اخبار مثبت و منفی هفته گذشته بررسی شد
بازار زیر ذره‌بین
عكس: صبا طاهریان
بازار زیر چتر آمار
در هفته گذشته شاخص کل بورس تهران با کاهش ارتفاع ۱۳/ ۱درصدی عملکرد مطلوبی را از خود به نمایش نگذاشت و در پایان ساعات آخرین روز معاملاتی هفته در سطح ۲میلیون و ۱۲۶هزار واحدی ایستاد. شاخص هم‌وزن نیز در هفته اخیر کاهش ۱۶/ ۱درصدی داشت و با سقوط حدود ۸هزار واحدی در ارتفاع ۷۱۸هزار و ۲۱واحدی قرار گرفت. در فرابورس شاخص اصلی این بازار با نزول ۳۴/ ۱درصدی مواجه بود تا هر سه نماگر اصلی بازار سهام در هفته‌ای که سپری شد، در مدار منفی پرونده معاملاتی خود را به ثبت برسانند. در هفته‌ای که همچون چشم‌به‌هم‌زدنی سپری شد انتشار اخبار مثبت و امیدوارکننده در اتمسفر بازار پیچید، اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد بازار دل از اخبار امیدوارکننده کنده است و به دنبال عملی شدن این اخبار، روز را شب می‌کند. ارزش معاملات خرد در هفته گذشته به میانگین ۲هزار و ۳۹۱میلیارد تومان رسید. در هفته اخیر حدود یک‌هزار و ۹۰۵میلیارد تومان نقدینگی از بازار کوچ کرده است.
بازشدن سامانه سوئیفت
روز چهارشنبه سامانه سوئیفت که از میانه‌‌های سال ۹۷ همگام با خروج آمریکا از برجام برای اغلب بانک‌های ایرانی تحریم و بسته شده بود، برای انتقال ۶میلیارد دلار ارزهای بلوکه‌شده در کره جنوبی باز شد. سوئیفت که بیش از یازده‌هزار موسسه مالی و بانکی در بیش از ۲۰۰ کشور جهان را با هدف تسهیل و تسریع پرداخت‌های بین‌المللی به هم متصل کرده، یکی از مهم‌ترین سامانه‌‌های انتقال منابع مالی است. با این وجود روز پنج‌شنبه رئیس اتاق مشترک ایران و چین با انتشار توئیتی از آزادسازی بخش دیگری از پولهای بلوکه‌شده ایران خبر داد. بر همین اساس در صورتی که این اخبار به منصه ظهور برسد، می‌توان پیش‌بینی کرد نرخ ارز کاهش ارتفاع نسبی را تجربه خواهد کرد و بازار سهام نیز تحت‌تاثیر این نزول قرار بگیرد.
بازار زیر سایه اخبار
روز چهارشنبه محمدعلی شیرازی، مدیرعامل فرابورس، با اشاره به این موضوع که در پنج‌ماهه نخست سال گذشته تنها حدود ۵ شرکت در فرابورس پذیرش شدند، گفت: در سال جاری تعداد پذیرش شرکتها رشد حدود ۶۰درصدی را به خود دیده است. او در ادامه افزود: در خصوص عرضه‌ها نیز از فروردین تا پایان مرداد سال جاری عرضه اولیه ۱۰ شرکت و گشایش نماد ۴شرکت در فرابورس رقم خورده است. مدیرعامل فرابورس در خصوص نحوه پذیرش شرکتها گفت: تمام معیارها و ضوابط پذیرش شرکتها در دستورالعمل «پذیرش، عرضه و نقل‌و‌انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران» مصوب دی‌ماه ۱۳۹۸ به طور شفاف مشخص شده و فرابورس ایران نیز طبق این معیارها عمل خواهد کرد.
شیرازی با تاکید بر اینکه هیچ‌گونه برخورد سلیقه‌ای در فرآیندهای پذیرش‌‌ها صورت نمی‌گیرد، اظهار کرد: پرونده‌ها و مدارک متقاضیان در جلسات هیات پذیرش، مطرح شده و به‌دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مطابقت آن با ضوابط موجود در دستورالعمل سنجیده شود. به گفته وی، هدف فرابورس کمک به شرکتها برای تامین مالی با استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه است و به همین منظور بازارهای متنوعی طراحی کرده تا شرکتهای کوچک و بزرگ با رعایت قوانین بازار و در نظر گرفتن حقوق سهامداران، بتوانند وارد این بازار شوند.
روز جمعه شرکت ملی نفت ایران سررسید هشت نماد قراردادهای سلف موازی استاندارد نفت خام سنگین صادراتی را که ازسوی شرکت توسعه نفت و گاز صبا اروند منتشر شده بود با سرمایه‌گذاران تسویه نقدی کرد. اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام سنگین صادراتی به ارزش ۶۰ هزار میلیارد ریال در بهمن‌ماه سال ۹۹ با هدف تامین مالی طرح‌های میدان مشترک غرب کارون، خط لوله بهرگان و جاسک و طرح‌های نگهداشت و افزایش تولید نفت خام در بورس انرژی ایران پذیرش و معاملات آن از اسفندماه سال ۱۳۹۹ آغاز شده بود. شرکت ملی نفت ایران از سال ۱۳۹۵ به‌منظور تامین بخشی از منابع ریالی مورد نیاز طرح‌های بالادستی نفت و گاز به‌ویژه در میدان‌های مشترک، با استفاده از ظرفیت بورس انرژی ایران نسبت به انتشار ۲۴۰هزار میلیارد ریال اوراق سلف نفت خام، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی اقدام کرده است.
از این مقدار ۶۵هزار میلیارد ریال این اوراق بابت طرح پارس جنوبی و ۱۷۵هزار میلیارد ریال آن بابت میدان‌های نفتی مشترک غرب کارون و میدان‌های واقع در مناطق نفت‌خیر جنوب و فلات قاره ایران منتشر شده است. از مجموع کل اوراق سلف منتشرشده تاکنون ۲۲۰هزار میلیارد ریال آن به همراه سود متعلق در زمان سررسید بازپرداخت شده که سررسید مبلغ ۶۰ هزار میلیارد ریال آن در ماه کنونی بود و به‌همراه سود متعلقه در مجموع ۹۲هزار میلیارد ریال از محل عواید میدان‌های مربوط تامین و بازپرداخت شده است. پیش‌بینی می‌شود با بهره‌برداری کامل از میدان‌های یادشده، ظرفیت تولید نفت خام کشور به بیش از ۴میلیون بشکه در روز و ظرفیت تولید میعانات گازی به حدود ۸۰۰هزار بشکه در روز خواهد رسید.
بازار در دورنمای آینده
محمد صادق میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، عملکرد هفته گذشته بازار را بدین صورت تشریح کرد: هفته‌ای که سپری شد، هفته‌ای کم‌هیجان با ارزش معاملات پایین بود. با واکاوی روند روزهای اخیر بازار می‌توان اظهار کرد که در هفته اخیر گام‌‌های نزولی نماگر اصلی تالار شیشه‌ای با شدت کمتری کاهش پیدا کرد که می‌توان نوید پایان اصلاح قیمتی را از آن به دست آورد. بازدهی صندوق‌‌های درآمد ثابت نیز که در چند روز اخیر مورد توجه تعدادی از سرمایه‌گذاران بود موجب افزایش ورود نقدینگی به این صندوق‌‌ها شد. بر همین اساس در شرایط کنونی ریسک‌‌های مختلف سیستماتیک و غیرسیستماتیک کاهش جدی پیدا کرده که می‌تواند شرایط مطلوب‌تری را برای بازار به ارمغان آورد. از این رو برای هفته‌‌های آینده چشم بازار سهام بیشتر به بازار ارز دوخته شده است.
چنانچه اسکناس آمریکایی در بازار آزاد در محدوده‌‌های 50 تا 52 هزار تومان معامله شود، بازار سهام نیز به خلق بازدهی مثبت اقدام خواهد کرد. انتشار اخبار انتقال 6 میلیارد دلار داراییهای بلوکه‌شده ایران از کره‌جنوبی در روزهای اخیر مانند دارویی کم‌اثر بود و تاثیر چندانی بر روند بازار ایجاد نکرد. بدین سان تا زمانی که چنین اخبار مثبت بین‌المللی وارد چرخه عملیاتی نشوند، نمی‌توان افت‌و‌خیز چندانی در بازارهای مختلف را انتظار داشت. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص روند بازار در هفته آینده افزود: پیش‌بینی می‌شود بازار در هفته آینده روزهای متعادل و کم‌رمقی را مانند هفته گذشته داشته باشد. در صورتی که نرخ ارز افت محسوسی را تجربه نکند، پیش‌بینی‌‌ها به این سمت‌و‌سو می‌رود که تقاضا در کلیت بازار در اواسط هفته کمی افزایش پیدا کند.
علیرضا فرشید، کارشناس بازار سرمایه، هفته گذشته را بدین‌سان تشریح کرد: هفته گذشته هفته‌ای با تزریق اخبار مثبت بود. از یک سو بازگشت نرخ خوراک شرکتهای پتروشیمی و پالایشی به نرخ گذشته و انتشار اخبار افزایش نرخ شرکتهای شوینده از جمله اخبار مثبت منتشرشده در هفته‌‌های گذشته بود. با این وجود بازار سهام به دلیل افزایش اقبال صندوق‌‌های درآمد ثابت در هفته‌‌های آخر شهریورماه و ابهام در اخبار منتشرشده وضعیت چندان خوشایندی نداشت. از طرفی سیاست‌‌های انقباضی که چندین ماه است دولت در پیش گرفته موجب کاهش رشد تورم در ماه‌‌های اخیر شده و باعث تشکیل گرداب رکود در بازارهای مالی من‌جمله بازار سهام شده است. حال باید دید سیاست اقتصادی دولت برای نیمه دوم سال چه خواهد بود. انتشار اخبار آزادسازی 6میلیارد دلار داراییهای بلوکه‌شده ایران می‌تواند در صورت اجرایی شدن تاثیر مثبتی در بازارهای مختلف مالی داشته باشد. این کارشناس بازار سرمایه در پایان افزود: پیش‌بینی می‌شود بازار در هفته جاری حال‌وهوای بهتری داشته باشد؛ با وجود اینکه نمی‌توانیم انتظار سبزپوشی اوایل سال را از بازار اواخر شهریورماه داشته باشیم.
