گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز چهارشنبه فصل تابستان را در شرایطی پشت سرگذاشت که با وجود رشد ۲/۹ درصدی شاخص در فصل تابستان، بازدهی کل این بازار تنها به ۴/۲ درصد رسید. در حال حاضر مساله اساسی پیش روی معامله‌گران توان بازار برای جبران عقب‌افتادگی خود از بازارهای ارز، طلا و اوراق مشارکت است؛ چرا‌که دارندگان اوراق مشارکت در ۶ماه نزدیک به ۱۰درصد سود دریافت کرده‌اند. هر چند این سود زیر نرخ تورم و منفی بوده است، اما به لحاظ عددی، شاخص بورس هنوز نتوانسته است عقب‌ماندگی خود را جبران کند. در همین حال از آنجا که بازدهی بازار به صورت غیر‌خطی میان سهام مختلف توزیع شده است، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و دارندگان پرتفولیوی بزرگ از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری هنوز نتوانسته‌اند بازدهی مناسبی را شاهد باشند و رونق این گروه در گرو ادامه رشد بازار است.

عوامل تداوم رشد بازار سهام

از دیدگاه کارشناسان تداوم رشد بازار به چند عامل در هفته‌های آینده وابسته است.انتشار گزارش‌های شش ماهه مناسب،تداوم آرامش سیاسی و مهار تورم سه فاکتور اساسی هستند که در خلال هفته‌های آینده می‌تواند به رونق بازار کمک کند. بازار سهام در خلال یک ماه و نیم گذشته توانست افت رخ داده در ۵ماه نخست امسال را جبران کند و در سطح قیمتی فروردین ماه قرار گیرد. امری که به معنای آن است که بخش عمده‌ای از نگرانی‌های ابتدای سال در یک ماه و نیم اخیر از میان رفته یا کمرنگ شده است و انتظار می‌رود تا انجام انتخابات آمریکا نیز پایدار بماند و پس از آن تمامی تحولات بین‌المللی چهره دیگری به خود خواهد گرفت. از سوی دیگر در حالی که اکثر شرکت‌های عمده بازار با گزارش‌های شش ماهه مناسبی مواجه هستند، اما بحث تورم و نرخ ارز شرایطی پیچیده را ایجاد کرده است. افزایش بهای ارز برای شرکت‌های صادر‌کننده یا شرکت‌هایی که محصولات آنها براساس نرخ‌های جهانی قیمت‌گذاری می‌شوند، می‌تواند خبر مناسبی باشد، اما در مجموع افزایش نرخ ارز و رشد پیوسته تورم می‌تواند هزینه تمام شده تولید در همه شرکت‌ها را افزایش داده و از حاشیه سود شرکت‌ها بکاهد. در همین حال نامشخص بودن زمان ایجاد ثبات در بازار ارز نیز موجب شده است تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی در زمینه توسعه شرکت‌ها و عملیات سرمایه‌گذاری با کندی مواجه باشد.

معامله‌گران در روزهای اخیر با مسائل‌ مهمی مواجه بوده‌اند؛ در مسائل‌ سیاسی دکتر سعید جلیلی و کاترین اشتون به مدت دو ساعت مذاکره کردند. براساس خبرهای منتشره اشتون نتایج این دیدار را در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در اختیار نمایندگان گروه ۱+۵ قرار خواهد داد تا در نهایت تصمیم‌گیری در مورد برگزاری دور جدیدی از اجلاس گروه ۱+۵ و تهران فراهم شود. در کنار این تحولات خارجی در داخل نیز با نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ رقابت‌ها و صف‌بندی‌های سیاسی پر رنگ تر شده است. در کنار مسائل‌ سیاسی، در صحنه اقتصاد مهم‌ترین موضوع در شرایط کنونی بحث ارز است. روز چهارشنبه مجلس شورای اسلامی شاهد برگزاری جلسه غیرعلنی در مورد ارز با حضور وزیر نفت و اقتصاد بود.این جلسه همچنان با انتشار خبرهای ضدو نقیض متعددی همراه شد. امری که در نهایت به تشکیل کارگروه تخصیص ارز برای واردات کالا با حضور نمایندگان ۵ وزارتخانه در بانک مرکزی منجر شد. به گزارش فارس به نقل از بانک مرکزی، کارگروه تخصیص ارز جهت واردات کالا برای اولویت‌های علاوه بر ۱و۲ باحضور نمایندگان وزارتخانه‌های صنعت، معدن وتجارت، امور اقتصادی و دارایی، نفت، اطلاعات و جهاد کشاورزی تحت مدیریت و نظارت بانک مرکزی تشکیل شد.

این کارگروه در خصوص بررسی و تایید ثبت سفارش کالاها با اولویت‌های یاد شده جهت تخصیص ارز از محل منابع درآمدهای نفتی، صندوق توسعه ملی و صادر‌کنندگان آغاز به کار کرد. در همین حال با اعلام نرخ جدید ارز براساس ۲درصد زیر نرخ مرجع، معامله‌گران شاهد تغییراتی مهم در ساختار واردات و صادرات هستند. در آخرین تحولات با خروج بحث راه‌اندازی بورس ارز از دستور کار بانک مرکزی، بازار بین بانکی جایگزین این طرح خواهد شد. این چندمین بار است که بانک مرکزی ساختارهای بازار سرمایه‌ای را از دستور کار خود خارج می‌سازد. انتظار می‌رود بانک مرکزی به زودی سیاست‌های جدیدی را در مورد ارز اعلام کند که پیش‌بینی می‌شود در این بخش در صورتی که صادرکننده‌ای نتواند ارز خود را به کشور باز‌گرداند، صادرات مشمول عوارض صادراتی و مالیات خواهد شد.

ثبات در بازارهای جهانی

در صحنه اقتصاد داخلی در کنار بحث ارز معامله‌گران با تحولات بازار جهانی نیز مواجهند. در صحنه بین‌الملل هفته گذشته معامله‌گران شاهد ثبات نسبی در قیمت محصولات خام و مواد اولیه بودند. در این بخش بهای فلز مس در حد ۸هزار و ۳۳۵دلار در هر تن گزارش شده است. بهای آلومینیوم و سرب و روی هم به ترتیب ۲هزار و ۱۴۳دلار، ۲هزار و ۳۰۵دلار و ۲هزار و ۱۴۹دلار در هرتن گزارش شده است. افزون بر این، بهای بیلت فولادی نیز در بورس فلزات لندن به ۳۳۶دلار در هر تن رسیده است. از سوی دیگر در درون بازار سرمایه، با تکمیل ترکیب هیات مدیره شرکت‌های بورس و فرابورس، تغییرات مدیریتی در این دو شرکت در شرف رخ دادن است. براساس شنیده‌ها امیدقائمی مدیرعامل فرابورس ایران احتمالا مدیریت سرمایه‌گذاری صندوق نفت را برعهده می‌گیرد. اما تداوم حضور یا خروج قالیباف از شرکت بورس همچنان نامشخص است.

عرضه‌های جدید در راه است

در کنار تحولات مدیریتی بحث عرضه‌های بلوکی و عرضه‌های اولیه نیز در درون بازار سرمایه توجه معامله‌گران را به خود جلب کرده است. در این بخش نگرانی از عرضه اولیه یک شرکت بزرگ که موجب افزایش عرضه‌ها و ریزش بازار سهام شود نیز وجود دارد. انتظار می‌رود در مهر ماه فرابورس شاهد عرضه شرکت‌های پالایشگاه تهران، لاوان، مسکن شمال شرق و بانک شهر باشد و در بورس اوراق بهادار دو شرکت سیمان آبیک و هلدینگ خلیج فارس راهی تابلو خواهند شد. در این باره معاون سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به عرضه ۱۸ درصد پالایشگاه نفت شیراز گفت: قرار است ۳۷ درصد از سهام این شرکت در قالب یک یا دو بلوک و بر اساس تصمیمی که هیات‌ واگذاری اتخاذ خواهد کرد تا پایان سال واگذار شود.

وی در ادامه از عرضه ۵۵ درصد از سهام پالایشگاه بندرعباس خبر داد و گفت: قرار است بلوک ۱۵ درصدی سهام پالایشگاه بندرعباس در بورس عرضه شود و ۴۰ درصد دیگر از سهام این شرکت به وکالت از دستگاه‌های طلبکار عرضه شود. به این ترتیب با تصمیم هیات واگذاری قرار است در مجموع ۵۵ درصد از سهام پالایشگاه بندرعباس در بورس عرضه شود.

وی افزود:‌ صد درصد از سهام پالایشگاه نفت تهران به سهام عدالت اختصاص پیدا کرده است، ولی کشف قیمت آن در فرابورس صورت می‌گیرد. به این ترتیب پنج درصد از سهام این شرکت از طریق فرابورس به‌زودی و به وکالت از سهام عدالت به منظور کشف قیمت واگذار می‌شود. معاون آماده‌سازی سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به عرضه ۵ درصد از سهام پالایشگاه نفت لاوان بابت کشف قیمت طی یک ماه آینده گفت: پس از کشف قیمت و بر اساس تصمیم هیات‌ واگذاری نسبت به عرضه ۵۵ درصد، بقیه سهام شرکت مذکور در یک یا چند بلوک تا پایان سال‌ جاری عرضه می‌شود. وی همچنین اشاره کرد: عرضه بعدی پالایشگاه نفت کرمانشاه است که مراحل آماده‌سازی و پذیرش آن نسبت به پالایشگاه‌های دیگر عقب‌تر است، ولی تا پایان سال نسبت به کشف قیمت وعرضه بلوک‌های آن اقدام می‌شود. در بازار سهام همچنین با به پایان رسیدن فصل تابستان عملا معاملات بازار آتی سهام به بن‌بست رسیده و این معاملات متوقف شده است. به نظر می‌رسد بازار قراردادهای آتی سهام نیازمند بازنگری و تغییر ساختار است.

عرضه‌های سنگین آخر هفته

بازار روز چهارشنبه به عنوان آخرین روز فصل تابستان با عرضه‌های قابل ملاحظه‌ای همراه بود. با پایان فصل تابستان آن دسته از شرکت‌های کارگزاری که دارای سال مالی منتهی به پایان تابستان بودند عموما از خریدهای اعتباری مشتریان کاسته و صورت‌های مالی خود را به پایان رساندند. همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری دارای سال مالی منتهی به پایان شهریور‌ماه نیز آخرین دور شناسایی سود خود را صورت دادند که این امر به افزایش عرضه‌ها در بازار منجر شد. این امر موجب شد تا اکثر نمادهای پیشرو بازار با افت قیمت ناشی از افزایش عرضه‌ها مواجه شوند. در این شرایط شاخص با افت ۴۲واحدی همراه شد؛ افتی که البته تاثیری در کارنامه هفتگی بازار نداشت و بازار با ۴/۲ درصد رشد به کار خود پایان داد. در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد اقبال گروه خودرویی به ویژه گروه ایران‌خودرو بودند. اعلام فروش سهام بانک پارسیان موجب تشکیل صف‌های خرید در این نمادها به ویژه نماد ایران خودرو و ایران خودرو دیزل شدند.نماد گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو نیز برای اعلام تعدیل متوقف شده است. این در شرایطی است که کارشناسان خواهان احتیاط معامله‌گران خرد در برخورد با صف‌های این گروه شده‌اند؛ از دیدگاه این کارشناسان فروش دارایی توسط گروه ایران خودرو که ناشی از شرایط مالی نامناسب این گروه و پرداخت مطالبات قطعه‌سازان می‌باشد، نمی‌تواند خبری مناسب تلقی شده و در آینده مشکلات این گروه بدون استفاده از خدمات بانک پارسیان به شدت افزایش خواهد یافت. در این گروه، دبیر انجمن قطعه‌سازان گفت: تنهاراه خروج صنعت خودرو از بحران کنونی تعدیل قیمت‌ها و آزادسازی قیمت خودروها است و در صورت ادامه این روند تعطیلی صنعت دور از انتظار نخواهد بود.

ساسان قربانی دبیر انجمن قطعه سازان در گفت‌و‌گو با میهن صنعت اظهار داشت: صنعت قطعه‌سازی کشور درسال ۱۳۹۰ با مشکلات بزرگی از قبیل افزایش بسیار شدید هزینه‌های تولید و افزایش نرخ ارز روبه‌رو‌ بوده است که این مشکلات در کنار اتفاقات دیگری از جمله افزایش جهانی قیمت مواد اولیه، مشکلات تورم عمومی، انقباضی عمل کردن سیستم بانکی کشور و مسائل متعدد دیگر، باعث شد که مشکلات در صنعت قطعه‌سازی دو چندان شود. همچنین در شرایطی افت تولید خودروهای سواری در مرداد بیشتر از تیر ماه بوده که سواری سازان بین ۱۳ تا ۶۳ درصد افت تولید را در این مدت تجربه کرده‌اند.به گزارش ایسنا، بیشترین افت تولید خودروهای سواری در مرداد ماه در مقایسه با تیر مربوط به خودروسازی راین، ایران‌خودرو و گروه بهمن است.در گروه شرکت‌های هلدینگی روز چهارشنبه اعلام شد که محمدرضا حیدری ملایر مدیرعامل گروه توسعه ملی (وبانک) مدیریت شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی شستا را بر عهده گرفته است. شستا مالکیت تقریبی بیش از ۲۰ درصد شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه را در اختیار دارد و در برخی از گروه‌ها نظیر سیمانی و دارویی‌ها مالکیت شرکت‌های مهم بازار در انحصار شستا است. همچنین شنیده‌ها حاکی از احتمال حضور برخی از مدیران باسابقه بازار از جمله سیدمجتبی فهیم‌هاشمی به عنوان مدیرعامل «وبانک» است.

نگاه بازار به عرضه‌های بلوکی مهم

درگروه فلزی، اعلام زمان عرضه بلوک ۵۳درصدی ذوب‌آهن در روز دوشنبه دهم مهرماه بازار را با شگفتی همراه کرد. هر چند بازار در انتظار عرضه دو بلوک مدیریتی فولاد خوزستان و ذوب‌آهن است، اما انتظار نمی‌رفت این عرضه که انقلابی در صنعت فولاد به شمار می‌رود به این زودی رخ دهد. این خصوصی‌سازی، بزرگ‌ترین واحد کوره بلند کشور را به بخش خصوصی منتقل می‌کند. بخش خصوصی مرکب از سرمایه‌گذاران حقیقی، سرمایه‌گذاری امید به عنوان بزرگ‌ترین‌ هلدینگ معدنی کشور، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به عنوان یکی از تولید‌کنندگان عمده سنگ‌آهن (صبانور)، میدکو و چند شرکت سرمایه‌گذاری عمده از جمله خریداران احتمالی ذوب‌آهن می‌توانند باشند. به ویژه آنکه حصه نقدی این معامله رقم بسیار اندکی در مقایسه با ابعاد این شرکت به شمار می‌رود.

در رابطه با ذوب‌آهن معاون برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ذوب‌آهن اصفهان گفت: سه طرح در حال اجرا در این شرکت که جزو طرح‌های مهر ماندگار هستند، تا پایان آذر ماه امسال به طور کامل به بهره‌برداری می‌رسند.

قربان ابراهیمی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به بدهی و دیون این شرکت به بانک‌ها و بازار گفت: قرار بود از محل طرح‌های مهر ماندگار دولت، اعتباری معادل بیش از ۱۳۰ میلیون دلار و بیش از ۳۰ میلیارد تومان بابت اجرای پروژه‌های ذوب‌آهن به این شرکت پرداخت شود که تاکنون این اعتبارات تامین نشده است.

به گفته وی، ظرفیت تولید فولاد در ذوب‌آهن اصفهان با اجرای پروژه‌های جانبی تا سال آینده به ۶/۳ میلیون تن خواهد رسید.

در گروه فلزی، روز چهارشنبه نماد فولاد آلیازی ایران پس از افزایش سرمایه ۴۶درصدی بازگشایی شد. در گروه سیمانی، امروز سه نماد شاهرود، غرب و شمال مشمول ضوابط رفع گره‌های معاملاتی خواهند بود .این امر پس از نزدیک به دو هفته تحرکی را در این گروه ایجاد می‌کند. به‌‌رغم وجود صف‌های خرید همچنان دلیل این صف‌های خرید نامشخص است. باوجود انتشار خبرهایی در مورد تغییر قیمت سیمان هنوز خبر رسمی در این زمینه منتشر نشده است.در گروه مالی، روز چهارشنبه نماد بانک ملت برای برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه متوقف شد. این شرکت حداقل ۶۵درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها افزایش سرمایه خواهد داد و به بزرگ‌ترین بانک خصوصی کشور تبدیل خواهد شد. همچنین انتظار می‌رود بانک ملت با تعدیل قابل ملاحظه پس از افزایش سرمایه نزدیک به ۲۵۰ریال سود اعلام کند.

در گروه مالی، سایت بورس ۲۴ گزارش داد که شرکت فرابورسی بیمه دی موفق به انعقاد قراردادی ۳۰۰ میلیارد تومانی با کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شده است.