بلاتکلیفی و تلاطم در بازارهای مالی
اگر آن بحثهای اتوبوس، مترو و فروشگاه و... را کنار بگذاریم، ماجرای اصلی درباره انتخابات ریاستجمهوری آمریکا از دو شب پیش در شبکههای اجتماعی شروع شد. کاربران توییتر فارسی، مثل همیشه فعال ترین و پیگیرترین کاربران بین شبکههای اجتماعی در پیگیری اخبار انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بودند. از ابتدای شب برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا برخی از کاربران درباره سرعت پایین اینترنت مینوشتند و محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات را خطاب نوشتههایشان قرار میدادند. در گعده فعالان بازارهای مالی و بورس که در شبکه اجتماعی توییتر هم فعال هستند وضع به همین شکل بود. آنها درباره فردای بازارهای مینوشتند. هر از چندگاهی هم برخی افراد درباره واکنش بازارهای مالی و نفت جهانی نسبت به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا مینوشتند. برخی از آنها در نوشتههایشان مثبت شدن بازارهای مالی جهانی را واکنشی به انتخاب مجدد دونالد ترامپ میدانستند. شب اول تا حول و حوش ساعت چهار صبح که شبکههای اجتماعی را رصد میکردیم، اکثر کاربران فعال بودند و پیگیر انتخابات بودند. اما دیروز صبح با مشخص شدن تعدادی از آرا، تحلیلها هم رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. یکی از نظراتی که بین کاربران شبکه اجتماعی توییتر دست به دست میشد و درباره آن صحبت میکردند، از این قرار بود که با پیروزی مجدد دونالد ترامپ، دولت سعی میکند که بورس را سبز نگاه دارد. آنها به صحبتهای مسوولان دولتی اشاره کرده بودند که بیان کرده بودند انتخابات آمریکا را پیگیری نمیکنند و برایشان تفاوتی ندارد چه کسی در کاخ سفید مستقر شود. این دسته از کاربران مینوشتند که دولت سعی میکند جلوی افزایش قیمت دلار را بگیرد تا با این کار نشان دهد که انتخابات آمریکا و اینکه چه کسی در کاخ سفید مستقر میشود خیلی فرقی به حال اقتصاد کشور نمیکند و سعی میکند که حرفهایش واقعی جلوه کند. با این حال این دسته از کاربران این موضوع را مطرح میکردند که توان دولت برای سبز نگاه داشتن بورس و جلوگیری از افزایش قیمت دلار، برای چند روز است و بعد در یک شب تا صبح همه چیز تغییر خواهد کرد. کاربران دیگری هم از رشد ۴ درصدی و ۶ درصدی طلا در فردای برگزاری انتخابات آمریکا نوشته بودند. آنها این رشد را واکنش بازارهای مالی به احتمال ماندگار شدن ترامپ در کاخ سفید دانسته بودند. اما مثل یک ماه گذشته که به شدت از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در گعده فعالان اقتصادی و بازارهای مالی صحبت میشد، کاربرانی بودند که مخالف پیگیری نتایج این انتخابات هستند. آنها بهطور خاص به بورس اشاره میکردند. معتقد بودند که مسائل بورس ایران در داخل کشور است. میگفتند بورس با سیاستهای مسوولان داخلی به این روز درآمده است و این موضوع را مطرح میکردند که امروز هم که بورس سبز رنگ شد، رفتاری هیجانی بوده است و در روزهای بعد قرمز پوش میشود. حرف اصلی این دسته از افراد این است که نباید از سبز شدن یک روزه بورس خوشحال شد و فکر کرد که اگر ترامپ رئیسجمهور شود، حال بازار سرمایه خوب میشود.
اما در دو روز گذشته شاید کاربران شبکه اجتماعی توییتر بهطور دقیق تری پیگیر برگزاری و نتایج انتخابات آمریکا بودند ولی در شبکه اجتماعی اینستاگرام هم وضعیت تقریبا به همین شکل بود. اتفاقی که خیلی در این شبکه اجتماعی به چشم میآمد، استرس و نگرانی بابت وضعیت اقتصادی در فردای مشخص شدن رئیسجمهور آمریکا بود. خیلی از کاربران در استوریهای خود صبح امروز درباره قیمت دلار مینوشتند. قیمتی که افزایش پیدا کرده بود و آنها از آیندهای نامعلوم پیش رویشان صحبت میکردند. برخی از کاربران هم با عکس گرفتن از نمای سبزپوش بورس و استوری یا پست کردن آن، درباره این موضوع مینوشتند که برایشان فرقی نمیکند چه کسی در آن سوی دنیا رئیسجمهور باشد، چیزی که برایشان مهم است این است که سرمایهای که در بورس بوردهاند بیشتر از این آب نشود و بتوانند زندگی ساده خود را ادامه بدهند. نکتهای که این دسته از کاربران مطرح میکردند، باعث ایجاد بحث و بعضا درگیریهایی در قسمت نظرات میشد. کاربرانی که به این نگاه انتقاد داشتند از فردگرایی این افراد مینوشتند که فقط به فکر سرمایه خود هستند. و البته آنهایی هم که این موضوع را مطرح کرده بودند برای دفاع از خود میگفتند که سرمایهای که در زندگی دارند اصلی ترین موضوع برای زندگی است و باید هرطور هست هوایش را داشت. در نرم افزار پیام رسان تلگرام هم تمام اخبار انگار اهمیت خود را از دست داده بودند و هرچه بود درباره پیگیری لحظهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بود. وضعیت در گروههای تلگرام که جدی تر و حساس تر هم بود. در همان شب برگزاری انتخابات در گروههای تلگرامی سیاسی یا اقتصادی و حتی گروههایی که فعالان حوزه بورس در آن حضور دارند، همه بحثها حول محور نتایج انتخابات میگذشت. افرادی که در این گروهها بودند و حتی آنهایی که در روزهای عادی هیچ فعالیتی ندارند به میدان آمده بودند و اخبار و تحلیلهایی که میدیدند را در گروهی که در آن عضو بودند میفرستادند. حتی دیده میشد که برخی از افراد درباره اینکه چه کسی در آمریکا رئیسجمهور میشود شرط بندی میکنند و درباره بازارهای مالی و بورس در شروع هفته آینده با یکدیگر بحث میکنند و شرط میبندند که بازارهای مالی به چه سمت و سویی با مشخص شدن رئیسجمهور جدید آمریکا میروند.
بعد از این صحبتها در اینجا نکتهای که باید بیان شود این است که در شبکههای اجتماعی توییتر و اینستاگرام و پیام رسان تلگرام، آدمها دچار حس بلاتکلیفی هستند. آنهایی که جزو فعالان اقتصادی هستند یا سهامدار بورس هستند بابت تلاطمهای بازارهای مالی مختلف مثل نفت و طلا یا دلار و سکه و حتی وضعیت پرنوسان بورس گلایه مند هستند و فضای بلاتکلیفی پیش روی خود میبینند که به وضوح در نوشتهها و رفتارشان مشخص است.
در اواسط روز گذشته کم کم توجه برخی از کاربران از نتایج انتخابات آمریکا دور شد و آن جو هیجانی در حال فروکش کردن بود. در این میان از دیگر سوژههایی که به غیر از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا مورد توجه برخی از کاربران شبکه اجتماعی توییتر قرار گرفته بود، امکان لغو سفارشات فروش سهام عدالت بود. افرادی که این خبر را در میان فضای انتخاباتی توییتر با دیگران به اشتراک گذشته بودند در توضیح آن نوشته بودند افرادی که سفارش فروش سهام عدالت خود را در یک سایت کارگزاری ثبت کرده و سهامشان به فروش نرفته یا در جریان فروش قرار نگرفته است میتوانند با مراجعه به آن سایت، سفارشات فروش را لغو کنند.