دنیای‌اقتصاد- بورس تهران در هفته جاری شاهد نخستین دوره اصلاح قیمت‌ها در سال 90 بود، به نحوی که با افت 2/6 درصدی شاخص، ضعیف‌ترین عملکرد هفتگی بازار در شش ماه اخیر رقم خورد. شاخص بورس اوراق بهادار روز گذشته نیز با بزرگ‌ترین سقوط دو سال و نیم گذشته مواجه شد.دیروز معامله‌گران که با آغازی مثبت، امیدوار به بهبود بازار بودند با چرخشی ناگهانی در نمادهای پیشرو روبه‌رو شدند که افت 492 واحدی معادل 9/1درصد را برای شاخص رقم زد.

یک هفته با تپیکس
ثبت ضعیف‌ترین عملکرد هفتگی شاخص
شروین شهریاری
بورس تهران در هفته جاری شاهد نخستین دوره اصلاح قیمت‌ها در سال 90 بود به نحوی که با افت 2/6 درصدی شاخص، ضعیف‌ترین عملکرد هفتگی بازار در شش ماه اخیر رقم خورد.
افت قیمت‌ها در بازار سهام در حالی روی می‌دهد که به لحاظ تحولات اقتصادی، سرمایه‌گذاران شاهد آرامش نسبی در بازارهای جهانی و نزدیک شدن به فصل مجامع و تقسیم سود شرکت‌ها هستند. بدین ترتیب با توجه به ثبات متغیرهای اقتصادی، علت افت کنونی بازار را باید در عوامل دیگری جست‌وجو کرد. در این میان، بر اساس گزارش رسمی سازمان بورس میانگین نسبت قیمت بر درآمد بازار سهام در پایان فروردین‌ماه به ۰۱/۹ واحد رسیده است که بالاترین نسبت P/E برای بورس تهران در هفت سال گذشته است. این مساله که نشان‌دهنده پیشی گرفتن رشد قیمت سهام از افزایش سودآوری شرکت‌ها است، در کنار برخی نگرانی‌های سیاسی می‌تواند توجیه‌کننده تغییر روند بازار در شرایط حاضر باشد.
افت قیمت در اکثر صنایع
دامنه اصلاح قیمت سهام در هفته جاری فراگیر بود و اکثر گروه‌های صنایع در بازار را شامل می‌شد. استخراج کانه‌های فلزی یکی از صنایعی بودند که آسیب شدیدتری را متحمل شدند و تحت تاثیر افت سهام معدنی، شاخص این صنعت کاهش ۷/۶ درصدی را در این هفته ثبت کرد. هشدار برخی کارشناسان در مورد رشد بی‌محابای سهام سنگ آهنی در کنار افت هیجان خریداران در گروه تولید‌کنندگان روی از دلایل رکود سهام این صنعت به شمار می‌رود. سهام خودرویی هم که از اصلی‌ترین گروه‌های پیشرو بازار از ابتدای سال بودند، در این هفته حال و روز خوشی نداشتند و شاخص این صنعت ۴ درصد کاهش یافت. سهام گروه تجهیزات و پیمانکاری نیز از جو حاکم بر بورس متاثر شدند و سهام شرکت‌های صدرا، مپنا و حفاری شمال به ترتیب نزول ۷/۷، ۷ و ۱/۵ درصدی را در مقیاس هفتگی تجربه کردند. مپنا در روز سه شنبه آینده شاهد برگزاری جلسه هیات‌مدیره برای افزایش سرمایه ۲۵ درصدی خواهد بود که بیش از نیمی از آن از محل سود انباشته و مابقی از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران تامین می‌شود. حفاری نیز در روز ۱۸ اردیبهشت شاهد یک تلاش دیگر از سوی سازمان خصوصی‌سازی برای عرضه بلوک مدیریتی (۵۰ درصد بعلاوه یک سهم) در قیمت ۳۷۳۱ ریال خواهد بود تا در صورت ناکام ماندن مجدد (که احتمالا به وقوع خواهد پیوست) شاهد واگذاری بلوک به تامین اجتماعی، صندوق‌های بازنشستگی و گروهی دیگر از بستانکاران دولت بابت رد دیون باشد. نکته جالب توجه، دعوت سهامداران حفاری از سوی هیات‌مدیره برای روز ۱۴ اردیبهشت به منظور مجمع فوق‌العاده است که با توجه به تعطیلی پس از آن و توقف نماد، عملا انجام عرضه برای روز موعود را با دشواری مواجه می‌سازد. در این میان، صنعت انبوه‌سازی و مستغلات یکی از معدود صنایعی بود که با کسب بازده مثبت ۴/۱ درصدی، عملکردی مناسب را در فضای منفی این هفته از خود بر جای گذاشت. این صنعت با میانگین P/E معادل ۴/۵ مرتبه عملا در بین کل صنایع بورسی نازلترین نسبت قیمت بر درآمد را تجربه می‌کند. به نظر می‌رسد با ورود زیرمجموعه‌های ساختمانی شرکت‌های بورسی به فرابورس (از جمله شرکت باغ میشه وابسته به بین‌الملل توسعه ساختمان و مسکن شمال شرق وابسته به سرمایه‌گذاری مسکن) سهام این گروه پس از مدت‌ها رکود، بار دیگر توجه سرمایه‌گذاران به خود جلب کرده است.
پیشتازی فرابورسی‌ها در برگزاری مجامع
دو شرکت فرابورسی ارتباطات سیار و تجارت الکترونیک پارسیان در این هفته با برگزاری مجامع سالانه مربوط به عملکرد سال ۸۹ عملا گوی سبقت را از بورسی‌ها در این بخش ربودند. در مجمع همراه اول، تقسیم سود ۵۰۰۰ ریالی مطابق با انتظارات قبلی صورت پذیرفت. پرداخت سود ۱۰۰۰ میلیارد تومانی «همراه» بین سهامداران بنا بر اعلام شرکت بدون وقفه پس از برگزاری مجمع آغاز شده است. یکی از نکات قابل توجه در این مجمع اختلاف حساب ۱۰۰ میلیارد تومانی با شرکت ارتباطات زیرساخت ناشی از تفاوت نحوه محاسبه هزینه خدمات بود که البته با توجه به سود انباشته ۱۸۴ میلیارد تومانی (پس از کسر سود تقسیمی) ذخیره کافی در حساب‌ها برای رفع مغایرت‌های احتمالی وجود خواهد داشت. اما مساله دیگر به اختلاف بیش از ۴۰۰ میلیارد تومانی با سازمان تنظیم مقررات رادیویی بابت هزینه پروانه سال ۸۸ مربوط می‌شود که هیات‌رییسه مجمع به‌رغم طرح بحث از سوی نماینده سازمان بورس، این مورد را با توجه به حکمیت سازمان خصوصی‌سازی و تاییدیه وزارت اقتصاد فاقد وجاهت قانونی دانستند. بدین ترتیب با تقسیم سود صورت گرفته عملا سهامداران همراه نسبت به ادعای وزارت ارتباطات موضع تدافعی اتخاذ نکردند. تجارت الکترونیک پارسیان دیگر مجمع فرابورسی را برگزار کرد که طی آن تقسیم سود ۶۰۰ ریالی بین سهامداران انجام شد. از اخبار جالب توجه در این مجمع می‌توان به اعلام رشد ۵/۳ برابری حجم تراکنش‌ها در فروردین‌ماه سال ۹۰ نسبت به فروردین‌ماه سال گذشته اشاره کرد که برای شرکت‌های مرتبط (تجارت الکترونیک پارسیان و خدمات انفورماتیک) خبر خوشی تلقی می‌شود. «رپارس» همچنین در این مجمع از برنامه فروش ۱۸۰ هزار دستگاه پایانه فروش در سال ۹۰ خبر داد که رشد دو برابری نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. بر اساس اعلام مسوولان در مجمع، نماد «رپارس» پس از تعدیل مثبت پیش‌بینی درآمد برای سال ۹۰ در فرابورس بازگشایی خواهد شد.
صنایع و گام دوم هدفمندسازی یارانه‌ها
تغییرات قیمتی که در بخش برق و گاز در هفته جاری توسط مسوولان ذی‌ربط منتشر شد نشان از تغییر برخی سیاست‌ها در نرخ گذاری خانگی و عدم تغییر شرایط برای صنایع در سال جدید دارد.
در مورد گاز طبیعی، مدیر عامل شرکت گاز طی مصاحبه‌ای خبر از ثبات قیمت گاز صنایع در سطح 700 ریال به ازای هر مترمکعب داده است. این در حالی است که در بخش خانگی زمزمه‌های افزایش قیمت گاز در هفت ماه گرم سال وجود دارد. در نرخ گذاری برق نیز در این هفته وزارت نیرو اعلام کرد که تعرفه برق صنعتی همان نرخ سال گذشته (400 ریال در هر کیلووات) است و تنها در سه ماهه تابستان؛ یعنی تیر، مرداد و شهریور 20 درصد بر قیمت‌ها افزوده می‌شود.
از سوی دیگر، رییس ستاد حمل و نقل و مدیریت سوخت کشور در مصاحبه‌ای از عدم تغییر قیمت بنزین خبر داده است. بدین ترتیب به نظر می‌رسد به‌رغم احتمال تغییرات قیمت برای مصرف‌کنندگان خانگی (که بارزترین آن با اصلاح قیمت نان کلید خورده است)، صنایع کشور از آثار احتمالی تغییرات مجدد نرخ‌ها در امان مانده اند و این مساله‌ای است که در صورت ثبات تا پایان سال ۹۰، نوید عدم افزایش مجدد هزینه صنایع و ایجاد فرصت برای تطابق با شرایط جدید را برای بنگاه‌های اقتصادی فراهم می‌آورد.

بزرگ‌ترین افت بورس طی ۲/۵ سال گذشته
گروه بورس - شاخص بورس اوراق بهادار روز گذشته تاب نیاورد و با بزرگ‌ترین سقوط دو سال و نیم گذشته مواجه شد.دیروز معامله‌گران که با آغازی مثبت امیدوار به بهبود بازار بودند با چرخشی ناگهانی در نمادهای پیشرو روبه‌رو شدند که افت 492 واحدی معادل 9/1درصد را برای شاخص رقم زد.بازار روز گذشته بازاری کاملا هیجانی بود که فضای هیجانی معامله‌گران بر منفی شدن قیمت‌ها مهم‌ترین تاثیر را داشت.با وجود اینکه در ابتدای معاملات نشانه‌های بهبود و تعادل وجود داشت، اما بازار کاملا منفی شد تا معامله‌گران سقوط شاخص به زیر 26 هزار واحد را شاهد باشند.دیروز مخابرات، سنگین‌ترین وزنه منفی بازار بود که سهمی 159 واحدی را در کاهش شاخص داشت. نماد این سهم پس از تقسیم سود پایین‌تر از انتظار سهامداران در مجمع همراه اول معاملات سنگینی را شاهد بود. بر این اساس دیروز بازدهی بورس 9/1 درصد منفی بود تا به لحاظ عددی بزرگ‌ترین افت را طی دو سال و نیم گذشته شاهد باشد.پیش از این شاخص یک بار در 5 آبان‌ماه 87 سقوط 580 واحدی را تجربه کرده بود و پس از آن معاملات دیروز بازار تجربه بیشترین کاهش را داشت که در دو سال و نیم گذشته بی‌سابقه بود.از سوی دیگر معامله‌گران بازار در حالی در پایان این هفته راکد شاهد سقوط شاخص به زیر 26 هزار واحد بودند تا بازدهی بازار از ابتدای امسال تاکنون و بعد از افت 9/1 درصدی دیروز به 7/10 درصد برسد. این در حالی است که شاخص بهترین بازدهی امسال را روز 27 فروردین‌ماه کسب کرد که شاخص را به بالاترین میزان بازدهی با عدد 5/14 درصد رساند و شاخص در این روز رقم 26 هزار و 676 را تجربه کرد. در این روز ارزش بازار نیز در نقطه اوج خود به رقم 128 هزار میلیارد تومان رسیده بود.بورس اوراق بهادار سال 90 را با شاخص 23 هزار واحدی آغاز کرد، اما رشد سریع شاخص، رکوردهای سریعی را برای آن موجب شد تا شاخص عبور از 26 هزار واحد را برای اولین بار تجربه کند.نکته جالب توجه در معاملات فروردین‌ماه بازدهی 7/13 درصدی است که به مانند سال گذشته قابل توجه بود و حتی از بازدهی 2/13 درصدی فروردین سال گذشته، پیشی گرفته بود. تجربه سال گذشته بازار نشان داد که بعد از یک فروردین‌ مثبت و استقبال عجیب سهامداران، طی اردیبهشت و خردادماه رکود یک باره‌ای در بازار پدید آمد که بازدهی را برای اردیبهشت و خردادماه به ترتیب منفی 2/0 درصد و 7/0 درصد به ثبت رساند. حال با توجه به تجربه روز گذشته باید منتظر ماند و دید آیا بازار در کنار شرایط مختلف طبق روال سال گذشته عمل خواهد کرد یا اینکه این کاهش قیمت‌ها به معنی استراحت بازار در آستانه مجامع است.