حکایت دارد. هر چند دو غول خودروسازی کشور در این هفته طی اطلاعیه‌ای افزایش قیمت خودرو را تایید نکردند؛ اما تحولات بازار آزاد از رشد قیمت محصولات شرکت‌ها در بازار غیررسمی و کمبود نسبی عرضه حکایت دارد؛ امری که می‌تواند پیش زمینه افزایش رسمی قیمت خودرو در آینده نزدیک باشد. به‌‌رغم تکذیب مکرر تغییر قیمت خودرو از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، به نظر می‌رسد فعالان بازار سهام با فرضیه پیروزی خودروسازان در کسب مجوز افزایش نرخ، به خرید سهام این گروه روی آورده اند. بدین ترتیب شاخص صنعت خودرو این هفته را با جهش چهار درصدی به پایان برد تا خاطره‌ای از روزهای اوج سهام این صنعت در سال گذشته را برای سرمایه‌گذاران زنده کند. سهام سایپا، گروه بهمن و زامیاد به عنوان شرکت‌های مورد توجه صنعت به ترتیب رشد ۵، ۳ و ۸ درصدی را ثبت کردند.

شیرین کامی سهامداران قندی!

صنعت قند و شکر به‌رغم دارا بودن ۱۴ شرکت در بورس تهران با سهم ۲/۰ درصدی از کل ارزش بازار سرمایه، از جمله صنایع کوچک محسوب می‌شود که به علت نوسانات شدید در سودآوری شرکت‌های صنعت و نیز نقد شوندگی نامناسب غالب سهام این گروه به عنوان یکی از صنایع مهجور نزد فعالان بازار شناخته شده است. شرکت‌های قند و شکر در چند سال گذشته به دلیل نداشتن توان رقابت با واردات بی‌رویه، آسیب‌های زیادی را متحمل شدند که در نهایت منجر به افت ۵۰ درصدی حجم تولید و زیان دهی اغلب شرکت‌های صنعت در سال ۸۷ شد. اما در حال حاضر گویا پس از مدت‌ها، بخت با شرکت‌های این صنعت یار شده؛ زیرا قیمت جهانی شکر رکوردهای جالبی را ثبت کرده است. قیمت شکر خام در نیویورک این روزها با نزدیک شدن به رکورد تاریخی خود در محدوده ۷۰۰ دلار در هر تن مورد معامله قرار می‌گیرد. یک برآورد اولیه نشان می‌دهد که با نرخ فعلی دلار در بازار آزاد و احتساب هزینه حمل و تصفیه، قیمت تمام شده شکر وارداتی بر مبنای نرخ‌های کنونی جهانی کمتر از ۱۰۰۰ تومان در هر کیلو نخواهد بود؛ این قیمت حتی با حذف تعرفه واردات شکر، کماکان موقعیت مناسبی برای شرکت‌های داخلی ایجاد می‌کند تا از محل خرید چغندر قند کشاورزان به تولید بپردازند. قیمت ۱۵۰۰ تومانی این روزهای هر کیلو شکر در بازار آزاد نیز انگیزه تولیدکنندگان برای تولید هر چه بیشتر در فصل زراعی پیش رو (مقارن با نیمه پاییز) را افزایش داده است. همزمان با این تحولات در هفته جاری، سرمایه‌گذاران نیز به سهام قندی روی خوش نشان دادند و هجوم خریداران منجر به تشکیل صف‌های خرید و جهش قابل ملاحظه ۷ درصدی در شاخص این صنعت شد. با توجه به کوچک بودن شرکت‌های قندی و آثار شدید نوسان قیمت‌های فروش در سودآوری آنها، سرمایه‌گذاران طبیعتا باید ریسک بالای سهام این گروه و احتمال نوسانات شدید قیمت‌های جهانی شکر را در تصمیمات خود مد نظر قرار دهند.

خودنمایی بازارهای رقیب

دو بازار ارز و سکه در هفته مورد گزارش با رکودشکنی قابل ملاحظه در قیمت‌ها، سرمایه‌گذاران خود را به سود سرشار رساندند. رشد اعجاب انگیز ۱۰۰ هزار تومانی قیمت سکه بهار آزادی در این هفته باعث هجوم سرمایه‌های سرگردان به این بازار و به اوج رساندن سوداگری در بازار طلا شده است. قیمت دلار در بازار آزاد نیز به‌رغم تلاش‌های بانک مرکزی با فشار تقاضا به محدوده ۱۲۰۰ تومان بازگشته است که به نوعی سقف روانی قیمت در تلاطمات اخیر ارز محسوب می‌شده است. جذابیت بالای این دو بازار را می‌توان یکی از موانع احتمالی در مسیر جذب نقدینگی به بورس دانست. این در حالی است که سرازیر شدن سرمایه‌ها به سوی بازار طلا و ارز نزد کارشناسان اقتصادی فاقد قدرت ایجاد شکوفایی برای تولید بوده و به طور کلی نشانه‌ای از بیماری اقتصاد در سطح کلان تلقی می‌شود؛ روندی که این روزها در اقتصاد بیمار جهانی نیز به شکل رکوردشکنی قیمت طلا قابل مشاهده است. بدین ترتیب سرمایه‌گذران بازار سهام همچون سایر فعالان اقتصادی تحولات بازارهای رقیب را مد نظر دارند تا مشخص شود آیا رشد لجام گسیخته به ویژه در بازار طلا کماکان ادامه می‌یابد یا با کشیده شدن ترمز رشد قیمت جهانی در بلندمدت، تصور رایج این روزهای سوداگران مبنی بر آسیب‌پذیر نبودن قیمت طلا سرانجام نقض خواهد شد.