در حالی بررسی‌ها از افزایش فعالیت حقیقی‌ها حکایت دارد که سهامداران خرد در معاملات آخرین روز‌کاری هفته نسبت به سایر روز‌های معاملاتی تحرک بیشتری داشتند. این قشر از سرمایه‌گذاران دیروز صف‌های خرید طولانی را در غالب صنایع شاخص‌ساز تشکیل دادند و به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در ۲۸ آبان‌ به رقم ۱۰۸۲ میلیارد تومان دست یافت.

فرآورده‌های نفتی، خودرو و ساخت قطعات، فلزات اساسی،‌ محصولات شیمیایی و کانه‌‌های فلزی از جمله صنایعی هستند که دیروز مورد استقبال سهامداران قرار گرفتند. در نقطه مقابل نیز حقوقی‌های بازار به خرید جزئی در صنایع انبوه‌سازی، سایر مالی و نهاد‌های مالی روی آوردند. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در حالی حکایت از رشد ۴۸ هزارو ۳۵۴ واحدی معادل (۷/ ۳ درصد) داشت که شاخص کل هم‌وزن نیز با افزایش ۷/ ۱ درصدی همراه شد. بر این اساس روز چهارشنبه ارزش معاملات خرد بورس نیز به رقم ۸۳۴۴ میلیارد تومانی دست یافت. در حالی تحلیلگران بنیادی و تکنیکالیست‌ها به «دنیای اقتصاد» در ابتدای استارت رشد بازار خبر از موج جدید اما کوتاه‌مدت افزایش شارپی نماگر‌ها را دادند که تشکیل صف‌های خرید در قیمت‌های ارزنده و صعود شاخص‌های بورس و فرابورس طی روز‌‌های اخیر در واقع تایید‌کننده این موضوع است.

با این حال برخی از سرمایه‌گذاران همچنان مثبت شدن نماگر‌های بازار سهام را فرصتی برای خروج از گردونه معاملات در نظر می‌گیرند و غالبا با ضرر و زیان به محض رویت شاخص‌های سبز رنگ اقدام به خروج می‌کنند. این دست از معامله‌گران که بعضا دارای سرمایه‌هایی ترسو هستند به‌طور معمول با کوچک‌ترین فرصتی اقدام به خروج از بازار و در نقطه مقابل همراه با رفتاری هیجانی وارد سایر بازار‌های مالی می‌شوند. توقف عرضه سهام عدالت نیز موضوع دیگری است که به اعتقاد صاحبنظران بازار سرمایه می‌تواند در صورت صدور مجوز فروش روند حرکتی شاخص‌های سهامی را تحت تاثیر قرار دهد.

اظهارنظر‌های بورسی

به گفته فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد، اصولا بازار سرمایه مورد توجه حکومت است و هر جا لازم باشد مجلس قوانین مربوطه را با دو‌فوریت مورد بررسی قرار می‌دهد و شورای نگهبان، قوه‌قضائیه و دیگر نهاد‌ها نیز در جهت کمک به این بازار حرکت می‌کنند. وی با بیان اینکه همه باید در جهت صیانت از حقوق سهامداران بازار سرمایه حرکت کنیم اما این به معنای تضمین نیست، افزود:‌ بازار سرمایه بحث یک قوه و یک دستگاه نیست و خوشبختانه اقبال خوبی از آن صورت گرفته و جهشی در ابعاد مختلف می‌بینیم؛ به‌عنوان مثال یک روز بازار گردانی امری مغفول بود اما امروز از ۳۲۰ شرکت بورسی بیش از ۲۲۰ شرکت بازارگردان معرفی کرده‌اند و بقیه نیز مکلف شده‌اند این کار را انجام دهند و ناشرانی که بازارگردان معرفی نکنند توبیخ خواهند شد. تعداد دارندگان کد بورسی به گونه‌ای شده که بازار سرمایه ۵۰۰ هزار نفره نیست و فراگیری بیشتری دارد و این فراگیری نیازمند روان‌سازی حرکت بورس است و برای روان‌سازی باید عرضه اولیه‌ها را بیشتر کنیم و ابزار‌های مالی متنوع طراحی شود.

حسن قالیباف‌اصل رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌و‌گویی به مصوبه‌های جدید شورای عالی بورس مبنی بر تاسیس شرکت‌های تامین سرمایه با مجوز بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: این اتفاق می‌تواند منجر به توسعه نهادهای مالی و نیز تنوع خدمات قابل ارائه در بازار سرمایه شود. محمدباقر قالیباف رئیس مجلس هم بازار سرمایه را بازاری منحصر به فرد دانست و گفت: بورس خوب باید دو ویژگی قدرت نقدشوندگی و تامین سرمایه بخش تولیدی را داشته باشد اما با بررسی این دو شاخص، امروز بازار سهام در مسیر درست نیست. بازار سرمایه بسیار شفاف بوده و بروکراسی ندارد اما هرگز نباید مشکلات بورس را از طریق قضایی حل کرد. زیرا سازوکار درونی بورس نظم دارد و به قدری شفاف است که متخلف را تنبیه می‌کند. نکته قابل تامل این است که با وجود شفافیت بورس، هنوز مشکلات این حوزه حل نشده که ناشی از تعارض منافع در سطوح و لایه‌های مختلف است.

مروری بر روند بازار

در داد و ستد‌‌های روز گذشته سهام چهار شرکت بورسی افست، چرخشگر، پمپ‌سازی ایران و سرمایه‌گذاری استان خراسان جنوبی که در روزهای متوالی گذشته دارای صف فروش پایداری بودند، مشمول دستورالعمل رفع گره شده و داد و ستد این دو سهم با دامنه نوسان ۱۰ درصدی و بدون حجم مبنا انجام شد. همچنین قبل از شروع معاملات، نماد پنج شرکت از گروه تایرسازان شامل کویر تایر، ایران‌ تایر، لاستیک یزد، آرتا ویل‌ تایر و گروه‌ صنعتی‌ بارز به همراه معدنی و صنعتی صبانور به دلیل اعلام رویداد مهم برای یک روز معاملاتی بسته شدند. از طرفی ملی‌ سرب‌ و روی‌ ایران‌، حمل و نقل پتروشیمی و شیشه‌ قزوین‌ برای دو روز، صنعت روی زنگان، ذوب آهن اصفهان، فولاد آلیاژی یزد، ایران‌ ترانسفو و تجارت الکترونیک پارسیان کیش برای یک ساعت متوقف شدند. در گروه فلزات اساسی سرمایه‌گذاری توکا فولاد که از ۱۳ آبان با توقف نماد روبه‌رو شده از لغو واگذاری ۵/ ۴ درصد سهام شرکت فولاد تاراز چهارمحال و موکول شدن زمان انجام معامله به آینده خبر داد. همچنین در این گروه شرکت ملی سرب و روی ایران در نظر دارد سرمایه فعلی را از ۲/ ۳۲ میلیارد تومان به ۱/ ۱ هزار میلیارد تومان برساند. در گروه محصولات شیمیایی شرکت پاکسان از پیشنهاد هیات مدیره مبنی بر افزایش سرمایه ۲۹۸ درصدی از دو محل خبر داد. «شپاکسا» در صدد است سرمایه فعلی را از ۱۰۸ به ۴۳۰ میلیارد تومان برساند. تامین مالی این شرکت بورسی از دو محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی و سود انباشته اعمال خواهد شد تا صرف تامین سرمایه در گردش و اصلاح ساختار مالی شود.