گفتیم اسیر هیجان نشوید

این هفته ریزش شاخص کل بورس از روز یکشنبه آغاز شد و در چهار روز معاملاتی گذشته ادامه داشته است. این ریزش‌ها باعث شد که خیلی از افرادی که در هفته‌های گذشته درباره روند مثبت بورس و سبز پوش بودن آن تا پایان سال نوشته بودند، سکوت کنند و خیلی صحبتی درباره بورس نداشته باشند. در مقابل این افراد، آنهایی که در هفته‌های گذشته مدام بیان کرده بودند که نباید اسیر هیجان‌ها شد و البته در همان زمان مورد سرزنش گروه اول قرار گرفته بودند که نمی‌خواهند حال خوش بورس را ببینند، در توییت‌هایی این مساله را مطرح می‌کردند که اگر آن زمان هشدار می‌دادند که بازار در این شرایط غیرقابل پیش‌بینی است و نباید اسیر هیجانات شد، برای احتمال وقوع چنین روزهایی بوده است. اما عجیب این بود که در چنین شرایطی که برای بورس اتفاق افتاده و صدای سهامداران بیشتر از هر زمان دیگری درآمده است، برخی از افراد که جزو همان گروه اول یعنی خوش‌بین‌‌ها به این وضعیت بورس بودند، درباره این مساله نوشتند که بورس نوسان‌های مقطعی دارد اما رشد بازار سهام در پیش است و از شنبه همه چیز به حالت اول بر می‌گردد. در مقابل اما این نگاه منتقدان زیادی داشت، خیلی‌ها این پیش‌بینی را کرده بودند که درست است که داشتن رویا همیشه خوب است و انسان با امید زنده است اما باید واقعیت را برای مردم نمایان کرد و آن هم این است که احتمال اینکه شاخص بورس افت شدید جدیدی را تجربه کند زیاد است. با این حال برخی از افراد هم تک و توک از دستکاری بورس و نفوذ دست‌های پشت پرده در این بازار مالی می‌نوشتند. مثلا برخی‌ها نوشته بودند که زمانی در ریزش بورس نماد شستا به‌طور دستوری متوقف شد تا اصلاح شاخص آرام باشد. آنها درباره این مساله می‌نوشتند که وقتی تذکر داده شد سیاست دستکاری بازار و توقف نمادها غلط است به فکر این روزها بودیم که بازار قصد رشد دارد ولی گروگان شستا است که اصلاح این نماد هم کامل شود، اشتباهی که یکبار هم درخصوص گروه پالایش تکرار شد. برخی‌ها هم می‌نوشتند که بورس یا هر بازار مالی دیگری در ایران بدون رانت بی‌مفهوم است. به اعتقاد این افراد بازارهای مالی در کشور اغلب به میل و اراده عده‌ای در حرکت هستند که نتیجه‌اش برای افراد دیگر این بوده که هم سرمایه‌هایشان رفته است و هم اعصاب و روانشان.

ما هنوز هم باور نمی‌کنیم!

در هفته گذشته در شبکه اجتماعی توییتر خیلی از کاربران به صحبت‌های حسن روحانی، رئیس دولت دوازدهم واکنش نشان دادند. روز گذشته هم روحانی در جلسه هیات دولت درباره واکسن کرونا، سیاست خارجی و برجام و فعالیت‌های عمرانی در کشور صحبت کرد. اما بخشی از صحبت‌های رئیس دولت که مورد توجه فعالان شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت، جایی بود که روحانی اعلام کرد که «به رغم همه فشارها و تلاش همه‌جانبه برای کاستن از آن، باور نمی‌کردیم که در شرایط کرونا و جنگ اقتصادی بتوانیم در سال ۹۹ به رشد مثبت اقتصادی دست پیدا کنیم.» اولین واکنش به این بخش از صحبت‌های رئیس دولت را مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین داشت. او در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توییتر با بازنشر این بخش از صحبت‌های روحانی، برای او نوشت: «رئیس جان، ما هنوز هم باور نمی‌کنیم!»

اثرات نزاع داخلی بر بازارهای مالی

لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ همچنان جزو بحث‌های داغ شبکه اجتماعی توییتر است. در هفته‌ای که گذشت روزی نبود که چهره‌ها یا افراد عادی در شبکه اجتماعی توییتر یا حتی اینستاگرام درباره آن مطالبی را منتشر نکنند. روز گذشته در یکی از گروه‌های تلگرامی که اعضای آن چهره‌های اقتصادی و سیاسی پیشین کشور هستند، توییت سید احسان خاندوزی، نماینده مجلس بازنشر شد. توییتی که این نماینده مجلس در آن نوشته بود: «جدا از پیامدهای اقتصادی خطرناک، حکم ۲۳ آذر رهبر معظم انقلاب درباره قاعده استفاده بودجه۱۴۰۰ از منابع نفتی (واریز سهم ۳۸درصدی صندوق برای بیش از یک میلیون بشکه صادرات) دلیل دیگری است بر اینکه لایحه بودجه فعلی، قابل تایید نیست. به جای نزاع داخلی، آماده همکاری هستیم.» برخی از چهره‌هایی که درباره این نوشته اظهارنظر کردند، به این مساله اشاره می‌کردند که بالاخره یکی از نماینده‌های مجلس از لفظ نزاع داخلی استفاده کرد و منکر شرایطی که بین دولت و مجلس پیش آمده است، نشد. یکی دیگر از اعضا هم درباره این موضوع نوشت که در هفته‌های آینده دولت با چالش جدی‌ای در رابطه با تایید لایحه بودجه ۱۴۰۰ روبه‌رو می‌شد، چون این‌طور که از شواهد و قرائن بر می‌آید، بعید است که مجلس لایحه بودجه را تایید کند، مگر در این موضوع پادرمیانی شود. در این میان برخی از کاربران در واکنش به نوشته این نماینده مجلس و در قسمت نظرات نه درباره بودجه و منابع نفتی، بلکه درباره دغدغه سهامداران و حال و احوال آشفته بورس نوشتند.

جدا از این بحث و جدل‌ها، یکی دیگر از چهره‌هایی که روز گذشته به لایحه بودجه ۱۴۰۰ واکنش نشان داد، مسعود خوانساری، ‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران بود. او در صفحه توییتر خود نوشت: «بر اساس لایحه بودجه ۸ میلیارد دلار به نرخ ۴۲۰۰ تومان به کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد که علاوه بر ایجاد فساد، ۱۷۶ هزار میلیارد تومان درآمد دولت را کاهش می‌دهد. اگر این ارز به نرخ نیمایی عرضه شود، ۱۱۰ هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی شده و حداقل ۶۶هزارمیلیارد دیگر می‌توان به بخش نیازمند جامعه تخصیص داد.» اما این توییت خیلی روز گذشته مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار نگرفت، چراکه موضوع محوری، بورس و آنچه در این بازار آشفته می‌گذرد، بود. نکته دیگر هم از این قرار بود که برای خیلی از افراد سوال بود که چه اتفاقی در فضای اقتصادی و سیاسی کشور افتاده که بورس بعد از اینکه در حال جلب دوباره اعتماد مردم برای جذب نقدینگی بود، یک هفته است که در حال سقوط است.