بازار در انتظار تصمیم سیاستگذار

احمد اشتیاقی/ کارشناس بازار سرمایه اصلاح شاخص در دو روز پایانی هفته گذشته تا حدودی می‌تواند موجب هراس سرمایه‌گذاران برای ورود به جریان معاملاتی سهام شود. به این ترتیب آنچه در روزهای آتی بر بازار سرمایه بگذرد از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به اینکه شاخص دومیلیونی از منظر روانی اهمیت ویژه‌ای در استراتژی معامله‌گران دارد از این‌رو روند دادوستدهای پیش روی بورسی بسیار تعیین‌کننده و حساس است. اگر بازار سهام همانند دو روز پایانی هفته قبل بر مدار نزولی اصرار ورزد، قدر مسلم از فاز اصلاحی خارج و وارد فاز جدیدی از ریزش می‌شود که به نفع بازار نخواهد بود. بررسی رفتار معامله‌گران حاکی از آن است که با توجه به وضعیت بازارهای دارایی در مواجهه با روند اصلاحی بورس به‌سرعت به لاک دفاعی فرورفته و نظاره‌گر معاملات از دور باشند. این در حالی است که هم‌اکنون با توجه به مختصات بازارسهام، انتظارات مبنی بر افزایش P/ E بازار شکل گرفته و بسیار نزدیک به ارزش ذاتی خود است.

واقعیت امر این است که با توجه به تفاوت‌هایی که شاخص ۲میلیونی با شاخص مشابه در سال ۹۹ دارد، سرمایه‌گذاران نباید مبنای اصلاح شاخص را با اتفاقات ۳۱ماه قبل بسنجند. ورود سهامداران به این وادی منجر به حرکت نماگرها بر مدار هیجانی و خروج آنها از تعادل کنونی خواهد شد. در روزهای گذشته حواشی مرتبط با اخبار قیمت‌گذاری خودرو و اظهارات ضد و نقیض سیاستگذاران در مباحث قیمت‌گذاری دستوری، معامله‌گران را با تردید مواجه کرد. این مهم نقش مهمی در فراز‌و‌فرودهای اخیر ایفا کرده است. در روزهای آینده اگر روند اصلاحی بورس تداوم یابد جریان ورود پول حقیقی نیز با تعلل روبه‌رو خواهد شد. به نظر می‌رسد بعد از عبور شاخص کل از سطح روانی ۲میلیون واحدی بازار سهام تا حدود زیادی شاهد بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار مذکور بود اما ریزش‌های پی‌در‌پی می‌تواند بازار را مجددا به انزوای معاملاتی براند. تضعیف ورود پول حقیقی به گردونه معاملات سهامی وضعیت سختی را سبب خواهد شد.

شواهد حاکی از آن است که همه بازارهای دارایی در مقطع کنونی در انتظار تصمیمات جدید سیاستگذار در راستای تعیین نرخ دلار هستند. همین امر بازارها را وارد فاز جدیدی از رکود خواهد کرد. علاوه بر آن با توجه به آنکه بورس نسبت به تصمیمات اقتصادی سیاستگذاران معمولا واکنشی سریع نشان می‌دهد، هر تغییری در رویکرد قیمت‌گذاری دولتی همچنین تعیین‌تکلیف قیمت و فروش خودرو بر این بازار اثرگذار خواهد بود.

برخی مباحث در روزهای اخیر مبنی بر محدودیت رقابت در بورس کالا نیز وضعیت غیرشفاف و بلاتکلیفی سهامداران را رقم زده است. این موضوعات همانند سال قبل از بازار شرایط غیرقابل‌پیش‌بینی به تصویر می‌کشد و امکان اصلاحات قیمتی را افزایش می‌دهد. بررسی نسبت قیمت به درآمد گذشته ‌نگر بازار سهام (P/ E TTM) نشان می ‌دهد که در اکثر سهم ‌ها و صنایع شاهد اعداد غیرمنطقی در این متغیر آماری نیستیم. به علاوه کالبدشکافی نسبت قیمت به درآمد آینده ‌نگر بازار سهام (P/ E FORWARD) نیز بیانگر این موضوع است که با نزدیکی به فصل مجامع و با توجه به اینکه سود تقسیم‌‌شده در مجامع شرکت‌‌های مختلف از قیمت روی تابلوی سهم‌‌ها کاسته خواهد شد و به موازات این موضوع شاهد کاهش در نسبت (P/ E FORWARD) خواهیم بود، می‌‌توان از ناحیه هر دو پارامتر آماری مذکور افق روشنی را فراروی بازار سهام متصور شد.