بهار رخوتناک بازار سهام
شاخص کل بورس طی سه روز متوالی منفی پشت سر گذاشته مجموعا با ۱.۵۷درصد کاهش ارتفاع مواجه شد و این در حالی است که شاخص هموزن با ثبت عدد مشابه منفی ۱.۸۷درصدی نشان از رکود در کلیت بازار دارد. طی این روزها مجموعا ۴۷۵میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده و ارزش معاملات خرد ۳۱۱۱میلیارد تومانی نشان از کمبود نقدینگی شدید و معاملات کم رونق بازار دارد. انگشت اتهام برخی از تحلیلگران در شرایط فعلی همچنان نرخ بهره را نشانه میرود و معتقدند این نرخ که نه تنها کاهش نمییابد، بلکه تحرکاتی به سمت بالا را نشان میدهد عامل اصلی عدم ورود پول جدید به بازار و در نتیجه رکود آن است.
برخی دیگر از ابهامات متعدد و عدم تعیین تکلیف موضوعاتی از قبیل تبصره مالیاتی قانون بودجه، نرخ دلار در سامانه نیما، وضعیت مبهم افزایش قیمت برای خودروسازان و همچنین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها برای این گروه و دلایلی از این دست را برای درجا زدن بازار مطرح میکنند. بهطور کلی اما بورس در حالی بهار رخوتناکی را پشت سر میگذارد که در حال نزدیک شدن به فصل مجامع است و معمولا این فصل برای بازار سهام و سهامدارانش فصل پرجنبوجوشی محسوب میشود. بهطور کلی تحلیلگران معتقدند به شرط رشد دلار نیما و تعیین تکلیف محرکهای موجود بورس که احتمال ریزشی بیش از این را ندارد در میان مدت روندی متعادل و رو به رشد را در انتظار خواهد بود.
نرخ بهره؛ متهم ردیف اول
مهدی رضایتی، تحلیلگر بازار سهام با اشاره به اینکه بورس میل به صعود دارد و متغیرها به جز نرخ بهره همگی همجهت با صعود بازار هستند، گفت: مساله اساسی نرخ بهره است که به تنهایی جلوی همه این متغیرهای مثبت ایستاده است. برای مثال در حال حاضر از طرفی ما پتانسیل رشد نرخ دلار نیما را داریم و از طرف دیگر در فصل مجامع هستیم و معمولا بازار در فصل مجامع با لحاظ DPS 10تا 15 درصد بازدهی میدهد اما فعلا این اتفاق نیفتاده است. نباید انتظار داشت که بازار اصلاح کند یا بریزد، اما نرخ بهره فعلا ترمز رشد بازار را کشیده است.
وی ادامه داد: قیمتهای جهانی با توجه به اخباری که شنیده میشود و پیشبینیهای صورتگرفته احتمالا طی ماههای آتی و با کاهش نرخ بهره توسط فدرالرزرو جان بگیرد و این مساله در کنار رشد نرخ دلار نیما خود محرکی برای آغاز روند مثبت در بازار است. اما متاسفانه پولی وجود ندارد که وارد بازار سهام شود به همین دلیل p/e بازار بهشدت کاهشی شده است. در حال حاضر ارزش دلاری بازار در کف تاریخی خود قرار دارد. باید نقدینگی بیاید تا بازار جان بگیرد، اما فعلا سیاست دولت بر این محور نیست که نرخ بهره کاهشی شود. شرایط بهطور کلی سخت شده و این شرایط مختص بازار سرمایه نیست و همه بازارها به رکود رفتهاند.
رضایتی درخصوص تاثیر ابهام در تبصره مالیاتی قانون بودجه بر بورس نیز گفت: بند مالیاتی بودجه چنانچه اجرا شود خبر بدی برای بازار و شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری است، اما به نظر من این موضوع فاکتور مهمی نیست که اصلاح آن بتواند بازار را تکان دهد و اگر اثری بگذارد هم مقطعی است. مساله اساسی نرخ بهره است، مساله اساسی سیاستهای انقباضی دولت است که فعلا همهچیز را سرکوب میکند. در این میان پایین بودن دلار نیما معایب خود را دارد و دولت نیز به خوبی به این معایب آگاه است و ظاهرا تصمیم بر این است که دلار آزاد را در کانال 60هزار تومان نگه دارد و دلار در سامانه نیما آرام آرام رشد کند و باید دید این رشد تا کجا ادامه دارد، اما معمولا تا 20 تا 30درصد اختلاف معقول است.وی در خصوص عرضه اوراق بدهی توسط دولت در بورس و اثر آن بر روند معاملات و میزان نقدینگی بازار نیز گفت: بخش زیادی از اوراق بدهی تا سال بعد سررسید و تسویه میشود و بعید میدانم اوراق بخواهد در وضعیت بازار تغییری ایجاد کند؛ چون متغیرهای مثبت کف بازار را گرفتند، اما الان در طرف مقابل نرخ بهره فشار میآورد و به همین دلیل بازار تکان نمیخورد و نوسانات جزئی است. در چنین شرایطی بعید است بازار به این موضوع واکنش نشان دهد. مشکل اصلی بازار این نیست که فروشنده داشته باشیم، بلکه موضوع اصلی این است که خریدار نیست.
این تحلیلگر در مورد روند بازار در میانمدت معتقد است که تا اواخر تیرماه که شرکتها به مجمع میروند بازار میتواند با لحاظ DPS تا 10درصد رشد کند و این به این معناست که شاخص کل 2میلیون و 280هزار واحدی تا 2میلیون و 500هزار واحدی میتواند رشد کند، اما رشد شاخص لزوما به معنای رشد تمام بازار نیست.